Αμφίπολη: Τα σενάρια για περισσότερους από έναν τάφους και το κενοτάφιο υπέρ του Μεγάλου Αλεξάνδρου
Οκτώβριος 30, 2014Οι νέες εκτιμήσεις των ειδικών και η ανατρεπτική άποψη της Αμερικανίδας αρχαιολόγου Ντόροθι Κινγκ
Μπορεί οι προσδοκίες των αρχαιολόγων για εύρεση τέταρτου θαλάμου στον τύμβο Καστά στην Αμφίπολη να μη ευοδώθηκαν, ωστόσο πληθαίνουν πλέον οι απόψεις περί ύπαρξης περισσότερων από έναν τάφο στον ίδιο λόφο.
Οι ερευνητές δεν είναι βέβαιοι ότι ο Λέων της Αμφίπολης, που σύμφωνα με τις εκτιμήσεις βρισκόταν στην κορυφή του λόφου, ανήκει στο συγκεκριμένο τάφο, παρόλο που σε μία από τις πρώτες ανακοινώσεις για την πορεία της ανασκαφής είχε γίνει λόγος για εύρεση ενός μαρμάρινου σπαράγματος που φέρεται να ανήκει στην πλάτη του Λέοντα.
"Στον τεράστιο αυτό τύμβο αυτό θα πρέπει να υπάρχουν και άλλοι και μεγαλύτεροι τάφοι. Ο Λέων της Αμφίπολής μπορεί να μην αφορά αυτό τον νεκρό αλλά κάποιους άλλους ή κάποιον μεγαλύτερο", είπε μιλώντας στο News247 o πρόεδρος της Διεύθυνσης Αναστηλώσεων Αρχαίων Μνημείων, Αθανάσιος Νακάσης. "Η Τούμπα της Βεργίνας είναι η μισή από τη συγκεκριμένη τούμπα στην Αμφίπολή και έχει τρεις καμαροσκέπαστους τάφους" πρόσθεσε.
Παράλληλα, ολοένα και περισσότεροι ειδικοί εκτιμούν πως κανένα από τα διακοσμητικά στοιχεία που έχουν ανακαλυφθεί δεν θεωρούνται συνηθισμένα για μακεδονικό τάφο, ούτε οι σφίγγες, ούτε οι Καρυάτιδες, ούτε το ψηφιδωτό, σύμφωνα πάντα με την χρονολόγηση που έχει κάνει η ίδια η επικεφαλής της ανασκαφικής ομάδας Κατερίνα Περιστέρη, δηλαδή 325 με 300 π.Χ.
Κενοτάφιο ηρώου υπέρ του Μεγάλου Αλεξάνδρου
"Οι κενοί θάλαμοι και το αδιέξοδο στο οποίο βρέθηκε η ανασκαφή, ενισχύει την εκδοχή περί κενοταφίου ηρώου υπέρ του Μεγάλου Αλεξάνδρου" εκτιμά από πλευράς της η Αμερικανίδα αρχαιολόγος Ντόροθι Κινγκ και προσθέτει πως "πρόκειται για ένα μνημείο που δεν χρησιμοποιήθηκε ξανά για οποιονδήποτε άλλον, καθώς κάτι τέτοιο θα συνιστούσε βέβηλη πράξη".
"Οι θάλαμοι, κατά πάσα πιθανότητα, χρησιμοποιήθηκαν από κάποια λατρευτική κοινότητα του Μεγάλου Αλεξάνδρου, ενόσω περίμεναν τον επαναπατρισμό της σορού του. Τα αντικείμενα που περιείχε ο τάφος, θα πρέπει να είχαν αφαιρεθεί προτού εναποτεθεί η επίχωση, η οποία έγινε ώστε να εμποδίσει την κατάρρευση του μνημείου", γράφει στο προσωπικό της blog η γνωστή αρχαιολόγος.
news247.gr
Αμφίπολη: Ένας τάφος χωρίς ταυτότητα - Άφαντος ο νεκρός
Οκτώβριος 29, 2014Στις Σφίγγες ανήκουν τελικά τα φτερά που βρέθηκαν στον τρίτο θάλαμο του τάφου της Αμφίπολης.
Παρά τις φήμες για άγαλμα της θεάς Νίκης, ο τάφος δεν επεφύλασσε καμία τέτοια έκπληξη.
"Τα ευρεθέντα τμήματα επιτρέπουν την πλήρη αποκατάστασή του", ανακοίνωσε με υπερηφάνεια το υπουργείο Πολιτισμού, αλλά από το σκάμμα του λόφου Καστά έχει αρχίσει τις τελευταίες ημέρες να αναδύεται βαριά ατμόσφαιρα απογοήτευσης, όπως αναφέρει η "Εφημερίδα των Συντακτών", καθώς έχουν κατέβει τα χώματα στο μισό μέτρο από την επιφάνεια του δαπέδου του τρίτου θαλάμου και ο νεκρός είναι άφαντος.
Το θύρωμα πλάτους 96 εκατοστών τελικά δεν κρύβει τέταρτο θάλαμο, οπότε επιβεβαιώνεται η άποψη της επικεφαλής των ανασκαφών, Κατερίνας Περιστέρη, ότι ο τρίτος θάλαμος είναι και ο ταφικός, είναι δηλαδή ο τελευταίος.
Όσο υποχωρούν τα χώματα, όμως, δεν παρουσιάζεται κάτι άξιο λόγου. Δεν υπάρχει νεκρική κλίνη, δεν υπάρχει σαρκοφάγος, δεν υπάρχει μαρμάρινος θρόνος και έτσι δεν υπάρχουν -συνολικά- τα στοιχεία εκείνα που θα δώσουν ταυτότητα στο μνημείο.
Όσο για το θύρωμα, η επίσημη θέση του υπουργείου Πολιτισμού είναι: "Η υπόθεση εργασίας που είχε λεχθεί, βάσει γεωλογικής και σπηλαιολογικής έρευνας, ότι υπάρχει πιθανόν θύρωμα εντός του τρίτου θαλάμου 0,96 πλάτους, δεν επιβεβαιώνεται από την ανασκαφική εργασία. Η λαθεμένη εντύπωση δόθηκε καθώς στο σημείο αυτό έχει αφαιρεθεί μαρμάρινος ορθοστάτης".
news.gr
Στραμμένα στην Αμφίπολη σήμερα τα βλέμματα
Οκτώβριος 28, 2014Αναμένονται ανακοινώσεις για την πορεία των ανασκαφών
Σημαντικές ανακοινώσεις για την πορεία των ανασκαφών στην Αμφίπολη αναμένονται σήμερα το απόγευμα από την επικεφαλής της ανασκαφικής ομάδας Κατερίνα Περιστέρη και την εκπρόσωπο Τύπου Άννα Παναγιωταρέα.
Συγκεκριμένα στις 16:00 θα γίνουν γνωστές πληροφορίες για την εξέλιξη των ερευνών καθώς οι αρχαιολόγοι βρίσκονται στον τρίτο θάλαμο και απομακρύνουν με προσοχή τα χώματα ώστε να διαπιστώσουν αν υπάρχει συνέχεια, πιθανότατα υπόγεια, ή αν το μνημείο σταματά εκεί.
Στόχος τους να φθάσουν στον τέταρτο διαφραγματικό τοίχο και συγκεκριμένα στην άκρη του, όπου βρίσκεται το μικρό πορτάκι των 0,96 μέτρων για να δουν το πού οδηγεί, το αν το μνημείο συνεχίζεται από εκεί και έπειτα υπογείως ή αν σταματά στον τρίτο θάλαμο.
Υπενθυμίζεται πως στο νέο βιβλίο της με τίτλο «Εικασίες, Βεργίνα-Αμφίπολη», η βυζαντινολόγος Ελένη Γλύκατζη-Αρβελέρ δείχνει τον Κάσσανδρο ως την απάντηση στο μυστικό του αρχαίου τάφου της Αμφίπολης.
«Πιστεύω ότι με το μνημείο της Αμφίπολης πρέπει να σχετίζονται επιφανείς, που είχαν δεσμούς λόγω καταγωγής ή λόγω δράσης με αυτή την πόλη. Πιθανότατα (να πω ασφαλώς;) ο ίδιος ο Κάσσανδρος και η γυναίκα του Θεσσαλονίκη» εκτιμά η βυζαντινολόγος, που εντόνως υποστηρίζει ότι «η μεγαλοπρέπεια του μνημείου συνάδει με τον χαρακτήρα του Κασσάνδρου.
newsbeast.gr
Αμφίπολη: Η επιστροφή της σορού του Αλέξανδρου
Οκτώβριος 27, 2014Η Ιστορία δεν μνημονεύει πάντα αυτούς που κινούν τα νήματα. Πολλές φορές λησμονεί , ξεχνάει και αφήνει για πάντα στην λήθη λεπτομέρειες, που όμως στην εποχή τους ήταν αυτές που μπορεί να άλλαξαν τον ρου ολόκληρης της Ιστορίας.
Ενώ το εντυπωσιακό μνημείο της Αμφίπολης αρχίζει σιγά – σιγά και σπάει την σιωπή του φανερώνοντας τα καλά κρυμμένα μυστικά του, δεν συμβαίνει το ίδιο και με την Ιστορία της εποχής.
Oι σχεδόν ανύπαρκτες πηγές μας αφήνουν στο σκοτάδι για το τι μπορεί να ακολούθησε του θανάτου του Μεγάλου Αλεξάνδρου, μία περίοδο που ταυτίζεται χρονολογικά με το μνημείο, καθώς είμαστε γύρω στο 320 π. Χ.Οι διαμάχες και οι κόντρες μεταξύ των διαδόχων πήραν ανεξέλεγκτες διαστάσεις, μετά τον θάνατο του στρατηλάτη, που η παρουσία του αποτελούσε εγγύηση ενότητας στο αχανές βασίλειο του.
Στο σημείο αυτό αξίζει μία επισήμανση: O Μέγας Αλέξανδρος για τους περισσότερους διαδόχους δεν ήταν παρά το «λάφυρο» για την δική τους εξουσία. Ο νεκρός όσο σημαντικός και αν είναι δεν παύει να είναι νεκρός. Πάνω στα δικά του κατορθώματα, άλλοι ήθελαν να χτίσουν την δική τους μικρή δόξα και άλλοι απλά επεδίωκαν να περάσει όσο το δυνατόν πιο γρήγορα στην λήθη, καθώς τα όσα είχε καταφέρει θα επισκίαζαν κάθε νέα προσπάθεια που θα γινόταν στο εξής, αφού οι κατακτήσεις του είχαν ήδη αρχίσει να ντύνονται με το πέπλο του μύθου.
Η μόνη που πενθούσε πραγματικά τον θάνατο του Αλεξάνδρου και το μόνο πουτην ενδιέφερε είναι να επιστρέψει στην Μακεδονία ο γιος της, ήταν η Ολυμπιάδα, όπως γράφει το parapolitika.gr. Και προφανώς θα έκανε τα πάντα για να επιστρέψει.
ΑΡΙΣΤΟΝΟΥΣ: ΤΟ ΠΡΟΣΩΠΟ - ΚΛΕΙΔΙ ΤΗΣ ΑΜΦΙΠΟΛΗΣ
Η εκστρατεία του Περδίκκα εναντίον του Πτολεμαίου με σκοπό να ανακτήσει την σορό του Μεγάλου Αλεξάνδρου, αποτυγχάνει παταγωδώς. Ο ίδιος ο Περδίκκας δολοφονείται από τους αξιωματικούς του , οι οποίοι αυτομολούν στο πλευρό του Πτολεμαίου. Και οι αξιωματικοί όμως του Περδίκκα δεν έχουν καλύτερη τύχη και θανατώνονται.
Διασώζεται όμως ένας. Το όνομα του άγνωστο στην Ιστορία. Πρόκειται για τον Αριστόνοα τον Πελλαίο . Ελάχιστες πληροφορίες έχουμε για αυτόν, αλλά γνωρίζουμε ίσως το πιο σημαντικό. Ότι ο Αριστόνους ο Πελλαίος διορίστηκε διοικητής της Αμφίπολης το 321 π. Χ. , ενώ διατηρούσε άριστες σχέσεις με την μητέρα του Μεγάλου Αλεξάνδρου , την Ολυμπιάδα, η οποία του είχε αναθέσει όλες τις πολεμικές επιχειρήσεις εναντίον του Κασσάνδρου.
Από τις ελάχιστες αναφορές που φτάνουν μέχρι εμάς για τον Αριστόνοα είναι από τον Αρριανό (6 βιβλίο, 28 κεφάλαιο, 4 παράγραφος) και από τον Διόδωρο τον Σικελιώτη (19 βιβλίο, 50 κεφάλαιο) . Σχετικά μας ενημερώνει πως ο "οΑριστόνους, ένας από τους σωματοφύλακες του Έλληνα στρατηλάτη, πήρε υπό τον έλεγχο του την Αμφίπολη. Η μητέρα του Μεγάλου Αλεξάνδρου, Ολυμπιάδα, του είχε αναθέσει τις πολεμικές επιχειρήσεις εναντίον του Κασσάνδρου. Ο τελευταίος έστειλε τον στρατό του εναντίον της Αμφίπολης υπό την ηγεσία του στρατηγού Κρατεύα. Ο Μακεδόνας στρατηγός εισέβαλε στην Βισαλτία. Ο Αριστόνους, έμπειρος στρατηγός, αρχικά απώθησε τα στρατεύματα του Κασσάνδρου και στην τελική μάχη που δόθηκε στην Βεδυνδία της Βισαλτίας, ο στρατός του Κρατεύα διαλύθηκε. Ο ίδιος ο Κρατεύας έπεσε στην μάχη»
Η πληροφορία είναι πολύ σημαντική: Μαθαίνουμε πως σε μία περίοδο που είναι πολύ πιθανόν, σύμφωνα με τους ανασκαφείς να έχει φτιαχτεί ο τύμβος της Αμφίπολης, δηλαδή το 321 π. Χ , παίρνει τα ηνία της πόλης ένας πρώην σωματοφύλακας του Μεγάλου Αλεξάνδρου και άνθρωπος εμπιστοσύνης της μητέρας του Ολυμπιάδας, ο οποίος ήταν σε ανοιχτή κόντρα με τον Κάσσανδρο. Οι πηγές αναφέρουν μάλιστα τον Αριστόνοα, ως αριστοκρατικής καταγωγής και πιστό στα Μακεδονικά ήθη και έθιμα. Αυτός ήταν πιθανότατα και ο λόγος που είχε πάει με τον πλευρό του Περδίκκα και όχι του Πτολεμαίου, καθώς ο τελευταίος ήταν ο «αντάρτης» με σημερινούς όρους.
Η ΠΛΕΚΤΑΝΗ ΤΗΣ ΟΛΥΜΠΙΑΔΑΣ
Η τοποθέτηση του Αριστόνοα ως διοικητή της Αμφίπολης δεν πρέπει να είναι καθόλου τυχαία και είναι πιθανόν να έχει την σφραγίδα της Ολυμπιάδας.Πότε όμως μπορεί να πάρθηκε αυτή η απόφαση και για ποιο λόγο;
Μετά την λήξη των «εχροπραξιών» μεταξύ Περδίκκα – Πτολεμαίου, γίνεται η σύσκεψη στον Τριπαράδεισο, εκείνη την εποχή, για την οποία δεν γνωρίζουμε καθόλου τι αποφασίστηκε, αφού λείπουν οι αρχαίες πηγές.Εκεί προφανώς έγινε κάποια συμφωνία για να «πέσουν οι τόνοι» , μοιράστηκε σε κομμάτια η αυτοκρατορία και στα ελάχιστα που μας έχουν σωθεί από τον Διόδωρο τον Σικελιώτη, ξέρουμε ότι αποφασίστηκε η επιστροφή των βασιλιάδων στην Μακεδονία. Τα γεγονότα πάντως έχουν μία αλληλουχία και μία χρονική σύνδεση μεταξύ τους που μας επιτρέπει να κάνουμε την εξής εικασία:
Στην σύσκεψη τέθηκε και το βασικό αίτημα της Ολυμπιάδας για επιστροφή του νεκρού Αλέξανδρου στην Μακεδονία. Για την εκτέλεση του συγκεκριμένου σχεδίου ορίστηκε διοικητής ο Αριστόνοας, ο οποίος είχε στενή σχέση με την μητέρα του Αλεξάνδρου. Στην ίδια σύσκεψη αποφασίστηκε η κατασκευή του τύμβου της Αμφίπολης με «εκτελεστή» τον Πτολεμαίο και σχεδιαστή τον Δεινοκράτη. Αν μεταφέρθηκε τελικά ο Αλεξανδρος στην Αμφίπολη δεν το ξέρουμε. Είναι πάντως πολύ πιθανόν η δημιουργία του τύμβου να έγινε για αυτόν.
Οι Αιγές ήταν εντελώς ξένες πλέον για την Ολυμπιάδα, που εάν τυχόν ο Αλέξανδρος επέστρεφε στην Μακεδονία θα έπρεπε να βρεθεί ένα άλλο μέρος για να γίνει η ταφή του. Για αυτό εκείνη όρισε διοικητή έναν έμπιστο δικό της άνθρωπο , τον Αριστόνοα, που είχε τιμηθεί και από τον γιο της με το υψηλό αξίωμα του σωματοφύλακα, ώστε να εκτελέσει το μυστικό σχέδιο της ταφής του Αλεξάνδρου.
Η Αμφίπολη εξυπηρετούσε και έναν ακόμη σκοπό: Ήταν λιμάνι και δεν θα γινόταν αντιληπτή η μεταφορά του υψηλού νεκρού και δεν θα προκαλούσε νέα πάθη, καθώς δεν θα περνούσε καθόλου κάποια νεκρική πομπή από στεριά.
Όποιος έχει επισκεφτεί την Αμφίπολη σήμερα, θα έχει διαπιστώσει πως το λιμάνι της δεν απέχει παρά ελάχιστα από το σημείο που έχει φτιαχτεί ο τύμβος.
Σε όλα αυτά θα πρέπει να συνυπολογίσουμε ένα ακόμα στοιχείο: H Ολυμπιάδα, ήταν μία γυναίκα που πετύχαινε πάντα αυτό που ήθελε. Έτσι περιγράφεται από τις ιστορικές πηγές και έχει συνδεθεί με ουκ ολίγες δολοπλοκίες, όπως η δολοφονία του συζύγου της, η δηλητηρίαση του Φίλιππου του Αριδαίου, που του άφησε και την πνευματική αναπηρία, ενώ ήταν ιέρεια στα Καβείρια μυστήρια για τα οποία ελάχιστα πράγματα γνωρίζουμε , καθώς καλύπτονται από έντονο μυστήριο. Προφανώς για να επιστρέψει ο Αλέξανδρος στην Μακεδονία θα έκανε τα πάντα , ακόμα και μια τόσο υψηλού επιπέδου συνωμοσία.
Νέα θεωρία: Μετά τη σύληση του τάφου μήπως υπήρξε πράξη εξαγνισμού με τη Σφίγγα της Αμφίπολης;
Οκτώβριος 25, 2014Σε μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα θεωρία για το πώς βρέθηκε το κεφάλι της Σφίγγας στην Αμφίπολη 14 μέτρα μακριά από το σώμα της, χωρίς πάντως να αποκλείει το σενάριο της σύλησης, προχωρά η κ. Χρυσούλα Παλιαδέλη, καθηγήτρια Κλασικής Αρχαιολογίας στο Α.Π.Θ. Αλλωστε και η διακεκριμένη βυζαντινολόγος ιστορικός, Ελένη Γλύκατζη-Αρβελέρ, στη σύντομη μελέτη της με τίτλο «Εικασίες, Βεργίνα-Αμφίπολη», κάνει λόγο με σιγουριά για τυμβωρύχους.
Η κ. Παλιαδέλη μιλώντας στο The Toc αναρωτιέται γιατί να μπουν στον κόπο να μεταφέρουν ένα κεφάλι 80 κιλών σε απόσταση 14 μέτρων μακριά. «Αυτό είναι ένα ερώτημα που έχει δύσκολη απάντηση» λέει η κ. Παλιαδέλη. «Αλλά υπάρχουν περισσότερες από μία αναγνώσεις. Τον λόγο για τον οποίον κατ' αρχάς αφαιρέθηκαν τα κεφάλια των Σφιγγών δεν μπορώ να τον αγγίξω – αδυνατώ να προβάλω τη λογική μου στη λογική τους (σ.σ. των τυμβωρύχων).
Καταστράφηκε το γλυπτό, ναι, αλλά το γεγονός ότι βρέθηκε θαμμένο, γιατί στην ουσία κάτω από την επιφάνεια του κατωφλιού ήταν, είναι ένα ζήτημα.
Μήπως αυτοί που "νοικοκύρεψαν" τον τάφο μετά την καταστροφή του, θέλησαν να συγκεντρώσουν τα κομμάτια του ταφικού μνημείου που είχαν καταστραφεί από τους τυμβωρύχους σε έναν χώρο σαν “αποθέτη”; Βεβαίως, πρόκειται για μία υπόθεση εργασίας».
Νέα θεωρία: Μετά τη σύληση του τάφου μήπως υπήρξε πράξη εξαγνισμού με τη Σφίγγα της Αμφίπολης;
Για ποιόν λόγο γίνεται η «απόθεση»;
«Παράδειγμα: Στην ανασκαφή της Αγοράς στη Βεργίνα βρήκαμε εντυπωσιακά μαρμάρινα γλυπτά και επιγραφές του 4ου π.Χ. αι., θαμμένα σε λάκκο πολύ αργότερα. Εννοώ, γλυπτά που συγκεντρώθηκαν εκεί μετά από κάποια καταστροφή. Από τα συνευρήματα στον αποθέτη αυτόν, μπορέσαμε και χρονολογήσαμε την περίοδο της απόθεσης.
Πιθανώς το έκαναν για να αποκαταστήσουν την ιερόσυλη πράξη (των τυμβωρύχων). 'Η των «καταστροφέων» του τάφου. Μόνο έχοντας ωστόσο, πλήρη εικόνα του τι υπάρχει μέσα στον ενδεχόμενο αποθέτη, μπορεί κανείς να είναι σίγουρος. Παραμένει απλά ένα ενδεχόμενο».
Κάτω από το δάπεδο
Νέα θεωρία: Μετά τη σύληση του τάφου μήπως υπήρξε πράξη εξαγνισμού με τη Σφίγγα της Αμφίπολης;
«Τα ευρήματα στην τάφο της Αμφίπολης αποκαλύφθηκαν κάτω από το μαρμάρινο κατώφλι (σ.σ. έγινε από τους αρχαιολόγους δοκιμαστική τομή στο κατώφλι, στην είσοδο του τέταρτου χώρου 2 Χ 2 μ και σε βάθος 0,45), άρα στην ουσία βρέθηκαν κάτω από την επιφάνεια χρήσης του χώρου, κάτω από το δάπεδο. Αυτό πιθανότατα έχει και όρια το- σκάμμα στο φυσικό έδαφος.
Η εικόνα που έχω είναι αυτή, μπορεί να είναι εντελώς λανθασμένη, γιατί δεν έχω την ανασκαφική εικόνα. Η ανασκαφέας θα δει εάν πρόκειται για έναν λάκκο που σκάφτηκε στο δάπεδο και χαμηλότερα και εάν αυτός ο λάκκος έχει όρια, διακριτά από το φυσικό έδαφος, τότε θα μπορούσαμε να τον χαρακτηρίσουμε «αποθέτη».
Νέα θεωρία: Μετά τη σύληση του τάφου μήπως υπήρξε πράξη εξαγνισμού με τη Σφίγγα της Αμφίπολης;
Τέτοιου είδος αποθέτες, γνωστοί και σε ιερά, μπορούν να οριοθετηθούν. Αυτό θα το δει η ανασκαφέας».
Βεργίνα, Μεγάλη Τούμπα
«Η αποκατάσταση μιας ιερόσυλης πράξης διαπιστώθηκε ανασκαφικά και στη Μεγάλη Τούμπα της Βεργίνας: Στα πάνω στρώματα του τύμβου, αλλά σε ορισμένα σημεία και χαμηλότερα, βρήκαμε έναν μεγάλο αριθμό σπασμένων βίαια από ανθρώπινα χέρια επιτύμβιων στηλών, που οι κατασκευαστές του τύμβου θεώρησαν σωστό να μεταφέρουν όχι μόνο προκειμένου να χρησιμοποιήσουν τα κομμάτια τους ως οικοδομικό υλικό για την κατασκευή του τύμβου (ο συνολικός όγκος τους ήταν πολύ μικρός σε σχέση με το μέγεθος του τύμβου), αλλά τοποθετώντας τα κομμάτια με φροντίδα ανάμεσα στις πέτρες μιας μεγάλης λιθοκατασκευής, σαν να ήθελαν να αποκαταστήσουν την ιερόσυλη καταστροφή του νεκροταφείου».
Αμφίπολη
«Στην περίπτωση της Αμφίπολης, αν έχουμε “απόθεση” πρέπει να σκεφτόμαστε μία πράξη που ακολούθησε την τυμβωρυχία ή την καταστροφή.
Εάν ήταν μία πράξη τυμβωρύχων με τη λογική του «κρύβω για να το πάρω αργότερα», δεν θα το πήγαιναν 14 μέτρα πίσω… Άλλωστε οι τυμβωρύχοι δεν ενδιαφέρονταν για λίθινα. Τα μετάλλινα αντικείμενα τους ενδιέφεραν.
Το κρύψιμο των κομματιών -κεφάλι, φτερά, κομμάτια από τη σπασμένη θύρα- μου θυμίζει περισσότερο αποθέτες, δηλαδή συμμάζεμα και αποκατάσταση μίας ιερόσυλης πράξης, παρά (προσωρινή) απόκρυψη τυμβωρύχου.
Επαναλαμβάνω ότι, για τη στήριξη της υπόθεσης αυτής χρειάζονται στοιχεία που δεν έχω στη διάθεση μου…»
Στη Βεργίνα συνέβη βανδαλισμός και τυμβωρυχία στο εκτεταμένο νεκροταφείο των Αιγών, στις αρχές του 3ου αι. π.χ. από τουςΓαλάτες μισθοφόρους του Πύρρου… τα περιγράφει αρχαία πηγή. Μπήκαν οι Γαλάτες στις Αιγές, κατέστρεψαν τους βασιλικούς τάφους, πέταξαν τα οστά έξω, για να έλθουν στη συνέχεια οι κατασκευαστές της Μεγάλης Τούμπας και να συμμαζέψουν ό, τι απέμεινε».
Ελπίζω πως η μελέτη που θα ακολουθήσει την ολοκλήρωση της ανασκαφής στην Αμφίπολη θα δώσει απαντήσεις στα σύνθετα ερωτήματα που θέτει το συγκλονιστικό αυτό μνημείο».
Αρβελέρ
Η κ. Ελένη Γλύκατζη-Αρβελέρ, από την πλευρά της μιλά για σύληση και επισημαίνει ότι η μεγαλοπρέπεια του μνημείου, αλλά και οι ενδείξεις σε συνδυασμό με τις ιστορικές πηγές συνάδουν στο ότι ο «ένοικος» του τάφου είναι ο Κάσσανδρος.
Ο Κάσσανδρος ήταν ένας από τους επιγόνους του Μεγάλου Αλεξάνδρου και βασιλιάς της Μακεδονίας, ενώ ήταν εκείνος που δολοφόνησε τη σύζυγο του μεγάλου στρατηλάτη, Ρωξάνη, και τον γιο τους Αλέξανδρο Δ'.
Σύμφωνα με την Ελένη Γλύκατζη-Αρβελέρ ο Κάσσανδρος, δεδομένου και του χαρακτήρα του, θα μπορούσε να είχε οραματιστεί και παραγγείλει ένα ταφικό μνημείο ανάλογης μεγαλοπρέπειας με αυτό που αποκαλύπτεται στην Αμφίπολη.
«Πιστεύω ότι η μεγαλοπρέπεια του μνημείου συνάδει με το χαρακτήρα του Κασσάνδρου, ο οποίος, ειρήσθω εν παρόδω, διακρινόταν για την ευρυμάθειά του, αλλά και για την εχθρότητά του απέναντι στον Μεγάλο Αλέξανδρο, με τον οποίο είχε έρθει σε σύγκρουση στη Βαβυλώνα. Να ονομάσω, λοιπόν, Κασσάνδρειον το μνημείο της Αμφίπολης;» σημειώνει η κυρία Ελένη Αρβελέρ.
Ενισχύοντας την άποψή της η κα Αρβελέρ αναφέρεται σε έναν πιθανό σενάριο που προκύπτει από τα όσα συνέβαιναν στην Αθήνα εκείνη την περίοδο. «Η πολιτική του Δημήτριου Φαληρέα, ενάντια στην επίδειξη πλούτου και στην πολυτέλεια, θα στέρησε πολλούς Αθηναίους καλλιτέχνες από τους οικονομικά εύπορους πελάτες τους. Πράγμα που εξανάγκασε ίσως πολλούς καλλιτέχνες να εκπατριστούν και προς την ακμάζουσα τότε Μακεδονία. Μήπως ο Κάσσανδρος, που είχε τοποθετήσει τον Φαληρέα κυβερνήτη της Αθήνας, δέχτηκε στην αυλή του καλλιτέχνες Αθηναίους, όπως είχε συμβεί παλαιότερα, ας πούμε με τον Ευρυπίδη;» αναφέρεται στο κείμενο.
Σημαντικό, επίσης, στοιχείο στο σύγγραμμα της Ελένης Αρβελέρ είναι η αναφορά της στο ενδεχόμενο του πολυάνδριου τάφου: «Μνημείο, πιθανώς, επιφανών νεκρών, δηλαδή ένα νεκροταφικό πολυάνδρειο, που ίσως σχετίζεται ιδιαίτερα με τους ναυάρχους του Μεγάλου Αλεξάνδρου, δεδομένου ότι από εκεί ξεκίνησε ο στόλος του στρατηλάτη, ή μάλλον ταφικό βασιλικό συγκρότημα; Το μνημείο της Αμφίπολης αποτελεί, αναμφισβήτητα, πολύτιμο ιστορικό τεκμήριο για τη μελέτη της Μακεδονίας, σε μια άκρως ενδιαφέρουσα εποχή».
imerisia.gr
RSS