Επιστήμονες στην Ελβετία, με επικεφαλής έναν ελληνικής καταγωγής ερευνητή, ανακάλυψαν έναν βιολογικό μηχανισμό που είναι υπεύθυνος για τη γρήγορη αφύπνιση του εγκεφάλου από τον ύπνο και την αναισθησία.

Η ανακάλυψη…

μπορεί να οδηγήσει μελλοντικά σε νέες θεραπείες για τις διαταραχές του ύπνου, καθώς και για την επαναφορά της συνείδησης σε ασθενείς-φυτά.

Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον καθηγητή Αντουάν (Αντώνη) Αδαμαντίδη του Τμήματος Κλινικών Ερευνών του Πανεπιστημίου της Βέρνης και του Τμήματος Νευρολογίας του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου της ίδιας πόλης, έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό νευροεπιστήμης «Nature Neuroscience».

Η ποιότητα και η διάρκεια του ύπνου θεωρούνται πρόωρος δείκτης για πολλές νευρολογικές διαταραχές (Αλτσχάιμερ, Πάρκινσον, σχιζοφρένεια κ.α.), καθώς και για άλλες παθήσεις (καρδιολογικές, μεταβολικές, ορμονικές κ.α.). Το 10% έως 20% των ανθρώπων στις ανεπτυγμένες χώρες πάσχουν από χρόνια προβλήματα ύπνου, ενώ σχεδόν όλοι οι άνθρωποι βιώνουν τέτοια προβλήματα, ιδίως αϋπνία, σε κάποια περίοδο στη ζωή τους.

Οι επιστήμονες διεξάγουν πειράματα και κλινικές δοκιμές για να καταλάβουν καλύτερα με ποιούς τρόπους τα εγκεφαλικά (νευρωνικά) «κυκλώματα» ελέγχουν τον κύκλο ύπνου-αφύπνισης, καθώς και τη συνείδηση.

Η ομάδα του Αδαμαντίδη εντόπισε ένα άγνωστο έως τώρα κύκλωμα στον εγκέφαλο των πειραματόζωων (ποντικιών), το οποίο προκαλεί ταχεία ενεργοποίηση της κατάστασης αφύπνισης, ενώ αντίστροφα, όταν αυτό το κύκλωμα μπλοκάρεται, τότε ο ύπνος γίνεται πιο βαθύς.

Ο ύπνος των ανθρώπων χωρίζεται σε δύο φάσεις: μία με ταχείες κινήσεις των κλειστών ματιών (Rapid Eye Movement-REM) που σηματοδοτεί τον βαθύ ύπνο και μία χωρίς τέτοιες κινήσεις (Non REM) που αντιστοιχεί στον ελαφρύ ύπνο. Από παλαιότερα, έχουν εντοπισθεί νευρωνικά κυκλώματα που ενεργοποιούνται αντίστοιχα στις δύο αυτές φάσεις. Όμως οι ακριβείς βιολογικοί μηχανισμοί που εμπλέκονται, παραμένουν άγνωστοι.

Ο Αδαμαντίδης ανακάλυψε ένα νέο νευρωνικό κύκλωμα μεταξύ του θαλάμου και του υποθαλάμου του εγκεφάλου. Η ενεργοποίηση αυτού του κυκλώματος τερματίζει άμεσα τον ελαφρύ ύπνο. Αντίστροφα, η «σίγαση» του εν λόγω κυκλώματος σταθεροποιεί τον ελαφρύ ύπνο και αυξάνει την έντασή του.

Η χρόνια υπερδραστηριοποίηση του κυκλώματος αυτού μπορεί να προκαλέσει αϋπνία, ενώ η χρόνια υπολειτουργία του να επιφέρει υπνηλία.

Η δύναμη αφύπνισης του συγκεκριμένου κυκλώματος είναι τέτοια που, όπως έδειξαν τα πειράματα, μπορεί να «πυροδοτήσει» ακόμη και το ξύπνημα από την κατάσταση της αναισθησίας και να καταστήσει έτσι εφικτή την επαναφορά της συνείδησης.

Η δυνατότητα αυτή, κατά τον Αδαμαντίδη, θα μπορούσε να αξιοποιηθεί μελλοντικά σε ασθενείς με ελάχιστη έως μηδαμινή συνείδηση. Όπως είπε όμως, θα χρειασθεί ακόμη αρκετός χρόνος, έως ότου υπάρξουν νέες θεραπείες.

Ο Α.Αδαμαντίδης έκανε το διδακτορικό του στη νευροβιολογία στο βελγικό Πανεπιστήμιο της Λιέγης και μετά εργάσθηκε ως μεταδιδακτορικός ερευνητής στο Πανεπιστήμιο Στάνφορντ της Καλιφόρνια. Διετέλεσε επίκουρος καθηγητής στο Πανεπιστήμιο ΜακΓκιλ του Καναδά και από το 2013 είναι καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Βέρνης. Έχει τιμηθεί με πολλά διεθνή βραβεία και έχει κάνει μεγάλο αριθμό επιστημονικών δημοσιεύσεων, έχοντας ειδικευθεί στα νευρωνικά κυκλώματα των καταστάσεων ύπνου και αφύπνισης.

Πηγή: ΑΠΕ- ΜΠΕ

Το μυστικό της αθανασίας παραμένει άπιαστο όνειρο, ωστόσο η επιστήμη βρίσκεται σε καλό δρόμο για να προσφέρει στην ανθρωπότητα μια μακρά και κυρίως, υγιή ζωή, που θα τελειώνει ειρηνικά και χωρίς ταλαιπωρία.

Ενα πρώτο βήμα ήταν η ανακάλυψη της επιστημονικής ομάδας του Πολυτεχνείου της Ζυρίχης, που παρουσιάστηκε στο περιοδικό Nature, για τα γονίδια που ευθύνονται για τη διαδικασία της γήρανσης.

Από τα 40.000 γονίδια που υπάρχουν, κατάφεραν να απομονώσουν 30, τα οποία κατευθύνουν τη διαδικασία γήρανσης του οργανισμού. Τα γονίδια αυτά, τα οποία είναι παρόντα και στον άνθρωπο, εντοπίστηκαν σε τρία διαφορετικά είδη του ζωικού βασιλείου και οι ερευνητές κατάφεραν να τα προσδιορίσουν με ακρίβεια.
Ενα γονίδιο παρουσιάζει μεγαλύτερο ενδιαφέρον και συγκεκριμένα το bcat-1. Που μοιάζει να είναι το «κλειδί» για μια μακρύτερη ζωή. Οταν απομονώθηκε στα σκουλήκια, για παράδειγμα, ο οργανισμός τους εμπλουτίστηκε με περισσότερα αμινοξέα και η ζωή τους παρατάθηκε κατά ένα τέταρτο.

Τα αμινοξέα θεωρούνται πολύτιμοι σύμμαχοι και για τον ανθρώπινο οργανισμό και σήμερα χορηγούνται -σε συνθετική μορφή- σε άτομα που έχουν υποστεί βλάβες στο ήπαρ.
Χωρίς ασθένειες

Το ζητούμενο, όπως τονίζει η ερευνητική ομάδα της Ζυρίχης, υπό τον καθηγητή Μίχαελ Ρίστοφ, είναι όχι μόνο η επιμήκυνση της διάρκειας ζωής, αλλά κυρίως η καλή ποιότητά της, χωρίς σοβαρές ασθένειες.

«Δεν θέλουμε οι άνθρωποι να γίνουν γηραιότεροι, αλλά να παραμένουν υγιείς για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα» τονίζει ο καθηγητής, υπογραμμίζοντας ότι πέρα από την ποιότητα ζωής, μια τέτοια εξέλιξη θα μείωνε σημαντικά και το κόστος περίθαλψης για τα συστήματα υγείας παγκοσμίως.

Ανάλογη άποψη έχουν και οι ερευνητές στο Πανεπιστήμιο του Σιάτλ, που άσκησαν πρόσφατα δημοσίως κριτική στους συναδέλφους τους, οι οποίοι αναζητούν το... ιερό δισκοπότηρο της αθανασίας και ξεχνούν τον συσχετισμό μεταξύ ασθένειας και γήρανσης. Τα τελευταία χρόνια, τόνισαν στη διαμαρτυρία τους οι επιστήμονες, έχουν ανακαλυφθεί πολλά χρήσιμα φάρμακα για τον καρκίνο, τις νευρολογικές παθήσεις και τις λοιμώξεις, ωστόσο δεν λαμβάνεται υπόψη η διαδικασία γήρανσης στην αποτελεσματικότητά τους.

Ανοσοποιητικό
«Οι περισσότερες μελέτες γίνονται σε νεαρά ζώα, το ανοσοποιητικό σύστημα των οποίων αντιδρά εξαιρετικά, ενώ στην πραγματικότητα τα φάρμακα αυτά απευθύνονται σε άτομα μεγαλύτερης ηλικίας, με εξασθενημένο ανοσοποιητικό», εξηγεί ο γεροντολόγος Ματ Κέμπερλαϊν.

Για παράδειγμα, τον επόμενο χρόνο θα επιτραπεί στις ΗΠΑ η κυκλοφορία του Metformin ως χαπιού αντιγήρανσης. Πρόκειται για ένα φάρμακο που βρίσκεται στα φαρμακεία τα τελευταία 60 χρόνια, ωστόσο μέχρι τώρα απευθυνόταν μόνο σε πάσχοντες από διαβήτη τύπου ΙΙ. Οι κλινικές μελέτες έδειξαν ότι το σκεύασμα προστατεύει από τον καρκίνο του πνεύμονα και τις καρδιαγγειακές παθήσεις. Το 2016 θα γίνουν οι τελευταίες δοκιμές σε ανθρώπους, ηλικίας 70 έως 80 ετών.

Εάν τα αποτελέσματα είναι τόσο θεαματικά όσο στα πειραματόζωα, οι άνθρωποι θα μπορούν να ζουν απαλλαγμένοι από σοβαρές ασθένειες μέχρι τα 120 τους χρόνια.

Ομάδα επιστημόνων του ΑΠΘ έκαναν μία σπουδαία ανακάλυψη στον Μακρύγιαλο Πιερίας. Εντόπισαν στην παραλία τρεις απολιθωμένες χελώνες ηλικίας 2,5-3 εκατομμυρίων χρόνων.

Ένα από τα απολιθώματα, το οποίο ζυγίζει 800 κιλά, ξεθάφτηκε από την άμμο και μεταφέρθηκε στο δημαρχείο της πόλης.

Συγκεκριμένα, στις 8 Νοεμβρίου ειδικοί από το  ΑΠΘ, έφτασαν στο Μακρύγιαλο για να επιβεβαιώσουν την ύπαρξη της απολιθωμένης χελώνας και την μετακίνησή της από την παραλία.Η χελώνα δέθηκε με ιμάντες και μεταφέρθηκε με καΐκι μέχρι το λιμάνι των Αλυκών. Από τον Δήμο Πύδνας-Κολινδρού κατέφτασαν ένα JCB κι ένα φορτηγό, τα οποία την μετέφεραν στην είσοδο του Δημαρχείου Μακρυγιάλου όπου και βρίσκεται σήμερα τοποθετημένη. Υπό την παρούσα μορφή η χελώνα ζυγίζει περίπου 800 κιλά.

«Πρόκειται πραγματικά για ένα πολύ σημαντικό εύρημα, το οποίο βέβαια διαβρώθηκε σε μεγάλο βαθμό, γι' αυτό και απαιτείται πολύ προσεκτική και επίπονη συντήρηση για να αναδειχθεί», σημειώνει η Ευαγγελία Τσουκαλά, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Τμήματος Γεωλογίας του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Αυτές οι τιτανοχελώνες ξεπερνούσαν το ένα μέτρο σε μήκος, ζούσαν σε ένα περιβάλλον ελαφρώς πιο υγρό και θερμό από το σημερινό, πεδινό, με λίμνες, ποτάμια και χαμηλή βλάστηση, που προσδιορίζεται πριν από 3 με 5 εκατομμύρια χρόνια. Η καθηγήτρια υπογραμμίζει πως τόσο τα παράλια της Χαλκιδικής όσο και της Θεσσαλονίκης είναι γεμάτα από γιγαντιαίες χελώνες, όπως είναι γνωστό από τις αρχές του προηγούμενου αιώνα.

Στόχος τώρα είναι η- 800 κιλών- χελώνα να συντηρηθεί και να προστατευθεί, ενώ με την απαραίτητη οικονομική συνδρομή θα προχωρήσει η μεταφορά και των άλλων δύο χελωνών που έχουν εντοπιστεί. «Εφόσον ξεκινήσει μια συστηματική έρευνα με τη βοήθεια μιας επιχορήγησης από την πλευρά του Δήμου, μπορεί να δημιουργηθεί μια έκθεση, ένα "Πάρκο Τιτανοχελώνων", που θα ενθουσιάσει μικρούς και μεγάλους και θα λειτουργήσει σαν πόλος έλξης και των μαθητών της περιοχής, αλλά και των τουριστών. Υπάρχει πάντως ενθουσιασμός από την τοπική κοινωνία, η οποία ευαισθητοποιήθηκε ιδιαίτερα» προσθέτει η κυρία Τσουκαλά και συμπληρώνει πως η Ελλάδα κατέχει πρωτεύουσα θέση στο θέμα της Παλαιοντολογίας.

Διεθνής ομάδα επιστημόνων, μετά από μελέτη των πετρωμάτων και της αρχιτεκτονικής, σε μια μικρή χερσόνησο κοντά στα παράλια της Σμύρνης, αποφάνθηκε ότι ανακάλυψε το χαμένο νησί, που αναφέρουν τα αρχαία ελληνικά κείμενα και πάνω στο οποίο έγινε η ναυμαχία των Αργινουσών νήσων, στα τέλη του Πελοποννησιακού πολέμου

Μπροστά σε μια σημαντική ανακάλυψη βρέθηκαν επιστήμονες, που ερευνούν τα παράλια της Σμύρνης, στη Μικρά Ασία. Η διεθνής ομάδα επιστημόνων, η οποία ενεργεί υπό την εποπτεία του Γερμανικού Ινστιτούτου Αρχαιολογίας, μελέτησε τα πετρώματα και την αρχιτεκτονική στην περιοχή Ντικιλί της Σμύρνης και κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η μικρή χερσόνησος που υπάρχει σε αυτό το σημείο της δυτικής Τουρκίας, είναι το χαμένο νησί του Αιγαίου, το οποίο αναφέρεται σε αρχαία κείμενα.

Οι προσχώσεις που δημιουργήθηκαν στην περιοχή με το πέρασμα των ετών συνετέλεσαν, ώστε το τρίτο νησί του συμπλέγματος των Αργινουσών νήσων της αρχαιότητας, στα παράλια της Μικράς Ασίας και, ακριβώς, απέναντι από τη Λέσβο να «εξαφανιστεί» από τον χάρτη. Τα άλλα δύο νησιά είναι γνωστά στην Τουρκία ως Νήσοι Garip.

Η διεθνής ομάδα των επιστημόνων αποτελείτο από γεωφυσικούς, τοπογράφους και γεωαρχαιολόγους, οι οποίοι προέρχονταν από την Τουρκία, την Γερμανία και την Βρετανία και μελέτησε τα γεωλογικά δείγματα της περιοχής για να καταλήξει στο σημαντικό επιστημονικό συμπέρασμα.

Ο αρχαιολόγος, Felix Pirson, δήλωσε στα τουρκικά μέσα ενημέρωσης: «Πριν ξεκινήσει η έρευνά μας ήταν θέμα συζητήσεων, αν ήταν εδώ οι Αργινούσες νήσοι ή όχι. Το στενό μεταξύ αυτού του νησιού και της ηπειρωτικής γης γέμισε με προσχώσεις και δημιουργήθηκε μια χερσόνησος. Αυτό το μέρος ήταν σταθμός μεταξύ σημαντικών διαδρομών που οδηγούσαν στη Λέσβο, στο Αδραμύττιο και στην Πέργαμο».

Στο νησί πραγματοποιήθηκε το 406 π.χ. η ναυμαχία των Αργινουσών κατά τα τέλη του Πελοποννησιακού πολέμου μεταξύ Αθηναίων και Σπαρτιατών. Η ναυμαχία έληξε με νίκη των Αθηναϊκών δυνάμεων έναντι των Σπαρτιατών, όμως, η νίκη αμαυρώθηκε από την εκτέλεση των νικητών Αθηναίων στρατηγών, οι οποίοι καταδικάστηκαν σε θάνατο, επειδή δεν διέσωσαν τους ναυαγούς και δεν περισυνέλεξαν τις σωρούς περίπου 5.000 συμπολεμιστών τους. Αυτή η αντίδραση των Αθηναίων πολιτών ήταν σε απόλυτη σύμπνοια με τα πιστεύω τους, αφού είναι γνωστές οι ιδέες των αρχαίων Ελλήνων αναφορικά με τον θάνατο, την ψυχή και την ταφή των νεκρών τους.

protothema.gr