Η εκτίμηση κάθε αναφερόμενου προβλήματος στον μαστό ξεκινά με την λήψη του ιστορικού από τον ιατρό και με την φυσική εξέταση. Φυσικά οι ασθενείς πάντοτε ανησυχούν για την πιθανότητα καρκίνου, αλλά πρέπει να θυμόμαστε ότι κάθε ενόχληση και πρόβλημα που παρουσιάζεται δεν είναι καρκίνος.

Υπάρχουν αρκετές καλοήθεις παθήσεις οι οποίες δίνουν διάφορα συμπτώματα στον άρρωστο. Ο ιατρός θα κρίνει με το ιστορικό και την φυσική εξέταση εάν και ποιες εξετάσεις περαιτέρω χρειάζονται για την διερεύνηση του συγκεκριμένου προβλήματος.

Σε ηλικίες κάτω των 40 ετών χρησιμοποιείται συχνά το υπερηχογράφημα, καθώς η μαστογραφία δεν μας δίνει πολλές πληροφορίες σε αυτή την ηλικία λόγω της αυξημένης πυκνότητας των μαστών. Επίσης ανάλογα με την περίπτωση είναι δυνατό να χρησιμοποιηθούν επίσης μαγνητική τομογραφία καθώς και βιοψία ανάλογα με την περίπτωση.

Σε ηλικίες άνω των 40 ετών χρησιμοποιείται και η μαστογραφία (ψηφιακή ή κλασική), εκτός από τα παραπάνω αναφερθέντα διαγνωστικά μέσα.

Ως προς την αποτελεσματικότητα της διάγνωσης η ψηφιακή μαστογραφία φαίνεται να είναι ισάξια με την κλασική εκτός από τις περιπτώσεις ασθενών κάτω των 50 ετών, προ-εμμηνοπαυσιακές ή πέρι-εμμηνοπαυσιακές γυναίκες και ασθενείς με πυκνούς μαστούς, όπου η ψηφιακή μαστογραφία φαίνεται να έχει κάπως καλύτερα αποτελέσματα.

Κάποια συνηθισμένα συμπτώματα και σημεία τα οποία συχνά οφείλονται και σε καλοήθεις παθήσεις είναι:

Ψηλαφητή μάζα ή οζίδιο στον μαστό

Είναι πολύ συχνό σύμπτωμα, το οποίο προκαλεί πολύ άγχος συνήθως στον άρρωστο λόγω της πιθανότητας για καρκίνο. Φυσικά το ενδεχόμενο του καρκίνου υπάρχει και ο ιατρός θα πρέπει πάντοτε να το διερευνά, αλλά υπάρχουν και πολλές άλλες καλοήθεις παθήσεις οι οποίες δίνουν το σημείο της μάζας ή οζιδίου στον μαστό. Έτσι είναι δυνατό να πρόκειται για ινοκυστικές αλλοιώσεις, ινοαδένωμα, κύστη και λοιπές καλοήθεις παθήσεις (βλ. παρακάτω “καλοήθεις νόσοι”).

Φυσικά η εκτίμηση από τον ιατρό και η διενέργεια των συνιστώμενων εξετάσεων είναι απαραίτητη ώστε να διερευνηθεί το κάθε σύμπτωμα

Έκκριση από την θηλή

Η έκκριση από την θηλή είναι ένα επίσης συχνό σύμπτωμα και συνήθως καλοήθους αιτιολογίας. Η αποβολή γαλακτόχρου εκκρίματος και από τις δύο θηλές των μαστών από πολλούς πόρους είναι συχνή, ιδίως κατά τον πρώτο χρόνο μετά τον τοκετό.

Αυτή η κατάσταση δεν πρέπει να συγχέεται με την “αληθή γαλακτόρροια” η οποία εμφανίζεται σε γυναίκα που δεν έχει θηλάσει πρόσφατα και έχει ως αίτιο κάποια ενδοκρινολογική δυσλειτουργία.

Η έκκριση η οποία χρήζει περαιτέρω διερευνήσεως είναι συνήθως αυτόματη και επαναληπτική από τον ένα μαστό και από έναν πόρο.

Είναι δυνατό να είναι ορώδης ή οροαιματηρή.

Η διερεύνηση θα αρχίσει με κλινική εξέταση, υπερηχογράφημα και μαστογραφία και αναλόγως των ευρημάτων είναι δυνατό να συνεχίσει με μαγνητική τομογραφία ή βιοψία.

Οι πιο συχνές καλοήθεις αιτίες αυτού του είδους εκκρίματος από την θηλή είναι καλόηθες ενδοπορικό θήλωμα, πορεκτασία ή ινοκυστικές αλλοιώσεις(βλ. παρακάτω “καλοήθεις νόσοι”). Η επικινδυνότητα να οφείλεται η έκκριση σε κάποιο καρκίνο, αυξάνεται με την ηλικία.

Πόνος στο στήθος (μασταλγία)

Το σύμπτωμα αυτό σπάνια σχετίζεται με καρκίνο. Συνήθως οφείλεται σε ορμονικές αλλαγές κατά την διάρκεια του κύκλου ή σε ινοκυστικές αλλοιώσεις.

Παρόλα αυτά κάθε περίπτωση νεοεμφανιζόμενου πόνου σε γυναίκα μετά την εμμηνόπαυση, ή πόνου που σχετίζεται με κάποια ψηλαφούμενη αλλοίωση στον μαστό θα πρέπει να διερευνάται ενδελεχώς.

Συνήθεις αιτίες πόνου στον μαστό που δεν σχετίζονται με καρκίνο είναι οι κύστεις, το απόστημα και η μαστίτιδα.

Αλλοιώσεις στο δέρμα του μαστού

Η πιο συνηθισμένη καλοήθης δερματική αλλοίωση είναι το ερύθημα(κοκκινίλα) σε περίπτωση μόλυνσης, δερματίτιδας, ή αποστήματος.

Δερματικές αλλοιώσεις όπως “λακουβίτσες” ή εισολκή θηλής ή “ξεφλούδισμα” θηλής ή πάχυνση δέρματος είναι πιο συνηθισμένο να σχετίζονται με καρκίνο και χρήζουν πλήρους ελέγχου ώστε να διερευνηθεί αυτή η πιθανότητα.

Καλοήθεις νόσοι

Ινοαδένωμα

Είναι πολύ συχνή πάθηση σε γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας. Στις περισσότερες περιπτώσεις τα ινοαδενώματα είναι καλοήθη, μικρά, ασυμπτωματικά ή με ελάχιστα συμπτώματα. Η διάγνωση επιβεβαιώνεται με βιοψία. Τα ινοαδενώματα πρέπει να αφαιρούνται εάν μεγαλώνουν με την πάροδο του χρόνου ή εάν είναι μεγάλα (μεγαλύτερα από 2 ή 3 εκ.) ή εάν είναι επώδυνα.

Εάν υπάρχει η οποιαδήποτε αμφιβολία στην διάγνωση θα πρέπει τα μορφώματα να αφαιρούνται για να αποκλειστεί κακοήθεια ή άλλοι όγκοι.

Κύστεις

Είναι μια συνηθισμένη αιτία πόνου ή ψηλαφητής μάζας στον μαστό. Οι κύστεις είναι κοινό εύρημα σε γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας, αλλά είναι δυνατό να εμφανιστούν και σε γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση. Σε κάθε περίπτωση οι κύστεις αναγνωρίζονται σαφώς στο υπερηχογράφημα και εφόσον δεν συνοδεύονται από συμπαγές στοιχείο είναι μάλλον απίθανο να υποκρύπτουν καρκίνο. Αναρρόφηση της κύστης είναι χρήσιμη σε περιπτώσεις που η κύστη είναι μεγάλη ή επώδυνη. Το υγρό είναι δυνατό να σταλεί για κυτταρολογική εξέταση και εάν είναι αιματηρό ή το αποτέλεσμα της κυτταρολογικής δείχνει ατυπία, τότε είναι ενδεδειγμένη η αφαίρεση της κύστης για να αποκλεισθεί καρκίνος.

Κύστεις οι οποίες είναι πολύπλοκες και έχουν και συμπαγή στοιχεία στη δομή τους, θα πρέπει να διερευνώνται με βιοψία και ίσως και εξαίρεση.

Ινοκυστικές αλλοιώσεις

Είναι παρούσες στις περισσότερες γυναίκες και στις περισσότερες περιπτώσεις δεν υποκρύπτουν κακοήθεια. Είναι δυνατό να δημιουργούν πόνο ο οποίος είναι κυκλικός σύμφωνα με τον κύκλο της γυναίκας. Εφόσον ο πλήρης διαγνωστικός έλεγχος δεν αναδείξει κάποια άλλη βλάβη, δεν είναι απαραίτητη κάποια θεραπεία.

Μαστίτιδα

Λοίμωξη του μαστού είναι συχνή σε θηλάζουσες γυναίκες. Είναι επώδυνη και πολλές φορές δύσκολη στην θεραπεία. Η θεραπεία συνίσταται στην χορήγηση αντιβιοτικών κυρίως εναντίον του σταφυλόκοκκου, αλλά μπορεί να τροποποιηθεί μετά τα αποτελέσματα της καλλιέργειας. Επιπλοκές όπως αποστήματα απαιτούν διάνοιξη, παροχέτευση και βιοψία. Σε διαβητικές γυναίκες ίσως απαιτηθεί νοσηλεία στο νοσοκομείο για να χορηγηθούν ενδοφλέβια αντιβιοτικά.

Για περισσότερες πληροφορίες μπείτε στο site του γιατρού.