Η πρόθεση ψήφου στις ευρωεκλογές είναι ενθαρρυντική: το 68% των πολιτών των κρατών-μελών της Ε.Ε. σκοπεύει να λάβει οπωσδήποτε μέρος στις ευρωπαϊκές εκλογές τον Μάιο. Σε τέσσερις χώρες, μάλιστα, το ποσοστό της πρόθεσης για συμμετοχή ξεπερνά το 70%. Πρόκειται για την Ιταλία (77%), τη Δανία (76%), τη Γερμανία (73%) και την Ελλάδα (70,8%).

Διαφορετική, ωστόσο, είναι η εικόνα σε ό,τι αφορά στο βασικό κριτήριο με το οποίο θα ψηφίσουν οι Ευρωπαίοι πολίτες, καθώς, όπως μεταδίδει η Deutsche Welle, στην πλειονότητά τους φαίνεται να κάνουν την επιλογή τους με σκοπό να «τιμωρήσουν» ένα συγκεκριμένο κόμμα, δηλαδή ψηφίζουν το κόμμα «Β» όχι επειδή είναι οπαδοί του, αλλά επειδή αισθάνονται απογοητευμένοι από το κόμμα «Α».

Αυτό προκύπτει από εκτενή έρευνα 170 σελίδων του γερμανικού ιδρύματος Bertelsmann, η οποία συμπεριλαμβάνει τα 12 μεγαλύτερα σε πληθυσμό κράτη της Ε.Ε, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα.

Από το ινστιτούτο YouGov ρωτήθηκαν το διάστημα του Ιανουαρίου συνολικά 23.725 άτομα, εκ των οποίων 2.027 ήταν Έλληνες. Το ίδρυμα Bertelsmann διατηρεί την πλειοψηφία των μετοχών του ομώνυμου ομίλου, ο οποίος θεωρείται από τους σημαντικότερους παγκοσμίως στον τομέα των μέσων ενημέρωσης και των εκδόσεων.

Ρόλος της Ε.Ε.

Αναφορικά με τα κρίσιμα θέματα των ευρωεκλογών που σχετίζονται με τον ρόλο της Ε.Ε., η έρευνα διαπιστώνει ότι τα τρία σημαντικότερα για τους Έλληνες ψηφοφόρους είναι πρώτο το προσφυγικό: το 39% θέλει τον περιορισμό της επιρροής που ασκεί η Ε.Ε., το 23% επιθυμεί να διατηρηθεί στο σημερινό επίπεδο και το 38% θέλει την αύξησή της. Το δεύτερο σημαντικό ζήτημα είναι οι ευρωπαϊκές κοινωνικές δαπάνες: το 17% θέλει τη μείωσή τους, το 30% επιθυμεί να παραμείνουν όπως είναι και το 52% την αύξησή τους. Το, δε, τρίτο σημαντικό θέμα που απασχολεί τους Έλληνες ψηφοφόρους αφορά στις επιδοτήσεις από τα ευρωπαϊκά ταμεία: μόλις το 4% θέλει τη μείωσή τους, το 29% επιθυμεί να διατηρηθούν ως έχουν και το 67% την αύξησή τους.

Πάντως, τα τρία αυτά ζητήματα έχουν τη μεγαλύτερη απήχηση σε ολόκληρη την Ε.Ε. Από τις απαντήσεις οι ερευνητές συμπεραίνουν ότι οι Έλληνες επιδεικνύουν μια «ιδιαζόντως φιλοευρωπαϊκή στάση». Και στα τρία ζητήματα το ποσοστό των Ελλήνων πολιτών που υποστηρίζουν ευρωπαϊκές λύσεις είναι μεγαλύτερο απ' ό,τι ο μέσος όρος στο σύνολο των Ευρωπαίων: στο προσφυγικό το 38% των Ελλήνων θέλει διεύρυνση του ρόλου της Ε.Ε. έναντι του 26% όλων των Ευρωπαίων, στις κοινωνικές δαπάνες ένα 52% έναντι του 32% και στις επιδοτήσεις ένα 67% έναντι του 31%. Όπως εκτιμούν οι ερευνητές, «στα ευρωπαϊκά ζητήματα που είναι σημαντικά για εκείνους, οι Έλληνες προσβλέπουν στην αλληλεγγύη της Ε.Ε.».

Ευάλωτοι στον λαϊκισμό οι Έλληνες

Η έρευνα εξετάζει προπαντός τις πολιτικές και κοινωνικές πεποιθήσεις των ερωτηθέντων, για παράδειγμα πόσο δεξιοί ή πόσο αριστεροί αισθάνονται. Σε μια κλίμακα από 0 (αριστερά) έως 10 (δεξιά) το 29,4% των Ελλήνων δηλώνει αριστερός έως κεντροαριστερός (δείκτες 0 έως 4), το 30,1% κεντρώοι (δείκτης 5), το 30,7% κεντροδεξιός έως δεξιός (δείκτες 6 έως 10) και το 9,8% δεν γνωρίζει ή δεν απαντά. Τα αντίστοιχα ποσοστά για τα 12 ευρωπαϊκά κράτη στο σύνολό τους είναι 30,2% (δείκτες 0-4), 22,6% (δείκτης 5), 34,3% (δείκτες 6-10), 12,9% δεν γνωρίζει ή δεν απαντά. Από τα στοιχεία αυτά προκύπτει ότι το συμπαγέστερο κομμάτι των ψηφοφόρων στην Ελλάδα θεωρούν τον εαυτό τους Κεντρώους. Με άλλα λόγια, οι εκλογές κερδίζονται στο Κέντρο.

Με βάση συγκεκριμένες ερωτήσεις οι ερευνητές εξέτασαν σε ποιο βαθμό επηρεάζονται οι Ευρωπαίοι πολίτες από τον λαϊκισμό. Σε μια κλίμακα από «0» (καθόλου επιρροή) έως «7» (πολύ υψηλή επιρροή) ο μέσος όρος σε πανευρωπαϊκή κλίμακα κυμαίνεται στο 3,89%. Χαμηλότερη επίδραση του λαϊκισμού σημειώνεται στην Ολλανδία (3,56%) και στη Δανία (3,62%), ενώ η μεγαλύτερη, με 4,23%, στην Ελλάδα και ακολουθούν με 4,13% η Ισπανία και με 4,04% η Γαλλία.

Απογοήτευση για την κυβερνητική πολιτική

Αναφορικά με τον βαθμό ικανοποίησης για την πολιτική που ασκεί η ελληνική κυβέρνηση το 36,7% δηλώνει καθόλου ικανοποιημένο, το 34,5% σχεδόν καθόλου έως κάπως ικανοποιημένο, το 8,5% δεν είναι ούτε ικανοποιημένο ούτε το αντίθετο, το 18,4% είναι ελάχιστα έως σε μέγιστο βαθμό ικανοποιημένο, ενώ το 1,9% δεν γνωρίζει ή δεν απαντά. Ανάλογα υψηλά ποσοστά δυσφορίας για τη διακυβέρνηση της χώρας καταγράφονται στη Σουηδία, στην Ουγγαρία, στη Γαλλία και στη Μεγάλη Βρετανία. Απεναντίας, αρκετά υψηλά ποσοστά ικανοποίησης διαπιστώθηκαν στη Δανία, στην Ολλανδία και στην Αυστρία.

Σε άλλο σημείο της έρευνας αναφέρονται τα αποτελέσματα για τον βαθμό ικανοποίησης των πολιτών με τη λειτουργία της Δημοκρατίας στη χώρα τους. Ενώ το ποσοστό του συνόλου των Ευρωπαίων πολιτών που δηλώνουν ότι δεν είναι καθόλου ή και έως σχεδόν καθόλου ικανοποιημένοι ανέρχεται στο 46,6%, στην Ελλάδα αγγίζει το 69,5%. Αρνητικά εκτιμούν οι Έλληνες και τη λειτουργία της Δημοκρατίας στην Ε.Ε. Το 61,1% των ερωτηθέντων δηλώνει πλήρως έως ελάχιστα δυσαρεστημένο. Παρ' όλα αυτά, το 49,1% των Ελλήνων δηλώνει απόλυτα σύμφωνο με την άποψη ότι η Δημοκρατία, παρά τα προβλήματα που έχει, είναι η καλύτερη μορφή διακυβέρνησης, ενώ το 28,4% «συμφωνεί περισσότερο με αυτήν την άποψη». Ανάλογα ποσοστά με την Ελλάδα διαπιστώνονται μόνο στη Σουηδία (50,8% / 25,5%), στη Δανία (50,3% / 26,8%) και στην Αυστρία (49,5% / 31,9%). Τα χαμηλότερα ποσοστά υπέρ του δημοκρατικού πολιτεύματος καταγράφονται στην Ολλανδία (19,4% / 41,5%), στη Γαλλία (24,5% / 30,9%) και στην Ουγγαρία (29,%/31,5%). Ο μέσος όρος για το σύνολο των 12 ευρωπαϊκών χωρών είναι 37,4% / 32,3%.

Πηγή: Deutsche Welle