«Σχεδόν κάθε κτίριο που δεν ήταν φτιαγμένο από τσιμέντο έχει ισοπεδωθεί... Δεν έχει απομείνει τίποτα, οι άνθρωποι απλώς κάθονται πάνω στα συντρίμμια».

Οι φράσεις ανήκουν σε αυτόπτες μάρτυρες και έρχονται να αποτυπώσουν τις... βιβλικές διαστάσεις της καταστροφής στο νησιωτικό σύμπλεγμα Βανουάτου μετά το σαρωτικό πέρασμα του κυκλώνα Παμ.

Aνεμοι με ταχύτητα μεγαλύτερη από 300 χλμ. την ώρα σάρωσαν το αρχιπέλαγος που βρίσκεται στα βορειοανατολικά της Αυστραλίας το περασμένο Σάββατο σηκώνοντας κύματα ύψους 8 μέτρων και ισοπεδώνοντας τα πάντα στο πέρασμά τους.

«Είναι κατά πάσα πιθανότητα μια από τις χειρότερες καταστροφές που έχουμε δει ποτέ στην περιοχή του Ειρηνικού, το επίπεδο των ανθρωπιστικών αναγκών θα είναι τεράστιο. Ολόκληρες κοινότητες έχουν καταστραφεί ολοσχερώς», δηλώνουν οι υπεύθυνοι της ανθρωπιστικής οργάνωσης Oxfam οι οποίοι μάλιστα εκτιμούν ότι μόνο στην πρωτεύουσα Πορτ Βίλα ίσως να έχει καταστραφεί ακόμη και το 90% των κατοικιών.

Παράλληλα, εκφράζονται φόβοι ότι η κατάσταση στα πιο απομακρυσμένα και μικρά νησιά του συμπλέγματος (με τα οποία είχε χαθεί κάθε επικοινωνία το Σαββατοκύριακο) ενδέχεται να είναι ακόμη χειρότερη.

Οι επιβεβαιωμένοι νεκροί ανέρχονταν μέχρι χθες το βράδυ σε δέκα, αλλά ο συνολικός αριθμός των θυμάτων αναμενόταν να ανέβει σημαντικά αγγίζοντας τις αρκετές δεκάδες. Κατά τραγική σύμπτωση, ακριβώς την ίδια ώρα που ο κυκλώνας Παμ σάρωνε το Βανουάτου, ο πρόεδρος της χώρας, Μπόλντουιν Λόνσντεϊλ, βρισκόταν στην Ιαπωνία σε σύνοδο του ΟΗΕ με θέμα... την αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών (disaster risk reduction).

Η κλιματική αλλαγή
Οι εικόνες ισοπέδωσης από το Βανουάτου έρχονται να επαναφέρουν στο προσκήνιο την απειλή των ολοένα και πιο συχνών φυσικών καταστροφών. Είναι πολλοί άλλωστε εκείνοι διεθνώς που συνδέουν την αυξημένη συχνότητα των ακραίων καιρικών φαινομένων με την κλιματική αλλαγή και την υπερθέρμανση του πλανήτη.

Ο ίδιος ο υπουργός Εξωτερικών της Γαλλίας, Λοράν Φαμπιούς, υποστήριξε χαρακτηριστικά το Σάββατο από τη διάσκεψη του ΟΗΕ στην Ιαπωνία ότι περίπου το 70% των φυσικών καταστροφών παγκοσμίως απορρέουν σήμερα από την κλιματική αλλαγή, ενώ συγκριτικά πριν από 20 χρόνια το αντίστοιχο ποσοστό δεν ξεπερνούσε το 35%. Σε ανάλογες δηλώσεις προχώρησαν και κορυφαία στελέχη του ΟΗΕ και της Παγκόσμιας Τράπεζας.

«Δεν θα έλεγα ότι η κλιματική αλλαγή προκάλεσε τον κυκλώνα Παμ, αλλά είναι γεγονός ότι τα τελευταία τρία με τέσσερα χρόνια έχουμε δει κυκλώνες κατηγορίας 5 (σ.σ. πρόκειται για την υψηλότερη βαθμίδα έντασης) να εμφανίζονται με συχνότητα που δεν είχαμε δει ποτέ στο παρελθόν. Και αυτό έχει κάποια σχέση με την κλιματική αλλαγή. Είναι αναμφισβήτητο ότι μέρος του Ειρηνικού Ωκεανού είναι σήμερα πιο θερμό σε σύγκριση με τα προηγούμενα χρόνια και έτσι αυτές οι θύελλες αποκτούν μεγαλύτερη ένταση», σημειώνει χαρακτηριστικά από την Ιαπωνία η αντιπρόεδρος της Παγκόσμιας Τράπεζας, Ρέιτσελ Κάιτ, με δηλώσεις της στο γαλλικό πρακτορείο ειδήσεων.

Υπολογίζεται ότι οι φυσικές καταστροφές κοστίζουν παγκοσμίως κάθε χρόνο περισσότερα από 300 δισ. δολ. κατά μέσον όρο, ενώ είναι περίπου 70 οι χώρες που έχουν αναγνωριστεί από τον ΟΗΕ ως ιδιαίτερα ευάλωτες σε τέτοια φαινόμενα (και δυστυχώς πρόκειται κυρίως για χώρες αναπτυσσόμενες όπως είναι π.χ. το Βανουάτου).

Δεν είναι τυχαίο ότι ο γενικός γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών, Μπαν Κι Μουν, έχει καλέσει από την πλευρά του την παγκόσμια κοινότητα να αρχίσει να επενδύει 5,8 δισ. ευρώ ετησίως σε έργα και μέτρα θωράκισης απέναντι στο μένος της φύσης. Δίνοντας το καλό παράδειγμα, η Ιαπωνία ανακοίνωσε ότι έως το 2018 θα έχει δώσει 4 δισ. δολ. ως βοήθεια στο εξωτερικό για τον συγκεκριμένο σκοπό.

ΣΥΜΠΛΕΓΜΑ 83 ΝΗΣΙΩΝ ΤΟ ΒΑΝΟΥΑΤΟΥ ΣΤΟΝ ΝΟΤΙΟ ΕΙΡΗΝΙΚΟ
Εκκληση στη διεθνή κοινότητα για βοήθεια

Αντιμέτωπο με μια από τις χειρότερες (αν όχι τη χειρότερη) φυσικές καταστροφές στην ιστορία του, το νησιωτικό σύμπλεγμα Βανουάτου μπαίνει πλέον στη διαδικασία να καταμετρήσει τις απώλειες και να μαζέψει τα συντρίμμια του.

Με δεδομένο βέβαια ότι μιλάμε για ένα από το πιο φτωχά κράτη στον κόσμο, προφανώς δεν υπάρχουν οι κατάλληλες προϋποθέσεις για αναστύλωση.

Αν και συνηθισμένο στις φυσικές καταστροφές, το Βανουάτου είχε την ατυχία να βρεθεί για πρώτη φορά στο έλεος ενός κυκλώνα κατηγορίας 5 (πρόκειται για την υψηλότερη βαθμίδα έντασης) που έπληξε τη χώρα από το βράδυ της Παρασκευής έως και το βράδυ του Σαββάτου ισοπεδώνοντας μεγάλο μέρος της.

Το 90% των κατοικιών στην πρωτεύουσα Πορτ Βίλα εκτιμάται ότι έχει καταστραφεί, ενώ ακόμη χειρότερη φέρεται να είναι η κατάσταση στα πιο απομακρυσμένα νησιά.

Σημειώνεται ότι το Βανουάτου είναι ένα σύμπλεγμα από περίπου 83 νησιά στον νότιο Ειρηνικό με συνολικό πληθυσμό 260.000 κατοίκους.

Το γραφείο Διαχείρισης Εθνικών Καταστροφών είχε μέχρι χθες το βράδυ επιβεβαιώσει τον θάνατο δέκα ανθρώπων, με τον ΟΗΕ ωστόσο να κάνει λόγο για τουλάχιστον 44 νεκρούς σε μόνο μία από τις έξι επαρχίες της χώρας.

Αποστολές ανθρωπιστικής βοήθειας και σωστικά συνεργεία από τη Γαλλία, την Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία βρίσκονται ήδη στις πληγείσες περιοχές προκειμένου να στηρίξουν τους δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους που έχουν ξαφνικά βρεθεί στον δρόμο καθώς τα σπίτια τους καταστάφηκαν, ενώ μεγάλο μέρος της χώρας δεν είχε χθες πρόσβαση ούτε σε καθαρό νερό, με αποτέλεσμα να εκφράζονται φόβοι για μολύνσεις ή επιδημίες.

Ανυπολόγιστες ζημιές
Ενδεικτικό της ολικής καταστροφής είναι και το γεγονός ότι το μεγαλύτερο νοσοκομείο της πρωτεύουσας έχει κι αυτό υποστεί σημαντικές φθορές.

Ομάδες εμπειρογνωμόνων του ΟΗΕ βρίσκονται επίσης στο Βανουάτου με αποστολή να προχωρήσουν σε μια πρώτη εκτίμηση των ζημιών, οι οποίες ωστόσο διαφαίνονται... ανυπολόγιστες.

Χιλιάδες άνθρωποι έχουν μεταφερθεί σε καταφύγια έκτακτης ανάγκης, ενώ 48 ώρες μετά το πέρασμα του τυφώνα τα δίκτυα τηλεπικοινωνιών σε πολλές περιοχές παρέμεναν «πεσμένα» με αποτέλεσμα να μην μπορεί να διευκρινιστεί το μέγεθος της καταστροφής.

Ο ίδιος ο πρόεδρος της χώρας πάντως, ο Μπόλντουιν Λόνσντεϊλ, εξέφρασε χθες φόβους ότι το εύρος των ζημιών ίσως ξεπεράσει ακόμη και τις χειρότερες προβλέψεις, και απηύθυνε έκκληση στη διεθνή κοινότητα για βοήθεια.

Υπενθυμίζεται ότι το Βανουάτου ήταν μέχρι και το 1980, οπότε απέκτησε την ανεξαρτησία του, κοινή αποικία της Γαλλίας και της Βρετανίας, ενώ πλέον ξεχωρίζει ως μια από τις πιο φτωχές χώρες στον κόσμο.

ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΟΗΕ
Προέβλεπε αύξηση των φονικών κυκλώνων

Μόλις πριν από μερικές ημέρες (συγκεκριμένα στις 11 Μαρτίου) ήταν η επέτειος της συμπλήρωσης τεσσάρων χρόνων από εκείνο τον γιγαντιαίο σεισμό - τσουνάμι που κόστισε τη ζωή σε σχεδόν 16.000 ανθρώπους στα ανατολικά της Ιαπωνίας και προκάλεσε τα πυρηνικά ατυχήματα στη Φουκουσίμα. Πίσω στο παρόν, η υφήλιος θρηνεί πλέον μια νέα (αλλά διαφορετικού τύπου) φυσική καταστροφή, ενώ στο διάστημα των τεσσάρων ετών που μεσολάβησαν έχουν σημειωθεί και πολλές άλλες.

Ηταν Νοέμβριος του 2013 όταν ο τυφώνας Χαϊγιάν σάρωσε μέρος της Νοτιοανατολικής Ασίας προκαλώντας μεγάλες καταστροφές. Υπενθυμίζεται πως μόνο στις Φιλιππίνες είχαν χάσει τη ζωή τους περισσότερα από 6.300 άτομα με αποτέλεσμα ο συγκεκριμένο τυφώνας να καταγραφεί ως ο φονικότερος στην ιστορία της χώρας.

Αρκεί να αναλογιστεί κανείς ότι ο «τερατώδης» κυκλώνας Παμ που έπληξε τις προηγούμενες ημέρες το Βανουάτου ήταν και αυτός κατηγορίας πέντε, όπως και ο τυφώνας Χαϊγιάν, και συνοδευόταν από ανέμους που «έτρεχαν» με περισσότερα από 300 χλμ. την ώρα.

Αξίζει να σημειωθεί επίσης ότι από το 2013 και μετά, η παγκόσμια κοινότητα έχει γίνει μάρτυρας περίπου 13 ανησυχητικά ισχυρών τροπικών κυκλώνων, γεγονός το οποίο κάποιοι σπεύδουν να συνδέσουν με την κλιματική αλλαγή και την υπερθέρμανση του πλανήτη. Η Διακυβερνητική Επιτροπή για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC) των Ηνωμένων Εθνών έχει προβλέψει από το 2013 ότι η μέση ένταση των κυκλώνων θα αυξάνεται. Δυστυχώς, η «τάση» που έχει διαμορφωθεί ειδικά τα τελευταία δύο χρόνια δείχνει να επιβεβαιώνει τις δυσοίωνες προβλέψεις.

ethnos.gr