Σύμφωνα με τις προβλέψεις του νέου Κρατικού Προϋπολογισμού που ψηφίστηκε στα μέσα Δεκεμβρίου από τη Βουλή, οι Ελληνες φορολογούμενοι θα κληθούν να πληρώσουν, το 2018, επιπλέον φόρους 951 εκατ. ευρώ. Ταυτόχρονα θα δουν το κράτος να τους καταβάλει λιγότερες επιστροφές φόρων κατά 1,929 δισ. ευρώ!
Η κυβέρνηση προβλέπει για το νέο έτος αυξημένα φορολογικά έσοδα κατά 2%, παρά το γεγονός ότι το 2017 η απόπειρα υπερφορολόγησης των εισοδημάτων των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων απέτυχε παταγωδώς και οι εισπράξεις από το φόρο εισοδήματος υστέρησαν κατά 1,14 δισ. ευρώ έναντι του στόχου που είχε τεθεί με το Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2018-2021.
Σύμφωνα με τα όσα προβλέπει ο νέος Κρατικός Προϋπολογισμός:
α) Τα έσοδα από τους άμεσους φόρους θα αυξηθούν κατά 478 εκατ. ευρώ ή κατά 2,4% και θα ανέλθουν σε 20,766 δισ. ευρώ το 2018. Ο στόχος αυτός θα επιτευχθεί αποκλειστικά μέσω της αύξησης των εισπράξεων από το φόρο εισοδήματος των φυσικών προσώπων, δηλαδή μέσω πρόσθετων επιβαρύνσεων στα εισοδήματα των μισθωτών, των συνταξιούχων, των αυτοαπασχολουμένων, των αγροτών και των ιδιοκτητών εκμισθούμενων ακινήτων. Οι φορολογούμενοι αυτοί θα κληθούν να πληρώσουν το επόμενο έτος φόρους εισοδήματος συνολικού ύψους 8,725 δισ. ευρώ, ποσό αυξημένο κατά 456 εκατ. ευρώ ή κατά 5,5%. Αντιθέτως, οι φόροι εισοδήματος που θα κληθούν να καταβάλουν το επόμενο έτος τα νομικά πρόσωπα, δηλαδή οι πάσης μορφής εταιρίες και οι λοιπές νομικές οντότητες, προβλέπονται μειωμένοι κατά 3,2% ή κατά 111 εκατ. ευρώ, στο επίπεδο των 3,433 δισ. ευρώ. Αυξημένα κατά 179 εκατ. ευρώ ή κατά 5,6%, από 3,2 δισ. ευρώ το 2017 σε 3,379 δισ. ευρώ το 2018, προβλέπονται τα έσοδα από τους φόρους στην περιουσία. Η αύξηση αυτή όμως θα οφείλεται στη μετακύλιση της τελευταίας δόσης του Ενιαίου Φόρου Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝΦΙΑ) του έτους 2017, στον Ιανουάριο του 2018.
β) Τα έσοδα από τους έμμεσους φόρους θα αυξηθούν κατά 483 εκατ. ευρώ ή κατά 1,8% το 2018: προβλέπεται ότι θα ανέλθουν σε 27,39 δισ. ευρώ το επόμενο έτος, ενώ φέτος εκτιμάται ότι θα φθάσουν τα 26,917 δισ. ευρώ. Το μεγαλύτερο μέρος των επιπλέον εσόδων από έμμεσους φόρους προβλέπεται να προκύψει από τους ειδικούς φόρους κατανάλωσης των προϊόντων καπνού, καθώς το 2016 συντελέστηκε αποθεματοποίηση στα προϊόντα αυτά, η οποία επηρέασε καθοδικά τα έσοδα του Δημοσίου το 2017. Συνολικά, οι εισπράξεις από τους φόρους κατανάλωσης εκτιμάται ότι θα διαμορφωθούν στα 9,706 δισ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση κατά 439 εκατ. ευρώ έναντι του 2017. Τα έσοδα από τον ΦΠΑ αναμένεται να ανέλθουν στα 15,845 δισ. ευρώ και να είναι αυξημένα κατά 78 εκατ. ευρώ έναντι του 2017.
Το υπουργείο Οικονομικών απέφυγε να συμπεριλάβει στην εισηγητική έκθεση του Κρατικού Προϋπολογισμού του 2018 το πώς ακριβώς θα επιδιώξει να εισπράξει τα επιπλέον φορολογικά έσοδα ύψους 951 εκατ. ευρώ. Αυτό που απέφυγε σκόπιμα να αναφέρει το υπουργείο Οικονομικών είναι ότι τα πρόσθετα αυτά έσοδα θα προκύψουν κατά κύριο λόγο από την εφαρμογή 9 νέων φοροεισπρακτικών μέτρων που νομοθέτησε ήδη η κυβέρνηση και αναμένεται να τεθούν σε ισχύ από την 1η-1-2018. Τα μέτρα αυτά προβλέπουν:
1 Κατάργηση της έκπτωσης ποσοστού 1,5% κατά την παρακράτηση φόρου εισοδήματος επί των μισθών και των συντάξεων. Αποτέλεσμα της εφαρμογής της διάταξης αυτής θα είναι η αύξηση των μηνιαίων κρατήσεων φόρου εισοδήματος επί των μισθών και των συντάξεων από την 1η Ιανουαρίου του επόμενου έτους και η αντίστοιχη μείωση των καθαρών μηνιαίων αποδοχών εκατομμυρίων μισθωτών και συνταξιούχων. Ειδικότερα, εξαιτίας της κατάργησης αυτού του μικρού ποσοστού έκπτωσης η μηνιαία παρακράτηση φόρου εισοδήματος, η οποία διενεργείται επί των μισθών και των συντάξεων άνω των 650-700 ευρώ το μήνα θα είναι από την 1η-1-2018 αυξημένη κατά 1,52%. Οι απώλειες για τους μισθωτούς και τους συνταξιούχους με χαμηλά μηνιαία εισοδήματα θα είναι σχεδόν μηδαμινές, ενώ για όσους λαμβάνουν μηνιαία ποσά από 1.000 έως 2.000 ευρώ οι μειώσεις των καθαρών αποδοχών, τις οποίες θα προκαλέσει η αύξηση της μηνιαίας παρακράτησης φόρου εισοδήματος, θα κυμανθούν από 0,5 έως 5,25 ευρώ το μήνα.
2 Κατάργηση της διάταξης που προβλέπει έκπτωση από το φόρο εισοδήματος κάθε φυσικού προσώπου του 10% του ποσού των δαπανών του για ιατρική, φαρμακευτική και νοσοκομειακή περίθαλψη, εφόσον οι δαπάνες αυτές υπερβαίνουν συνολικά το 5% του ετήσιου ατομικού εισοδήματός του. Συνέπεια της κατάργησης της διάταξης αυτής θα είναι η περαιτέρω φορολογική επιβάρυνση των φυσικών προσώπων το 2018 όταν θα γίνει η εκκαθάριση των δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος για το 2017.
3 Eπιβολή φόρου επί των εισοδημάτων από περιστασιακές και βραχυπρόθεσμες μισθώσεις ακίνητης περιουσίας, οι οποίες συνήθως εξυπηρετούνται μέσω της διεθνούς διαδικτυακής πλατφόρμας Airbnb. Ειδικότερα, στο ετήσιο εισόδημα από τη βραχυχρόνια μίσθωση ακινήτων που αποκτά από φέτος κάθε φυσικό πρόσωπο θα επιβληθεί το 2018 φόρος εισοδήματος με βάση την κλίμακα φορολογίας των ενοικίων, δηλαδή με συντελεστές 15% από το πρώτο ευρώ μέχρι τις 12.000 ευρώ του ετήσιου εισοδήματος, 35% στο τμήμα του ετήσιου εισοδήματος από τις 12.001 έως τις 35.000 ευρώ και 45% στο τμήμα του ετήσιου εισοδήματος πάνω από τις 35.000 ευρώ, εφόσον τα ακίνητα εκμισθώνονται επιπλωμένα χωρίς την παροχή οιασδήποτε υπηρεσίας πλην της παροχής κλινοσκεπασμάτων.
4 Επιβολή φόρου διαμονής στα ξενοδοχεία και τα ενοικιαζόμενα δωμάτια-διαμερίσματα. Ο φόρος διαμονής θα ανέρχεται σε:
0,5 ευρώ ανά ημερήσια χρήση δωματίου για ξενοδοχεία 1-2 αστέρων.
1,5 ευρώ ανά ημερήσια χρήση δωματίου για ξενοδοχεία 3 αστέρων.
3 ευρώ ανά ημερήσια χρήση δωματίου για ξενοδοχεία 4 αστέρων.
4 ευρώ ανά ημερήσια χρήση δωματίου για ξενοδοχεία 5 αστέρων.
0,50 ευρώ ανά ημερήσια χρήση για τα ενοικιαζόμενα δωμάτια-διαμερίσματα.
5 Αύξηση των συντελεστών ΦΠΑ σε 35 νησιά του Βορειοανατολικού Αιγαίου και της Δωδεκανήσου. Από την 1η-1-2018, σε 30 νησιά του Βορειοανατολικού Αιγαίου και της Δωδεκανήσου και από την 1η-7-2018 σε άλλα 5 νησιά των ίδιων περιοχών, οι συντελεστές ΦΠΑ θα αυξηθούν από τα επίπεδα του 5%, του 9% και του 17%, στο 6%, στο 13% και στο 24%. Τα 30 νησιά στα οποία η αύξηση των συντελεστών ΦΠΑ θα επιβληθεί από την 1η-1-2018 είναι η Σαμοθράκη, η Λήμνος, η Ικαρία, ο Αγιος Ευστράτιος, τα Ψαρά, οι Οινούσσες, οι Φούρνοι, η Θύμαινα, ο Αγιος Μηνάς, η Κάλυμνος, η Αστυπάλαια, η Κάσος, η Τήλος, η Σύμη, η Νίσυρος, η Πάτμος, η Χάλκη, η Σαριά, οι Λειψοί, η Ψέριμος, το Αγαθονήσι, τα Λέβιθα, το Καστελλόριζο (ή Μεγίστη), οι Αρκιοί, η Μάραθος, το Γυαλί, η Τέλενδος, το Φαρμακονήσι, η Κίναρος και η Στρογγύλη. Τα 5 νησιά στα οποία οι συντελεστές ΦΠΑ θα αυξηθούν από την 1η-7-2018 είναι η Λέσβος, η Χίος, η Σάμος, η Κως και η Λέρος.
6 Απώλεια της ρύθμισης των 100 δόσεων από την 1η μέρα που μια νέα οφειλή προς το Δημόσιο θα γίνεται ληξιπρόθεσμη. Από την 1η-1-2018 η ρύθμιση του ν. 4321/2015 για την τμηματική εξόφληση ληξιπρόθεσμων οφειλών προς το Δημόσιο έως και σε 100 δόσεις θα χάνεται, εφόσον ο οφειλέτης δεν εξοφλεί τις νέες, μετά την ημερομηνία υπαγωγής στη ρύθμιση, οφειλές του, εντός της νόμιμης προθεσμίας καταβολής τους. Αν, δηλαδή, ο οφειλέτης καθυστερήσει έστω και μία μέρα την πληρωμή ενός νέου χρέους προς το Δημόσιο θα χάνει αυτόματα τη ρύθμιση των 100 δόσεων.
7 Περικοπή κατά 50% των επιδομάτων θέρμανσης. Tα ποσά του επιδόματος θέρμανσης που θα λάβουν με τη μορφή επιδότησης εκατοντάδες χιλιάδες δικαιούχοι τον Ιανουάριο και τον Ιούνιο του 2018, για την περίοδο από 15-10-2017 έως 30-4-2018, θα είναι μειωμένα κατά 50%, σε σύγκριση με τα ποσά που δόθηκαν για την περίοδο από 15-10-2016 έως 30-4-2017. Η επιδότηση ανά λίτρο αγοραζόμενου πετρελαίου θέρμανσης θα είναι μειωμένη από 0,25 σε 0,125 ευρώ. Τα εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια χορήγησης του επιδόματος θα παραμείνουν ίδια και για την περίοδο που διανύουμε.
8 Κατάργηση της φοροαπαλλαγής των βουλευτών και των δικαστικών λειτουργών. Από το νέο έτος καταργείται η έκπτωση από το φορολογητέο ποσό της βουλευτικής αποζημίωσης και των συνολικών αποδοχών των δικαστικών λειτουργών ποσού ίσου με το 25% του ακαθάριστου ποσού αυτών ως τεκμαρτού ποσού για την κάλυψη των δαπανών άσκησης του βουλευτικού και του δικαστικού λειτουργήματος.
Λιγότερες κατά 1,929 δισ. ευρώ οι επιστροφές φόρου
Μειωμένο κατά 1,929 δισ. ευρώ θα είναι, τέλος, το ποσό των επιστροφών φόρου που θα καταβάλει το Δημόσιο το 2018. Συγκεκριμένα, το 2017 εκτιμάται ότι θα αποπληρωθούν επιστροφές φόρων συνολικού ύψους 5,577 δισ. ευρώ, όμως, το 2018 οι πληρωμές επιστροφών φόρου θα υποχωρήσουν στα 3,648 δισ. ευρώ.