Αμφίπολη: Ποιος ήταν ο Κάσσανδρος - Ο μισητός εχθρός του Αλέξανδρου
Οκτώβριος 24, 2014Φουντώνουν τα σενάρια για τον τάφο στην Αμφίπολη και τις τελευταίες ώρες βρίσκεται στο επίκεντρο ο Κάσσανδρος, ειδικά μετά την εκτίμηση που έκανε η Ελένη Αρβελέρ.
Αν επιβεβαιωθεί η χρονολόγηση για τον τύμβο Καστά στην αρχαία Αμφίπολη (τελευταίο τέταρτο του 4ου π.Χ. αιώνα), η μνημειακή κατασκευή σχετίζεται άμεσα ή έμμεσα με τον Αντίπατρο (397 - 319 π.Χ.) και τον γιο του Κάσσανδρο (353 - 298/7 π.Χ.).
Στο αιματοκύλισμα που προκάλεσαν οι πόλεμοι των διαδόχων του Μ. Αλεξάνδρου δεν υπάρχουν «καλοί» ή «κακοί». Ολοι ήταν ικανοί για όλα, ακόμη και για μια μνημειώδη κατασκευή, όπως στον λόφο Καστά...
Ειδικά για τον Κάσσανδρο, γνωστό μεν σήμερα από την ίδρυση της Θεσσαλονίκης και της Κασσάνδρειας, αλλά τότε πρωταγωνιστή στους χωρίς αρχές και φραγμούς πολέμους των διαδόχων.
Όπως έχει γράψει η εφημερίδα Έθνος από το τέλος Αυγούστου, πατέρας και γιος, μαζί με τον στρατηγό Πολυπέρχοντα, σφράγισαν την ιστορία της περιοχής αυτή την περίοδο. Ακόμη κι αν το μνημείο ανήκει σε κάποιο στρατηγό ή ναύαρχο του Μ. Αλεξάνδρου ή αποδειχθεί πολλαπλός τάφος είτε πολυάνδριο, πάλι θα παραπέμπει σ΄ αυτούς.
Αμέσως μετά τον θάνατο του Αντίπατρου, αντιβασιλιά της Μακεδονίας στα χρόνια της εκστρατείας του Μ. Αλεξάνδρου και κατοπινά «στρατηγού αυτοκράτορα της Ευρώπης», ο Κάσσανδρος καταφέρνει να επιβληθεί στην αναπτυγμένη και στρατηγική περιοχή.
Αρχικώς εξουδετερώνει τον Πολυπέρχοντα, στρατηγό του Αλεξάνδρου και σύμμαχο της μητέρας του στρατηλάτη Ολυμπιάδας. Η τελευταία είναι αφιερωμένη αυτή την περίοδο στην εξασφάλιση της διαδοχής για τον εγγονό της, Αλέξανδρο Δ'.
Ο Πολυπέρχων είχε οριστεί από τον Αντίπατρο ως «επίτροπος» της Μακεδονίας. Είναι δυσδιάκριτο ποιες ακριβώς αρμοδιότητες είχε, οπωσδήποτε, όμως, σήμαινε ότι αποκτούσε δικαίωμα στη διαδοχή. Ο Κάσσανδρος περιορίστηκε στο αξίωμα του χιλίαρχου του ιππικού.
Αυτή ήταν η έναρξη ενός κύκλου αίματος μέσα στις ευρύτερες, πολυετείς και πολύνεκρες συγκρούσεις των διαδόχων, των εταίρων και των επιγόνων. Επίδικο μεταξύ Κάσσανδρου και Πολυπέρχοντα η κυριαρχία τόσο στη Μακεδονία, όσο και τις ελληνικές πόλεις.
Σε όλη τη διαδρομή του ο Κάσσανδρος συμπεριφέρεται ως ένας αντι-Αλέξανδρος.
Η κυριαρχία στη Μακεδονία προϋπόθετε, κατά κάποιο τρόπο, τον διαμοιρασμό της αυτοκρατορίας. Τυχόν επανένωσή της έθετε τον Κάσσανδρο -και όχι μόνο- στο βασιλικό περιθώριο. Οι δύο αυτοί στόχοι αποτελούν και τον πυρήνα της δράσης του. Εξηγούν τις περίτεχνες και πολύπλοκες συμμαχίες του, τις πολλαπλές εχθρότητες που αναπτύσσει ή προκαλεί.
Ο Κάσσανδρος εξουδετέρωσε, τελικά, τον άμεσο αντίπαλό του. Τον ανάγκασε σε φυγή από τη Μακεδονία, να μεταβεί στην Ηπειρο και εν συνέχεια στην Πελοπόννησο μέχρι τον θάνατό του στις συγκρούσεις που συνεχίζονταν (303). Οπως εξουδετέρωσε ή εξόντωσε και κάθε άλλο πρόσωπο, το οποίο δυνητικά θα μπορούσε να εγείρει διεκδικήσεις διαδοχής από την οικογένεια του Αλεξάνδρου.
Για τον τρόπο της δράσης του ο Κάσσανδρος παρουσιάζεται συνήθως στις αρχαίες πηγές με μελανά χρώματα. Κρίνεται ως σκληρός, αδίστακτος, τυραννικός. Κυρίως για τις δολοφονίες μελών της βασιλικής οικογένειας. Εκτός των άλλων σκότωσε και την Κλεοπάτρα (ομόμητρη αδελφή του Αλεξάνδρου), ενώ αντιθέτως επέλεξε για σύζυγο την αδελφή του, Θεσσαλονίκη (από άλλη μητέρα). Η ίδια εικόνα διατηρήθηκε και σε πολλούς μεταγενέστερους συγγραφείς, όπως σε νεότερους και σύγχρονους.
Δεν είναι σαφές αν ο Κάσσανδρος πήρε ή όχι μέρος στην εκστρατεία του Μ. Αλεξάνδρου, αλλά το 324 - 323 π.Χ. βρίσκεται στη Βαβυλώνα.
Σύμφωνα, μάλιστα, με φήμες, οι οποίες παρατίθενται σε κάποιες πηγές και διανθίζονται με «καβγάδες» μεταξύ των δύο Μακεδόνων, μαζί με τον αδελφό του Ιόλαο, δηλητηρίασαν τον Αλέξανδρο.
Ανεξαρτήτως της φήμης, σε όλη τη διαδρομή του μοιάζει σαν ένας αντι-Αλέξανδρος. Εξοντώνει ό,τι σχετίζεται με τον στρατηλάτη και ειδικά με τη μητέρα του Ολυμπιάδα. Κατέστρεψε εκείνος τη Θήβα, την ξανάκτισε αυτός!
news.gr
Αμφίπολη: Τι ήταν αυτό που τρόμαξε τους αρχαιολόγους – Γιατί “πάγωσαν” περνώντας τη θύρα του τάφου
Οκτώβριος 23, 2014Το κεφάλι της Σφίγγας ήταν ένα εύρημα που οι αρχαιολόγοι εύχονταν να το βρουν αλλ΄'α όχι στο σημείο που το βρήκαν. Αν η κεφαλή είχε βρεθεί κοντά στον κορμό των αγαλμάτων οι αρχαιολόγοι θα είχαν ... ησυχάσει. Το γεγονός ότι βρέθηκε σχεδόν 14 μέτρα μακρυά από το υπόλοιπο γλυπτό άλλαξε τα δεδομένα...
Όμως η θέση της κεφαλής της Σφίγγας δεν ήταν μόνο ανησυχητικό “μαντάτο”.
Το κεφάλι της Σφίγγας βρέθηκε σχεδόν στο πάτωμα πίσω από τη θύρα. Τη σπασμένη θύρα.
Οι αρχαιολόγοι συνέχισαν την απομάκρυνση των χωμάτων και τότε ήρθαν στο φως νέες καταστροφές, αυτή τη φορά στην ίδια τη δομή του κτιρίου.
Το πάτωμα, σε αυτό το σημείο απλά από πωρόλιθο βρέθηκε αναστατωμένο.
Με λίγα λόγια βρέθηκαν οι πέτρες αναστατωμένες, σαν κάποιος να είχε σκάψει και να τις είχε βγάλει...
Η θέση αυτή, τη στιγμή που αμέσως πριν έχει εντοπιστεί σχεδόν απείραχτο το μοναδικό ψηφιδωτό βάζει σε πολλές σκέψεις τους αρχαιολόγους...
Μοιάζει σαν κάποιο χέρι να έσκαψε και να κατέστρεψε το πάτωμα. Δεν μοιάζει με φυσική φθορά και το ερώτημα είναι γιατί.
Το αναστατωμένο πάτωμα προσθέτει ακόμη ένα ερώτημα.
Ποιοι μπορεί να άφησαν απείραχτο το ψηφιδωτό, αλλά να ξέσπασαν στο πάτωμα του επόμενου χώρου που μπορεί μάλιστα να είναι και η “καρδιά” του τάφου;
Οι βάνδαλοι μπορεί να έσπασαν τις κεφαλές των Σφιγγών, τα χέρια και τα πρόσωπα των Καρυάτιδων αλλά να “σεβάστηκαν” το ψηφιδωτό;
Μήπως συμβαίνει κάτι άλλο με το πάτωμα πίσω από τη θύρα
Υπάρχουν όμως και άλλα ερωτήματα.
Το κεφάλι της αριστερής Σφίγγας είναι και αυτό ανάμεσα στα χώματα;
Τι άλλο βρίσκεται εκεί;
Έφτασαν οι αρχαιολόγοι στον προθάλαμο ή τον νεκρικό θάλαμο του τάφου;
Οι ενδείξεις και η προϊστορία των ανασκαφών σε μακεδονικού τύπου τάφους κάνει πολλούς να πιστεύουν ότι το μνημείο δεν συνεχίζεται ακόμη για πολύ, ότι μέσα στα επόμενα μέτρα θα βρεθεί ο νεκρικός θάλαμος.
Όμως η θέση της κεφαλής της Σφίγγας δεν ήταν μόνο ανησυχητικό “μαντάτο”.
Το κεφάλι της Σφίγγας βρέθηκε σχεδόν στο πάτωμα πίσω από τη θύρα. Τη σπασμένη θύρα.
Το πάτωμα, σε αυτό το σημείο απλά από πωρόλιθο βρέθηκε αναστατωμένο.
Με λίγα λόγια βρέθηκαν οι πέτρες αναστατωμένες, σαν κάποιος να είχε σκάψει και να τις είχε βγάλει...
Η θέση αυτή, τη στιγμή που αμέσως πριν έχει εντοπιστεί σχεδόν απείραχτο το μοναδικό ψηφιδωτό βάζει σε πολλές σκέψεις τους αρχαιολόγους...
Μοιάζει σαν κάποιο χέρι να έσκαψε και να κατέστρεψε το πάτωμα. Δεν μοιάζει με φυσική φθορά και το ερώτημα είναι γιατί.
Ποιοι μπορεί να άφησαν απείραχτο το ψηφιδωτό, αλλά να ξέσπασαν στο πάτωμα του επόμενου χώρου που μπορεί μάλιστα να είναι και η “καρδιά” του τάφου;
Οι βάνδαλοι μπορεί να έσπασαν τις κεφαλές των Σφιγγών, τα χέρια και τα πρόσωπα των Καρυάτιδων αλλά να “σεβάστηκαν” το ψηφιδωτό;
Μήπως συμβαίνει κάτι άλλο με το πάτωμα πίσω από τη θύρα
Υπάρχουν όμως και άλλα ερωτήματα.
Το κεφάλι της αριστερής Σφίγγας είναι και αυτό ανάμεσα στα χώματα;
Τι άλλο βρίσκεται εκεί;
Έφτασαν οι αρχαιολόγοι στον προθάλαμο ή τον νεκρικό θάλαμο του τάφου;
Οι ενδείξεις και η προϊστορία των ανασκαφών σε μακεδονικού τύπου τάφους κάνει πολλούς να πιστεύουν ότι το μνημείο δεν συνεχίζεται ακόμη για πολύ, ότι μέσα στα επόμενα μέτρα θα βρεθεί ο νεκρικός θάλαμος.
newsit.gr
Βρέθηκε το κεφάλι της σφίγγας στην Αμφίπολη - ΦΩΤΟ
Οκτώβριος 22, 2014Συνεχίζονται οι ανασκαφικές εργασίες από την ΚΗ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, στον Τύμβο Καστά, Αμφίπολης όπως ανακοίνωσε σήμερα το υπουργείο Πολιτισμού.
Το Σάββατο (18/10) και τη Δευτέρα (20/10) προχώρησε η ανασκαφή σε όλη την επιφάνεια στο εσωτερικό του τέταρτου χώρου (4,5Χ6μ.) και σε βάθος μέχρι 5,20 μ. από την κορυφή της θόλου.
Σήμερα, πραγματοποιήθηκε δοκιμαστική τομή (2Χ2μ.), στην είσοδο του τέταρτου χώρου, και σε βάθος 0,45μ. Μπροστά στην είσοδο, στον χώρο αυτό, αποκαλύφθηκαν δυο τμήματα, από το δυτικό θυρόφυλλο, τα οποία και συνανήκουν (φωτο 1,2). Το πρώτο έχει διαστάσεις 0,89Χ1,49Χ0,15 και το δεύτερο 0,89Χ1,30Χ0,15.
Επίσης, αποκαλύφθηκε το βόρειο τμήμα του μαρμάρινου κατωφλίου, το οποίο έχει συνολικά μήκος 2,15μ. πλάτος 1,6μ. και πάχος 0,25μ. (φωτο 3) Φέρει κυρτές βαθύνσεις, για την ένθεση των μεταλλικών τροχιών που διευκολύνουν την κίνηση των μαρμάρινων θυροφύλλων. Όπως προκύπτει από την συγκεκριμένη τομή, εδώ υπήρχε δάπεδο από πωρόλιθους, που έφεραν λευκό επίχρισμα. Εκατέρωθεν του κατωφλίου εντοπίστηκαν, κατά χώραν, οι πωρόλιθοι του δαπέδου. Στην ανατολική πλευρά της τομής το δάπεδο φαίνεται ότι έχει υποστεί καθίζηση, ενώ δυτικότερα το δάπεδο είναι κατεστραμμένο και οι λίθοι του πεσμένοι στο εσωτερικό της τομής.
Σε βάθος 0,15μ. από την επιφάνεια του κατωφλίου εντοπίστηκε και αποκαλύφθηκε το μαρμάρινο κεφάλι Σφίγγας. Είναι ακέραιο με ελάχιστη θραύση στη μύτη. Έχει ύψος 0,60 μ. Το κεφάλι ταυτίζεται και αποδίδεται στον κορμό της ανατολικής Σφίγγας, όπου ήταν ένθετο. Στρέφεται προς την είσοδο και φέρει πόλο. Στο κάτω μέρος του λαιμού σώζεται ακέραιη η διατομή της έδρασης στο σημείο ένθεσης στον κορμό της. Έχει κυματιστούς βοστρύχους, που φέρουν ίχνη κόκκινου χρώματος, οι οποίοι πέφτουν στον αριστερό ώμο της, ενώ συγκρατούνται από λεπτή ταινία. Πρόκειται για γλυπτό εξαιρετικής τέχνης. Βρέθηκαν, επίσης, θραύσματα από τα φτερά των Σφιγγών. -
Τις επόμενες ημέρες έχει προγραμματιστεί η αφαίρεση πεσμένων πωρόλιθων από το εσωτερικό του τρίτου χώρου καθώς και των τμημάτων της θύρας τα οποία περιγράψαμε. Συγχρόνως, θα ενισχυθούν οι υποστυλώσεις προκειμένου να συνεχιστεί η ανασκαφική έρευνα στην υπόλοιπη έκταση του τρίτου χώρου.
parapolitika
Αμφίπολη: Η άμμος του Στρυμόνα και η άταφη Ολυμπιάδα (;)
Οκτώβριος 21, 2014Το ύψος της επίχωσης στο χώρο παραμένει ακόμη πολύ μεγάλο ώστε να αποκαλυφθεί οτιδήποτε κρύβεται χαμηλότερα - Το κρίσιμο ερώτημα για το πότε επιχώθηκε («μπαζώθηκε») ο τάφος παραμένει αναπάντητο - Τι αναφέρει ο ιστορικός του 1ου π.Χ. αιώνα, Διόδωρος Σικελιώτης για την θεωρία της Ολυμπιάδας
Ένα στρώμα πάχους περίπου 20 εκατοστών καθαρής άμμου από τον Στρυμόνα απομακρύνθηκε εχθές καθώς η ανασκαφή προχωρά στον τρίτο θάλαμο του Τύμβου Καστά στην Αμφίπολη. Το ύψος της επίχωσης στο χώρο παραμένει ακόμη πολύ μεγάλο ώστε να αποκαλυφθεί οτιδήποτε κρύβεται χαμηλότερα. Αυτή τη στιγμή η ανώτερη στάθμη του χώματος βρίσκεται πάνω από τα τρία μέτρα και οι ερευνητές εκτιμούν ότι μόνο όταν μειωθεί τουλάχιστον στο μισό θα είναι σε θέση να διακρίνουν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του θαλάμου.
Ο εντοπισμός του στρώματος άμμου ενισχύει την άποψη ότι η επίχωση δεν ήταν μια τυχαία, ενδεχομένως μακραίωνη φυσική διαδικασία. Αντιθέτως, εκείνοι που σφράγισαν τον τάφο με χώματα, άμμο και πλινθοδομές, το έκαναν απολύτως συνειδητά και με στόχο την προστασία του Τύμβου. Η παρεμβολή της άμμου ίσως είχε να κάνει με τις «μονωτικές» της ιδιότητες, εφόσον στο συγκεκριμένο στρώμα δεν θα μπορούσε να εγκλωβιστεί η υγρασία.
Φυσικά, το κρίσιμο ερώτημα για το πότε επιχώθηκε («μπαζώθηκε») ο τάφος παραμένει αναπάντητο και οι αρχαιολόγοι δεν έχουν καταλήξει σε κάποιο σαφές σχετικό συμπέρασμα. Τελευταία, πάντως, φαντάζει όλο και πιο πιθανό το σενάριο της εκ των υστέρων επίχωσης, πράγμα που σημαίνει ότι το μνημείο ήταν ανοιχτό, προσπελάσιμο επί κάποιο χρονικό διάστημα μετά από την κατασκευή του. Κατόπιν όμως η σήραγγα με τους διαδοχικούς ενδιάμεσους τοίχους γέμισε με χώμα, προφανώς για να αποκρούσει τους επίδοξους τυμβωρύχους. Ωστόσο, το εάν ο τάφος της Αμφίπολης είχε ήδη συληθεί πριν από τη σφράγισή του, επί του παρόντος παραμένει ένα ζήτημα ανοικτό.
Η Ολυμπιάδα και οι αρχαίες πηγές
Κυρίως βασιζόμενοι στην κόκκινη απόχρωση των μαλλιών της Περσεφόνης, όπως απεικονίζεται στο περίφημο ψηφιδωτό του δεύτερου θαλάμου, διάφοροι επιστήμονες, κυρίως από το εξωτερικό, τις τελευταίες ημέρες υποστηρίζουν τη θεωρία περί Ολυμπιάδας. Υποτίθεται, λοιπόν, ότι προς τιμήν της μητέρας του Μεγάλου Αλεξάνδρου ανεγέρθηκε ο πελώριος τύμβος στη θέση Καστά της Αμφίπολης. Αυτό μαρτυράται κυρίως από την ερυθρόχρωμη κόμη της Περσεφόνης και καθώς οι κοκκινομάλλες απαντώνταν συχνά στην Ήπειρο από όπου καταγόταν η Ολυμπιάδα, το υπέρ της επιχείρημα υποτίθεται ότι είναι ισχυρό.
Παρόλ' αυτά, οι αρχαίες πηγές έχουν μια διαφορετική άποψη για το τέλος της Ολυμπιάδας. Κλείνοντας το 17ο βιβλίο της «Βιβλιοθήκης Ιστορικής» του, ο ιστορικός του 1ου π.Χ. αιώνα, Διόδωρος Σικελιώτης, γράφει ότι «για τον Κάσανδρο αποδείχθηκε από τις ίδιες του τις πράξεις πως ήταν εντελώς αντίθετος στην πολιτική του Αλεξάνδρου, γιατί σκότωσε την Ολυμπιάδα και την πέταξε άταφη και ανοικοδόμησε με μεγάλη επιμέλεια τη Θήβα που ο Αλέξανδρος είχε ισοπεδώσει».
Μολονότι η αξιοπιστία των πληροφοριών που παραδίδει ο Διόδωρος σε κάποιες περιπτώσεις αμφισβητείται, μοιάζει μάλλον απίθανο να του είχε διαφύγει η ανέγερση ενός τόσο μεγάλου μνημείου όπως ο Τύμβος της Αμφίπολης, ιδιαίτερα εάν είχε κατασκευαστεί με εντολή του Κασάνδρου προς τιμήν της Ολυμπιάδας. Αντιθέτως, ο Διόδωρος δεν αφήνει κανένα περιθώριο διαφορετικής ερμηνείας όταν τονίζει απερίφραστα «την τε γαρ Ολυμπιάδα φονεύσαντα άταφον ρίψαι».
protothema.gr
"Ο τάφος της Αμφίπολης ανήκει σε γυναίκα"
Οκτώβριος 20, 2014Η Περσεφόνη κρατά το "κλειδί του μυστήριου" όσον αφορά τον "ιδιοκτήτη" του τάφου της Αμφίπολης, ο οποίος κατά πάσα πιθανότητα είναι γυναίκα και μάλιστα η Ολυμπιάδα ή η Ρωξάνη, αναφέρει στο National Geographic ο καθηγητής Ίαν Γουόρθινγκτον.
Σύμφωνα με τον Γουόρθινγκτον, στον τάφο της Αμφίπολης είναι θαμμένη μια γυναίκα - αυτό, υποστηρίζει συμπεραίνεται από την εμφάνιση της Περσεφόνης στο ψηφιδωτό: «Ο ένοικος του τάφου είναι μια γυναίκα, γιατί το ψηφιδωτό δείχνει μια γυναίκα που οδηγείται στον Κάτω Κόσμο», αναφέρει χαρακτηριστικά.
Εάν μάλιστα αποδειχθεί κάτι τέτοιο, τότε το πιθανότερο είναι πως θα πρόκειται για μία από τις δύο σημαντικότερες γυναίκες στη ζωή του Μεγάλου Αλεξάνδρου, την μητέρα του Ολυμπιάδα ή τη σύζυγό του Ρωξάνη. «Και οι δύο γυναίκες αυτές θανατώθηκαν από έναν από τους διαδόχους του Μεγάλου Αλεξάνδρου, τον Κάσσανδρο, που ποθούσε το θρόνο της αρχαίας Μακεδονίας», σημειώνει ο Γουόρθινγτον.
«Σύμφωνα με τις αρχαίες πηγές, ο Κάσσανδρος έβαλε να δολοφονήσουν τη Ρωξάνη και τον γιο του Μ. Αλεξάνδρου στην Αμφίπολη γύρω στο 310 πΧ, οπότε είναι πολύ πιθανό να βρίσκεται εκείνη στον τάφο της Αμφίπολης» συμπληρώνει.
«Άλλα στοιχεία πάντως, δείχνουν πως πιθανότατα πρόκειται για τον τάφο της Ολυμπιάδας» σημειώνει το National Geographic, που φιλοξενεί στο ρεπορτάζ του και την άποψη του καθηγητή Φίλιπ Φρίμαν, από το πανεπιστήμιο της Αϊόβα:
«Ο Μέγας Αλέξανδρος ήθελε να κάνει τη μητέρα του θεα, όπως είναι και η θεά στο άρμα του Πλούτωνα στο ψηφιδωτό. Επίσης, η Ολυμπιάδα συνέχισε να έχει πολύ δύναμη και μετά το θάνατο του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Αν και δολοφονήθηκε τελικά από τον Κάσσανδρο και τους συμμάχους του, πιστεύω ότι θια μπορούσε να έχει τιμηθεί με έναν τέτοιο τύμβο» αναφέρει.
nooz.gr
RSS