Μετά την ανακοίνωση της διάταξης του νομοσχεδίου του υπουργείου Παιδείας περί εξομοίωσης της Πατριαρχικής Εξαρχίας Πάτμου με τις υπόλοιπες εκκλησίες της Δωδεκανήσου, ο Σύλλογος των Απανταχού Πατμίων «Εμμ. Ξάνθος ο Φιλικός» έστειλε επιστολή διαμαρτύριας στον Οικουμενικό Πατριάρχη κ. Βαρθολομαίο, στον πρωθυπουργό κ. Κυριάκο Μητσοτάκη κ.ά. ως παρακάτω:

Παναγιώτατε, εξοχότατε κ. πρωθυπουργέ, αξιότιμη κ. υπουργέ Πολιτισμού και αξιότιμοι κ.κ. βουλευτές,
Ως γνωστόν, ο σύλλογός μας, με ιστορία 77 ετών και πλούσια πατριωτική και εθνική δράση, που αριθμεί 650 μέλη, με την παρούσα εκφράζει την έντονη ανησυχία του για το υπό ψήφιση μελετώμενο νομοσχέδιο, με το οποίο μεταβάλλεται το νομικό καθεστώς της Ιεράς Μονής Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου Πάτμου και ειδικά η Πατριαρχική Εξαρχία Πάτμου από Ν.Π.Ι.Δ σε Ν.Π.Δ.Δ.

Στο πλαίσιο αυτής της αλλαγής, η Ιερά Μονή και Πατριαρχική Εξαρχία Πάτμου εξομοιώνεται με τις υπόλοιπες Μητροπόλεις και Εκκλησίες της Δωδεκανήσου, αφού εντάσσεται εσφαλμένα διοικητικά και ουσιαστικά με αυτές. Και τούτο διότι, η Πατριαρχική Εξαρχία και Μονή Πάτμου διέπεται επί 1.000 και πλέον έτη από ένα ιδιαίτερο νομικό θεσμικό καθεστώς, είναι η μοναδική Μονή στην Ελλάδα που είναι Ν.Π.Ι.Δ, όταν οι υπόλοιπες είναι ήδη Ν.Π.Δ.Δ και η Μονή Πάτμου από την ίδρυσή της έχει προβλεφθεί με το Χρυσόβουλο του Αυτοκράτορα Αλεξίου Α' του Κομνηνού και την Υποτύπωση του ιδρυτή της και κτήτορα αυτής Οσίου Χριστοδούλου, να λειτουργεί ως «αυτοδιοίκητη, ανεξάρτητη, αυτοκέφαλη και αφ εαυτής διοικουμένης και κατευθυνομένης εις τον αιώνα τον άπαντα».

Το καθεστώς μάλιστα αυτό, αποτελεί για μας τους Πατμίους θεσμό απαράβατο και ανυπέρβλητο, τον οποίο σεβάστηκαν ακόμη και οι κατακτητές. Ο κτήτορας μάλιστα της Μονής, Όσιος Χριστόδουλος στην υποτύπωσή του, όπως και ο Αλέξιος Α ο Κομνηνός ζήτησαν ρητώς να μην υπάγεται η Μονή «...ούτε σε μητροπολιτική ούτε σε πατριαρχική εξουσία», ει μη μόνο σε πνευματική τοιαύτη, όποιος δε δεν υπακούσει στις εντολές τους αυτές τους απειλεί με αιώνια κατάρα («επικατάρατος»)!

Επειδή το υπό ψήφιση νομοσχέδιο καταργεί και αλλοιώνει τους παραπάνω θεσμούς, οι οποίοι λειτουργούν αδιαλείπτως επί αιώνες, εξομοιώνει εσφαλμένα, αδιακρίτως και απαραδέκτως όλες τις εκκλησίες της Δωδεκανήσου, που τις διέπει διάφορο εκκλησιαστικό και θεσμικό καθεστώς, με την Πατριαρχική Εξαρχία και Ιερά Μονή Πάτμου.

Επειδή δεν διευκρινίζεται στο σχέδιο νόμου ο λόγος αυτής της αλλαγής και οι τυχόν ωφέλειές του που τυχόν θα προκύψουν.
Με την παρούσα ο σύλλογός μας εκφράζει την πλήρη αντίθεσή του στο υπό ψήφιση νομοσχέδιο, επιφυλασσόμενος σε περαιτέρω ενημέρωση πάντων.

Ζητούμε να τεθεί το νομοσχέδιο σε δημόσια διαβούλευση και σε κάθε περίπτωση να καθυστερήσει η ψήφισή του, μέχρις ότου εξαχθεί ολοκληρωμένη δημοκρατικά γνώμη για την ύπαρξη και το ρόλο του νόμου αυτού.