Σε μια χώρα όπου η ανεργία καλπάζει ενώ οι πτυχιούχοι πολλαπλασιάζονται, το αντικείμενο σπουδών -και όχι η πληθώρα πτυχίων- είναι τελικά αυτό που διαχωρίζει τον εργαζόμενο από τον άνεργο, αφού κατά γενική ομολογία δεν υπάρχει αντιστοιχία με τα πτυχία και την εργασία, αλλά με την… ανεργία!

Η έκθεση του ΙΟΒΕ με θέμα «Εκπαίδευση και αγορά εργασίας στην Ελλάδα» είναι αποκαλυπτική σχετικά με τη σύνδεση σπουδών και εύρεσης εργασίας.

Ακτινογραφία

Οι απόφοιτοι πανεπιστημίου των Ανθρωπιστικών Επιστημών βρέθηκαν το 2013 σε ποσοστό 32% σε ανεργία, ενώ το 2016 αυτό υποχώρησε στο 24%. Για το 2016 η ανεργία κυμάνθηκε στους αποφοίτους των Κοινωνικών Επιστημών, της Νομικής και των Οικονομικών σε ποσοστό 19%, όπως και στις Φυσικές Επιστήμες. Αντίστοιχα και ο τομέας της Βιομηχανίας και των Κατασκευών σε ποσοστό 18,6% αντιμετώπισε την ανεργία.

Τα μεγαλύτερα ποσοστά ανά πεδίο σπουδών σε ανεργία αντιμετωπίζουν οι ξένες γλώσσες και οι επιστήμες ζωής (Βιολογία, Βιοχημεία), που το 2016 χτύπησαν κόκκινο με 30% και 34% αντίστοιχα.

Στον αντίποδα είναι οι επιστήμες Υγείας όπου μόλις το 5% αντιμετωπίζει την ανεργία (σ.σ.: το 2009 το ποσοστό ήταν 3%), ενώ και ο τομέας των υπηρεσιών περιορίστηκε το 2016 στο ποσοστό του 12%.

Ανά ίδρυμα

Η εύρεση εργασίας όμως διαφέρει όχι μόνο όσον αφορά τις σπουδές αλλά και το Ιδρυμα από το οποίο προέρχεται το πτυχίο. Ενώ για παράδειγμα στην εκπαίδευση οι πτυχιούχοι των πανεπιστημίων είναι σε συντριπτικό ποσοστό αυτοί που εργάζονται σε σχέση με τους πτυχιούχους ΤΕΙ, στην Υγεία και τη Δημόσια Διοίκηση τα στοιχεία είναι αντιστρόφως ανάλογα.

Στη Δημόσια Διοίκηση – Αμυνα το μερίδιο των εργαζομένων με πανεπιστημιακή εκπαίδευση υπολείπεται εκείνου των αποφοίτων ΤΕΙ (10,6% έναντι 17,6%). Ιδια εικόνα παρατηρείται και στον κλάδο της Υγείας, με το μερίδιο των εργαζομένων με τεχνολογική εκπαίδευση να κυμαίνεται σε διπλάσιο σχεδόν επίπεδο συγκριτικά με εκείνο για τους αποφοίτους των ιατρικών σχολών.

Πιο δημοφιλείς

Απόρροια της τεράστιας συσσώρευσης πτυχιούχων πλην όμως ανέργων σε ορισμένους κλάδους είναι και οι επιλογές για σπουδές. Οι κοινωνικές και οικονομικές σπουδές –αν και οι απόφοιτοί τους αντιμετωπίζουν πρόβλημα να ενταχθούν στην αγορά εργασίας- συγκεντρώνουν το μεγαλύτερο ποσοστό.

Ειδικότερα, το 2016 το 30,1% των αποφοίτων προέρχεται από τις κοινωνικές επιστήμες, τα οικονομικά και τα νομικά, όταν το 2004 το ποσοστό ήταν 26,5%. Δεύτερος έρχεται ο τομέας της Μηχανολογίας, Βιομηχανίας και των Κατασκευών όπου το 2016 οι απόφοιτοι αποτελούσαν το 15,7% του συνόλου.

Αντίθετα, στον τομέα των επιστημών Υγείας, που αντιμετωπίζει διαχρονικά μικρά ποσοστά ανεργίας, ο αριθμός αποφοίτων παραμένει σταθερά χαμηλός, μόλις 12,3%.
Αυξητική τάση στους αποφοίτους παρουσιάζει και ο τομέας της Πληροφορικής όπου από 1,6% των αποφοίτων το 2004, 12 χρόνια μετά, οι απόφοιτοί του καλύπτουν το 3%.

«Πολεμοφόδια»

Τα χρόνια της κρίσης, τα ποσοστά των πτυχιούχων παρουσίασαν έκρηξη, εκτοξεύοντας όμως παράλληλα και τα ποσοστά αυτών στην ανεργία. Ειδικότερα, η μεγαλύτερη αύξηση του αριθμού ανέργων κατεγράφη στους αποφοίτους ανώτατης εκπαίδευσης σε ποσοστό 179,1%.

Τα ποσοστά των νέων -όσων δηλαδή δεν έχουν πρότερη εργασιακή εμπειρία- είναι σταθερά υψηλά, με όσους έχουν πτυχίο να έχουν απλά λιγότερες πιθανότητες να καταδικαστούν στην ανεργία. Ειδικότερα, όσοι είναι απόφοιτοι Λυκείου ήταν σε ποσοστό 43% άνεργοι το 2017, ενώ όσοι έχουν πτυχίο σε ποσοστό 29%.

Οσο ανεβαίνει όμως το επίπεδο σπουδών τόσο αυξάνεται και η πιθανότητα εύρεσης εργασίας. Οι κάτοχοι διδακτορικού έχουν 8 φορές περισσότερες πιθανότητες να έχουν εργασία αντί του να είναι άνεργοι. Οι κάτοχοι μεταπτυχιακού 4 φορές περισσότερες πιθανότητες να βρουν δουλειά, ενώ η αναλογία του απόφοιτου πανεπιστημίου είναι 17,8% υψηλότερη σε σχέση με τον απόφοιτο του ΤΕΙ.

Μισθοί

Οσον αφορά το μισθό, στους άνδρες είναι υψηλότερος από τις γυναίκες διαχρονικά. Το 2016 διαμορφώθηκε κατά μέσο όρο στα 1.012 ευρώ μειωμένος κατά 19,9% σε σχέση με το 2008 (1.264 ευρώ).

Ελαφρώς μικρότερη είναι η πτώση στις γυναίκες, με το μέσο μισθό να έχει υποχωρήσει στα €867 το 2016 από €1.075. Ο μισθός έχει θετική σχέση με το επίπεδο εκπαίδευσης, καθώς αυξάνεται ανάλογα με τη βαθμίδα εκπαίδευσης. Το 2016 η αμοιβή των εργαζομένων με διδακτορικό δίπλωμα κυμαίνεται σε διπλάσιο επίπεδο από εκείνη των εργαζομένων με απολυτήριο Δημοτικού.

Ετσι, ο μέσος μηνιαίος μισθός στα άτομα με διδακτορικό κυμαίνεται στα 1.486 ευρώ το 2016 έναντι 2.033 ευρώ το 2008 (-26,9%) ενώ σε ελαφρώς χαμηλότερο επίπεδο κυμαίνεται ο μέσος μισθός για τα άτομα με μεταπτυχιακό τίτλο σπουδών (1.420 ευρώ).

Αρκετά χαμηλότερος είναι ο μέσος μισθός για τους αποφοίτους πανεπιστημίου, χωρίς ωστόσο να εμφανίζει ουσιαστική διαφορά με τους εργαζόμενους που είναι απόφοιτοι ΤΕΙ (1.074 ευρώ έναντι 1.045 ευρώ).

https://www.eleftherostypos.gr/