Διαγραφές ληξιπρόθεσμων χρεών σε τράπεζες αλλά και στο δημόσιο με εξωδικαστικές διαδικασίες για επιχειρήσεις που έχουν τζίρο ακόμη και άνω των 2,5 εκατ. ευρώ θα προβλέπει το νέο θεσμικό πλαίσιο το οποίο ετοιμάζει η κυβέρνηση και πρόκειται να συμπεριληφθεί στο πολυνομοσχέδιο.
Οι διατάξεις του, οι οποίες ουσιαστικά τροποποιούν το νόμο Δένδια, αναμένεται να κατατεθούν στη Βουλή μέσα στις επόμενες μέρες και στόχος είναι να ξεσκαρταριστούν τα «κόκκινα» χαρτοφυλάκια τραπεζών. Το ύψος των «προβληματικών» επιχειρηματικών δανείων υπολογίζεται σε περίπου 60 δισ. ευρώ. Από αυτά τα 11 δισ. ευρώ οφείλουν 800 μεγάλες επιχειρήσεις, τα 28,5 δισ. ευρώ 6.000 μεσαίες επιχειρήσεις και τα υπόλοιπα 120.000 μικρομεσαίες.
Συνολικά οι μεγάλες επιχειρήσεις έχουν 40 δισ. ευρώ «κόκκινα» δάνεια και 20 δισ. ευρώ, οι μικρομεσαίες. Οι κλάδοι με τα υψηλότερα μη εξυπηρετούμενα δάνεια είναι η κλωστοϋφαντουργία με 71%, η βιομηχανικά χαρτιού και ξύλου με 63%, ο αγροτικός κλάδος με 61%, το εμπόριο με 54%, οι κατασκευές με 49% και η μεταποίηση με 48%.
Σύμφωνα με πηγές του υπουργείου Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού το νομοσχέδιο θα προβλέπει «?κατάλληλο πλαίσιο εξωδικαστικών επιλύσεων για υπερχρεωμένες μικρές, μεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις, που θα αντιμετωπίζει συνολικά τα χρέη προς τράπεζες, δημόσιο και ασφαλιστικά ταμεία, εξασφαλίζοντας παράλληλα την ίση και δίκαιη μεταχείριση μικρών και μεγάλων οφειλετών». Σημειώνεται ότι με τις μέχρι τώρα διαθέσιμες πληροφορίες, σε ό,τι αφορά τα χρέη προς το δημόσιο η διαγραφή θα αφορά μόνο πρόστιμα και προσαυξήσεις και όχι αρχικό κεφάλαιο.
Οφειλές
Ετσι, οι επιχειρήσεις θα παρουσιάζουν εξειδικευμένο πρόγραμμα αποπληρωμής των οφειλών ώστε να προχωρούν τράπεζες και δημόσιο σε διαγραφές οφειλών. «Με τον τρόπο αυτό θα υπάρξει ουσιαστική ελάφρυνση (κούρεμα τέτοιο ώστε να επιτυγχάνεται σύγκλιση με το εξειδικευμένο πρόγραμμα αποπληρωμής που θα υποβάλει η κάθε επιχείρηση) και θα διασωθούν χιλιάδες θέσεις εργασίας», υπογραμμίζουν οι ίδιες οι πηγές του υπουργείου Οικονομίας. Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, «η κυβέρνηση θα εγγυηθεί για τις βασικές αρχές του ελέγχου βιωσιμότητας και για τα εργαλεία αναδιάρθρωσης, με γνώμονα την εξυγίανση των επιχειρήσεων και την αξιοπρεπή διαβίωση των ελευθέρων επαγγελματιών».
Επιπλέον, ο μηχανισμός αναδιάρθρωσης είναι κατάλληλα δομημένος, όπως σημειώνουν οι ίδιες πηγές, ώστε να αποκλείει επιχειρήσεις που δεν αποπληρώνουν χρέη κατ’ επιλογή τους (κακοπληρωτές) και να επικεντρώνεται στη διάσωση κατά τα άλλα υγιών επιχειρήσεων.
Θα υπάρξει πρόβλεψη για την ελάφρυνση νοικοκυριών και επιχειρήσεων από τη φορολόγηση της ωφέλειας που προκύπτει από τις διαγραφές τραπεζικών χρεών.
Ο νόμος Δένδια που είχε ψηφιστεί το 2014 είχε ως βασικό πυρήνα του τη διαγραφή τραπεζικών «κόκκινων» δανείων έως και 500.000 ευρώ για μικρές επιχειρήσεις και ελεύθερους επαγγελματίες με κύκλο εργασιών μέχρι τα 2,5 εκατ. ευρώ. Το μπόνους για την προσέλκυση των επιχειρήσεων ήταν όσες είχαν και ληξιπρόθεσμες οφειλές στην εφορία και τα ασφαλιστικά ταμεία να μπαίνουν στο πρόγραμμα ρύθμισης των τότε 100 δόσεων με προσαύξηση κατά 20%, σε σχέση με τα τότε ισχύοντα, των διαγραφών προστίμων.
Οι διαπραγματεύσεις, όπως φάνηκε και από πρόσφατες δηλώσεις του υπουργού Οικονομίας Γιώργου Σταθάκη, περιστρέφονται στο να δίνεται η αντίστοιχη δυνατότητα της διαγραφής τραπεζικών οφειλών και χρεών προς το Δημόσιο και για μεγαλύτερες επιχειρήσεις.
Εφορία - ταμεία
Στο θέμα αυτό φαίνεται να πιέζουν και τράπεζες οι οποίες ζητούν ισόποσο «κούρεμα» και για «κόκκινα» δάνεια, αλλά και για μη εξυπηρετούμενες οφειλές σε εφορία και ασφαλιστικά ταμεία. Εξάλλου, για την ταχύτερη αναδιάρθρωση οφειλών προς τράπεζες και δημόσιο θα υπάρξει σχετική νομοθετική πρόβλεψει που θα διασφαλίζει πως οι αποφάσεις που ελήφθησαν στο πλαίσιο αναδιαρθρώσεων από στελέχη των τραπεζών ή κρατικούς λειτουργούς, με καλή πίστη προς το συμφέρον του πιστωτή και σε συμμόρφωση με τις διαδικασίες που εφαρμόζονται και αντικειμενικά κριτήρια, θεωρούνται νόμιμες όσον αφορά την αστική και ποινική ευθύνη.
Το πλαίσιο της αναδιάρθρωσης των επιχειρηματικών δανείων θα λάβει σάρκα και οστά και με την επικαιροποίηση του Κώδικα Δεοντολογίας των Τραπεζών, ο οποίος θα περιγράφει συγκεκριμένες ενέργειες διευθέτησης οφειλών.
ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΑΓΟΡΑΣ ΠΩΣ ΘΑ ΓΙΝΕΙ
Η μεταβίβαση δανείων σε funds
Στο πολυνομοσχέδιο θα προβλέπονται και οι διατάξεις εκείνες που απελευθερώνουν τη μεταβίβαση «κόκκινων» και «πράσινων» δανείων σε funds-μη τραπεζικές εταιρείες. Θα εξαιρούνται μέχρι το τέλος του 2017 οι πωλήσεις δανείων που είναι συνδεδεμένα με την κύρια κατοικία του οφειλέτη, εφόσον αυτή δεν ξεπερνά σε αξία τις 140.000 ευρώ.
Ειδικότερα, και σε ό,τι αφορά τις μεταβιβάσεις δανείων σε μη τραπεζικές εταιρείες αυτό που επιδιώκει η κυβέρνηση να εξασφαλίσει με τις νέες διατάξεις είναι το πλαίσιο προστασίας που ισχύει για τις σχέσεις δανειοληπτών - τραπεζών να είναι ακριβώς το ίδιο και για τις συναλλαγές με τα funds. Έτσι, οι μη τραπεζικές επιχειρήσεις στις οποίες θα μπορούν να μεταβιβάζονται δάνεια, υποχρεώνονται να ιδρύουν εταιρείες διαχείρισης απαιτήσεων με έδρα την Ελλάδα, που θα αδειοδοτούνται και θα εποπτεύονται από την Τράπεζα της Ελλάδος με βάση ένα αυστηρό ρυθμιστικό πλαίσιο.
Αυτό θα προβλέπει διαφάνεια στην ταυτότητα των μετόχων, υποβολή των βασικών αρχών της στρατηγικής τους, του επιχειρησιακού πλάνου και της μεθοδολογίας διεκδίκησης των δανείων (με έμφαση στην αναδιάρθρωση) κ.ά. Επιτροπή των υπουργείων Οικονομικών και Οικονομίας θα γνωμοδοτεί επί των αιτήσεων αδειοδότησης και το μητρώο των αδειοδοτούμενων θα δημοσιεύεται στην ιστοσελίδα της Τράπεζας της Ελλάδας.
Όλοι οι κανόνες προστασίας καταναλωτή, ο Κώδικας Δεοντολογίας των τραπεζών, οι εύλογες δαπάνες διαβίωσης για τον καθορισμό των δόσεων με βάση την πραγματική δυνατότητα αποπληρωμής, ο αναμορφωμένος νόμος για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά (νόμος «Κατσέλη») κ.λπ. που ισχύουν για τις τράπεζες, θα ισχύουν και για αυτές τις εταιρείες. Ιδιαίτερα αυστηρά κριτήρια (π.χ. αυξημένο ελάχιστο όριο μετοχικού κεφαλαίου) θα διέπουν το πλαίσιο λειτουργίας μη τραπεζικών ιδρυμάτων, που θα αναχρηματοδοτούν τα δάνεια μετά την αναδιάρθρωσή τους.
Εξάλλου, πριν τη μεταβίβαση μη εξυπηρετούμενων δανείων οι τράπεζες οφείλουν να έχουν κάνει πρόσφατη εμπεριστατωμένη και ουσιαστική πρόταση ρύθμισης στους δανειολήπτες, ενώ οφείλουν να επιδεικνύουν αυξημένη ευαισθησία για τις ευπαθείς ομάδες. Μετά τη μεταβίβαση των δανείων, οι μη τραπεζικές εταιρείες θα πρέπει να ακολουθήσουν εκ νέου τη διαδικασία του Κώδικα Δεοντολογίας και να κάνουν πρόταση ρύθμισης, με βάση τη δυνατότητα αποπληρωμής και λαμβάνοντας υπ' όψιν τις εύλογες δαπάνες διαβίωσης. Παράλληλα η κυβέρνηση θα ενεργοποιήσει σειρά θεσμών υποστήριξης του νέου πλαισίου διαχείρισης των δανείων.
Έτσι, ιδρύεται και τίθεται σε λειτουργία Ειδική Γραμματεία Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους που θα επεξεργάζεται τα δεδομένα και θα προτείνει βελτιωτικές παρεμβάσεις προς το Κυβερνητικό Συμβούλιο Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους. Αναπτύσσεται ένα ευρύ δίκτυο ενημέρωσης και υποστήριξης δανειοληπτών με τη λειτουργία 30 κέντρων σε όλη τη χώρα. Ενισχύονται τα δικαστήρια ώστε να επιταχυνθεί η εκδίκαση υποθέσεων υπερχρεωμένων νοικοκυριών κι επιχειρήσεων. Επιπλέον, το φθινόπωρο θα δημιουργηθεί ο Φορέας Πιστοποίησης Φερεγγυότητας που θα διασφαλίζει δίκαιη και αντικειμενική πιστοληπτική αξιολόγηση διευκολύνοντας την πρόσβαση σε νέο δανεισμό.
imerisia.gr
Ακόμα μια παράταση έως τις 15 Ιουνίου αυτή την φορά για το «πάγωμα» των μεταβιβάσεων μη εξυπηρετούμενων δανείων σε funds, δίνει η κυβέρνηση με τροπολογία που κατατέθηκε στη Βουλή.
Η τροπολογία ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ Της τροπολογίας του ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ, ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ στο σχέδιο νόμου «Κύρωση της Συνολικής Συμφωνίας - Πλαίσιο Εταιρικής Σχέσης και Συνεργασίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κρατών-μελών της, αφενός, και της Σοσιαλιστικής Δημοκρατίας του Βιετνάμ, αφετέρου, με τις αναπόσπαστες σ' αυτήν Δηλώσεις» του Υπουργείου Εξωτερικών.
Με την προτεινόμενη διάταξη παρατείνεται η περίοδος της εξαίρεσης από την πώληση σε Εταιρείες Μεταβίβασης Απαιτήσεων από Μη Εξυπηρετούμενα Δάνεια (Ε.Μ.Α.Μ.Ε.Δ.) συγκεκριμένων κατηγοριών δανείων, μέχρι τη θέσπιση του κατάλληλου ρυθμιστικού πλαισίου.
Ειδικότερα, παρατείνεται η διάρκεια της αναστολής της εφαρμογής των διατάξεων του άρθρου 3 του Ν. 4354/2015 για ένα (1) ακόμα μήνα προκειμένου να καθοριστεί ορθά το εφαρμοστικό πλαίσιο της μεταβίβασης των απαιτήσεων από καταναλωτικές δανειακές συμβάσεις, συμβάσεις με υποθήκη ή με προσημείωση υποθήκης πρώτης κατοικίας, δάνεια και πιστώσεις προς μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, όπως αυτές ορίζονται από τη σύσταση 2003/361/ΕΚ της Ευρωπαϊκής Επιτροπής της 6ης Μάίου 2003 (Επίσημη Εφημερίδα Λ124/20.5.2003), καθώς και από δάνεια με εγγυήσεις του Ελληνικού Δημοσίου, σύμφωνα με το μη τροποποιούμενο δεύτερο εδάφιο της ίδιας παραγράφου.
Άμεση απελευθέρωση της πώλησης όλων των κόκκινων δανείων, με προστασία έως 1η Ιανουαρίου 2018 μόνο εκείνων που αφορούν στην κύρια κατοικία των δανειοληπτών ή είναι συνδεδεμένα με αυτήν
Την άμεση απελευθέρωση της πώλησης όλων των κόκκινων δανείων, με προστασία έως 1η Ιανουαρίου 2018 μόνο εκείνων που αφορούν στην κύρια κατοικία των δανειοληπτών ή είναι συνδεδεμένα με αυτήν, προβλέπει, μεταξύ άλλων, το προσχέδιο του Μνημονίου.
Όμως, σύμφωνα με τα «Νέα», και στην περίπτωση των δανείων που αφορούν στην κύρια κατοικία, η προστασία θα αφορά μόνο εκείνα για τα οποία η αντικειμενική αξία των ακινήτων δεν ξεπερνά τις 140.000 ευρώ. Για όλα τα άλλα δάνεια, η απελευθέρωση θα είναι άμεση.
Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, στο προσχέδιο προβλέπεται ότι η κυβέρνηση θα πρέπει να προχωρήσει σε τροποποίηση του νόμου Σταθάκη για τα κόκκινα δάνεια ώστε να επιτραπεί στο μέλλον η πώληση κόκκινων και μη δανείων και σε νομικά πρόσωπα που έχουν συσταθεί σε κάθε κράτος-μέλος της ΕΕ και σε τρίτες χώρες εκτός ΕΕ, και όχι μόνο σε εταιρείες funds που έχουν έδρα τους την Ελλάδα.
Στο πλαίσιο των μεταρρυθμίσεων της φορολογικής πολιτικής, η νομοθεσία περί φορολογίας εισοδήματος θα πρέπει να τροποποιηθεί ώστε να εξασφαλιστεί ότι για ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα οι διαγραφές χρεών που θα προκύψουν από τις συμφωνίες αναδιάρθρωσης κόκκινων δανείων να μην θεωρούνται ως φορολογητέο εισόδημα.
Τέλος, προβλέπεται πως η φορολογική μεταχείριση των funds θα πρέπει να είναι σύμφωνη με τους κανόνες της ΕΕ και τις διεθνείς βέλτιστες πρακτικές, με βάση όσα ορίζει ο νόμος τιτλοποίησης απαιτήσεων του 2003. Μεταξύ άλλων, προβλέπεται και η δημιουργία συμβουλευτικής επιτροπής από την κυβέρνηση, ώστε να καταστήσει πλήρως λειτουργικό το πλαίσιο αδειοδότησης τω εταιρειών διαχείρισης κόκκινων δανείων.
Αν και ακόμη το σχέδιο δεν φέρει και την υπογραφή των δανειστών το ζήτημα των κόκκινων δανείων φαίνεται ότι έχει λήξει.
Για όλα τα δάνεια, όχι μόνο τα στεγαστικά, προβλέπεται μεταβατική περίοδος, όπου εξαιρούνται όλα τα δάνεια που συνδέονται με την πρώτη κατοικία που έχουν διασφάλιση σε πρώτη κατοικία, με αντικειμενική αξία μέχρι 140.000 ευρώ. Για τα δάνεια τα οποία θα μεταβιβαστούν σε μη τραπεζικές εταιρείες το πλαίσιο προστασίας θα παραμένει το ίδιο.
Αναλυτικά το σχέδιο για τα κόκκινα δάνεια:
Μεταβατική περίοδος
Στη διαπραγμάτευση πετύχαμε να εξαιρεθούν όλα τα δάνεια που συνδέονται με πρώτη κατοικία:
ανεξαρτήτως κατηγορίας, δηλαδή όχι μόνο τα στεγαστικά δάνεια αλλά και τα καταναλωτικά δάνεια, τα επισκευαστικά δάνεια, τα δάνεια ελεύθερων επαγγελματιών, εμπόρων, αγροτών, καθώς και τα δάνεια μικρών και μικρομεσαίων επιχειρήσεων, που έχουν διασφάλιση σε πρώτη κατοικία,
με αντικειμενική αξία μέχρι 140.000 ευρώ (και χωρίς κάποιο εισοδηματικό κριτήριο, που θα απέκλειε σημαντικό αριθμό δανειοληπτών)
μέχρι το 2018
Ενδεικτικά αναφέρεται ότι το όριο των 140.000 ευρώ αντικειμενικής αξίας, και καθώς δεν υπάρχουν εισοδηματικά κριτήρια, καλύπτει το 94% του συνόλου στεγαστικών δανείων πρώτης κατοικίας (στοιχεία 2013 - τα τελευταία διαθέσιμα). Σε αυτά προστίθενται επισκευαστικά, καταναλωτικά και επαγγελματικά δάνεια, καθώς και δάνεια μικρών και μικρομεσαίων επιχειρήσεων, που συνδέονται με πρώτη κατοικία αντικειμενικής αξίας μέχρι 140.000 ευρώ.
Υπενθυμίζεται ότι με την πρόσφατη αναμόρφωση του νόμου για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά (ν. Κατσέλη), έχει εξασφαλιστεί η ένταξη στις προστατευτικές ρυθμίσεις του νόμου για περίπου 2 στους 3 δανειολήπτες. Μάλιστα για το 25% που αντιστοιχεί στους πιο αδύναμους, προβλέπεται η ενίσχυσή τους από το κράτος, ώστε να μπορούν να ανταποκριθούν στις δόσεις. Η προστασία παραμένει η ίδια και δεν επηρεάζεται καθόλου από ενδεχόμενη μεταβίβαση του δανείου σε μη τραπεζική εταιρεία.
Πλαίσιο προστασίας
Για τους δανειολήπτες που τα δάνειά τους θα μεταβιβαστούν σε μη τραπεζικές εταιρείες πετύχαμε να μην υπάρξει καμία ουσιαστική διαφορά, καθώς το πλαίσιο προστασίας είναι το ακριβώς το ίδιο με αυτό που ισχύει για τις τράπεζες, ενώ δεν θα μπορούν σε καμία περίπτωση να επιδεινώνονται οι όροι του δανείου. Υπάρχει, επίσης, ειδική πρόνοια για συμβάσεις με μεταβλητό επιτόκιο.
Οι μη τραπεζικές εταιρείες στις οποίες θα μπορούν να μεταβιβάζονται δάνεια, υποχρεώνονται να χρησιμοποιούν εταιρείες διαχείρισης απαιτήσεων με έδρα την Ελλάδα, που θα αδειοδοτούνται και θα εποπτεύονται από την Τράπεζα της Ελλάδος με βάση ένα αυστηρό ρυθμιστικό πλαίσιο. Αυτό θα προβλέπει διαφάνεια στην ταυτότητα των μετόχων, υποβολή των βασικών αρχών της στρατηγικής τους, του επιχειρησιακού πλάνου και της μεθοδολογίας διεκδίκησης των δανείων (με έμφαση στην αναδιάρθρωση) κ.α. Επιτροπή των Υπουργείων θα γνωμοδοτεί επί των αιτήσεων αδειοδότησης και το μητρώο των αδειοδοτούμενων θα δημοσιεύεται στο site της ΤτΕ.
Όλοι οι κανόνες προστασίας καταναλωτή, ο Κώδικας Δεοντολογίας των τραπεζών, οι εύλογες δαπάνες διαβίωσης για τον καθορισμό των δόσεων με βάση την πραγματική δυνατότητα αποπληρωμής, ο αναμορφωμένος νόμος για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά (νόμος "Κατσέλη") κλπ που ισχύουν για τις τράπεζες, θα ισχύουν και για αυτές τις εταιρείες. Ιδιαίτερα αυστηρά κριτήρια (π.χ. αυξημένο ελάχιστο όριο μετοχικού κεφαλαίου) θα διέπουν το πλαίσιο λειτουργίας μη τραπεζικών ιδρυμάτων, που θα αναχρηματοδοτούν τα δάνεια μετά την αναδιάρθρωσή τους.
Πριν τη μεταβίβαση μη εξυπηρετούμενων δανείων οι τράπεζες οφείλουν να έχουν κάνει πρόσφατη εμπεριστατωμένη και ουσιαστική πρόταση ρύθμισης στους δανειολήπτες, ενώ οφείλουν να επιδεικνύουν αυξημένη ευαισθησία για τις ευπαθείς ομάδες. Μετά τη μεταβίβαση των δανείων, οι μη τραπεζικές εταιρείες θα πρέπει να ακολουθήσουν εκ νέου τη διαδικασία του Κώδικα Δεοντολογίας και να κάνουν πρόταση ρύθμισης, με βάση τη δυνατότητα αποπληρωμής και λαμβάνοντας υπ' όψιν τις εύλογες δαπάνες διαβίωσης.
Μέχρι τα τέλη Ιουνίου θα υπάρξει βελτίωση του Κώδικα Δεοντολογίας των τραπεζών, για να αντιμετωπιστούν κενά και αδυναμίες, ώστε να καταστεί προσιτός και λειτουργικός, στην κατεύθυνση της ενίσχυσης της προστασίας που προσφέρει σε όσους έχουν πραγματική ανάγκη.
Όλα τα παραπάνω συνθέτουν ένα πρωτοφανές θεσμικό πλαίσιο, που συμπυκνώνει τις πρόνοιες Ευρωπαϊκών συστημάτων. Αποτελεί απόσταγμα της μελέτης και διαβούλευσης επί των αστοχιών σε εφαρμοσμένες Ευρωπαϊκές περιπτώσεις, όπου πρόσφατα εκδηλώθηκαν συσσωρευμένα προβλήματα από τις πρακτικές των μη τραπεζικών ιδρυμάτων (πχ Ιρλανδία).
Θεσμοί υποστήριξης
Ιδρύεται και τίθεται σε λειτουργία Ειδική Γραμματεία Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους, που θα επεξεργάζεται τα δεδομένα και θα προτείνει βελτιωτικές παρεμβάσεις προς το Κυβερνητικό Συμβούλιο Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους, το οποίο επανενεργοποιείται με ουσιαστικές αρμοδιότητες.
Αναπτύσσεται ένα ευρύ Δίκτυο Ενημέρωσης και Υποστήριξης Δανειοληπτών με 30 Κέντρα σε όλη τη χώρα. Η ενημέρωση και νομική/οικονομική συμβουλευτική υποστήριξη των δανειοληπτών (νοικοκυριών, επαγγελματιών και μικρών και μικρομεσαίων επιχειρήσεων) για ζητήματα χρεών και γενικότερα χρηματοοικονομικής διαχείρισης αποτελεί ιδιαίτερα σημαντική υπηρεσία για τους ασθενέστερους, που συνήθως έχουν ελλιπή ενημέρωση και αδυναμία πρόσβασης σε εξειδικευμένες υπηρεσίες. Κατά συνέπεια ο συγκεκριμένος πυλώνας της στρατηγικής στο χρηματοοικονομικό σύστημα αποτελεί και εργαλείο άσκησης κοινωνικής πολιτικής.
Ενισχύονται τα δικαστήρια και βελτιώνονται οι σχετικές διαδικασίες, ώστε να επιταχυνθεί η εκδίκαση υποθέσεων υπερχρεωμένων νοικοκυριών και επιχειρήσεων. Με τον τρόπο αυτό θα προστατεύεται η μεγάλη πλειοψηφία όσων το έχουν πραγματικά ανάγκη και όχι οι λίγοι στρατηγικοί κακοπληρωτές.
Ενεργοποιείται το επάγγελμα των διαχειριστών αφερρεγυότητας, κάτω από ένα αυστηρό πλαίσιο λειτουργίας, που θα συνδράμουν και θα μεσολαβούν στην αντιμετώπιση των προβλημάτων υπερχρέωσης.
Θα δημιουργηθεί Φορέας Πιστοποίησης Φερεγγυότητας, που θα διασφαλίζει τη δίκαιη και αντικειμενική πιστοληπτική αξιολόγηση και θα διευκολύνει την πρόσβαση σε νέο δανεισμό.
Αναδιάρθρωση επιχειρηματικών δανείων
Θα υπάρξει κατάλληλο πλαίσιο εξωδικαστικών επιλύσεων για υπερχρεωμένες μικρές, μεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις, που θα αντιμετωπίζει συνολικά τα χρέη προς τράπεζες, Δημόσιο και ασφαλιστικά ταμεία, εξασφαλίζοντας παράλληλα την ίση και δίκαιη μεταχείριση μικρών και μεγάλων οφειλετών. Με τον τρόπο αυτό θα υπάρξει ουσιαστική ελάφρυνση (κούρεμα τέτοιο ώστε να επιτυγχάνεται σύγκλιση με το εξειδικευμένο πρόγραμμα αποπληρωμής που θα υποβάλλει η κάθε επιχείρηση) και θα διασωθούν χιλιάδες θέσεις εργασίας. Η κυβέρνηση θα εγγυηθεί για τις βασικές αρχές του ελέγχου βιωσιμότητας και για τα εργαλεία αναδιάρθρωσης, με γνώμονα την εξυγίανση των επιχειρήσεων και την αξιοπρεπή διαβίωση των ελ. επαγγελματιών.
Ο μηχανισμός αναδιάρθρωσης είναι κατάλληλα δομημένος ώστε να αποκλείει επιχειρήσεις που δεν αποπληρώνουν χρέη κατ’ επιλογή τους (κακοπληρωτές) και να επικεντρώνεται στη διάσωση κατά τα άλλα υγιών επιχειρήσεων.
Θα υπάρξει πρόβλεψη για την ελάφρυνση νοικοκυριών και επιχειρήσεων από τη φορολόγηση της ωφέλειας που προκύπτει από τις διαγραφές τραπεζικών χρεών.
newsit.gr
Σε αντίστροφη μέτρηση εισέρχεται πλέον το θέμα των «κόκκινων» δανείων επιχειρήσεων και νοικοκυριών.
Η συμφωνία που επιτεύχθηκε με τους πιστωτές εξασφαλίζει τη μη πώληση δανείων που έχουν συνδεθεί με την πρώτη κατοικία έως τα τέλη του 2017 και με την προϋπόθεση ότι η αντικειμενική της αξία δεν θα υπερβαίνει τις 140.000 ευρώ.
Η προστασία επεκτείνεται όχι μόνο σε όσους έχουν πάρει στεγαστικό δάνειο για πρώτη κατοικία. Αφορά εξίσου εκείνους που έχουν πάρει επαγγελματικό, επισκευαστικό ή καταναλωτικό δάνειο με προσημείωση της πρώτης κατοικίας.
Τα δάνεια αυτής της κατηγορίας –ανεξάρτητα από το εισόδημα του δανειολήπτη– διασφαλίζεται ότι μέχρι το τέλος του 2017 δεν θα μπορούν να πωληθούν σε εταιρείες και η διαχείρισή τους θα συνεχίσει να γίνεται από τις τράπεζες.
Τελευταία ευκαιρία
Η απαγόρευση της πώλησης δεν συνεπάγεται εφησυχασμό από τους δανειολήπτες. Ηδη οι τράπεζες έχουν έτοιμο το τρίτο κύμα επιστολών που θα αρχίσει να αποστέλλεται αμέσως μετά το Πάσχα, στο πλαίσιο εφαρμογής του Κώδικα Δεοντολογίας της ΤτΕ.
Πρόκειται για την τρίτη επιστολή που θα λάβουν στα χέρια τους όσοι δεν έχουν ανταποκριθεί μέχρι σήμερα στις δύο προηγούμενες, μέσω της οποίας θα καλούνται να προσέλθουν στο τραπεζικό κατάστημα της περιοχής τους, προκειμένου να βρουν μια λύση διευθέτησης στην αποπληρωμή της οφειλής τους.
Σύμφωνα με τα στοιχεία από τις τράπεζες, ο βαθμός ανταπόκρισης στις δύο προηγούμενες ήταν χαμηλός και δεν ξεπέρασε το 10%, με αποτέλεσμα η τρίτη ευκαιρία που θα δοθεί, να είναι και η τελευταία πριν από την εκκίνηση της διαδικασίας πλειστηριασμού του ακινήτου, για την οποία ανοίγει ο δρόμος μέσα από τον χαρακτηρισμό του δανειολήπτη ως μη συνεργάσιμου, αναφέρει η Καθημερινή.
Οι τράπεζες υπεραμύνονται της ελκυστικότητας των επιλογών που δίνουν, μεταξύ των οποίων είναι η μείωση της μηνιαίας δόσης για όσους έχουν χαμηλά εισοδήματα στο επίπεδο ενός συμβατικού ενοικίου. Ετσι, για ένα δάνειο 100.000 ευρώ η δόση από 600 ευρώ περίπου έχει μειωθεί στα 300 ευρώ.
Νόμος Κατσέλη
Εναλλακτική μέθοδο προστασίας για όσους δεν ανταποκριθούν στην πρόσκληση των τραπεζών παραμένει ο νόμος Κατσέλη, η προθεσμία για την ένταξη στον οποίο λήγει στο τέλος του 2018. Η προστασία της πρώτης κατοικίας που παρέχει ο νόμος Κατσέλη γίνεται μέσα από τη διάκριση δύο βασικών κατηγοριών δανειοληπτών.
Η πρώτη είναι αυτή με βάση την οποία η αντικειμενική αξία της κύριας κατοικίας είναι έως 120.000 ευρώ (για τον άγαμο) προσαυξημένη κατά 40.000 ευρώ για τον έγγαμο και κατά 20.000 ευρώ ανά τέκνο και μέχρι τρία τέκνα.
Οι οφειλέτες αυτής της κατηγορίας πρέπει να έχουν εισόδημα που είναι ίσο ή υπολείπεται των ευλόγων δαπανών διαβίωσης (όπως αυτές διαμορφώνονται στην τέταρτη ομάδα δαπανών, δηλαδή την ομάδα που περιλαμβάνει και τις δαπάνες για αναψυχή, ταξίδια κ.λπ.).
Με βάση τις εύλογες δαπάνες του 2014, αυτό αντιστοιχεί σε ετήσιο εισόδημα έως 8.180 ευρώ για ένα άτομο, 13.917 ευρώ για δύο άτομα, 17.278 για δύο άτομα και ένα τέκνο και 20.639 ευρώ για τετραμελή οικογένεια.
Ο δανειολήπτης αυτής της κατηγορίας θα πληρώνει την αξία του ακινήτου του μέχρι 20 έτη (κατ’ εξαίρεση 35 έτη) με μηνιαίες καταβολές που θα επιβαρύνονται με τόκο. Η αξία του ακινήτου είναι αυτή που θα προέκυπτε αν πήγαινε σε πλειστηριασμό το ακίνητο και συνεπώς όσα έπαιρναν οι πιστωτές θα πάρουν και τώρα αλλά με μηνιαίες καταβολές.
Η αξία αυτή αποτελεί τη βάση υπολογισμού για τις πληρωμές. Εφόσον υπάρχει αδυναμία πληρωμών, το Δημόσιο έχει δεσμευθεί ότι θα συμμετάσχει για ένα χρόνο, μια δέσμευση ωστόσο που μένει να επαληθευθεί.
‘Ανω των 180.000 ευρώ
Η δεύτερη κατηγορία είναι αυτή που ο δανειολήπτης έχει ακίνητο αντικειμενικής αξίας έως 180.000 ευρώ για τον άγαμο, 220.000 ευρώ για τον έγγαμο, προσαυξημένο κατά 20.000 ευρώ ανά τέκνο και μέχρι τρία τέκνα.
Αντίστοιχα το εισόδημα που υπολογίζεται και πάλι με βάση τις εύλογες δαπάνες διαβίωσης ορίζεται στα 13.906 ευρώ για ένα άτομο, στα 23.659 ευρώ για δύο άτομα και για κάθε παιδί έως τρία παιδιά 5.714 ευρώ.
Αυτός θα πληρώνει για είκοσι χρόνια (κατ’ εξαίρεση για 35) μια δόση που θα υπολογιστεί όπως υπολογίζεται η αξία στην παραπάνω κατηγορία. Σε αυτήν την κατηγορία το Δημόσιο δεν συμμετέχει ακόμα και αν δεν μπορεί να πληρώσει τις μηνιαίες δόσεις ο οφειλέτης.
Επιχειρηματικά
Η συμφωνία ανοίγει τον δρόμο για την πώληση όλων των άλλων κατηγοριών δανείων ακόμη και αν συνδέονται με πρώτη κατοικία, η αξία της οποίας όμως θα πρέπει να υπερβαίνει τα 140.000 ευρώ. Αντίστοιχα, δυνατή είναι πλέον η πώληση των δανείων που δεν συνδέονται με την πρώτη κατοικία, είτε αυτά είναι στεγαστικά, δηλαδή έχουν συναφθεί για την αγορά εξοχικής κατοικίας, είτε είναι καταναλωτικά ή επιχειρηματικά.
Σύμφωνα με όλες τις εκτιμήσεις, η αγορά θα ανοίξει κυρίως με την πώληση επιχειρηματικών δανείων, που αποτελούν και τη μεγάλη «πληγή» για την οικονομία, αλλά και τις τράπεζες, συγκεντρώνοντας τον κύριο όγκο των επισφαλειών, χωρίς μάλιστα επαρκείς εξασφαλίσεις.
Ανοιχτή είναι επίσης η διαδικασία της ανάθεσης της διαχείρισης των «κόκκινων» δανείων σε εξειδικευμένες εταιρείες που θα συσταθούν γι’ αυτό τον σκοπό και οι οποίες θα επικεντρωθούν στη διαχείριση τόσο στεγαστικών και καταναλωτικών όσο και επιχειρηματικών οφειλών.
enikonomia.gr