Δυνατό comeback των πλέον ανταγωνιστικών προορισμών της ανατολικής Μεσογείου, που φέτος παρουσίασαν μεγάλη πτώση στην τουριστική ζήτηση εξαιτίας τρομοκρατικών επιθέσεων και της γενικευμένης τεταμένης κατάστασης στην περιοχή, προμηνύουν τα νέα προγράμματα των μεγάλων ξένων tour operators.

Ήδη ο γερμανικός όμιλος TUI, o ταξιδιωτικός οργανισμός FTI που ειδικεύεται στις διακοπές στην Ερυθρά Θάλασσα, αλλά και ο ειδικός στα ταξίδια στην Τουρκία tour operator της Γερμανίας Bentour, καταγράφουν τα πρώτα σημάδια της επανόδου των παραπάνω χωρών, εκτιμώντας πως οι αυξητικές τάσεις στις κρατήσεις θα αρχίσουν να γίνονται εμφανείς από το φετινό χειμώνα. Μάλιστα, όπως αναφέρουν εκπρόσωποι των tour operators, τις τελευταίες εβδομάδες καταγράφεται σταθεροποίηση στην ζήτηση.

Με τη «σκακιέρα” της Μεσογείου να μεταβάλλεται ραγδαία, παράγοντες της ελληνικής τουριστικής αγοράς εκφράζουν τον προβληματισμό τους για την πορεία των κρατήσεων, δεδομένου πως η μάχη από εδώ και στο εξής για την προσέλκυση μεριδίων αναμένεται να είναι πιο ισχυρή από ποτέ. Είναι άλλωστε χαρακτηριστικό πως τα νούμερα που καταγράφει το ελληνικός Τουρισμός τη φετινή σεζόν οφείλονται σε μεγάλο ποσοστό στη μεγάλη μείωση που έπληξε τις γειτονικές χώρες της Μεσογείου: μόνο στην Τουρκία οι απώλειες τους προηγούμενους μήνες σε έσοδα ξεπερνούν το 40%, ενώ στην Τυνησία οι πτήσεις από ξένες αεροπορικές εταιρείες μειώθηκαν κατά τουλάχιστον 25%.

Ο προβληματισμός γίνεται ακόμη μεγαλύτερος από το γεγονός πως παρά το ταραχώδες κλίμα στην ανατολική Μεσόγειο, η Ελλάδα δεν κατάφερε να εκμεταλλευτεί στο έπακρο την ευκαιρία για ανάλογη αύξηση σε τουριστικές αφίξεις και έσοδα, με την Ισπανία, την Πορτογαλία, την Κύπρο και την Κροατία στον αντίποδα να βγαίνουν κερδισμένες, παίρνοντας τη μερίδα του λέοντος. Έτσι, όπως υπογραμμίζουν στο Capital.gr φορείς της εγχώριας αγοράς, καθίσταται αμφίβολο πώς η χώρα μας θα μπορέσει να διαχειριστεί τον ισχυρό ανταγωνισμό και ποια θα είναι η επικείμενη επίπτωση στις τιμές των τουριστικών πακέτων τους επόμενους μήνες. Μια πρώτη γεύση για το τι θα επακολουθήσει τη χρονιά που έρχεται δίνει πάντως η Αίγυπτος, έχοντας επενδύσει σε ένα ισχυρό πρόγραμμα προβολής στις ευρωπαϊκές αγορές με επίκεντρο την ασφάλεια του προορισμού. Στην ίδια κατεύθυνση, το Μαρόκο έχει ξεκινήσει τις επενδύσεις σε τουριστικές υποδομές, τονώνοντας παράλληλα τις εκστρατείες ενημέρωσης. Όλα αυτά την ώρα που η Ισπανία διένυσε την καλύτερη σεζόν των τελευταίων χρόνων.

Στο αντίποδα, οι επιχειρήσεις του Τουρισμού στην Ελλάδα, εκτός από τις νέες συνθήκες που διαμορφώνονται στην περιοχή, έχουν επιπλέον να αντιμετωπίσουν ζητήματα φορολόγησης, με αποτέλεσμα τα περιθώρια επαναδιαπραγμάτευσης της τιμολογιακής πολιτικής με τους tour operators να είναι εξαιρετικά περιορισμένες. Πιο συγκεκριμένα η αύξηση του ΦΠΑ σε διαμονή και εστίαση, η κατάργηση των μειωμένων φορολογικών συντελεστών στα νησιά του Αιγαίου, οι απαιτήσεις του ΕΝΦΙΑ και κυρίως ο χαμηλός ρυθμός επενδύσεων πιέζουν ακόμη περισσότερο την αγορά.

Τι μέλλει γενέσθαι αποτελεί κυριολεκτικά «σταυρόλεξο” για τους επιχειρηματίες του κλάδου, καθώς και η παρούσα σεζόν χαρακτηρίστηκε από τις πιο ρευστές. Ενδεικτικά είναι τα τελευταία στοιχεία του οκταμήνου:  η περίοδος Ιανουάριος- Αύγουστος έκλεισε με αύξηση 6,5% στο σύνολο της χώρας, ωστόσο, στις οδικές αφίξεις, βάσει των διαθέσιμων στοιχείων από το Σύνδεσμο Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων, το  οκτάμηνο έκλεισε με πτώση 3,8% σε σχέση με το ίδιο διάστημα το 2015.

Τον Αύγουστο, η Κρήτη, το Ιόνιο και οι Κυκλάδες υποστήριξαν δυναμικά το σύνολο των διεθνών αεροπορικών αφίξεων της χώρας με 10,7%, 11% και 10,6% αντίστοιχα, σε σχέση με τον Αύγουστο του 2015. Η Αθήνα και η Θεσσαλονίκη εμφάνισαν θετικό πρόσημο 6,4% και 7,1% αντίστοιχα, ενώ η Κως, η Σάμος και η Μυτιλήνη κινούνται με αρνητικό πρόσημο 15,1%, 26,1% και 59,5% αντίστοιχα.

Σύμφωνα με το ΣΕΤΕ, η  ισχυροποίηση του ρεύματος «last minute” κατά τον μήνα Αύγουστο, ενισχύει τις πιθανότητες επίτευξης του στόχου αφίξεων που έχει θέσει ο Σύνδεσμος από την αρχή του χρόνου για αύξηση 6%, όμως συνεχίζει να παραμένει εξαιρετικά δύσκολη η επίτευξη του στόχου αντίστοιχης αύξησης των εσόδων.

capital.gr

«Συν αγορά και χείρα… Παγκόσμιας Τράπεζας κίνει». Με αυτά τα λόγια σχολίασε έμπειρος παράγοντας του τουρισμού στο Euro2day.gr την απόφαση της αναπληρώτριας υπουργού Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού Έλενας Κουντουρά να καταργήσει το καθεστώς των Περιοχών Ελέγχου Τουριστικής Ανάπτυξης (ΠΕΤΑ) που είχε επιβληθεί το 1986 και επιβίωνε μέχρι σήμερα.

Απόφαση η οποία σήκωσε ήδη «κύμα» στην τουριστική αγορά, προκαλώντας ποικίλες αντιδράσεις και δρομολογεί ραγδαίες ανακατατάξεις στον ξενοδοχειακό χάρτη της χώρας.

Ανάσα για τα τουριστικά καταλύματα της χώρας, όπως υποστηρίζει η ηγεσία του αρμόδιου Υπ. Τουρισμού; Απάντηση στα κελεύσματα της αγοράς και των επενδυτών, όπως θεωρούν οι περισσότεροι, ή… εκδημοκρατισμός των επιδοτήσεων όπως ερμηνεύουν την απόφαση άλλοι;

«Η υπουργική απόφαση συνιστά εξορθολογισμό της αγοράς. Περιμένουμε, ωστόσο, τις κυβερνητικές πρωτοβουλίες για εξορθολογισμό και στον χώρο της σκιώδους καταλυματικής υποδομής», δήλωσε στο Euro2day.gr ο πρόεδρος του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδας (ΞΕΕ) Γιώργος Τσακίρης, στέλνοντας σαφές μήνυμα προς την κυβέρνηση σε σχέση με το προετοιμαζόμενο νομοθετικό πλαίσιο που θα αφορά στην ενοικίαση ιδιωτικών κατοικιών σε τουρίστες μέσω ιστοσελίδων όπως η γνωστή Airbnb.

Το βέβαιο είναι πως οι κυβερνητικές αποφάσεις επιταχύνθηκαν (και) από τις πιέσεις που άσκησε η Παγκόσμια Τράπεζα, όπως επιβεβαίωσε στο Euro2day.gr κυβερνητική πηγή. Τεχνικό κλιμάκιο της Τράπεζας πραγματοποίησε σειρά επαφών στη χώρα μας το προηγούμενο διάστημα και απαίτησε την άρση σειράς περιορισμών που ισχύουν σε αρκετούς κλάδους της ελληνικής οικονομίας.

Παράγοντες του τουρισμού με τους οποίους μίλησε το Euro2day.gr συγκλίνουν στην εκτίμηση πως η υπουργική απόφαση υπαγορεύθηκε από το έντονο επενδυτικό ενδιαφέρον για συγκεκριμένες περιοχές-φιλέτα της χώρας, την πρόθεση της κυβέρνησης να ξαναμοιράσει την «τράπουλα» των επιδοτήσεων για την ίδρυση και λειτουργία καταλυμάτων όπως και την αναβάθμιση ή ανακαίνισή τους, αλλά και την ανάγκη να «φρενάρει» η δημιουργία στις πόλεις (ιδιαίτερα στην Αθήνα) ακριβών καταλυμάτων τα οποία, όμως, δεν λειτουργούν ως ξενοδοχεία αλλά ως ενοικιαζόμενα δωμάτια.

Το καθεστώς που ίσχυε από το 1986 επέτρεπε στις συγκεκριμένες περιοχές τη δημιουργία μονάδων πέντε και τεσσάρων αστέρων.

Παράγοντες του χώρου εξηγούν πως ενώ το συγκεκριμένο μέτρο είχε στόχο να αυξηθεί η ποιότητα των ξενοδοχείων της χώρας, στη συνέχεια δημιούργησε στρεβλώσεις. Κι αυτό, όπως εξηγούν, καθώς οι μονάδες ενός, δύο και τριών αστέρων δεν μπορούσαν να εκσυγχρονιστούν μέσω επιδοτήσεων παρά μόνο εάν επρόκειτο να αναβαθμιστούν σε τεσσάρων αστέρων.

Το αποτέλεσμα ήταν τα νέα ξενοδοχεία πέντε και τεσσάρων να κυριαρχήσουν στην αγορά, προσφέροντας τιμές και υπηρεσίες που δεν μπορούσαν να ανταγωνιστούν οι μονάδες χαμηλότερων κατηγοριών.

Η ταμπακέρα

«Επί της ουσίας το θέμα αφορά στα ξενοδοχεία τριών αστέρων. Ποιος θέλει να φτιάξει σήμερα ξενοδοχείο ενός ή δύο αστεριών; Για τα ξενοδοχεία τριών αστέρων υπάρχει μεγάλο επενδυτικό ενδιαφέρον αυτή τη στιγμή. Ενδιαφέρον που δεν μπορούσε να εκφραστεί εξαιτίας των περιορισμών που υπήρχαν», εξήγησε με εύγλωττο τρόπο την «ταμπακέρα» του θέματος στο Euro2day.gr έμπειρος παράγοντας του χώρου.

Ξενοδοχειακή πηγή εξήγησε επιπλέον πως υπάρχει ζωηρό ενδιαφέρον για τη μετατροπή παλιών μονάδων ενός και δύο αστέρων σε ξενοδοχεία τριών αστέρων. Κάτι που θα μπορεί πλέον να γίνει και μάλιστα με επιδότηση μέσω του αναπτυξιακού νόμου.

Μ’ αυτόν τον τρόπο θα επέλθει, λένε κάποιοι, ο… εκδημοκρατισμός των επιδοτήσεων αφού σ’ αυτές δεν θα έχουν πλέον πρόσβαση κυρίως οι μεγαλοξενοδόχοι αλλά όλοι.

Την ίδια στιγμή, η απόφαση φέρεται να στοχεύει να θέσει ισχυρό δίλημμα στους επενδυτές που προτιμούν να λειτουργούν τα καταλύματά τους ως επιχειρήσεις ενοικιαζόμενων δωματίων, αξιοποιώντας το ευνοϊκό περιβάλλον που διαμόρφωσε η απελευθέρωση των αστικών μισθώσεων.

Σύμφωνα με ξενοδόχους της Αθήνας, υπάρχουν τουλάχιστον πενήντα καταλύματα στην πρωτεύουσα που λειτουργούν ως επιχειρήσεις ενοικιαζόμενων δωματίων. Ταυτόχρονα, εξηγούν, υπάρχει επιχείρηση που λειτουργεί άτυπα ως ξενοδοχείο, χρησιμοποιώντας τρία διαφορετικά ΑΦΜ για να λειτουργεί ισάριθμες επιχειρήσεις ενοικιαζόμενων δωματίων στο ίδιο μεγάλο ακίνητο. Αναφέρουν, επιπλέον, πως υπάρχουν καταλύματα στην Αθήνα που λειτουργούν ως ενοικιαζόμενα δωμάτια και χρεώνουν 300 ευρώ τη βραδιά.

«Το δίλημμα είναι απλό: ενοικιαζόμενο δωμάτιο τεσσάρων κλειδιών ή ξενοδοχείο τριών αστέρων;» εξήγησε στο Euro2day.gr ξενοδόχος της Αθήνας.

Σε κάθε περίπτωση, το επενδυτικό ενδιαφέρον θεωρείται δεδομένο. Οι περιοχές, άλλωστε, στις οποίες απελευθερώνεται η ίδρυση καταλυμάτων έως τριών αστέρων συνιστούν τον ορισμό της λέξης «φιλέτο»: Μύκονος, Σαντορίνη, Πάρος, Σίφνος, τμήματα στην Κέρκυρα, τη Σκιάθο και τη Χαλκιδική, περιζήτητες περιοχές κοντά στην Αθήνα όπως το Τολό, το Πόρτο Χέλι και το Κρανίδι, οι Δελφοί και η Αράχωβα, τμήμα της Πάργας.

Επενδυτικό «μαγνήτη», ωστόσο, αναμένεται να αποτελέσουν αρκετοί Δήμοι της Αττικής. Πρώτος απ’ όλους ο Δήμος Αθηναίων αλλά και το Χαλάνδρι, ενώ στο «πάνω ράφι» θα βρεθούν περιοχές όπως ο Άλιμος, η Γλυφάδα, το Π. Φάληρο και η Βουλιαγμένη.