Ενα... ευφάνταστο σενάριο για τη βοήθεια της Ελλάδας από την Apple και τους υπόλοιπους τεχνολογικούς κολοσσούς, αναλύει σε άρθρο του το Bloomberg. Θα μπορούσαν οι αμερικανικές εταιρείες να ρίξουν σωσίβιο στην Ελλάδα με το ρευστό τους;
Σύμφωνα με τον Λέονιντ Μπερσίντσκι, μπορεί να γίνει αυτό και ο ένας να βοηθήσει τον άλλον. Σε αυτό, εξηγεί πώς η Apple και άλλοι τεχνολογικοί κολοσσοί θα μπορούσαν να βοηθήσουν την Ελλάδα να μειώσει το χρέος της και σε αντάλλαγμα να πάρουν χαμηλή φορολογία.
Οτι η Apple θα έπρεπε να αγοράσει την Ελλάδα, με όλα αυτά τα άχρηστα μετρητά που έχει στη διάθεσή της, είναι ένα αστείο που δεν παλιώνει. Παρόλα αυτά, είναι αλήθεια ότι αν μεγάλες αμερικανικές επιχειρήσεις και οι Ευρωπαίοι πολιτικοί είχαν ελάχιστη φαντασία, θα μπορούσαν πιθανότατα να καταλήξουν σε ένα σχέδιο διάσωσης για τη σχεδόν χρεοκοπημένη χώρα, με όρους που θα ωφελούσαν τους πάντες, γράφει ο Μπερσίντσκι.
Το 2012, στη γενική συνέλευση της Apple, ένας επενδυτής ρώτησε τον Τιμ Κουκ αν θα σκεφτόταν να χρησιμοποιήσει τα αυξανόμενα μετρητά της εταιρείας- έφταναν στα 97,6 δισεκατομμύρια τότε- για να αποκτήσει την Ελλάδα. «Εχουμε εξετάσει πολλά πράγματα, αλλά όχι αυτό», είχε απαντήσει ο Κουκ.
Βέβαια, δεν μπορούν να αγοραστούν ολόκληρες χώρες, οπότε όλοι γέλασαν και συνέχισαν. Τα πράγματα σύντομα άλλαξαν προς το καλύτερο για την Ελλάδα, όταν έλαβε το μεγαλύτερο πακέτο διάσωσης στην ιστορία και ιδιώτες δανειστές συμφώνησαν σε «κούρεμα». Ομως, η οικονομία της απέτυχε να αναπτυχθεί και το χρέος της- στο 175% του ΑΕΠ- παρέμεινε μη βιώσιμο. Στο μεταξύ, η Apple υπερδιπλασίασε το «θησαυρό» της, που σήμερα φτάνει στα 194 δισεκατομμύρια σε μετρητά.
Η εταιρεία καταβάλλει γενναία μερίσματα και επαναγοράζει μετοχές, αλλά τα μετρητά συνεχίζουν να αυξάνονται. Δεν υπάρχει τρόπος να επενδυθούν όλα. Για χρόνια, ο Κουκ συζητά για προϊόντα που... παίρνουν το μυαλό, τα οποία έχει στα σκαριά η εταιρεία του, αλλά το μόνο που κατάφερε ήταν σταδιακή βελτίωση των υφιστάμενων προϊόντων, μία μέτρια υπηρεσία μουσικής και ένα υπερτιμημένο smartwatch. Και αυτά δεν απαίτησαν μεγάλο κεφάλαιο. Αν η Apple δεν αρχίζει να φτιάχνει αυτοκίνητα- ή ίσως διαστημόπλοια- θα συνεχίσει να συσσωρεύει ρευστό.
Το ίδιο ισχύει και με άλλες μεγάλες αμερικανικές εταιρείες. Οι μη χρηματοπιστωτικές αμερικανικές επιχειρήσεις διαθέτουν 1,73 τρισεκατομμύριο σε ρευστό, 4% πάνω από αυτό που διέθεταν πριν από ένα χρόνο, ενώ 1,1 τρισ. από αυτό ανήκει στις 50 μεγαλύτερες εταιρείες, σύμφωνα με μία πρόσφατη έκθεση του Moody's. Οι Apple, Microsoft, Google, Pfizer και Cisco έχουν συγκεντρώσει 439 δισεκατομμύρια δολάρια.
Τα περισσότερα από αυτά τα χρήματα βρίσκονται εκτός των συνόρων, γιατί αν επαναπατριστούν θα υπόκεινται σε φόρο 35%. Το να ξοδευτούν ή να επιστραφούν στους κατόχους μετοχών είναι πρόβλημα. Κανείς δεν περιμένει να μεταρρυθμίσουν σύντομα οι ΗΠΑ το φορολογικό τους σύστημα και να λύσουν αυτό το θέμα.
Οπότε η ιδέα των πέντε μεγαλύτερων κατόχων μετρητών που θα μπορούσαν τώρα να σώσουν την Ελλάδα και να ωφεληθούν από τη διαδικασία είναι ενδιαφέρουσα.
Η Ελλάδα χρειάζεται περίπου 190 δισεκατομμύρια ευρώ για να ρίξει το χρέος της στο διαχειρίσιμο επίπεδο του 70% του ΑΕΠ. Αυτό είναι περίπου το 48% του συνολικού ρευστού που έχουν οι πέντε εταιρείες. Για την αποπληρωμή του χρέους, η Ελλάδα θα μπορούσε να επιβραβεύσει αυτές τις εταιρείες με μία ειδική συμφωνία για εταιρικούς φόρους, περίπου σαν αυτούς που απολαμβάνει η Apple στην Ιρλανδία τώρα. Αυτή η συμφωνία είναι υπό διερεύνηση από την ΕΕ και πιθανότατα είναι καταδικασμένη. Ομως, η περίπτωση της Ελλάδας είναι διαφορετική. Η ΕΕ, ως ένας από τους μεγαλύτερους πιστωτές της χώρας, θα μπορούσε να είναι διατεθειμένη να κάνει μία ειδική απαλλαγή για τις ελληνικές εταιρείες για τη βοήθεια που θα παρείχαν στην επίλυση του ελληνικού προβλήματος. Οι ΗΠΑ θα μπορούσαν να είχαν κάποιες ενστάσεις, αλλά- ως ο μεγαλύτερος μέτοχος στο ΔΝΤ- θα έχαναν χρήματα αν η Ελλάδα χρεοκοπούσε και η αποσταθεροποίηση που θα έφερνε ένα Grexit σίγουρα δεν είναι προς το συμφέρον των ΗΠΑ.
Σε αντάλλαγμα για λιγότερα από τα μισά μετρητά τους- και μόλις 13% πάνω από ότι θα τους κόστιζε να πληρώσουν τους αμερικανικούς φόρους- οι εταιρείες θα μπορούσαν να λάβουν μία επ' αόριστον εγγύηση για χαμηλή φορολογία. Δεν είναι κακή συμφωνία.
Η Ελλάδα από την πλευρά της, θα είχε ανακούφιση χρέους αλλά και την ευρωπαϊκή έδρα των εταιρειών. Πολλά στελέχη ίσως να καλωσόριζαν τη μετακίνηση σε ένα ζεστό παραλιακό μέρος και η Ελλάδα θα μπορούσε να δει την αρχή μίας δυναμικής τεχνολογικής συγκέντρωσης, που θα μπορούσε να έλξει και άλλες εταιρείες και να δημιουργήσει θέσεις εργασίας.
Με τέτοια βοήθεια, η ελληνική κυβέρνηση θα μπορούσε πιθανότατα να έχει λιγότερη λιτότητα από ό,τι απαιτούν οι δανειστές της. Αλλά θα χρειαζόταν ακόμη να μεταρρυθμίσει τις ανεπαρκείς δημόσιες υπηρεσίες και να γίνει πιο φιλική προς τις επιχειρήσεις, ή θα κινδύνευε να αποκλειστεί από τα προφανή οφέλη τις συνεργασίας με τους τιτάνες της τεχνολογίας.
«Είμαι σίγουρος ότι μία τέτοιου είδους διάσωση θα είχε την έγκριση των Ελλήνων, σε ένα δημοψήφισμα», σημειώνει ο αρθρογράφος του Bloomberg. Το μόνο που θα χρειαζόταν για να γίνει θα ήταν ευελιξία. Δυστυχώς, τονίζει, αυτή είναι μία αξία δεν φαίνεται να διαθέτουν οι εμπλεκόμενοι στην ελληνική κρίση σήμερα. «Οπότε, αντί για αυτό η Ελλάδα θα συνεχίσει να σκοντάφτει προς την πτώχευση και οι αμερικανικές εταιρείες θα συνεχίσουν να συσσωρεύουν ρευστό που δεν ξέρουν πώς να το ξοδέψουν», καταλήγει.
imerisia.gr
«Η επιβολή φόρων στον τουρισμό και μάλιστα αυτού του μεγέθους, με 3% έως 5% για τις διανυκτερεύσεις και 3% στα καταστήματα, θα οδηγήσει στην ανακοπή της δυναμικής του ελληνικού τουρισμού και στη συρρίκνωσή της.
Θεωρώ δεδομένες τις υφεσιακές συνέπειες σε μια τέτοια περίπτωση. Ακριβότερο τουριστικό προϊόν σημαίνει λιγότεροι επισκέπτες. Λιγότεροι επισκέπτες σημαίνουν μειωμένα φορολογικά έσοδα, πτώση του ΑΕΠ και απώλεια θέσεων εργασίας, αφού πολλές επιχειρήσεις δεν θα αντέξουν», επισημαίνει σε συνέντευξη που παραχώρησε στην τουριστική διαδικτυακή πύλη bluebirds.gr, ο Βουλευτής Δωδεκανήσου και Επικεφαλής του Τομέα Τουρισμού της Ν.Δ., κ. Μάνος Κόνσολας.
Μιλάει ευθέως για στοχοποίηση των νησιών και για κατάργηση στην πραγματικότητα των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ που ισχύουν στα νησιά του Αιγαίου.
Ο κ. Κόνσολας επισημαίνει χαρακτηριστικά:
«Οι μειωμένοι συντελεστές ΦΠΑ αποτελούν αντιστάθμισμα του υψηλού κόστους μεταφοράς προϊόντων και υπηρεσιών από και προς τα νησιά του Αιγαίου και τα Δωδεκάνησα. Δεν είναι ίδια σε όλα τα νησιά ούτε τα κόστη μεταφοράς, ούτε οι αποστάσεις, ούτε υπάρχουν προβλήματα γεωγραφικής ασυνέχειας του ίδιου μεγέθους. Ουσιαστικά, η κυβέρνηση, αν προχωρήσει σε όλα αυτά τα μέτρα που διαρρέει, εντέχνως, την τελευταία εβδομάδα, θα έχει καταργήσει de facto τους μειωμένους συντελεστές ΦΠΑ.
Επιπλέον, θα έχει καταφέρει να ισχύει, στα νησιά του Αιγαίου και τα Δωδεκάνησα, αυξημένος φόρος για τη διαμονή και για την εστίαση, σε σύγκριση με την υπόλοιπη Ελλάδα. Για να μην μιλήσω και για το επιεικώς κωμικό μέτρο της υποχρεωτικής χρήσης πιστωτικής κάρτας στα νησιά για αγορές άνω των 70 ευρώ που είναι ουσιαστικά και πρακτικά ανεφάρμοστο.
Σε κάθε περίπτωση η στοχοποίηση των νησιών του Αιγαίου και της Δωδεκανήσου, μόνο αθώα δεν είναι. Επωφελούνται ανταγωνιστικοί τουριστικοί προορισμοί, που διατηρούν χαμηλή φορολογία στον τουρισμό και θα είναι περισσότερο ανταγωνιστικοί αν εμείς γίνουμε πιο ακριβοί».
Ο Μάνος Κόνσολας καταρρίπτει το επιχείρημα που χρησιμοποιεί η κυβέρνηση για την πάταξη της φοροδιαφυγής, τονίζοντας ότι: «αν θέλει η κυβέρνηση να μειώσει τη φοροδιαφυγή, θα μπορούσαμε να καταλήξουμε σε ρεαλιστικές λύσεις, όπως είναι η παροχή φορολογικών κινήτρων για τη χρήση της πιστωτικής κάρτας από καταναλωτές και επιχειρήσεις, ο έλεγχος για καταλύματα που δεν έχουν άδεια αλλά και η εντατικοποίηση των φορολογικών ελέγχων».
Μεγαλύτερο είναι το χρέος σήμερα σε σχέση με το 2010 όταν η Ελλάδα μπήκε στα μνημόνια, όπως δείχνουν τα στοιχεία του ΟΔΔΗΧ, με βάση τις μετρήσεις στο τέλος του α’ τριμήνου φέτος.
Το Δημόσιο Χρέος της Κεντρικής Διοίκησης της Ελλάδας στις 31.3.2015 διαμορφώθηκε στο ποσό των 312,7 δισ. ευρώ και σαν ποσοστό επί του ΑΕΠ σε 174,7% (με ΑΕΠ αναφοράς 31.12.2014) σύμφωνα με τον ΟΔΔΗΧ.
Τα στοιχεία για τα επίπεδα χρέους είναι αποκαλυπτικά για την αποτυχία των «προγραμμάτων διάσωσης» πέντε χρόνια μετά. Το χρέος είναι μεγαλύτερο στο τέλος του α’ τριμήνου του 2015, από όσο ήταν το 2010, όταν ξεκινούσαν τα μνημόνια και οι «ενέσεις σωτηρίας» των δανειστών που έφτασαν τα 240 δισ. δολ.
Πάνω από πέντε χρόνια στην πρέσα το δημόσιο χρέος φουσκώνει αντί να περιορίζεται, παρά τα πολυδιαφημιζόμενα «κουρέματα» (PSI+, «επαναγορά ομολόγων») και τη διαρκή λιτότητα.
Το Μάρτιο του 2010, πριν τη προσφυγή στα μνημόνια, το χρέος ήταν στα 310,3 δισ. ευρώ, σύμφωνα με το Δελτίο Δημοσίου Χρέους. Το 2013 το χρέος ήταν στο 175% AEΠ (319,1 δισ ευρώ), από 156,9% το 2012 και 171,3% το 2011.
Το ΑΕΠ της χώρας από τα 222 δισ. ευρώ, που ήταν το 2010 και τα 231 δισ. ευρώ που ήταν το 2009, προσγειώθηκε στα 179 δισ. ευρώ το 2014. Αυτό σημαίνει μείωση σχεδόν 23% από το 2009, ενώ το δημόσιο χρέος εκτοξεύθηκε στο 177% του ΑΕΠ από το 146% που ήταν το 2010 και το 130% του ΑΕΠ το 2009.
Η κατανομή του Δημόσιου Χρέους της Κεντρικής Κυβέρνησης έχει ως εξής:
Ομόλογα: 39,4 δισ. ευρώ
Ομόλογα που κατέχει η ΕΚΤ (SMP program): 19,8 δισ. ευρώ
Ομόλογα που κατέχουν οι Ευρωπαϊκές Κεντρικές Τράπεζες (ANFAs): 7,3 δισ. ευρώ
Έντοκα γραμμάτια: 14,9 δισ. ευρώ
Βραχυπρόθεσμα δάνεια (repos): 9,8 δισ. ευρώ
Δάνεια από το Ευρωπαϊκό ταμείο χρηματοπιστωτικής σταθερότητας (EFSM): 130,9 δισ. ευρώ
Δάνεια από ΔΝΤ: 21,2 δισ. ευρώ
Δάνεια από Κράτη-μέλη της Ευρωζώνης: 52,9 δισ. ευρώ
Δάνεια από Τράπεζα Ελλάδος: 4,3 δισ. ευρώ
Λοιπά Δάνεια εσωτερικού: 0,1125 δισ. ευρώ
Λοιπά Δάνεια εξωτερικού: 5 δισ. ευρώ
Ειδικά και Διακρατικά δάνεια εξωτερικού (Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων) 7,09 δισ. ευρώ
Σύνολο: 312,7 δισ. ευρώ
Τα στοιχεία διαβιβάστηκαν στη Βουλή στο πλαίσιο του κοινοβουλευτικού ελέγχου, έπειτα από ερώτηση που είχε καταθέσει ο βουλευτής της ΝΔ Ευάγγελος Μπασιάκος, ζητώντας να ενημερωθεί πως διαμορφώνεται το Ελληνικό Δημόσιο Χρέος.
aftodioikisi.gr
Με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο να λέει ότι το χρέος είναι μη βιώσιμο και να ζητά μερικό κούρεμα, έχει ενδιαφέρον πόσα χρήματα χρωστά η Ελλάδα και ποια είναι η θέση της σε σύγκριση με άλλες χώρες.
Το Open Europe «χαρτογράφησε» με δύο τρόπους την Ευρώπη. Στον ένα χάρτη, καταγράφεται το ποσοστό του δημόσιου χρέους με βάση το ΑΕΠ, με την Ελλάδα να είναι στην κορυφή της λίστας οικονομικου «θανάτου» με 175%, ενώ ακολουθούν Ιταλία (133%) και Πορτογαλία (128%).
Ο δεύτερος χάρτης αφορά πιο άμεσα τους πολίτες της Ευρώπης. Σε αυτόν, καταγράφεται το κατά κεφαλήν χρέος ή πιο απλά τι ποσό θα έπρεπε να πληρώσει ο κάτοικος κάθε χώρας- σε χιλιάδες δολάρια- αν το συγκεκριμένο κράτος αποφάσιζε να αποπληρώσει μεμιάς όλο το χρέος της, συγκεντρώνοντας χρήματα από τους πολίτες.
Σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, ο κάθε Ελληνας θα έπρεπε να πληρώσει 38.600 δολάρια, αλλά υπάρχουν και χειρότερα. Οι Ιταλοί θα έπρεπε να καταβάλουν 46.000 δολάρια, οι Ιρλανδοί 59.900 και οι Ισλανδοί 59.000.
Και για τους δύο χάρτες χρησιμοποιήθηκαν επίσημα στοιχεία του 2013. Αυτό σημαίνει ότι η κατάσταση είναι χειρότερη για την Ελλάδα καθώς υπήρξε αύξηση του χρέους το 2014.
imerisia.gr
«Η οικονομική κυβερνητική πολιτική, που επιβάλλει υπχορεωτική χρήση πιστωτικών ή χρεωστικών καρτών για συναλλαγές άνω των 70 ευρώ στα νησιά του Αιγαίου,
φόρο διανυκτέρευσης από 1 έως και 5 ευρώ, φόρο 3% σε νυχτερινά κέντρα και εστιατόρια, καθώς και φόρο 6% σε επιχειρήσεις υπόδησης, ένδυσης, κοσμηματοπωλεία και έργα τέχνης, πλήττει καίρια τον τουρισμό και την εποχικότητα. «Τιμωρεί» τα νησιά, που από την 1η Απριλίου έως και την 31η Οκτωβρίου - χρονικό διάστημα στο οποίο και επιβάλλονται οι φόροι - δουλεύουν προκειμένου να εξασφαλίσουν τα απαραίτητα, ώστε να συντηρηθούν όλο το έτος.
Οι κυβερνώντες, διαχρονικά, θα πρέπει να κατανοήσουν, ότι η Ελλάδα έχει ανάγκη ανάπτυξης ενός διαφορετικού τύπου οικονομικής πολιτικής, που θα αναδεικνύει τις ιδιαιτερότητες και τα χαρίσματα του τόπου. Ο τουρισμός, αποτελεί το μοναδικό κλάδο της Ελληνικής οικονομίας, ο οποίος ακόμη μπορεί και συμβάλλει στο Ακαθάριστικο Εγχώριο Προϊον (ΑΕΠ) της χώρας. Αυτό άλλωστε, αποδεικνύεται περίτρανα και από τα όσα προέκυψαν από τη μελέτη του Ινστιτούρου Ερευνών του ΣΕΤΕ, σύμφωνα με την οποία ο τουριστικός κλάδος συνέβαλε άμεσα στο ΑΕΠ κατά 9% και έμμεσα από 20 έως και 25%, παρουσιάζοντας αύξηση 11,3%, όταν το συνολικό ΑΕΠ της χώρας μειωνόταν κατά 3,5 δις ευρώ. Σε τρεις Περιφέρειες, μεταξύ αυτών και του Νοτίου Αιγαίου, ο τουρισμός συνεισφέρει άμεσα στη δημιουργία του 50% του ΑΕΠ τους. Σύμφωνα με την ίδια έρευνα, ο τουρισμός, μαζί με την εστίαση, συνεισφέρει στην αντιμετώπιση της ανεργίας, προσφέροντας το 30% των θέσεων μισθωτής απασχόλησης, χωρίς να περιλαμβάνεται σε αυτό το ποσοστό, ο αριθμός των αυτοαπασχολούμενων σε 31.000 μικρά ξενοδοχεία και ενοικιαζόμενα δωμάτια.
Με την επιβολή φόρων στις επιχειρήσεις που λειτουργούν βάσει της εποχικότητας και συνδράμουν στην ανάπτυξη του τουριστικού κλάδου, προκαλούνται αρνητικές επιπτώσεις σε αυτές και οι επιχειρήσεις οδηγούνται στην απόφαση μείωσης των εξόδων τους, είτε μη προσλαμβάνοντας επιπλέον προσωπικό, είτε απολύοντας και αυτούς που μέχρι σήμερα απασχολούσαν. Αποτελεί χρέος της κυβέρνησης να μην επιτρέψει τον αρνητικό επηρεασμό του τουριστικού κλάδου στο σύνολό του.
Σε ότι αφορά ειδικότερα στη χρήση πιστωτικών ή χρεωστικών καρτών σε Πάτμο, Λέρο, Κάλυμνο, Σύμη, Κω, Ρόδο και Κάρπαθο, για συναλλαγές άνω των 70 ευρώ, εάν και υιοθετείται προκειμένου να περιοριστεί η φοροδιαφυγή - ευνοώντας και τον τραπεζικό κλάδο - θα έχει δυστυχώς, αρνητικά αποτελέσματα, εφόσον:
α) πολίτες που ήδη οφείλουν στις τράπεζες μεγάλα ή μικρότερα χρηματικά ποσά δεν θα μπορούν να λάβουν πιστωτική κάρτα,
β) πολίτες μεγαλύτερης ηλικίας δεν θα γνωρίζουν τον τρόπο χρήσης των πιστωτικών καρτών,
γ) το σύνολο των πολιτών ή το μεγαλύτερος μέρος του, θα κληθεί να προχωρήσει στη χρήση πιστωτικής ή χρεωστικής κάρτας, χωρίς να το επιθυμεί,
δ) μη δυνατότητα εξυπηρέτησης τουριστών που δεν χρησιμοποιούν πιστωτικές κάρτες,
ε) υποχρεωτική απόδοση προμήθειας στις τράπεζες από τη χρήση των καρτών,
ζ) κόστος προμήθειας μηχανημάτων για τις επιχειρήσεις, καθώς και
η) μη έκδοση παραστατικών (αύξηση της φοροδιαφυγής) για την αποφυγή χρήσης πιστωτικών ή χρεωστικών καρτών.
Τα τελευταία πέντε έτη, 2010 έως και 2015, οι πολίτες έζησαν ιδιαίτερα δύσκολες στιγμές και υπέφεραν, όπως και σήμερα, προκειμένου να καταφέρουν να αντιμετωπίζουν την οικονομική κρίση και τις συνέπειές της. Ο Έλληνας πολίτης, ο Δωδεκανήσιος, που σήμερα οφείλει χρηματικά ποσά σε τραπεζικά ιδρύματα, τα οποία και δεν μπορεί να αποπληρώσει, διότι αδυνατεί να εξυπηρετήσει τις καθημερινές του ανάγκες, καλείται να χρησιμοποιεί πιστωτικές κάρτες, γινόμενος ουσιαστικά αποδέκτης μίας «προβληματικής» πενταετίας.
Στέφανος Δράκος
Πολιτευτής Δωδεκανήσου ΝΔ
Δρ Πολιτικός Μηχανικός ΑΠΘ