Την ανησυχία του για το τραπεζικό σύστημα εκφράζει ο διοικητής της ΤτΕ Γιάννης Στουρνάρας, ενώ την ίδια ώρα συνεχίζονται οι εκροές καταθέσεων με αυξανόμενο ρυθμό. Ηδη χθες οι εκροές υπολογίζονται ότι έφθασαν στο 1 δισ., καθώς οι εξελίξεις εντείνουν το κλίμα αβεβαιότητας και αυξάνουν τους φόβους επιβολής ελέγχου κεφαλαίων (capital controls) στις τράπεζες.

Μάλιστα σε χθεσινό δημοσίευμα του Bloomberg αναφέρεται πως οι ελληνικές επιχειρήσεις προετοιμάζονται για capital controls και στέλνουν τις καταθέσεις τους στο εξωτερικό. Στο δημοσίευμα, επισημαίνεται ότι πάνω από 100 δισ. ευρώ καταθέσεις επιχειρήσεων και νοικοκυριών έχουν «ξενιτευτεί» από τη στιγμή που ξεκίνησε η κρίση το 2009.

Μέσα σε αυτό το κλίμα «έσκασε» ως βόμβα και η έκθεση της Τράπεζας της Ελλάδας που περιγράφει με τα πιο σκοτεινά χρώματα το μέλλον των τραπεζών, εφόσον δεν επέλθει συμφωνία.

Επικίνδυνη ασφυξία – «Στεγνώνουν» από ρευστό οι τράπεζες

Στο τέλος του Απριλίου του 2015 το υπόλοιπο των καταθέσεων ήταν μόλις 128 δισ. ευρώ έναντι 232,8 δισ. ευρώ τον Σεπτέμβριο του 2009. Εως τον Απρίλιο του 2015, όπως αναφέρει η έκθεση, έχει υπάρξει νέα εκροή καταθέσεων ύψους 29,4 δισ. ευρώ. Εξάλλου μάστιγα για τις τράπεζες αποδεικνύονται τα κόκκινα δάνεια. Το πρώτο τρίμηνο του 2015 το 40,8% των δανείων εμφανίζονται ως κόκκινα (μη εξυπηρετούμενα) το δε σύνολό τους ξεπερνά τα 100 δισ. ευρώ. Το ποσοστό των κόκκινων δανείων στο τέλος του 2014 ανερχόταν στο 39,9% επί του συνόλου των χορηγήσεων των τραπεζών. Παρά τα παραπάνω στοιχεία στην έκθεση τονίζεται πως οι ελληνικές τράπεζες διαθέτουν ικανοποιητικό δείκτη Κεφαλαιακής Επάρκειας, ο οποίος διαμορφώθηκε στο 12,7%.

Στα σεντούκια

Σύμφωνα με την ΤτΕ από τις εκροές των 29,4 δισ. ευρώ, 4,4 δισ. ευρώ έχουν μεταφερθεί σε τράπεζες του εξωτερικού και 5 δισ. ευρώ έχουν τοποθετηθεί σε Αμοιβαία Κεφάλαια εξωτερικού, ενώ τα υπόλοιπα βρίσκονται στην ελληνική αγορά (σπίτια, σεντούκια κ.λπ.), γεγονός που ενθαρρύνει την εκτίμηση πως αν υπάρξει συμφωνία μεταξύ της Ελλάδας και των πιστωτών θα αρθεί σταδιακά η αβεβαιότητα και οι καταθέσεις που βρίσκονται εντός των τειχών θα επιστρέψουν τους επόμενους μήνες στις ελληνικές τράπεζες.Δυσκολότερη χαρακτηρίζει η TτΕ την επιστροφή των καταθέσεων που έχουν τοποθετηθεί σε τράπεζες και σε Αμοιβαία Κεφάλαια εξωτερικού. Στην έκθεση επίσης αναφέρεται ότι οι καταθέσεις που βρίσκονται στο εσωτερικό, αλλά εκτός τραπεζικού συστήματος, έχουν προκαλέσει την αύξηση των τραπεζογραμματίων σε κυκλοφορία στα 15 δισ. ευρώ.

Κόκκινα δάνεια

Το μεγάλο όμως πρόβλημα για το τραπεζικό σύστημα παραμένει ο όγκος των κόκκινων δανείων. Η αντιμετώπιση αυτού του προβλήματος θα κρίνει κατά πόσον θα υπάρξει πραγματική αναζωογόνηση της πιστοδοτικής συμπεριφοράς των ελληνικών τραπεζών. Από τα 100 δισ., τα μισά έχουν ήδη καταγγελθεί από τις τράπεζες, με αποτέλεσμα να είναι πλέον απαιτητό το σύνολο του δανείου.

Για το 59%, όμως, του αριθμού των δανείων που καταγγέλθηκαν (σ.σ. αντιστοιχεί στο 23% των δανειακών υπολοίπων) οι τράπεζες δεν έχουν προχωρήσει σε άλλες ενέργειες και οι περισσότερες υποθέσεις βρίσκονται στο στάδιο της διαγνωστικής διαδικασίας και της αναγκαστικής εκτέλεσης. Ένα στα τέσσερα δάνεια ανήκει στην κατηγορία όσων δεν θεωρείται πιθανή η εξόφλησή του, ενώ το 7% από όσα δεν έχουν καταγγελθεί βρίσκεται σε καθυστέρηση για περίοδο τουλάχιστον τριών ετών.

Από τις επιμέρους κατηγορίες δανείων, το υψηλότερο ποσοστό μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων καταγράφεται στα καταναλωτικά δάνεια (51,3%) και ακολουθούν τα επιχειρηματικά (39,8%) και τα στεγαστικά (35,6%). Σε ό,τι αφορά τα επιχειρηματικό δάνεια το υψηλότερο ποσοστό μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων καταγράφεται στην υποκατηγορία των δανείων προς Ελεύθερους Επαγγελματίες και Πολύ Μικρές Επιχειρήσεις (63%) και των δανείων προς Μικρές και Μεσαίες Επιχειρήσεις (54%). Οι κλάδοι που εμφανίζουν τα υψηλότερα ποσοστά μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων είναι το Εμπόριο (54% των δανείων), οι Κατασκευές (49%) και η Βιομηχανία 47,8%.

Ομως και από τα ρυθμισμένα δάνεια, το 70% παρουσιάζει προβλήματα. Τα δάνεια που έχουν τεθεί σε καθεστώς ρύθμισης, τουλάχιστον μία φορά, αποτελούν το 13,3% του συνόλου των δανείων.

Από αυτά, περίπου το 70% συμπεριλαμβάνεται στα μη εξυπηρετούμενα είτε γιατί έχουν εμφανίσει πάλι καθυστέρηση, είτε γιατί εκτιμάται ως μη πιθανή η εξόφλησή τους. Ως ένας από τους λόγους αποτυχίας των ρυθμίσεων είναι το γεγονός ότι στο 55% των περιπτώσεων εφαρμόστηκαν λύσεις βραχυπρόθεσμου χαρακτήρα (π.χ. κεφαλαιοποίηση ληξιπρόθεσμων οφειλών). Αντίθετα λύσεις μακροπρόθεσμου χαρακτήρα υιοθετήθηκαν μόλις για το 20% των ρυθμίσεων και διευθετήθηκε οριστικά το 25% των περιπτώσεων.

Ωστόσο το ποσοστό κάλυψης των δανείων σε καθυστέρηση από συσσωρευμένες προβλέψεις αυξήθηκε σημαντικά το 2014 (55,8%) έναντι του 2013 (49,3%), ενώ το ποσοστό κάλυψης των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων διαμορφώθηκε στο 44%. Ιδιαίτερα θετική εξέλιξη χαρακτηρίζει η ΤτΕ τον πενταπλασιασμό των διαγραφών δανείων (1,98 δισ. ευρώ το 2014 από 0, 363 δισ. ευρώ το 2013), καθώς συμβάλλει στη σταδιακή εξυγίανση του δανειακού χαρτοφυλακίου.

ELA 1,1 δισ.

Μικρή ανάσα ρευστότητας έδωσε χθες η ΕΚΤ, χορηγώντας 1,1 δισ. ευρώ στις ελληνικές τράπεζες. Το συνολικό ποσό ανήλθε στα 84,1 δισ. από 83 δισ. Ωστόσο, οι εκροές μέσα στην εβδομάδα ήταν πολύ περισσότερες, έτσι το ποσό θεωρείται οριακό. Πάντως, η ΕΚΤ τηρεί στάση αναμονής και δεν προχωρεί προς το παρόν σε κούρεμα των ενεχύρων.

Εκροές

Από τις εκροές των 29,4 δισ. ευρώ, 4,4 δισ. ευρώ έχουν μεταφερθεί σε τράπεζες του εξωτερικού και 5 δισ. ευρώ έχουν τοποθετηθεί σε Αμοιβαία Κεφάλαια εξωτερικού, ενώ τα υπόλοιπα βρίσκονται στην ελληνική αγορά (σπίτια, σεντούκια κ.λπ.).

Το υψηλότερο ποσοστό μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων καταγράφεται στα καταναλωτικά δάνεια (51,3%) και ακολουθούν τα επιχειρηματικά (39,8%) και τα στεγαστικά (35,6%). Ομως και από τα ρυθμισμένα δάνεια, το 70% παρουσιάζει προβλήματα.

Πηγή: imerisia.gr