Στο «αέρα» κινδυνεύουν να βρεθούν δεκάδες επενδυτικές προτάσεις στη χώρα μας μετά τις ανατροπές που προκαλεί η απόφαση ακύρωσης του ειδικού χωροταξικού πλαισίου για τον τουρισμό από την Ολομέλεια του ΣτΕ, που εγκρίθηκε το 2013.

Στις επόμενες 20 ημέρες αναμένονται οι πρώτες θέσεις του υπουργείου Περιβάλλοντος, μετά την οριστική απόφαση του ΣτΕ στο ιδιαίτερα αμφιλεγόμενο νομοθέτημα, που συγκέντρωσε πλήθος αρνητικών απόψεων από ετερόκλητους φορείς. «Η γκρίζα ζώνη που υπάρχει στο θέμα του χωροταξικού, δημιουργεί ανησυχία στους επενδυτές» όπως επισημαίνει στην «Η» ο Ανδρέας Ανδρεάδης, πρόεδρος του ΣΕΤΕ, τονίζοντας πως «όταν αλλάζει ο ΦΠΑ στα νησιά, όταν δεν γνωρίζουμε τι ισχύει στο φορολογικό σύστημα, όταν δεν υπάρχει σταθερότητα και όταν δεν ξέρουμε τι ισχύει με το χωροταξικό, τότε ποιος επενδυτής θα έρθει στην Ελλάδα;».

Παρόλο που το πλαίσιο δεν κρίθηκε από το ΣτΕ επί τους ουσίας αλλά ακυρώθηκε για τυπικούς λόγους, προκαλεί αναταραχές στην εμπιστοσύνη των επενδυτών λόγω επενδυτικής ασάφειας, αλλά και των καθυστερήσεων που αναμένονται, δεδομένου ότι θα απαιτηθεί παράταση από τρεις μήνες έως δύο χρόνια για το νέο χωροταξικό, ανάλογα με τις προθέσεις του υπουργείου Περιβάλλοντος. «Πρακτικά αυτό σημαίνει πως πρέπει να συγκληθεί το γενικό συμβούλιο χωροταξίας καθώς ακόμα και στο προηγούμενο του Σουφλιά υπάρχει προσφυγή, αλλά ακόμα δεν έχει υπάρξει απόφαση, οπότε είναι σε ισχύ», σύμφωνα με τον κ. Αν. Ανδρεάδη, ο οποίος υπογραμμίζει πως «δεν υπάρχει περίπτωση να δούμε επενδύσεις στη χώρα, εάν δεν υπάρχει σωστή βάση. Πρέπει να σταματήσουμε να πυροβολούμε τις επενδύσεις».

Η απόφαση της Ολομέλειας δίνει σημασία στην κοινωνική συμμετοχή, αναγορεύοντάς την σε ουσιώδη τύπο, που αν δεν τηρηθεί, επιφέρει ακυρότητα. Πρακτικά και σύμφωνα με την απόφαση, δεν έγινε ο απαραίτητος διάλογος που έπρεπε κατά την εξέταση του πλαισίου από το Εθνικό Συμβούλιο Χωροταξίας, επομένως υποβαθμίστηκε η συμμετοχή του κοινού. Ενάντια στο ειδικό χωροταξικό τουρισμού είχαν ασκηθεί δύο προσφυγές, η μια ομαδική από την Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού, τον ΔΣΑ, τους Δήμους Λειψών και Κιμώλου, καθώς και περιβαλλοντικές οργανώσεις και η δεύτερη από την WWF Ελλάς.

Χρονοδιάγραμμα...
Στην απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας το υπουργείο Περιβάλλοντος επεξεργάζεται τρία διαφορετικά σενάρια προκειμένου να επανατοποθετήσει σε τροχιά εφαρμογής το χωροταξικό για τον τουρισμό. Σε πρώτη φάση, πιθανή θεωρείται η επανδρομολόγηση του ίδιου χωροταξικού, δεδομένου ότι οι ενστάσεις του ΣτΕ αφορούν ζητήματα επί της διαδικασίας και όχι της ουσίας.

Πρακτικά αυτό σημαίνει εκ νέου συγκρότηση του εθνικού συμβουλίου χωροταξίας και καθυστερήσεις έως τρεις μήνες το πολύ. Ωστόσο, επικρατέστερο θεωρείται το δεύτερο σενάριο: Να υπάρξουν μικρές αλλαγές, με επανασυγκρότηση εθνικού συμβουλίου χωροταξίας, προκειμένου να δοθεί διαφορετικό περιεχόμενο στο χωροταξικό, δεδομένης της κριτικής που ασκήθηκε για την αύξηση της δόμησης στις εκτός σχεδίου περιοχές. Οι αλλαγές θα πρέπει να είναι μικρές και να μην επηρεάζουν τις μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων, όπως για παράδειγμα κάποια αλλαγή στους συντελεστές δόμησης και σε θέματα αρτιότητας. Στην περίπτωση αυτή απαιτούνται τουλάχιστον 4 με 5 μήνες. Το τρίτο σενάριο προβλέπει πλήρη αλλαγή του χωροταξικού, με βάση τις κατευθύνσεις που έχουν θέσεις τα κόμματα της κυβέρνησης, με την καλύτερη των περιπτώσεων αυτό πρακτικά να σημαίνει χρονική μετάθεση δύο ετών.

Συντελεστές δόμησης
Oπως προβλέπει το χωροταξικό για τον τουρισμό, οι συντελεστές δόμησης καθορίζονται ανάλογα με το μέγεθος της έκτασης και όχι ανάλογα με την περιοχή, όπως ίσχυε μέχρι τώρα. Έτσι, για έκταση από 300 έως 2.000 στρέμματα ορίζεται ως ανώτατος μεικτός συντελεστής δόμησης 0,05. Για έκταση από 2.000 έως 4.000 στρέμματα ο συντελεστής δόμησης ορίζεται σε 0,03, ενώ για μεγαλύτερες εκτάσεις ο συντελεστής δόμησης περιορίζεται στο 0,01. Ωστόσο, σε ό,τι αφορά τους οργανωμένους υποδοχείς ήπιας ανάπτυξης, συνδέονται οι επενδύσεις με δράσεις οικολογικού και πολιτιστικού χαρακτήρα και ενσωμάτωση καινοτόμων τεχνολογιών.

Για τους οργανωμένους υποδοχείς ήπιας ανάπτυξης, ο συντελεστής δόμησης είναι γενικά 0,05. Μέσω αυτών των επενδύσεων γίνεται προσπάθεια για την ανάπτυξη ειδικών μορφών τουρισμού που συνδέονται λειτουργικά με εγκαταστάσεις και υποδομές ανάδειξης και αξιοποίησης περιβαλλοντικών, γεωλογικών, γεωμορφολογικών, αρχιτεκτονικών, ιστορικών, θρησκευτικών ή πολιτιστικών στοιχείων της περιοχής, οι οποίες είτε βρίσκονται στο γήπεδο εκμετάλλευσης είτε εντός της οικείας δημοτικής ενότητας.

Για τα ακατοίκητα νησιά και τις βραχονησίδες με έκταση μέχρι 300 στρέμματα (από 500 με το προϋφιστάμενο καθεστώς) δεν επιτρέπεται καμία τουριστική επένδυση. Το ίδιο συμβαίνει και για βραχονησίδες και ακατοίκητα νησιά (ανεξαρτήτως έκτασης) που βρίσκονται σε απόσταση μικρότερη των 10 ναυτικών μιλίων από τα θαλάσσια σύνορα. Για τα ακατοίκητα νησιά και τις βραχονησίδες με έκταση πάνω από 300 στρέμματα που βρίσκονται σε απόσταση μεγαλύτερη από 10 ναυτικά μίλια από τα θαλάσσια σύνορα, επιτρέπεται αποκλειστικά η δημιουργία οργανωμένων υποδοχέων τουριστικών δραστηριοτήτων πρότυπου χαρακτήρα.

Προϋπόθεση για τέτοιες τουριστικές αναπτύξεις είναι η συμβατότητα με τυχόν υφιστάμενα ειδικά καθεστώτα (αρχαιολογικοί χώροι, μνημεία, ιστορικοί τόποι, περιοχές του Εθνικού Συστήματος Προστατευομένων Περιοχών, δάση και δασικές εκτάσεις) και να βρίσκονται σε απόσταση μικρότερη των 10 ναυτικών μιλίων του νησιού από παράκτιες περιοχές του ηπειρωτικού τμήματος της χώρας ή από νησιά που διαθέτουν ακτοπλοϊκή πρόσβαση.

Τι ισχύει για μεγάλα και μικρά νησιά
Ο τουρισμός αποτελεί διαχρονικά έναν από τους κυριότερους αναπτυξιακούς πυλώνες και μία από τις σημαντικότερες πηγές απασχόλησης στη χώρα με σημαντικές προοπτικές ανάπτυξης και δυνατότητες συμβολής στην έξοδο από την κρίση. Ωστόσο, όπως αναφέρονταν και στην έκθεση αξιολόγησης, ο ελληνικός τουρισμός αντιμετωπίζει δομικά προβλήματα, τα οποία συσσωρεύτηκαν σταδιακά, αλλά γίνονται περισσότερο εμφανή σήμερα εξαιτίας της κρίσης.

Σύμφωνα με τον σχεδιασμό, στην (ενιαία, πλέον) κατηγορία των ανεπτυγμένων και αναπτυσσόμενων νησιών προστίθενται τα νησιά Αλόννησος, Κύθνος, Αμοργός, Αστυπάλαια, Ίος, Κέα, Μήλος, Σαμοθράκη, Τήνος και Φολέγανδρος, ενώ μεταφέρονται στην κατηγορία των μικρών ή με προβλήματα ανάπτυξης νησιών η Κίμωλος και η Ανάφη. Δηλαδή στην κατηγορία των ανεπτυγμένων και αναπτυσσόμενων νησιών ανήκουν πλέον τα εξής νησιά: Αίγινα, Αλόννησος, Αμοργός, Άνδρος, Αντίπαρος, Αστυπάλαια, Ζάκυνθος, Θάσος, Θήρα, Ιθάκη, Ικαρία, Ίος, Κάλυμνος, Κάρπαθος, Κάσος, Κέα, Κέρκυρα, Κεφαλονιά, Κύθηρα, Κύθνος, Κως, Λέρος, Λευκάδα, Λέσβος, Λήμνος, Μήλος, Μύκονος, Νάξος, Πάρος, Πάτμος, Πόρος, Ρόδος, Σαμοθράκη, Σάμος, Σέριφος, Σίφνος, Σκιάθος, Σκόπελος, Σκύρος, Σπέτσες, Σύμη, Σύρος, Τήνος, Ύδρα, Φολέγανδρος, Χίος.

Στην κατηγορία «σχετικά μικρά νησιά με προβλήματα ανάπτυξης» ανήκουν όλα τα υπόλοιπα κατοικημένα νησιά της χώρας (εκτός Κρήτης και Εύβοιας που στο Ειδικό Χωροταξικό Σχέδιο για τον Τουρισμό αντιμετωπίζονται ως ηπειρωτικός χώρος). Στα μικρά νησιά αυτής της κατηγορίας, η αρτιότητα για τις εκτός σχεδίου περιοχές ορίζεται στα 15 στρέμματα και επιτρέπονται 8, 9 και 10 κλίνες ανά στρέμμα σε πέντε, τεσσάρων και τριών αστέρων μονάδες αντίστοιχα.

Εντός της εβδομάδας θα κατατεθεί η προσφυγή στο συμβούλιο της Επικρατείας αναφορικά με την κατάργηση των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ στη Ρόδο.

Την υπόθεση θα αναλάβει το γραφείο του γνωστού δικηγόρου της Αθήνας Αλέξανδρου Λυκουρέζου, σε συνεργασία με το γραφείο Ζέππος-Γιαννόπουλος επίσης της Αθήνας που είχε αναλάβει την υπόθεση του ΔΗΦΟΔΩ για λογαριασμό του επιμελητηρίου Δωδεκανήσου.
Σύμφωνα με όσα έγιναν γνωστά, η προσφυγή θα κατατεθεί υποστηρικτικά στην προσφυγή που ήδη έχει κατατεθεί από τον κ. Λυκουρέζο για λογαριασμό επιχειρηματία από τη Μύκονο, για τους συντελεστές ΦΠΑ.

Όπως επισημαίνεται νομικά μπορεί να «σταθεί» μία τέτοια κίνηση καθώς θα λειτουργήσει επικουρικά στην κατατεθείσα προσφυγή που έχει το ίδιο αντικείμενο.
Το θέμα εξετάστηκε σε συνάντηση που συγκάλεσε νωρίς το πρωί της Κυριακής ο περιφερειάρχης Γιώργος Χατζημάρκος, και στην οποία παραβρέθηκε και ο γνωστός δικηγόρος Αλέξανδρος Λυκουρέζος.

Παρόντες ήταν επίσης ο πρόεδρος του Επιμελητηρίου Δωδεκανήσου Γιάννης Πάππου, ο Πρόεδρος της Ενωσης Ξενοδόχων Ρόδου Αντώνης Καμπουράκης, ο Πρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου Ρόδου Νίκος Μπόνης και ο Οικονομικός Επόπτης του Επιμελητηρίου Δωδεκανήσου Γιώργος Αντώνογλου. Στη συνάντηση συζητήθηκε ο συντονισμός των κινήσεων που πρέπει να γίνουν από πλευράς των εμπλεκόμενων φορέων αλλά και των δικηγορικών γραφείων που θα αναλάβουν την υπόθεση της προσφυγής.

Σύμφωνα με όσα αποφασίστηκαν οι συναντήσεις θα συνεχιστούν στο επόμενο διάστημα με επισκέψεις στα δικηγορικά γραφεία της Αθήνας, των μερών που θα καταθέσουν την προσφυγή.
Σημειώνεται ότι παρά τις ανησυχίες που υπήρξαν ότι μπορεί να προκληθεί βλάβη και στα υπόλοιπα νησιά στα οποία ακόμα ισχύει ο μειωμένος ΦΠΑ, από την κατάθεση της προσφυγής, τελικά δόθηκε το πράσινο φώς.

Μάλιστα όπως υπογραμμίστηκε η απόφαση που πάρθηκε για την κατάργηση των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ στα πέντε νησιά της περιφέρειας δεν είναι σύννομη, ενώ ακόμα και για τα υπόλοιπα στα οποία ακόμα ισχύουν οι μειωμένοι συντελεστές το καθεστώς έχει στην πράξη καταργηθεί.

Κι αυτό γιατί όπως επισημάνθηκε, τα μικρά νησιά δορυφόροι όπως είναι, η Σύμη, η Χάλκη, το Καστελλόριζο, η Τήλος κλπ. έχουν άμεση επιβάρυνση από την κατάργηση του καθεστώτος αφού εξαρτώνται οικονομικά από τη Ρόδο. Για κάθε αγορά τους οι κάτοικοι επισκέπτονται το νησί μας και λόγω της περιορισμένης ή της μηδενικής εμπορικής δραστηριότητας εφοδιάζονται από τη Ρόδο τα είδη ρουχισμού, υπόδησης, σπιτιού, ακόμα και τα σχολικά.

rodiaki.gr