Ωστόσο, έντονες είναι τις τελευταίες μέρες οι προσπάθειες με στόχο την εξεύρεση ενός συμβιβασμού μέσα στις επόμενες μέρες.
Στη χθεσινή συνεδρίαση του Εurogroup έγινε μια πρώτη πολιτική συζήτηση με βάση τη σύσταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία την προηγούμενη βδομάδα διαπίστωσε ότι η Ισπανία και η Πορτογαλία «δεν ανέλαβαν αποτελεσματική δράση» για την επίτευξη των στόχων σε σχέση με το δημόσιο έλλειμμα.

Στην Ισπανία το ονομαστικό έλλειμμα κυμάνθηκε το 2015 σε 5,1% του ΑΕΠ, ενώ ο στόχος ήταν να μειωθεί στο 4,2%. Το διαρθρωτικό έλλειμμα μειώθηκε κατά 0,6 ποσοστιαία μονάδα στη διάρκεια της τριετίας 2013-2015, ενώ στόχος ήταν η μείωση του κατά 2,7 μονάδες του ΑΕΠ. Η Κομισιόν θεωρεί ότι οι αποκλίσεις είναι μεγάλες και στις δύο περιπτώσεις.
Στην Πορτογαλία το ονομαστικό έλλειμμα ανήλθε το 2015 σε 4,4%, ενώ ο στόχος ήταν να μειωθεί κάτω του 3% του ΑΕΠ. Η μείωση του διαρθρωτικού ελλείμματος μέσα στην τριετία 2013-2015 ήταν της τάξης του 1,1% του ΑΕΠ, ενώ ο στόχος ήταν 2,5% του ΑΕΠ.

Στη χθεσινή συζήτηση οι υπουργοί Οικονομικών των δύο χωρών της Ιβηρικής στάθηκαν ιδιαίτερα στις επιδόσεις των τελευταίων ετών και στην εντυπωσιακή μείωση του ελλείμματος, χαρακτηρίζοντας εξαιρετικά αρνητική για τις οικονομίες τους την επιβολή κυρώσεων, οι οποίες θα έστελναν πολύ αρνητικά μηνύματα στις αγορές σε μια δύσκολη συγκυρία εξαιτίας του Βrexit.
Πάντως, διάχυτη ήταν χθες η προσπάθεια τόσο των αξιωματούχων της Ευρωζώνης όσο και υπουργών να πέσουν οι τόνοι και να επιχειρηθεί μέσα στις επόμενες μέρες ένας συμβιβασμός μεταξύ της Κομισιόν και των δύο κυβερνήσεων.

«Δεν είμαστε εδώ για να επιβάλουμε ποινές, ούτε θέλουμε να επιφέρουμε πλήγμα στις οικονομίες της Ισπανίας και της Πορτογαλίας και στην απασχόληση» δήλωσε ο επίτροπος Οικονομικών και Νομισματικών Υποθέσεων Πιερ Μοσκοβισί, προσθέτοντας ότι ο ρόλος της Κομισιόν είναι να κάνει αντικειμενικά τη δουλειά της, επιδεικνύοντας την ευελιξία και την «εξυπνάδα» του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης.
Οι δύο χώρες έχουν αποκλίνει από τους στόχους και θα πρέπει σε συνεργασία με την Κομισιόν να αποφασίσουν μέσα στις επόμενες βδομάδες τα πρόσθετα μέτρα που θα λάβουν και θα εφαρμόσουν για να διορθώσουν την κατάσταση, δήλωσε ο πρόεδρος του Εurogroup Γερούν Ντέισελμπλουμ. Πρόσθεσε ότι οι χώρες της Ευρωζώνης συμφώνησαν χθες να ψηφίσουν υπέρ της πρότασης της Κομισιόν.

Η Ισπανία και η Πορτογαλία έχουν καταβάλει «τερατώδεις προσπάθειες» τα τελευταία χρόνια και σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να υποβληθούν σε κυρώσεις, ανέφερε ο Γάλλος υπουργός Οικονομικών Μισέλ Σαπέν. Και ο Γερμανός ομόλογός του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε έριξε χθες τους τόνους, υπογραμμίζοντας ότι οι κανόνες που έχουν συμφωνηθεί πρέπει να εφαρμοστούν όπως προβλέπεται από το Σύμφωνο Σταθερότητας, το οποίο είναι ευέλικτο.
Την προηγούμενη βδομάδα ο κ. Σόιμπλε είχε κάνει πολύ σκληρές δηλώσεις προκαλώντας την άμεση αντίδραση της πορτογαλικής κυβέρνησης, η οποία κάλεσε τον πρέσβη της Γερμανίας στη Λισαβόνα για να εκφράσει την έντονη δυσαρέσκειά της.
Εάν σήμερα το Συμβούλιο δώσει το «πράσινο φως» εγκρίνοντας τη σύσταση της Κομισιόν, κάτι που θεωρείται σχεδόν βέβαιο, τότε η Κομισιόν θα ξεκινήσει συζητήσεις διάρκειας 10 ημερών με τις δύο κυβερνήσεις, προκειμένου να υπάρξει συμφωνία σε σχέση με τα μέτρα που θα ληφθούν για την επίτευξη των στόχων.

Θεωρητικά η συνθήκη προβλέπει την επιβολή χρηματικών κυρώσεων μέχρι 0,2% του ΑΕΠ ετησίως, καθώς και αναστολή της εκταμίευσης μέρους των κονδυλίων για τις δύο χώρες από τα διαρθρωτικά ταμεία της Ε.Ε. Η αναστολή θα αρχίσει από την 1η Ιανουαρίου 2017, ενώ τα ποσά των κονδυλίων ανέρχονται σε 1,3 δισ. ευρώ για την Ισπανία και 500 εκατ. ευρώ για την Πορτογαλία.
Ο κ. Μοσκοβισί έχει αφήσει να εννοηθεί τις προηγούμενες μέρες ότι εάν υπάρξει συμφωνία για τα μέτρα, το πρόστιμο μπορεί να είναι μηδενικό, ενώ η αναστολή των κονδυλίων δεν θα ισχύσει.
Πάντως, μπορεί να αποφύγουν τις κυρώσεις, αλλά η Ισπανία και η Πορτογαλία δεν θα αποφύγουν τη λήψη δημοσιονομικών μέτρων λιτότητας, με στόχο η πρώτη να μειώσει το έλλειμμα κάτω του 3% του ΑΕΠ στο τέλος του 2017 και η δεύτερη του 2016.

Τα μέτρα θα πλήξουν την ανάπτυξη σε μια περίοδο μεγάλης αβεβαιότητας για την Ευρώπη. Η Ισπανία εμφάνισε το 2015 τον δεύτερο υψηλότερο ρυθμό ανάπτυξης στην Ευρωζώνη μετά την Ιρλανδία, ενώ στην Πορτογαλία η ανάπτυξη ήταν της τάξης του 1%.

«Συντομεύστε το Βrexit»
Οι χώρες της Ευρωζώνης κάλεσαν χθες τη νέα πρωθυπουργό του Ηνωμένου Βασιλείου, Τερέσα Μέι, η οποία θα αναλάβει μέχρι αύριο τα καθήκοντά της, να ενεργοποιήσει το συντομότερο το άρθρο 50 της Συνθήκης προκειμένου να ξεκινήσουν οι διαπραγματεύσεις για την έξοδο από την Ε.Ε.
Η παρέμβασή αυτή αποφασίστηκε γιατί, όπως ανέφεραν ο πρόεδρος του Εurogroup Γερούν Ντέισελμπλουμ και ο επίτροπος Πιερ Μοσκοβισί, το Βrexit προκαλεί μεγάλη αβεβαιότητα για την ευρωπαϊκή οικονομία, ενώ θεωρείται βέβαιο ότι θα υπάρξουν επιπτώσεις.
Σύμφωνα με μια πρώτη μελέτη των υπηρεσιών της Κομισιόν, που ο κ. Μοσκοβισί παρουσίασε χθες στους υπουργούς Οικονομικών, η αρνητική επίπτωση του Βrexit στην Ευρωζώνη θα κυμανθεί μεταξύ 0,25 και 0,50% μέχρι το 2017 και για τη βρετανική οικονομία 1% και 2,5%. Οι κίνδυνοι για την Ευρωζώνη είναι καθοδικοί και αν δεν τους περιορίσουμε τότε η επίπτωση θα είναι μεγαλύτερη, προειδοποίησε, επισημαίνοντας ότι το Λονδίνο πρέπει να ξεκαθαρίσει το συντομότερο την κατάσταση.
Από την πλευρά του, ο κ. Ντέισελμπλουμ αναφέρθηκε επίσης στη μεγάλη αβεβαιότητα που επικρατεί στην Ευρωζώνη, οικονομική και πολιτική, διευκρινίζοντας όμως ότι δεν τίθεται θέμα αλλαγής πορείας στην πολιτική εξαιτίας αυτής της εξέλιξης. «Συνεχίζουμε την πολιτική της εξυγίανσης των δημόσιων οικονομικών» είπε.
Ανησυχία για τις αντοχές των ιταλικών τραπεζών
Οι πιέσεις που ασκεί ο τραπεζικός τομέας εν όψει των πανευρωπαϊκών τεστ αντοχής για παράκαμψη με διάφορους τρόπους της νέας νομοθεσίας, που απαγορεύει διασώσεις χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων με κρατικά χρήματα, προκαλούν αντιδράσεις από Ευρωπαίους αξιωματούχους, αλλά και κυβερνήσεις.

Χθες ήταν η σειρά του προέδρου του Εurogroup Γερούν Ντέισελμπλουμ να αντιδράσει έντονα στην παρέμβαση του επικεφαλής οικονομολόγου της Deutsche Bank, ο οποίος μίλησε για ανάγκη σύστασης από την Ε.Ε. ενός ταμείου 150 δισ. ευρώ για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών.

Οι κανόνες της τραπεζικής ένωσης είναι ξεκάθαροι σχετικά με το πώς γίνονται οι διασώσεις τραπεζών «εκ των έσω» και με ποια σειρά, τόνισε ο κ. Ντέισελμπλουμ, προσθέτοντας ότι πάντα υπάρχουν τραπεζίτες που λένε ότι χρειάζονται περισσότερα για να ανακεφαλαιοποιήσουν τις τράπεζες.

Ο επικεφαλής του Εurogroup πρόσθεσε ότι «είμαι εντελώς αντίθετος με τη διάσωση με κρατικά χρήματα, γιατί αυξάνεται το χρέος και ο τραπεζικός τομέας πρέπει να επιλύει με δικά του μέσα τα προβλήματά του και όχι με τα χρήματα του φορολογούμενου».
Τα προβλήματα του τραπεζικού τομέα δεν συζητήθηκαν επίσημα στη χθεσινή συνεδρίαση του Εurogroup, ωστόσο είναι προφανές ότι όσο πλησιάζουν τα πανευρωπαϊκά τεστ αντοχής τόσο αυξάνεται η ανησυχία των κυβερνήσεων, οι οποίες σε καμία περίπτωση δεν θέλουν, ούτε είναι σε θέση, να ανταποκριθούν σε μια νέα τραπεζική κρίση.
Από την πλευρά του ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν Βάλντις Ντομπρόβσκις ερωτηθείς χθες στις Βρυξέλλες σχετικά με τις ιταλικές τράπεζες, απάντησε ότι η Κομισιόν συζητάει με την ιταλική κυβέρνηση για το θέμα της ρευστότητας, επισημαίνοντας ότι θα πρέπει να βρεθεί μια λύση η οποία θα είναι συμβατή με την κοινοτική νομοθεσία και δεν θα πλήττει τη σταθερότητα του τομέα και τα συμφέροντα των επενδυτών.
Σε διαφορετικό μήκος κύματος κινήθηκε, ωστόσο, ο Γάλλος υπουργός Οικονομικών Μισέλ Σαπέν. Λίγο πριν αναχωρήσει από το Παρίσι για τις Βρυξέλλες, ο κ. Σαπέν, αν και απέφυγε την όποια νύξη για παράκαμψη των κανόνων ή κρατική ενίσχυση, άφησε να εννοηθεί ότι σε τέτοια κρίσιμα ζητήματα πρέπει να επιδεικνύεται ευελιξία.

Σημείωσε δε ότι οι ευρωπαϊκές αρχές θα πρέπει να δείξουν «αλληλεγγύη» στις ιταλικές προσπάθειες για στήριξη του χρηματοπιστωτικού συστήματος, που βαρύνονται με επικίνδυνα υψηλό όγκο «κόκκινων» δανείων.
«Υπάρχει πράγματι ανησυχία για την ιταλική κυβέρνηση, η οποία λαμβάνει τα απαραίτητα μέτρα για την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης στο ιταλικό χρηματοπιστωτικό σύστημα. Πιστεύω ότι είναι καθήκον μας να δείξουμε αλληλεγγύη» τόνισε χαρακτηριστικά ο κ. Σαπέν. Δεν είναι ωστόσο μόνο τα τραπεζικά προβλήματα της Ιταλίας που προκαλούν πονοκέφαλο στις ευρωπαϊκές αρχές.
Τα πιστωτικά ιδρύματα συνολικά της γηραιάς ηπείρου έχουν βρεθεί στο στόχαστρο των επενδυτών φέτος, με τις πιέσεις να εντείνονται μετά και το αποτέλεσμα του βρετανικού δημοψηφίσματος, που έδειξε Brexit.
Η κεφαλαιοποίηση ορισμένων εκ των μεγαλύτερων ευρωπαϊκών τραπεζών έχει συρρικνωθεί έως και 50% και η ανησυχία πια δεν κρύβεται.

Οι δηλώσεις του Ντέιβιντ Φόλκερτς Λαντάου, του οικονομολόγου της Deutsche Bank, που πρότεινε τη σύσταση ταμείου για τις τράπεζες για μία ανακεφαλαιοποίηση 150 δισ. ευρώ, είναι ενδεικτικές.
«Η Ευρώπη νοσεί βαριά και θα πρέπει να αρχίσει επειγόντως να αντιμετωπίζει τα προβλήματά της, εάν δεν θέλει να συμβεί κάποιο ατύχημα». Σημείωσε μάλιστα πως δεν είναι προφήτης κακών, αλλά απλώς «ρεαλιστής».
Ο οικονομολόγος παραδέχθηκε πάντως ότι δεν αναμένεται μία επανάληψη των τριγμών του 2008, καθώς, όπως είπε, σήμερα οι τράπεζες είναι πολύ πιο σταθερές, με αρκετά ισχυρότερη κεφαλαιακή βάση.

naftemporiki.gr