Την ώρα που οι δανειστές –και κυρίως το ΔΝΤ- εμφανίζονται έτοιμοι να κρατήσουν εξαιρετικά σκληρή στάση στα εργασιακά εγείροντας αξιώσεις που δύσκολα θα μπορέσει να «περάσουν» από τη Βουλή, η κυβέρνηση καταβάλλει κάθε προσπάθεια, μέσω δηλώσεων, να εμφανιστεί διατεθειμένη να κρατήσει αυτή τη φορά τις «κόκκινες γραμμές».

Το αν θα περιοριστεί η διαπραγμάτευση μόνο στα θέματα που εμφανίζεται διατεθειμένη να συζητήσει η ελληνική πλευρά ή όχι, θα φανεί το φθινόπωρο.
Δεδομένου ότι απέχουμε χρονικά περίπου τρεις μήνες από την τελική μάχη για τα εργασιακά, οι δηλώσεις είναι πιο... εύκολες για τα μέλη της κυβέρνησης. Για μια ακόμη φορά, ο υπουργός Εργασίας δήλωνε ότι στη διαδικασία για την ολοκλήρωση της β’ αξιολόγησης, δεν θα τεθεί θέμα μισθών.

Την ίδια ώρα όμως, το ΔΝΤ υποστηρίζει ότι ο κατώτατος μισθός στην Ελλάδα παραμένει υψηλός –αναλογικά με το ΑΕΠ της χώρας- ενώ οι θεσμοί δεν ξεχνούν ότι η χώρα έχει αποδεχτεί τη θέσπιση του ενός ενιαίου κατώτατου μισθού κάτι που σημαίνει κατάργηση των τριετιών και κάθε επιδόματος που μπορεί να προσαυξάνει τον ελάχιστο μισθό στη χώρα.

Ο Γιώργος Κατρούγκαλος, επιχείρησε να διαψεύσει για μια ακόμη φορά ότι σε αυτό τον γύρο διαπραγμάτευσης θα τεθεί θέμα κατώτατου μισθού. Όπως ανέφερε, το αντικείμενο της διαπραγμάτευσης στα εργασιακά περιορίζεται σε τρία μόνο ζητήματα: ένα που ετέθη από την πλευρά της κυβέρνησης, αυτό της επαναφοράς των συλλογικών διαπραγματεύσεων, και δύο πάγια αιτήματα του ΔΝΤ: τις ομαδικές απολύσεις και το συνδικαλιστικό νόμο.

Το αν θα περιοριστεί η διαπραγμάτευση μόνο στα θέματα που εμφανίζεται διατεθειμένη να συζητήσει η ελληνική πλευρά ή όχι, θα φανεί το φθινόπωρο. Γεγονός είναι πάντως ότι το μνημόνιο αφήνει όλα τα περιθώρια «ανοικτά» δεδομένου ότι μιλά για την υιοθέτηση των βέλτιστων πρακτικών.

Τι θα μπορούσε να σημαίνει αυτό στην πράξη;

Κατώτατος μισθός

Το ζητούμενο είναι αν οι δανειστές θα μας επιβάλλουν να πάμε σε έναν νομοθετημένο κατώτατο μισθό (single rate) ή αν θα παραμείνει το σημερινό καθεστώς. Το ζητούμενο, πρακτικά, είναι αν την επόμενη ημέρα των διαπραγματεύσεων, θα υπάρχουν (ή όχι) οι λεγόμενες τριετίες οι οποίες προσαυξάνουν τον βασικό μισθό των εργαζομένων ανάλογα με τα χρόνια προϋπηρεσίας.

Σήμερα, ο βασικός μισθός των 586 ευρώ (ή 511 ευρώ για τα άτομα ηλικίας κάτω των 25 ετών) προσαυξάνεται κατά 10% για κάθε τριετία. Αν πάμε στο καθεστώς του ενός ενιαίου μισθού για όλους, τότε πρακτικά θα υπάρξουν εργαζόμενοι με πείρα οι οποίοι θα χάσουν έως και το 30% των αποδοχών τους.

Θεσμοθετημένος εθνικός κατώτατος μισθός, χωρίς επιδόματα και τριετίες, υπάρχει σήμερα σε 22 από τις 28 χώρες - μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σε όλες σχεδόν τις χώρες, ωστόσο, η απόφαση για τον καθορισμό του κατώτατου μισθού και ημερομισθίου γίνεται κρατικά και όχι μέσω απ’ ευθείας διαπραγματεύσεων των κοινωνικών εταίρων.

Αυτό ισχύει και στην Ελλάδα (ο βασικός μισθός καθορίζεται με νόμο από τότε που ψηφίστηκε ο νόμος 4172/2013) και δύσκολα θα αλλάξει. Πιθανό είναι βέβαια να αλλάξει το ύψος του κατώτατου μισθού καθώς ο νόμος 4172, προβλέπει μηχανισμό καθορισμού του κατώτατου μισθού και του ημερομισθίου από το κράτος με βάση αντικειμενικά κριτήρια (παραγωγικότητα, ανταγωνιστικότητα, κόστος ζωής, επίπεδο απασχόλησης κ.α.), ύστερα από προηγούμενη διαβούλευση με τη ΓΣΕΕ και τις εργοδοτικές οργανώσεις.

Στο στόχαστρο αναμένεται να μπει, εκτός από τις τριετίες, και το θέμα του επιδόματος γάμου το οποίο παραμένει σε ισχύ μέχρι το τέλος του 2016. Τι θα μπορούσε να κερδίσει η κυβέρνηση αν ανοίξει η κουβέντα για το single rate; Την κατάργηση της διαφοροποίησης του μισθού με βάση ηλικιακά κριτήρια.

Απεργίες

Η σύγκριση με τις υπόλοιπες χώρες του εξωτερικού (σ.σ όπως προαναφέρθηκε πιλότος είναι οι βέλτιστες πρακτικές στην Ευρώπη) δείχνει ότι στην Ελλάδα είναι εξαιρετικά περιορισμένος ο χρόνος προειδοποίησης για την κήρυξη απεργιών (24 ώρες στον ιδιωτικό τομέα και 4 ημέρες στον ευρύτερο δημόσιο) ενώ «ελέγχονται» οι διαδικασίες λήψης των αποφάσεων και οι συνδικαλιστικές «διευκολύνσεις» (άδειες, απαγόρευση απόλυσης κ.ά.).

Είναι πιθανό, να ζητηθεί αλλαγή του συνδικαλιστικού νόμου ώστε οι απεργίες να προκηρύσσονται με την ψήφο του 50% των εγγεγραμμένων στο σωματείο και όχι του 50% των παρευρισκομένων.

Ομαδικές απολύσεις

Σε καμία ευρωπαϊκή χώρα δεν προβλέπεται υπουργικό «βέτο» σε ομαδικές απολύσεις ενώ μόνο στην Ολλανδία ζητείται προηγούμενη έγκριση από την περιφερειακή υπηρεσία απασχόλησης η οποία εφαρμόζει την «ουσία» της ευρωπαϊκής οδηγίας 98/59/ΕΚ και των διεθνών συμβάσεων, επιβάλλοντας στον εργοδότη ακόμη και την υποχρέωση καταβολής επιδομάτων ανεργίας.

Στην Ελλάδα είναι ελεύθερες οι απολύσεις σε επιχειρήσεις με λιγότερα από 20 άτομα, και δεν ελέγχονται οι απολύσεις μέχρι 6 εργαζομένων το μήνα για επιχειρήσεις ή εκμεταλλεύσεις που απασχολούν 20 έως 150 άτομα και 5% του προσωπικού και μέχρι 30 εργαζόμενοι για επιχειρήσεις ή εκμεταλλεύσεις που απασχολούν πάνω από 150.

Το ζητούμενο είναι, για τους δανειστές, να αλλάξει το ποσοστό (στην κατεύθυνση της απελευθέρωσης) για τις μεγάλες επιχειρήσεις. Το θέμα είναι αν η απελευθέρωση, θα συνοδευτεί και από μέτρα προστασίας των εργαζομένων αντίστοιχα με αυτά που υπάρχουν στο εξωτερικό. (σχέδιο για τη στήριξη, κατάρτιση ή και επαναπρόσληψη, κατά σειρά προτεραιότητας, των απολυομένων).

Η Ελλάδα αποκλίνει, και σε ό,τι αφορά στο δικαίωμα των εργοδοτών στην ανταπεργία (lockout). Στις περισσότερες χώρες, υπάρχει αυτό το δικαίωμα, ωστόσο, ακόμη και οι ίδιοι οι εργοδότες στην Ελλάδα δεν φαίνεται να ζητούν μια τέτοια αλλαγή.

Επέκταση συμβάσεων

Έχοντας ως «πάτωμα» ασφαλείας τον κατώτατο (νομοθετημένο) μισθό για τις ελάχιστες αμοιβές κάθε ατομικής ή επιχειρησιακής σύμβασης εργασίας, η ευρωπαϊκή πρακτική ενθαρρύνει την αποκέντρωση των συλλογικών διαπραγματεύσεων και την (υπό όρους) επέκταση όσων υπογράφονται σε επίπεδο κλάδου.

Χαρακτηριστικά είναι τα παραδείγματα της Γερμανίας, της Ιταλίας, της Ολλανδίας, της Αυστρίας, της Δανίας κ.α όπου έχει αναπτυχθεί κουλτούρα διαπραγμάτευσης σε κλαδικό και επιχειρησιακό επίπεδο.

Στην Ελλάδα κυριαρχούν, πλέον, οι ατομικές (σχεδόν για τους 8 στους 10 εργαζόμενους) και οι επιχειρησιακές συμβάσεις (163 μέσα στο πρώτο 5μηνο) ενώ οι ελάχιστες κλαδικές και ομοιοεπαγγελματικές (μόνο 6 και 3, αντίστοιχα) δεσμεύουν μόνο τα μέλη των εργοδοτικών οργανώσεων που τις υπογράφουν, δημιουργώντας συνθήκες άνισου ανταγωνισμού (και αποχώρησης των εργοδοτών από τις οργανώσεις τους).

Αυτό είναι άλλο ένα πεδίο στο οποίο θέλει να εμφανίσει μια «νίκη» η ελληνική κυβέρνηση, εμφανιζόμενη ότι επαναφέρει, έστω και μερικώς, τις συλλογικές διαπραγματεύσεις.

Εμπνευστής και επικεφαλής της πρωτοβουλίας είναι ο Μαρκ Γουίλιαμς, βουλευτής των Φιλελεύθερων Δημοκρατών και τη συνυπογράφουν ένας βουλευτής των Συντηρητικών και ακόμη 10 βουλευτές του Εργατικού Κόμματος και άλλων κομμάτων.

Η πρόταση νόμου επρόκειτο να κατατεθεί χθες, στην επέτειο έναρξης ισχύος της πράξης με την οποία το βρετανικό Κοινοβούλιο αγόρασε τα παρθενώνεια γλυπτά από τον άρπαγα λόρδο Ελγιν. Η απόφαση του βρετανικού Κοινοβουλίου είχε ληφθεί στις 7 Ιουνίου του 1816 και τέθηκε σε ισχύ στις 11 Ιουλίου. «Είναι καιρός να κάνουμε μια ευγενική πράξη» δηλώνει ο κ. Γουίλιαμς «για να διορθώσουμε ένα λάθος 200 ετών. Αυτά τα υπέροχα έργα τέχνης πριονίστηκαν βίαια και σύρθηκαν μακριά από τον Παρθενώνα. Το νομοσχέδιό μας θα ακυρώσει ό,τι έκανε το βρετανικό Κοινοβούλιο πριν από δύο αιώνες».

Ο Αντριου Τζορτζ, πρόεδρος της βρετανικής οργάνωσης Marbles Reunited και μέχρι πέρυσι βουλευτής των Φιλελευθέρων, χαιρέτισε την κίνηση και σχολίασε ότι τα Γλυπτά του Παρθενώνα είναι «μερικές από τις πιο σημαντικές αρχαιότητες στον κόσμο» και οι άνθρωποι θα πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να τις βλέπουν ενωμένες. Συμπλήρωσε επίσης ότι πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη «αυτό το αίτημα που ξεκάθαρα έχει μεγάλη σημασία για τον λαό της Ελλάδας».

Τόνισε ότι η επιχειρηματολογία υπέρ της επανένωσης των Γλυπτών ενισχύεται περισσότερο μετά από την απόφαση των Βρετανών υπέρ του Brexit.«Θα ήταν προς το βρετανικό συμφέρον να επιδείξουμε ότι η έξοδός μας από την ΕΕ δεν συνεπάγεται την ομφαλοσκόπηση και την ξενοφοβία έναντι της ΕΕ από μέρους μας, αλλά ότι γινόμαστε πιο σίγουροι για τον εαυτό μας, περισσότερο ικανοί να επιδείξουμε μεγαλοψυχία. Δεν θα μπορούσε να υπάρξει καλύτερη επίδειξη αυτής της γενναιοδωρίας και μεγαλοψυχίας από να κάνουμε αυτό που θα ήταν το σωστό για τους Ελληνες», δήλωσε στη βρετανική εφημερίδα «Independent» ο Αντριου Τζορτζ.
Ο νόμος προβλέπει «μεταβίβαση της κυριότητας και επιστροφή στην Ελλάδα» των Γλυπτών του Παρθενώνα, και ακυρώνει τις πράξεις του 1816 και του 1963, με την οποία η Μεγάλη Βρετανία προσπάθησε να κατοχυρώσει νομικά τη διάτρητη και έωλη απόφαση του Κοινοβουλίου κατά το 1816.

Η κυριότητα των παρθενώνειων αριστουργημάτων μεταβιβάζεται στην κυβέρνηση της Ελληνικής Δημοκρατίας αφού προηγηθεί διαβούλευση με τους επιτρόπους του Βρετανικού Μουσείου, τους εκπροσώπους της ελληνικής κυβέρνησης και κάθε άλλο πρόσωπο, οργανισμό ή θεσμό που κρίνει αναγκαίο το βρετανικό υπουργείο Εσωτερικών. Η Ελλάδα είναι υπεύθυνη για την ασφαλή μεταφορά και την καλή έκθεση των γλυπτών και πληρώνει όποια έξοδα προκληθούν. Ταυτοχρόνως, οι Βρετανοί βουλευτές λαμβάνουν πρόνοια ώστε να μην αδειάσουν και τα μουσεία της χώρας τους, που έχουν κι άλλες αμφισβητούμενες αρχαιότητες. Σε ειδικό άρθρο του νομοσχεδίου προβλέπεται πως δεν ισχύει για οτιδήποτε δεν προσδιορίζεται «ως μέρος της συγκεκριμένης συλλογής». Και αλλού, αναφέρεται: «Τίποτε σε αυτό τον Νόμο δεν ερμηνεύεται ως εφαρμοζόμενο σε κάθε τεχνούργημα που αποτελεί μέρος μιας συλλογής ενός εθνικού μουσείου ή μιας γκαλερί εκτός από τα τεχνουργήματα που αναφέρονται στο κεφάλαιο 1» (σ.σ. τα μάρμαρα του Παρθενώνα).

Ο νόμος τίθεται σε ισχύ μία μέρα μετά την υπογραφή του από τη βασίλισσα. Να φτάσει ως εκεί, πράγμα αμφίβολο. Οι Βρετανοί βουλευτές κάθε άλλο παρά συντάσσονται στην πλειονότητά τους υπέρ της επιστροφής. Σε αντίθεση με το βρετανικό κοινό, που συμφωνεί με ποσοστά που ξεπερνούν και το 90% κάποιες φορές.

ethnos.gr

Με αντιπαράθεση κυβέρνησης και αξιωματικής αντιπολίτευσης ξεκίνησε στην αρμόδια Επιτροπή της Βουλής η συζήτηση για το νέο εκλογικό νόμο.

Με την έναρξη της συζήτησης ο υπουργός Εσωτερικών Παναγιώτης Κουρουμπλής κατέθεσε νομοτεχνική βελτίωση με την οποία το δεύτερο άρθρο του σχεδίου νόμου που προέβλεπε την κατάργηση του μπόνους των 50 εδρών και την κατανομή των εδρών διατηρώντας το όριο εισόδου στο 3%, χωρίζεται σε δύο διαφορετικά άρθρα εκ των οποίων το ένα αφορά την κατάργηση του μπόνους και με το άλλο διατηρείται το όριο του 3%.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις η αλλαγή αυτή συνιστά κίνηση καλής θέλησης προς το ΚΚΕ να ψηφίσει την κατάργηση του μπόνους των 50 εδρών και να καταψηφίσει την διατήρηση του ορίου του 3% για το οποίο έχει εκφράσει τη διαφωνία του.

"Με την καθιέρωση της απλής αναλογικής ως παγίου εκλογικού συστήματος ενισχύεται ο πλουραλισμός και η ισότιμη αντιπροσώπευση του λαού στο κοινοβούλιο" ανέφερε ο εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ , Γιάννης Γκιόλας, κατά τη συζήτηση για το νέο εκλογικό νόμο στην αρμόδια Επιτροπή της Βουλής.

Συνεχίζοντας ο κ. Γκιόλας τόνισε ότι, "η απλή αναλογική προάγει την σύνθεση και κατατείνει σε κυβερνήσεις συνεργασίας που ενισχύουν την κυβερνητική σταθερότητα και την κοινωνική συνοχή".
"Δεν αποσκοπούμε σε μικροκομματικά οφέλη, δεν νομοθετούμε ευκαιριακά", τόνισε.

Ο εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ, άσκησε κριτική στα προηγούμενα εκλογικά συστήματα λέγοντας ότι, τα συστήματα της ενισχυμένης αναλογικής τα οποία εφαρμόζονται τα τελευταία 25 χρόνια, χειραγωγούν τη λαϊκή ψήφο, και εξυπηρέτησαν ευκαιριακές κομματικές σκοπιμότητες. Ειδικότερα για το μπόνους των 50 εδρών ανέφερε ότι φαλκιδεύει τη λαϊκή εντολή και προωθεί τη σταθερή επιδίωξη του πρώτου κόμματος να διατηρηθεί στην εξουσία.
Για την παροχή δικαιώματος ψήφου στους νέους από 17 ετών, ο εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ, τόνισε ότι επιδιώκει να καταστήσει τους νέους υπεύθυνους πολίτες συμμέτοχους στο κοινωνικό γίγνεσθαι και στη διαμόρφωση του μέλλοντός τους.

Αναφερόμενος στο όριο του 3% για την είσοδο ενός κόμματος στη Βουλή, ανέφερε ότι εκείνοι που ασκούν κριτική δεν λαμβάνουν υπόψη εθνικά ευαίσθητα θέματα και "τον κίνδυνο να δημιουργηθούν αλυτρωτικές και αποσχιστικές τάσεις"

"Ψηφίζετε την ακυβερνησία και επιδιώκετε να μην υπάρχει δυνατότητα σχηματισμού κυβέρνησης" είπε απευθυνόμενος στην κυβέρνηση ο εισηγητής της Νέας Δημοκρατίας Μάκης Βορίδης και υποστήριξε ότι, με τις ρυθμίσεις του νέου νόμου, είναι δυνατή μόνο η συνεργασία των δύο μεγαλύτερων κομμάτων ή τεσσάρων μικρότερων.

Συνεχίζοντας απέδωσε την νομοθετική πρωτοβουλία της κυβέρνησης στην διαπίστωση του κυβερνώντος κόμματος "ότι χάνει την ηγεμονία του και την αγωνία για το ρόλο του μετά τις επόμενες εκλογές".
Για την ψήφο των νέων από 17 ετών ο εισηγητής της Νέας Δημοκρατίας είπε ότι με την διατύπωση του σχεδίου νόμου που προβλέπει τη συμπλήρωση του 17ου έτους από την πρώτη του έτους που γίνονται οι εκλογές δίνει το δικαίωμα ψήφου σε δεκαεξάρηδες και πρόσθεσε ότι η αξιωματική αντιπολίτευση διαφωνεί γιατί συνδέει την ηλικία στην οποία παραχωρείται το δικαίωμα ψήφου με τα γενικότερα όρια του νόμου για την ενηλικότητα.
"Γιατί δεν φέρνετε την κατάτμηση των περιφερειών και την ψήφο των ομογενών που θα μπορούσε να υπάρξει ευρεία συμφωνία;" διερωτήθηκε ο κ. Βορίδης και εκτίμησε ότι το σχέδιο νόμου δεν θα συγκεντρώσει την απαιτούμενη πλειοψηφία ώστε να εφαρμοστεί από τις επόμενες εκλογές.

"Στις εκλογές αυτές η Ν.Δ θα έχει την πλειοψηφία θα καταργήσει αυτό το νόμο και δεν θα εφαρμοστεί ποτέ" κατέληξε.
Η συζήτηση στην Επιτροπή συνεχίζεται με τις τοποθετήσεις των ειδικών αγορητών των κομμάτων.

imerisia.gr

Κατατέθηκε το απόγευμα της Τρίτης στη Βουλή ο εκλογικός νόμος, ο οποίος προβλεπει αναλογική κατανομή των εδρών με κατάργηση του «μπόνους» των 50 εδρών και δικαίωμα ψήφου για τους 17χρονους.

Σύμφωνα με πληφορορίες, το νομοσχέδιο θα εισαχθεί στην αρμόδια κοινοβουλευτική Επιτροπή την ερχόμενη Πέμπτη για να ξεκινήσει η κανονική διαδικασία συζήτησης.

Στη συνέχεια αναμένεται να τεθεί για ψήφιση στην Ολομέλεια την εβδομάδα 18-22 Ιουλίου.

Από τα στοιχεία που προκύπτουν μέχρι στιγμής, το νομοσχέδιο φέρεται να συγκεντρώνει στη στήριξη και της Ενωσης Κεντρώων, πέραν των ΣΥΡΙΖΑ και ΑΝΕΛ.

«Αγκάθι» φέρεται να αποτελεί η κατάργηση του μπόνους, που σύμφωνα με τα προβλεπόμενα απαιτεί τουλάχιστον 200 ψήφους για να τεθεί σε ισχύ από τις επόμενες εκλογές.

Δείτε τι περιλαμβάνει το νομοσχέδιο ΕΔΩ

Η Επίκαιρη Ερώτηση του Αντιπροέδρου της Βουλής βουλευτή Δωδεκανήσου Δημήτρη Κρεμαστινού για τη δημοσιονομική εκτροπή που οδήγησε στη χρεοκοπία της χώρας, συζητήθηκε σήμερα στην Ολομέλεια της Βουλής. Για να απαντήσει προσήλθε ο Αναπληρωτής Υπουργός Οικονομικών Γιώργος Χουλιαράκης.

Ο Δημήτρης Κρεμαστινός ζήτησε από τον Υπουργό να κοινοποιήσει τα στοιχεία για να ξεκαθαρίσει η εικόνα στην αντίληψη των πολιτών για το σοβαρότατο ζήτημα της χρεοκοπίας της χώρας. Ανέφερε ότι είναι ανάγκη η σχετική εξεταστική επιτροπή να γίνει τουλάχιστον από το έτος ένταξης της χώρας στην Ευρωζώνη ή και παλαιότερα και ζήτησε από τον Αναπληρωτή Υπουργό να αποτιμήσει την βαρύτητα των χιλιάδων διορισμών στο Δημόσιο που έγιναν επί κυβέρνησης Καραμανλή.

Ακολουθεί η πλήρης συζήτηση:

ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΚΡΕΜΑΣΤΙΝΟΣ (ΣΤ΄ Αντιπρόεδρος της Βουλής): Κύριε Πρόεδρε, αυτά τα οποία θα πω δεν έχουν καμία σχέση φυσικά με τον Αναπληρωτή Υπουργό κ. Χουλιαράκη, τον οποίο εκτιμώ ιδιαιτέρως.
Η ερώτηση απευθύνεται προς τον Υπουργό Οικονομικών, διότι αφορά πραγματικά ένα πολύ μεγάλο πρόβλημα. Αφορά ουσιαστικά την απαξίωση του πολιτικού συστήματος, όπως φαίνεται σε όλες τις δημοσκοπήσεις. Και η απαξίωση είναι προφανής, διότι δεν έχει απαντηθεί στον κόσμο τι ακριβώς έχει συμβεί μέχρι σήμερα.
Η Επιτροπή η οποία είχε συγκροτηθεί για το χρέος και άρχιζε, υποτίθεται, από το 2009 -λέτε ότι το χρέος ήταν υπόθεση που εξελίχθηκε από το 2009 και μετά- σταμάτησε. Η πρόταση Δημοκρατικής Συμπαράταξης και ΠΑΣΟΚ ήταν να συσταθεί μια επιτροπή που τουλάχιστον να αρχίσει από τότε που η Ελλάδα μπήκε στην Ευρωζώνη ή όσο θέλει μακριά, εν πάση περιπτώσει.
Ο κόσμος θέλει να μάθει γιατί παραδείγματος χάριν ο ΕΝΦΙΑ ψηφίστηκε να είναι περιορισμένης χρονικής διάρκειας και ο ΕΝΦΙΑ πάει στο απροσδιόριστο, γιατί οι φόροι συνέχεια και επ’ αόριστον ανεβαίνουν, γιατί ο ΦΠΑ είναι ο υψηλότερος στην Ευρώπη και δεν γνωρίζουν πού θα φτάσει. Όλη αυτή η ιστορία πραγματικά πλήττει το πολιτικό σύστημα. Αυτό φαίνεται και σε όλες τις δημοσκοπήσεις.
Άρα, λοιπόν, είναι θέμα δημοκρατίας και όχι θέμα απλής ερώτησης. Είναι θέμα λειτουργίας του πολιτεύματος. Παντού το εισπράττετε αυτό όταν βγείτε στον δρόμο και ρωτήσετε τον κόσμο.
Η ερώτηση, λοιπόν, σήμερα είναι: Πώς ακούει ο πολίτης ότι η Ελλάδα του ΠΑΣΟΚ με επικεφαλής τον Κώστα Σημίτη το 2004 αποσπούσε στην Ευρώπη όλα τα ευμενή σχόλια και τον Πρωθυπουργό τον είχαν προτείνει μάλιστα, τότε που ήταν και το Σύνταγμα της Ευρώπης ανοιχτό, να είναι υποψήφιος για την Προεδρία της Ευρώπης; Πώς αυτή η ιστορία έδωσε τη συνέχειά της στον επόμενο Πρωθυπουργό, που ήταν ο κ. Καραμανλής, ο οποίος δήλωνε ότι «η Ελλάδα είναι άτρωτη από την πτώση της γνωστής τράπεζας στην Αμερική» και ότι «δεν πρέπει να φοβόμαστε τίποτα» και απεδείχθη ότι έπρεπε να φοβόμαστε τα πάντα;
Και βεβαίως φτάσαμε στο σημείο να μας λέει σήμερα ο κ. Σόιμπλε ότι «μόνο οι ανόητοι ανεβάζουν το ΦΠΑ, διότι όποιος ανεβάζει το ΦΠΑ κάνει κακό στην οικονομία του». «Βέβαια» λέει «η Ελλάδα είναι μια ειδική περίπτωση. Δεν γνωρίζω τι θα γίνει με την Ελλάδα».
Κι έρχεται και ο Ρέγκλινγκ, ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας, ο οποίος λέει ότι τον τελευταίο καιρό, δηλαδή τον τελευταίο χρόνο, βλάψαμε, εμείς με την πολιτική μας, η Κυβέρνηση, κατά 100 δισεκατομμύρια τη χώρα.
Όταν, λοιπόν, ο πολίτης κάθε μέρα ακούει όλα αυτά τα πράγματα, αντιλαμβάνεστε ότι οδηγείται στον παραλογισμό. Και όποιος είναι ακραίος και θέλει να το χρησιμοποιήσει αυτό, το χρησιμοποιεί και βάλλει εναντίον όλου του πολιτικού συστήματος.
Το Υπουργείο Οικονομικών, λοιπόν, αν μη τι άλλο, πρέπει να δώσει τα ακριβή νούμερα που να μπορεί κάποιος να τα διαβάσει για να καταλάβει ή να ερμηνεύσει τι ακριβώς γίνεται. Γι’ αυτό είπα ότι ο κ. Τσακαλώτος, εκπροσωπώντας το πολιτικό σκέλος της Κυβέρνησης, θα έπρεπε να είναι εδώ σήμερα να απαντήσει στην ερώτηση. Εσείς, όμως, φαντάζομαι ότι θα περιοριστείτε μόνο στα νούμερα και βεβαίως αυτό δεν ξέρω κατά πόσο θα βοηθήσει την ουσία της ερώτησης.

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΧΟΥΛΙΑΡΑΚΗΣ (Αναπληρωτής Υπουργός Οικονομικών): Κατ’ αρχάς, δεν θα περιοριστώ μόνο στα νούμερα και θα ήθελα να διευκρινίσω ότι η απάντηση που θα δώσω –νομίζω- καλύπτει συνολικά το Υπουργείο Οικονομικών. Δεν είναι μόνο η δική μου άποψη.
Έχετε θέσει δύο θέματα. Το ένα είναι το θέμα των αιτιών της δημοσιονομικής εκτροπής της περιόδου 2000-2010 και το δεύτερο το θέσατε τώρα –όχι στην ερώτηση που καταθέσατε- και είναι το θέμα της διαχείρισης της δημοσιονομικής εκτροπής από το 2010 μέχρι σήμερα.
Είναι τεράστια θέματα και τα δύο, αναμφίβολα, αλλά ο χρόνος είναι εξαιρετικά περιορισμένος. Θα περιοριστώ στο ιστορικό ερώτημα αυτήν τη φορά και αν θέλετε επανερχόμαστε κάποια άλλη στιγμή -και σε άλλο χώρο- για να συζητήσουμε και το δεύτερο. Έχω τοποθετηθεί, άλλωστε, για το δεύτερο πολλές φορές.
Τα νούμερα είναι δημόσια πληροφορία, είναι στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής, τα έχω μαζί μου και θα τα καταθέσω στο Προεδρείο της Βουλής, για να μπορείτε να τα δείτε κι εσείς και όποιος άλλος θέλει.
Θα ήθελα να κάνω δύο-τρία σχόλια πάνω στις αιτίες της δημοσιονομικής εκτροπής του 2010.
Μία κατ’ αρχήν απάντηση είναι ότι ο προφανής λόγος της μεγάλης ελληνικής ύφεσης του 2010-2015 είναι δύο μεγάλες μακροοικονομικές ισορροπίες που -αν θέλετε- είναι οι δύο όψεις του ίδιου νομίσματος. Από τη μία πλευρά έχουμε μια δραματική επιδείνωση του ισοζυγίου εξωτερικών συναλλαγών και από την άλλη έχουμε μια δραματική επιδείνωση των δημοσίων οικονομικών μεγεθών.
Θα έλεγα ότι κοινή, αν θέλετε, αφετηρία και των δύο όψεων του ίδιου νομίσματος είναι ο υπερβολικός δανεισμός και του ιδιωτικού τομέα, αλλά και του δημόσιου τομέα από το 2000 και μετά, που κυρίως στηρίχτηκε στην ευφορία που δημιούργησε η ένταξη της χώρας στο ευρώ.
Θα το πω πάρα πολύ απλά: Η αξιολόγηση του ελληνικού χρέους το 2009, ένα χρόνο πριν την κρίση, ήταν λίγο-πολύ ίδια με την αξιολόγηση του γερμανικού χρέους από τις διεθνείς αγορές. Αυτό δείχνει και πόσο αποτελεσματικές είναι πολλές φορές οι αγορές στην αξιολόγηση της πραγματικότητας.
Αυτό οδήγησε, λοιπόν, σε έναν υπερδανεισμό της ελληνικής οικονομίας για μία δεκαετία. Στον ιδιωτικό τομέα στήριξε ένα στρεβλό μοντέλο ανάπτυξης και αναπαρήγαγε πολλαπλές ανισότητες. Είναι πάρα πολύ γνωστά αυτά, δεν χρειάζεται να μπω εκεί. Και στον δημόσιο τομέα οδήγησε σε μία μεγάλη αύξηση των δημοσιονομικών ελλειμμάτων χρόνο-χρόνο.
Θα ήθελα να τονίσω, για να δείξω ακριβώς την ιδιομορφία της Ελλάδας, ότι η αντίστοιχη κρίση, αντίστοιχη παθογένεια, εμφανίστηκε και στην Ισπανία και στην Ιρλανδία και σε έναν βαθμό και στην Πορτογαλία. Στις χώρες αυτές, όμως, υπήρχε η εξής διαφορά: Η «φούσκα», δηλαδή ο υπερβολικός δανεισμός, πήγε στον ιδιωτικό τομέα και στην αγορά κατοικίας. Στην Ελλάδα η καρδιά του προβλήματος ήταν τα δημόσια οικονομικά, ήταν δηλαδή ο δημόσιος δανεισμός.
Είναι τρεις, λοιπόν, οι κύριες αιτίες. Η πρώτη, προφανέστατη, είναι οι πολιτικές ευθύνες των κυβερνήσεων που διαχειρίστηκαν τα δημόσια οικονομικά, ειδικά το δεύτερο μισό του 2010, περισσότερο από το 2007, θα έλεγα, μέχρι το 2009.
Αυτό, όμως, είναι μία πρώτη απάντηση που αφήνει πολλά άλλα ερωτήματα αναπάντητα. Το θέμα είναι για ποιον λόγο ένας στη θέση που είμαι εγώ τώρα ή στη θέση που είναι ο Ευκλείδης Τσακαλώτος έχει το περιθώριο και ενώ η οικονομία τρέχει με γρήγορους ρυθμούς, να παράγει ελλείμματα.
Το δεύτερο, λοιπόν, μεγάλο θέμα, που νομίζω ότι είναι η καρδιά του προβλήματος, είναι η μεγάλη αδυναμία, αναξιοπιστία αν θέλετε, των ελληνικών δημοσιονομικών θεσμών, που επιτρέπουν την παραγωγή ελλειμμάτων όχι μόνο όταν η οικονομία δεν πάει καλά, όχι μόνο όταν η οικονομία είναι σε ύφεση, οπότε η δημιουργία ελλειμμάτων είναι αναγκαία, στα πλαίσια της αντικυκλικής πολιτικής, αλλά κι όταν η οικονομία πάει καλά.
Θυμηθείτε την οικονομική μεγέθυνση των ετών 2002-2009 και του δεύτερου μισού της δεκαετίας αυτής, μετά την Ολυμπιάδα δηλαδή, παρά τους υψηλούς ρυθμούς, τα ελληνικά δημοσιονομικά επιδεινώνονταν χρόνο-χρόνο. Είναι αυτό που λέω πολλές φορές «η μεροληψία της παραγωγής ελλειμμάτων». Παράγονται ελλείμματα βρέξει-χιονίσει.
Να κάνω μία παρατήρηση σε αυτό. Πολλές φορές υπάρχει η παρανόηση ότι η κεϋνσιανή οικονομική πολιτική είναι πολιτική παραγωγής ελλειμμάτων. Είναι λάθος. Παράγεις ελλείμματα όταν η οικονομία δεν πάει καλά, όταν η οικονομία επιβραδύνεται, αλλά όταν η οικονομία ανακάμπτει, είσαι υποχρεωμένος να παράγεις πλεονάσματα.
Αυτή την ανισορροπία, δηλαδή τη μεροληψία της παραγωγής ελλειμμάτων, νομίζω ότι θα έβαζα στην καρδιά του προβλήματος των ελληνικών δημόσιων οικονομικών.
Τρίτον, η απώλεια της αξιοπιστίας με τη μη ακριβή αποτύπωση των δημόσιων οικονομικών του 2010. Κι εδώ έχει ευθύνη και η Ευρώπη. Εδώ έχει ευθύνη και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, που για μεγάλο χρονικό διάστημα –δεν έχω στοιχεία για να το αποδείξω, αλλά δεν νομίζω ότι θα μπορούσε να είναι διαφορετικά- κάλυπτε τα πραγματικά οικονομικά μεγέθη.
Είναι τρία, λοιπόν, θέματα. Πολιτικές ευθύνες, οι μεγάλες, δομικές αν θέλετε, παθογένειες στα δημόσια οικονομικά και κρίση αξιοπιστίας.
Αυτή είναι και η προσπάθεια που καταβάλει αυτή η Κυβέρνηση αυτή: η αποκατάσταση της αξιοπιστίας και η επαναθεμελίωση των δημοσιονομικών θεσμών σε υγιή βάση.
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΚΡΕΜΑΣΤΙΝΟΣ (ΣΤ΄ Αντιπρόεδρος της Βουλής): Ο Υπουργός, ο κ. Χουλιαράκης, απήντησε όσο μπορούσε να απαντήσει σωστά.
Κρατάω, όμως, αυτό που είπα, αν το κατάλαβα καλά, ότι η μεγάλη εκτροπή έγινε μεταξύ του 2007 και 2009. Το δεύτερο που λέω είναι ότι ο κ. Προβόπουλος, επικεφαλής τότε της Τράπεζας της Ελλάδος, είπε ότι από την αρχή του 2009 έλεγε σε όλους στον Πρωθυπουργό και στην τότε αντιπολίτευση ότι το πράγμα πάει προς τα εκεί και ότι το έλλειμμα αυξάνει αλματωδώς. Και μέσα σε λίγους μήνες από 6%-7% έφτασε στο 12%, 13%, 15%, όπως αξιολογήθηκε στο τέλος.
Εδώ είναι το ερώτημα. Εδώ πρέπει να ψάξουμε και να δούμε τι ακριβώς συνέβη και αν υπάρχουν και ευθύνες. Γι’ αυτό έχει νόημα η σύσταση αυτής της επιτροπής, που να αποκαλύψει αυτά τα μεγέθη όλα και να ενημερώσει τον ελληνικό λαό τι πραγματικά συνέβη.
Διαφορετικά, όλοι εδώ αισθάνονται άσχημα, διότι όταν πλήττεται το Κοινοβούλιο, η Βουλή και τα κόμματα πλήττεται η Δημοκρατία, το αντιλαμβάνεστε. Και αυτό το νόημα έχει η ερώτηση σήμερα, την οποία σας κάνω.
Επίσης, θα ήθελα να διευκρινίσετε και κάτι άλλο που ακούγεται συνέχεια για τους χιλιάδες των διορισμών, για τους οποίους θεωρούν υπεύθυνο τον σημερινό Πρόεδρο της Δημοκρατίας.
Εγώ δεν τον θεωρώ και το λέω ξεκάθαρα, γιατί απλούστατα οι διορισμοί αποφασίζονται στο Υπουργείο Οικονομικών. Το Υπουργείο Οικονομικών, εκφράζοντας την Κυβέρνηση στο σύνολό της, είναι αυτό που λέει ότι μπορείτε ή δεν μπορείτε να κάνετε διορισμούς. Οι διορισμοί, λοιπόν, έβλαψαν την όλη αυτή εικόνα ή δεν την έβλαψαν καθόλου; Γιατί ο κόσμος είναι αποπροσανατολισμένος, αυτά τα πράγματα τα ακούει συνέχεια κάθε ημέρα και τρελαίνεται, ας μου επιτραπεί η έκφραση. Σας παρακαλώ, δώστε μας μια εικόνα γι’ αυτό το θέμα.

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΧΟΥΛΙΑΡΑΚΗΣ (Αναπληρωτής Υπουργός Οικονομικών): Ευχαρίστως να κάνω σχόλιο και για τη δήλωση Ρέγκλινγκ. Να πω καταρχάς ότι επιδείνωση των μεγεθών από το 2007 και μετά συμπίπτει με την εκδήλωση της μεγάλης κρίσης του καπιταλισμού, την κατάρρευση της Lehman Brothers, όπως είπατε, αλλά και το διάστημα που προηγήθηκε της κατάρρευσης. Αν θέλετε, η κρίση ξεκίνησε το καλοκαίρι του 2007.
Η κρίση, λοιπόν, σημαίνει επιδείνωση των συνθηκών ρευστότητας στην παγκόσμια οικονομία, στεγνώνει από ρευστότητα η παγκόσμια οικονομία σιγά-σιγά και αρχίζει να αυξάνει το κόστος δανεισμού και κατά συνέπεια ανακύκλωσης του ελληνικού χρέους. Αν δείτε τα στοιχεία που κατέθεσα, ένα μεγάλο μέρος της επιδείνωσης των μεγεθών μετά το 2007 είναι ακριβώς η επιβάρυνση των τόκων που πρέπει να καταβάλει το ελληνικό δημόσιο για ανακύκλωση του ελληνικού χρέους.
Υπάρχει το εξής: Υπάρχει η πολιτική ευθύνη της αναγνώρισης της καταιγίδας που έρχεται και μιας πιο συνετής πολιτικής απέναντι στις συνέπειες που αυτή μπορεί να έχει. Αυτό είναι αναμφίβολο.
Όμως, θέλω να είμαι ακριβής. Μεγάλο μέρος της επιδείνωσης του 2007-2009, της περιόδου δηλαδή που πράγματι το πρόβλημα εκτινάχθηκε, οφείλεται στην επιδείνωση της παγκόσμιας οικονομίας. Αλλά η παγκόσμια οικονομία αυτά κάνει, έχει περιόδους ευφορίας και περιόδους κρίσης. Και όταν μπαίνεις σε κρίση, πρέπει να ξέρεις και τι συνέπειες θα έχεις.
Να πω, λοιπόν, δυο λόγια για την περίοδο που ακολούθησε μετά το 2010. Η δική μας διάγνωση των μεγάλων αδυναμιών, αδιεξόδων των δύο προηγούμενων προγραμμάτων είναι λίγο-πολύ γνωστή. Θεωρούμε ότι είχε τέσσερις μεγάλες αδυναμίες.
Η κύρια αδυναμία ήταν η ιδιαίτερα επιθετική, εμπροσθοβαρής, προκυκλική δημοσιονομική πολιτική, που κλείδωσε την οικονομία στον φαύλο κύκλο της ύφεσης. Αυτό εμείς το ήραμε με χαμηλότερους δημοσιονομικούς στόχους και σημαντικά ηπιότερη δημοσιονομική πολιτική από εδώ και πέρα και μέχρι 2018: συσταλτική δημοσιονομική πολιτική γιατί πρέπει να ολοκληρωθεί η δημοσιονομική προσαρμογή, αλλά καλά σχεδιασμένη δημοσιονομική πολιτική λαμβάνοντας δηλαδή υπόψη τις συνέπειες που αυτή έχει στην πραγματική οικονομία.
Δεύτερο μεγάλο θέμα είναι το θέμα των τραπεζών και της δημιουργίας μιας αγοράς για τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια που προστατεύει τους αδύναμους, αλλά δεν επιβαρύνει τις τράπεζες, κρίσιμος κρίκος για την οικονομική ανάπτυξης της χώρας.
Τρίτον, η έμφαση, εάν θέλετε, σε δομικές αλλαγές στις αγορές προϊόντων που έχουν παραμεληθεί, η δημιουργία ενός περιβάλλοντος που είναι πιο φιλικό στο άνοιγμα και στο κλείσιμο επιχειρήσεων, κρίσιμοι κρίκοι, επίσης, στην οικονομική ανάκαμψη από εδώ και πέρα.
Το 2015 ήταν αναμφίβολα μία δύσκολη χρονιά, μία χρόνια μεγάλης αβεβαιότητας και όπως ξέρουμε τώρα, μία χρονιά οικονομικής στασιμότητας. Ο οικονομικός ρυθμός μεγέθυνσης είναι μείον 0,2%. Υποπτεύομαι, χωρίς να είμαι βέβαιος, ότι η εκτίμηση του κ. Ρέγκλινγκ στηρίζεται στο μέγεθος του δανείου από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας 2015-2018. Ένα μεγάλο μέρος αυτού του δανείου, τα 56 εκατομμύρια, που είναι περίπου τα 3/4 του δανείου, είναι για την ανακύκλωση του χρέους που έχει ήδη συσσωρευθεί. Ένα άλλο κομμάτι πάει στην πραγματική οικονομία με τη μορφή αποπληρωμής ληξιπρόθεσμων οφειλών. Δεν μπορώ να καταλάβω και θεωρώ ότι είναι επιστημονικά αδόκιμο από πού προκύπτει ένα τέτοιο ποσό.