Για πολύ μικρό όφελος από την αύξηση του ΦΠΑ στα νησιά σε σχέση με την αναστάτωση που προκαλείται, κάνει λόγο το Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής σε έκθεσή του. Είχε προηγηθεί αίτημα του Προέδρου της Επιτροπής Περιφερειών Δημήτρη Γάκη.

«Το όφελος από μια τέτοια ενέργεια σε σχέση με την αναστάτωση που δημιουργεί η εφαρμογή του, είναι πολύ μικρό» αναφέρεται χαρακτηριστικά στην έκθεση.

Το Γραφείο Προϋπολογισμού εκτιμά ότι το όφελος από τον ΦΠΑ στα νησιά δεν μπορεί να υπερβαίνει το 160 εκατ. ευρώ ετησίως. Η μελέτη συμπεριλαμβάνει και άλλες έρευνες που αναφέρουν ότι το όφελος θα είναι από 69 εκατ. έως 250 εκατ. ευρώ. Το υπουργείο Οικονομικών είχε υπολογίσει το όφελος σε 250 εκατ. ευρώ.
Για να υπολογίσει το όφελος κάνει μία αναγωγή με βάση το σκεπτικό ότι το ΑΕΠ της Ελλάδας από τα 226,03 δισ. ευρώ, που ήταν το 2010, αναμένεται να πέσει στα 175,66 δισ. ευρώ το 2015 (με βάση τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ και του Κρατικού Προϋπολογισμού του 2016), έχοντας μια μείωση περίπου κατά 23,5%. Έτσι καταλήγει ότι το εκτιμώμενο ανώτατο όριο πρόσθετων εσόδων δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 160 εκατ. ευρώ.

Υπενθυμίζεται ότι έρευνα που είχε γίνει από το Ινστιτούτο Οικονομικών και Φορολογικών Μελετών τον Ιανουάριο του 2013, είχε υπολογίσει ότι η αύξηση των εσόδων λόγω της κατάργησης των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ σε όλα τα νησιά του Αιγαίου θα πρόσθετε περίπου 69 εκατ. ευρώ ή 0,5% των συνολικών τότε προβλεπόμενων εσόδων του 2013, με την υπόθεση βέβαια ότι δεν αλλάζει η καταναλωτική συμπεριφορά των νοικοκυριών και επιχειρήσεων και δεν αυξάνεται η παραβατική συμπεριφορά λόγω των υψηλότερων συντελεστών, θέματα που ρεαλιστικά θα πρέπει να λαμβάνονται υπ’ όψιν.

Ακόμη μια παλαιότερη έκθεση των τεχνικών κλιμακίων του ΔΝΤ για το πρώτο Μνημόνιο είχε εκτιμήσει ότι για το 2010 το δημοσιονομικό όφελος λόγω κατάργησης του καθεστώτος ΦΠΑ στα νησιά του Αιγαίου θα ήταν της τάξης των 130 εκατ. ευρώ. Παράλληλα, το υπουργείο Οικονομικών είχε υπολογίσει το όφελος σε 250 εκατ. ευρώ.
Ο συντονιστής του Γραφείου Προϋπολογισμού της Βουλής καθηγητής κ. Παν. Λιαργκόβας, στην έκθεσή του αναφέρει μεταξύ των άλλων και τα εξής:
Η παρούσα έκθεση εστιάζει στην έμμεση φορολογία στην Ευρωπαϊκή Ένωση και ειδικότερα στην περίπτωση του Φ.Π.Α. σε νησιωτικές περιοχές. Συντάχθηκε μετά από αίτημα που υποβλήθηκε από τον τότε Πρόεδρο της Επιτροπής «Απολογισμού και Γενικού Ισολογισμού του Κράτους και Ελέγχου της Εκτέλεσης του Προϋπολογισμού του Κράτους» κ. Δημήτριο Γάκη, στις 17 Ιουνίου 2015. Η εκπόνηση της έκθεσης πραγματοποιήθηκε από τα στελέχη του Γραφείου Μιχάλη Σταύρακα, Αλέξανδρο Λύρα και Κωνσταντίνο Παγώνη.

Η κατάργηση του ειδικού καθεστώτος χαμηλού συντελεστή ΦΠΑ των νησιών του Αιγαίου υπήρξε ένα από τα βασικότερα μέτρα του τρίτου Μνημονίου στην κατεύθυνση της αύξησης των φορολογικών εσόδων. Το θέμα δεν είναι καινούργιο. Έρευνα που είχε γίνει από το Ινστιτούτο Οικονομικών και Φορολογικών Μελετών τον Ιανουάριο του 2013, είχε υπολογίσει ότι η αύξηση των εσόδων λόγω της κατάργησης των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ σε όλα τα νησιά του Αιγαίου θα πρόσθετε περίπου €69 εκατ. ή 0,5% των συνολικών τότε προβλεπόμενων εσόδων του 2013, με την υπόθεση βέβαια ότι δεν αλλάζει η καταναλωτική συμπεριφορά των νοικοκυριών και επιχειρήσεων και δεν αυξάνεται η παραβατική συμπεριφορά λόγω των υψηλότερων συντελεστών, θέματα που ρεαλιστικά θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη.

Μια παλαιότερη έκθεση των τεχνικών κλιμακίων του ΔΝΤ για το πρώτο Μνημόνιο είχε εκτιμήσει ότι για το 2010 το δημοσιονομικό όφελος λόγω κατάργησης του καθεστώτος ΦΠΑ στα νησιά του Αιγαίου θα ήταν της τάξης των €130 εκατ. Παράλληλα, το Υπουργείο Οικονομικών είχε υπολογίσει το όφελος σε €250 εκατ. Κάνοντας μια απλή αναγωγή με βάση το σκεπτικό ότι το ΑΕΠ της χώρας μας από τα €226,03 δισ., που ήταν το 2010, αναμένεται να πέσει στα €175,66 δισ. το 2015 (με βάση τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ και του Κρατικού Προϋπολογισμού του 2016), δηλαδή μια μείωση περίπου κατά 23,5%, το εκτιμώμενο ανώτατο όριο πρόσθετων εσόδων δεν μπορεί να υπερβαίνει τα €160 εκατ. Κατά το ΓΠΚΒ το όφελος από μια τέτοια ενέργεια σε σχέση με την αναστάτωση που δημιουργεί η εφαρμογή του, είναι πολύ μικρό. Άλλωστε, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ειδικά καθεστώτα ΦΠΑ σε συγκεκριμένες περιοχές ή σε συγκεκριμένα αγαθά έχουν και άλλες ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Δανία, η Γερμανία, η Ισπανία η Γαλλία, η Ιταλία, η Κύπρος, η Αυστρία, η Πορτογαλία, η Φινλανδία, η Σουηδία, η Ιρλανδία, το Βέλγιο και το Ηνωμένο Βασίλειο.

Με την παρούσα έκθεση, ελπίζουμε ότι θα συνεισφέρουμε καλύτερα στις εργασίες της αρμόδιας Επιτροπής της Βουλής, στην ενημέρωση του Κοινοβουλίου και των πολιτών της χώρας γενικότερα.

Ο Συντονιστής του Γραφείου
Καθηγητής Παναγιώτης Λιαργκόβας