Tο αποτύπωμα και τη συμβολή της φετινής πορείας του τουριστικού κλάδου στην πραγματική οικονομία, παρουσιάζει η Alpha Bank, στο εβδομαδιαίο οικονομικό της δελτίο, επισημαίνοντας ότι η ευρύτερη «εικόνα» του τουρισμού θα εξαρτηθεί από τις επιδόσεις του Σεπτεμβρίου.

Η ελληνική τράπεζα εκτιμά ότι βάσει όλων των διαθέσιμων στοιχείων, το 2016 αναμένεται να είναι ικανοποιητική χρονιά για τον τουρισμό, μολονότι η Ελλάδα βρίσκεται στο επίκεντρο της προσφυγικής κρίσεως. Και αυτό – εξηγεί η Alpha Bank – διότι διατηρεί το συγκριτικό της πλεονέκτημα ως ασφαλής τουριστικός προορισμός, σε σχέση με γείτονες ανταγωνίστριες χώρες, όπως η Τουρκία.

Eξωτερικές συναλλαγές

Από το 2014, παρατηρείται μικρότερη αύξηση στις ταξιδιωτικές εισπράξεις, σε σχέση με τις αφίξεις, ενώ και στο επτάμηνο του 2016, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Τραπέζης Ελλάδος, οι εισπράξεις παρουσίασαν αισθητή υποχώρηση σε ετήσια βάση κατά 4,8%, έναντι αυξήσεως των αφίξεων κατά 1,1%.

Το γεγονός αυτό δύναται να ερμηνευθεί σε μεγάλο βαθμό από το συνδυαστικό αποτέλεσμα των εξής παραγόντων:

Της πτώσεως της δαπάνης ανά ταξίδι συνολικά των ξένων επισκεπτών
Της μεταβολής στη σύνθεση των τουριστών ανά χώρα προελεύσεως
Της εξέλιξης της δαπάνης ανά τύπο ταξιδιού (μεμονωμένοι ταξιδιώτες/ οργανωμένα ταξίδια)
Η μέση δαπάνη ανά ταξίδι έχει μειωθεί σταδιακά από 640 ευρώ το 2010 σε 541 ευρώ το 2015 και σε 542 ευρώ στo επτάμηνο του 2016 έναντι 579 ευρώ στο επτάμηνο του 2015. H κάμψη αυτή, όπως σημειώνει η Alpha Bank, οφείλεται εν μέρει στη σταδιακή μείωση της μέσης διάρκειας παραμονής μη κατοίκων στην Ελλάδα από 9,3 διανυκτερεύσεις το 2010 σε 7,2 το 2015.

Επιπλέον, μπορεί ενδεχομένως να οφείλεται και στις χαμηλότερες τιμές που ίσως προσφέρουν οι επιχειρήσεις του κλάδου τουρισμού στην Ελλάδα προκειμένου να προσελκύσουν αλλοδαπούς επισκέπτες, στην προσπάθεια να αντισταθμίσουν τις απώλειες από τον εγχώριο τουρισμό. Σημειώνεται ότι, οι διανυκτερεύσεις των Eλλήνων ταξιδιωτών στα καταλύματα της χώρας αποτελούσαν το 2010 το 29% των συνολικών διανυκτερεύσεων και έως το 2015 μειώθηκαν σταδιακά στο 20%.

Από την ανάλυση των αφίξεων ανά χώρα προελεύσεως (εξαιρουμένης της κρουαζιέρας) παρατηρείται και αλλαγή στη σύνθεση των ξένων επισκεπτών από το 2014 με ενίσχυση του αριθμού των επισκεπτών από τις βαλκανικές χώρες, που εν γένει δαπανούν λιγότερα χρήματα σε σχέση με τους επισκέπτες από τις χώρες της Ευρωζώνης.

Aπασχόληση

Σύμφωνα με την τελευταία δημοσιευμένη έρευνα εργατικού δυναμικού της ΕΛΣΤΑΤ, με στοιχεία δευτέρου τριμήνου 2016, προκύπτει ότι οι κλάδοι του τουρισμού (παροχή υπηρεσιών εστίασης και καταλύματος) και της μεταποιήσεως ενίσχυσαν την απασχόληση στον ιδιωτικό τομέα περισσότερο από κάθε άλλο κλάδο κατά 18 χιλιάδες άτομα έκαστος, αύξηση κατά 5,5% σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2015.

Επιπλέον, εάν εξετασθούν όλοι οι υποκλάδοι που σχετίζονται έμμεσα ή άμεσα με την παροχή τουριστικών υπηρεσιών, κατά το δεύτερο τρίμηνο του 2016 οι απασχολούμενοι ανήλθαν σε 551 χιλιάδες, αυξημένοι κατά 10,3% ή κατά 51 χιλιάδες σε ετήσια βάση.

Στον ευρύτερο κλάδο του τουρισμού, τη μεγαλύτερη συμβολή στην αύξηση της απασχολήσεως το δεύτερο τρίμηνο του 2016, σε ετήσια βάση, παρουσίασαν οι υποκλάδοι των μεταφορών κατά 22 χιλιάδες άτομα (συμπεριλαμβανομένων των υποστηρικτικών υπηρεσιών μεταφορών) και της εστιάσεως κατά 12 χιλιάδες. Συνολικά στο δεύτερο τρίμηνο 2016 ο ευρύτερος κλάδος του τουρισμού συνεισέφερε το 66% της αυξήσεως της απασχολήσεως στην οικονομία

Kαθοριστικής σημασίας ο Σεπτέμβριος

Σύμφωνα με την Alpha Bank, οι αφίξεις τουριστών αναμένεται να ανακάμψουν συνολικά στο έτος, παρά την αρνητική εικόνα, μέχρι και το πρώτο εξάμηνο του 2016, λόγω της ενίσχυσης των διεθνών αφίξεων τον Ιούλιο και Αύγουστο.

Η θετική αυτή εξέλιξη στον κλάδο του τουρισμού αντικατοπτρίζεται στην αγορά εργασίας μέσω της ενισχύσεως της απασχολήσεως στον κλάδο. Αδυνατεί ωστόσο να στηρίξει αντιστοίχως και το ισοζύγιο των τρεχουσών συναλλαγών, καθώς οι ταξιδιωτικές εισπράξεις έχουν απολέσει τη δυναμική τους για τους λόγους που εξηγήσαμε παραπάνω.

Ο Σεπτέμβριος και σε μικρότερο βαθμό ο Οκτώβριος, αναμένεται να είναι κρίσιμοι μήνες, δεδομένου ότι η επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου θα είναι καθοριστικής σημασίας για την εξέλιξη των ταξιδιωτικών εισπράξεων, καταλήγει η έρευνα της τράπεζας.

Nαυτεμπορική

Προβληματισμός από τη χαμηλή πτήση τουριστικών εισπράξεων στο επτάμηνο. Επιβεβαιώθηκε τον Ιούλιο το ρευστό τοπίο στην αγορά. Γιατί μειώθηκαν τα έσοδα, ενώ αυξήθηκαν οι τουρίστες. Σε ποιες αγορές καταγράφεται η μεγαλύτερη πτώση

Και τώρα; Ποιος θα πληρώσει τον λογαριασμό στο γεύμα-στοίχημα του πρωθυπουργού Α. Τσίπρα με τον πρόεδρο του ΣΕΤΕ Α. Ανδρεάδη; Τα προσωρινά στοιχεία ταξιδιωτικού ισοζυγίου για την περίοδο Ιανουαρίου-Ιουλίου που δημοσιοποίησε χθες η Τράπεζα της Ελλάδας (ΤτΕ) διατηρούν το σασπένς για τον τελικό νικητή.

Το βέβαιο είναι πως το γεύμα (αν τελικά πραγματοποιηθεί) θα περιλαμβάνει, εκ των πραγμάτων, βαριά «ατζέντα». Η μείωση τουριστικών εισπράξεων στο επτάμηνο, άλλωστε, δεν επιτρέπει πανηγυρισμούς, σε μια στιγμή που η οικονομία και τα δημόσια ταμεία αναζητούν πρόσθετα έσοδα και ρευστότητα. Κι αυτό, παρότι τα τελικά μεγέθη του τουρισμού στο δεκάμηνο μπορεί να είναι διαφοροποιημένα προς το ευνοϊκότερο.

Η αύξηση των ξένων επισκεπτών στη χώρα μας στο επτάμηνο στα 12,1 εκατ. τουρίστες δεν μεταφράζεται παρά σε οριακή άνοδο 1,1% σε σύγκριση με το αντίστοιχο περυσινό διάστημα.

Στο ίδιο διάστημα, οι εισπράξεις διαμορφώθηκαν στα 6,782 δισ. ευρώ, καταγράφοντας πτώση 4,8% σε σύγκριση με το ίδιο διάστημα πέρυσι.

Βάζοντας στη «ζυγαριά» τα δύο μεγέθη προκύπτει το εξής αποτέλεσμα: από τον Ιανουάριο μέχρι τον Ιούλιο ήρθαν στη χώρα μας 136.000 περισσότεροι ξένοι επισκέπτες αλλά τα έσοδα ήταν 346 εκατ. ευρώ λιγότερα από πέρυσι.

Στο πρώτο εξάμηνο η μείωση εισπράξεων ήταν 5,8% σε σύγκριση με το πρώτο μισό του 2015.

Μερίδα κυβερνητικών και τουριστικών παραγόντων εξέφραζαν, ωστόσο, συγκρατημένη αισιοδοξία ότι «η αγορά είναι πιθανό να γυρίσει». Η εκτίμησή τους βασιζόταν:

– Στο γεγονός ότι ο κύριος όγκος τουριστών έρχονται στη χώρα μας στο τρίτο τρίμηνο.

– Στην αναθέρμανση των κρατήσεων τελευταίας στιγμής από τις περισσότερες ευρωπαϊκές αγορές, οι οποίες αφορούσαν τους μήνες Ιούλιο, Αύγουστο, Σεπτέμβριο.

Τι έδειξαν τα στοιχεία της ΤτΕ; Ότι καταγράφηκε πτώση εισπράξεων 3,5% ακόμα και τον Ιούλιο, που αποτελεί ένα από τα ισχυρά χαρτιά του ελληνικού τουρισμού. Κι αυτό καθώς είναι ένας από τους μήνες απόλυτης αιχμής του καλοκαιριού, οι τιμές στα καταλύματα βρίσκονται στα απολύτως υψηλότερα επίπεδα της χρονιάς και οι εισπράξεις ανά διανυκτέρευση είναι οι μέγιστες δυνατές.

Το αποτέλεσμα ήταν πως η ενσωμάτωση του ισχυρού Ιουλίου στα στοιχεία της ΤτΕ ΕΛΛ +0,91% δεν κατάφερε να «γυρίσει την αγορά», αλλά απλώς να ψαλιδίσει τη μείωση τουριστικών εισπράξεων από το -5,8% στο εξάμηνο στο -4,8% στο επτάμηνο.

Η εξήγηση για το αποτέλεσμα εξαμήνου βρίσκεται σε μεγάλο βαθμό στη σημαντική μείωση κατά 8,9% που εμφάνισε τον Ιούλιο η δαπάνη ανά ταξίδι των ξένων τουριστών στη χώρα μας. Δαπάνη η οποία έφθανε τα 656,5 ευρώ ανά ταξιδιώτη τον Ιούλιο του 2015, αλλά μειώθηκε στα 597,9 ευρώ τον φετινό Ιούλιο.

Η αναθέρμανση των κρατήσεων τελευταίας στιγμής (last minute bookings) που ανέφεραν παράγοντες του τουρισμού μέχρι και τις αρχές Αυγούστου επιβεβαιώνονται από τα στοιχεία της ΤτE. Σύμφωνα με αυτά, ο αριθμός ξένων τουριστών που εμφανίζει οριακή άνοδο 1,1% στο επτάμηνο αυξήθηκε 5,8% μέσα στον Ιούλιο. Με τις αφίξεις από της χώρες της ΕΕ-28 να κινούνται με +19% και τις αντίστοιχες από τις χώρες της Ευρωζώνης με +19,4% τον ίδιο μήνα.

Πώς προέκυψε, λοιπόν, η μείωση εισπράξεων; Η απάντηση αποτυπώνεται ανάγλυφα στα στοιχεία της ΤτΕ ΕΛΛ +0,91%. Εκεί όπου φωτογραφίζονται και οι αγορές στις οποίες ο ελληνικός τουρισμός κατέγραψε τις μεγαλύτερες απώλειες. Και δεν είναι μία, ούτε δύο αλλά σχεδόν όλες οι βασικές χώρες-«δεξαμενές» απ’ όπου αντλεί πελατεία η τουριστική Ελλάδα.

Είναι χαρακτηριστικό πως στο σύνολο του επταμήνου οι τουριστικές εισπράξεις εμφάνιζαν μείωση 15,4% από τη Γερμανία, 14,7% από το Ηνωμένο Βασίλειο και 14,8% από τη Γαλλία.

Ακόμα και οι εισπράξεις από τις ΗΠΑ, οι οποίες κατέγραφαν διαδοχικά μεγάλα ρεκόρ αύξησης τα τελευταία χρόνια, εμφάνισαν μείωση 3,8% στο επτάμηνο.

Όσο για το… τσουνάμι Ρώσων τουριστών που αναμένονταν φέτος, σύμφωνα με αρχικές εκτιμήσεις (διορθώθηκαν στη συνέχεια) της ηγεσίας του υπουργείου Τουρισμού και κορυφαίων Ρώσων παραγόντων, αποδείχθηκε μάλλον ευχή παρά υπαρκτή προοπτική.

Είναι χαρακτηριστικό πως στο πρώτο επτάμηνο ο αριθμός Ρώσων επισκεπτών σημείωσε άνοδο 18,3% (+45.500 τουρίστες), ενώ οι εισπράξεις ήταν μόλις 1,5% περισσότερες από το αντίστοιχο περυσινό διάστημα (+3,2 εκατ. ευρώ). Ας σημειωθεί πως την περασμένη χρονιά τα μεγέθη τουριστικής κίνησης από τη Ρωσία κατρακύλησαν σε σημείο ναδίρ της τελευταίας πενταετίας, ύστερα από εντυπωσιακή άνοδο στο μεσοδιάστημα.

Εξαίρεση στη φετινή μείωση εισπράξεων αποτέλεσε ο χώρος της κρουαζιέρας. Σύμφωνα με τα στοιχεία τηςΤτΕ ΕΛΛ +0,91%, οι εισπράξεις κρουαζιέρας στο επτάμηνο κατέγραψαν αύξηση 9,5%και διαμορφώθηκαν στα 216,8 εκατ. ευρώ, έναντι 197,9 εκατ. ευρώ στο αντίστοιχο διάστημα του 2015.

euro2day.gr