Η νέα βελτιωμένη ρύθμιση για τα ληξιπρόθεσμα χρέη προς την Εφορία, περιλαμβάνει ευνοϊκές αλλαγές, όπως η μείωση της μηνιαίας δόσης για τους οφειλέτες, γεγονός που διευκολύνει μεγάλο αριθμό φορολογουμένων. Ωστόσο, ο τρόπος με τον οποίο προβλέφθηκε εξαρχής ο τρόπος ρύθμισης των οφειλών δεν έχει αλλάξει και κρύβει πέντε παγίδες οι οποίες, για αρκετούς φορλογούμενους οδηγούν σε λιγότερες δόσεις και μεγαλύτερο ύψος μηνιαίας πληρωμής.
Συγκεκριμένα:
Το συνολικό εισόδημα
1) Για να καθοριστούν ο αριθμός και τα ποσά των μηνιαίων δόσεων που δικαιούται κάθε οφειλέτης-φυσικό πρόσωπο λαμβάνονται υπόψη όλα ανεξαιρέτως τα δηλωθέντα εισοδήματα του έτους 2017, δηλαδή ακόμη και τα αυτοτελώς φορολογηθέντα καθώς και αυτά τα οποία απαλλάχθηκαν από τον φόρο εισοδήματος και από την ειδική εισφορά αλληλεγγύης.
Τα εισοδήματα αυτά είναι: αναδρομικά που επιστράφηκαν σε συνταξιούχους ως παρανόμως παρακρατηθείσες εισφορές υγειονομικής περίθαλψης και δηλώθηκαν εφάπαξ ως εισοδήματα του έτους 2017, τόκοι καταθέσεων, επιδόματα επικινδυνότητας, αποζημιώσεις απολύσεων, επιδόματα τέκνων, προνοιακά επιδόματα και συντάξεις αναπήρων, κοινωνικό εισόδημα αλληλεγγύης, αγροτικές επιδοτήσεις, κέρδη από μετοχές, ομόλογα, ρέπος κ.λπ.
Ο όρος αυτός κρύβει μια μεγάλη παγίδα καθώς έχει ως συνέπεια μεγάλος αριθμός οφειλετών να εμφανίζεται με τεχνητά «φουσκωμένα» ετήσια εισοδήματα και έτσι να μην μπορεί να εξασφαλίσει μεγάλο αριθμό και χαμηλά ποσά μηνιαίων δόσεων για την εξόφληση των οφειλών του.
Ο αριθμός των μηνιαίων δόσεων στις οποίες μπορεί να εξοφλεί τα χρέη του κάθε οφειλέτης προσδιορίζεται με βάση το άθροισμα όλων ανεξαιρέτως των ατομικών πραγματικών εισοδημάτων του έτους 2017.
Δηλαδή λαμβάνονται υπόψη όλα τα ποσά εισοδημάτων του 2017 που έχουν φορολογηθεί ή απαλλαγεί από τον φόρο εισοδήματος ή έχουν φορολογηθεί με ειδικό τρόπο ή αυτοτελώς, ακόμη κι αυτά που απαλλάχθηκαν ή εξαιρέθηκαν από την ειδική εισφορά αλληλεγγύης.
Αυτό σημαίνει ότι στο συνολικό ατομικό εισόδημα του οφειλέτη, από το ύψος του οποίου εξαρτάται ο αριθμός των μηνιαίων δόσεων της ρύθμισης, συμπεριλαμβάνονται (εκτός από τυχόν μισθούς, συντάξεις, κέρδη από επιχειρήσεις, αγροτικά εισοδήματα και ενοίκια) και οι παρακάτω κατηγορίες εισοδημάτων:
- Οι μισθοί, οι συντάξεις και τα ποσά της πάγιας αντιμισθίας των ολικά τυφλών ή κινητικά αναπήρων σε ποσοστό 80% και άνω, καθώς και όλων των άλλων αναπήρων σε ποσοστό 80% και άνω.
- Το εξωιδρυματικό επίδομα καθώς και όλα τα προνοιακά επιδόματα που καταβάλλονται μηνιαίως σε αναπήρους.
- Οι αποζημιώσεις απολύσεων.
- Τα επιδόματα τέκνων που έχουν χορηγηθεί από τον ΟΠΕΚΑ, κατόπιν υποβολής των αιτήσεων Α21.
- Το Επίδομα Κοινωνικής Αλληλεγγύης Συνταξιούχων (Ε.Κ.Α.Σ.)
- Όλα τα επιδόματα ανεργίας.
- Το επίδομα εκπαίδευσης και επαγγελματικής κατάρτισης ανέργων.
- Τα αναδρομικά ποσά που έλαβαν το 2017 περίπου 1.000.000 συνταξιούχοι ως επιστροφές εισφορών υγειονομικής περίθαλψης που τους είχαν παρακρατηθεί παράνομα.
- Η διατροφή της συζύγου και των τέκνων.
- Οι συντάξεις των αναπήρων ή θυμάτων πολέμου ή των αναπήρων που υπέστησαν εγκαύματα κατά την εκτέλεση της υπηρεσίας τους.
- Το εξωιδρυματικό επίδομα καθώς και όλα τα προνοιακά επιδόματα που καταβάλλονται μηνιαίως σε αναπήρους.
- Τα επιδόματα των αναγνωρισμένων πολιτικών προσφύγων.
- Τα επιδόματα επικίνδυνης εργασίας, τα οποία απαλλάσσονται από τον φόρο εισοδήματος κατά ποσοστό 65%.
- Τα κέρδη από τη διάθεση παραγόμενης ηλεκτρικής ενεργείας μέχρι 10 KW
- Τα κέρδη από πώληση προϊόντων για την παραγωγή των οποίων χρησιμοποιήθηκε ευρεσιτεχνία διεθνώς αναγνωρισμένη (άρθρο 71Α ν.4172/2013).
- Οι τόκοι καταθέσεων.
- Οι τόκοι ομολόγων Ελληνικού Δημοσίου ή έντοκων γραμματίων Ελληνικού Δημοσίου
- Τα κέρδη από την πώληση μετοχών εισηγμένων στο Χρηματιστήριο.
- Τα αφορολόγητα κέρδη από ημεδαπά αμοιβαία κεφάλαια
- Το Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης (Κ.Ε.Α.)
- Το ασφάλισμα ομαδικών ασφαλιστηρίων συνταξιοδοτικών συμβολαίων ημεδαπής προέλευσης.
- Όλες οι αγροτικές εισοδηματικές ενισχύσεις και επιδοτήσεις.
- Η αγροτική επιδότηση πρόωρης συνταξιοδότησης
- Τα κέρδη από μεταβίβαση εταιρικών ομολόγων του ν. 3156/2003, καθώς και εταιρικά ομόλογα εταιρειών ΕΕ και ΕΟΧ/ΕΖΕΖ.
- Τα κέρδη που προκύπτουν κατά την ημερομηνία λήξης ομολόγων, μεταξύ της αξίας κτήσης και της ονομαστικής αξίας τους, όταν αυτά έχουν διακρατηθεί μέχρι τη λήξη τους.
- Τα μερίσματα εισηγμένων σε χρηματιστήριο μετοχών που απαλλάσσονται του φόρου.
- Οι αμοιβές που καταβάλλονται από την Παγκόσμια Ένωση Αναπήρων Καλλιτεχνών σε φορολογικούς κατοίκους Ελλάδος.
Ο συνυπολογισμός όλων των παραπάνω ποσών στο ετήσιο ατομικό πραγματικό εισόδημα που λαμβάνεται υπόψη για τον καθορισμό του αριθμού των μηνιαίων δόσεων της ρύθμισης έχει ως συνέπεια πολλοί οφειλέτες να εμφανίζονται με εξωπραγματικού ύψους εισοδήματα και, ενώ στην πραγματικότητα έχουν ανάγκη από μεγάλο αριθμό και χαμηλά ποσά μηνιαίων δόσεων για να καταφέρουν να εξοφλήσουν τις οφειλές τους, να μην καταφέρνουν να εξασφαλίσουν μια βιώσιμη ρύθμιση.
Φορολογική ενημερότητα
2) Η Φορολογική Διοίκηση διατηρεί το δικαίωμα και μετά την υπαγωγή ενός οφειλέτη στη ρύθμιση να μη του χορηγεί αποδεικτικό ενημερότητας για μεταβίβαση ακινήτου ή σύσταση εμπραγμάτου δικαιώματος επ' αυτού, εφόσον αυτός δεν έχει μεριμνήσει ώστε να διασφαλίζονται τα συμφέροντά του Δημοσίου.
Δηλαδή ο οφειλέτης για να εξασφαλίσει το αποδεικτικό φορολογικής ενημερότητας, το οποίο τού είναι απαραίτητο για να πωλήσει ένα ακίνητό του θα πρέπει να βάλει υποθήκη ένα ή περισσότερα από τα υπόλοιπα ακίνητά του (αν έχει).\
Υποθήκες
3) Η Εφορία διατηρεί το δικαίωμα και μετά την υπαγωγή ενός οφειλέτη στη ρύθμιση να εγγράφει υποθήκες σε περιουσιακά στοιχεία του ιδίου, των συνυπόχρεων προσώπων ή των εγγυητών, εφόσον η οφειλή δεν είναι ασφαλισμένη.
Παρακράτηση
4) Η Εφορία ακόμη και μετά την υπαγωγή ενός οφειλέτη στη ρύθμιση μπορεί να ορίζει ποσοστό παρακράτησης, στις περιπτώσεις που απαιτείται η προσκόμιση αποδεικτικού για είσπραξη χρημάτων από φορείς του Δημοσίου. Το ποσοστό αυτό πρέπει να αναγράφεται επί του χορηγούμενου αποδεικτικού ενημερότητας.
Αναγκαστικός συμψηφισμός
5) Η Εφορία ακόμη και μετά την υπαγωγή ενός οφειλέτη στη ρύθμιση δύναται να προβαίνει σε συμψηφισμό των χρηματικών απαιτήσεών του από το Δημόσιο με τα οφειλόμενα από αυτόν ποσά των μηνιαίων δόσεων της ρύθμισης.