Σε τεντωμένο σκοινί βρίσκονται πλέον οι ελληνορωσικές σχέσεις μετά την απέλαση δύο ρώσων διπλωματών και την απαγόρευση εισόδου σε άλλους δύο, με την κατηγορία παράνομων ενεργειών κατά της εθνικής ασφάλειας και ειδικότερα της απόπειρας παρέμβασης στο ζήτημα της συμφωνίας Ελλάδας - ΠΓΔΜ για το ζήτημα της ονομασίας.
Η απέλαση των δύο Ρώσων διπλωματών από την Αθήνα «θα έχει συνέπειες», ανακοίνωσε την Πέμπτη το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών, μέσω της εκπροσώπου του, Μ. Ζαχάροβα. Η τελευταία έκανε λόγο για απόφαση που ελήφθη κατόπιν πιέσεων χωρίς ωστόσο να κατονομάσει ποιοι ήταν εκείνοι που προχώρησαν σε αυτές τις πιέσεις. Η κ. Ζαχάροβα είπε, ωστόσο, πως η μόνη χώρα που επικρότησε την ελληνική ενέργεια κατά της Ρωσίας ήταν οι ΗΠΑ, «πράγμα που αποτελεί έμμεση αλλά σαφή απόδειξη ότι έχουν ανάμιξη στο θέμα ...». Άμεση και σε υψηλούς τόνους ήταν η απάντηση του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών το οποίο έκανε λόγο για ασέβεια και ανυπόστατους ισχυρισμούς.
Ζαχάροβα: Θα υπάρξουν συνέπειες
Σε δηλώσεις της στους δημοσιογράφους, η κ. Ζαχάροβα, αναφέρθηκε στο ζήτημα των απελάσεων από την Αθήνα λέγοντας τα εξής: «Πιστεύουμε ότι οι Έλληνες θα έπρεπε να έχουν επικοινωνήσει με τους Ρώσους συνεργάτες τους και όχι να παρασυρθούν από τη βρώμικη πρόκληση». Η ίδια πρόσθεσε ότι «τέτοιες ενέργειες δεν γίνεται να μην έχουν συνέπειες, δεν εξαφανίζονται χωρίς να αφήσουν κάποιο ίχνος». Οι δηλώσεις της κ. Ζαχάροβα προκάλεσαν ωστόσο πλήθος ερωτημάτων καθώς η εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών αναφέρθηκε σε άγνωστα, μέχρι στιγμής, περιστατικά.
Συγκεκριμένα, σε ερώτηση δημοσιογράφων για απειλές που φέρεται να υπήρξαν από την πλευρά του Σεργκέι Λαβρόφ προς το Νίκο Κοτζιά σε συνάντησή τους που έλαβε χώρα στη Μόσχα, στα μέσα Ιουνίου, ότι η Μόσχα θα μπλοκάρει τη συμφωνία με την πΓΔΜ στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, η κ. Ζαχάροβα τις χαρακτήρισε "ανοησίες". Σημειώνεται ακόμη ότι, σύμφωνα με όσα μετέδωσε ο ΣΚΑΙ, Έλληνας ανταποκριτής ζήτησε από την εκπρόσωπο του Ρωσικού ΥΠΕΞ να σχολιάσει βίντεο στο οποίο μέλη της Ρωσικής αντιπροσωπείας στην Ελλάδα φέρονται να επιχειρούν να χρηματίσουν Έλληνες πολίτες. Στο συγκεκριμένο ερώτημα η κα. Ζαχάροβα τόνισε πως δεν έχει εικόνα για το συγκεκριμένο υλικό και θα υπάρξει τοποθέτηση εάν και εφόσον φθάσει στα χέρια της Ρωσικής διπλωματίας. «Όσον αφορά το βίντεο, πιστεύω ότι πρέπει να το δούμε διότι δεν το έχω δει. Δεν έχω ιδέα τι μου λέτε» είπε χαρακτηριστικά.
Η κ. Ζαχάροβα υποστήριξε ακόμη ότι η Ελλάδα πιέστηκε, χωρίς να λέει από ποιον, ενώ άφησε υπόνοιες ότι οι τεταμένες σχέσεις μπορεί να επηρεάσουν τον τουρισμό. «Ξέρετε σε αυτήν την εποχή και μπορώ να μιλήσω προσωπικά, οι πολίτες μας μπορούν να ελέγξουν από μόνοι τους που θα έπρεπε και που θα ήθελαν να περάσουν τις διακοπές τους, βάσει των πολιτικών τους πεποιθήσεων και της προθυμίας τους, να εμπλέκονται σε πολιτικά προβλήματα. Είναι δική τους δουλειά» ανέφερε.
Σημειώνεται, πάντως, ότι προς το παρόν, και παρά τις προειδοποιήσεις περί αντιποίνων, η Μόσχα μέχρι στιγμές δεν έχει προχωρήσει σε συγκεκριμένες διπλωματικές κινήσεις ως απάντηση στην απέλαση από την Αθήνα των ρώσων διπλωματών.
Η ρωσική θέση για το τι συμβαίνει σήμερα από τη Δύση κατά της Ρωσίας, είναι σαφής, υποστήριξε η Ζαχάροβα, λέγοντας πως επι σειρά ετών προσπαθούν να απομονώσουν τη Ρωσία. Επειδή δεν το κατάφεραν, τώρα επιδιώκουν να ωθήσουν τις χώρες να μαλώσουν μαζί μας, ανέφερε και πρόσθεσε: Δεν είμαστε εμείς που επιδιώκουμε τη ρήξη. Κάποιοι που ο καθένας γνωρίζει ποιοί, επιχειρούν να μας βάλουν να χαλάσουμε τις σχέσεις με την Ελλάδα. Γνωρίζουμε ότι ασκούνται τρομερές πιέσεις.
Στο θέμα της τύχης της επίσκεψης Λαβρόφ στην Αθήνα που κάποια μέσα ενημέρωσης την τοποθετούσαν για το Σεπτέμβριο, απάντησε πως αυτό που έγινε τις τελευταίες μέρες «δεν επιτρέπει να υπάρξει θετική απάντηση...» .
Θύμισε ότι η εξέλιξη αυτή έρχεται σε μια στιγμή που κλείνουν 25 χρόνια από την υπογραφή της συμφωνίας φιλίας και συνεργασίας ανάμεσα στις δυο χώρες και τιμώνται τα 190 χρόνια από τη σύναψη διπλωματικών σχέσεων .
Η απάντηση του ελληνικού ΥΠΕΞ
Άμεση ήταν πάντως η απάντηση του ελληνικού ΥΠΕΞ. «Οι σημερινές δηλώσεις της Εκπροσώπου του Ρωσικού Υπουργείου Εξωτερικών είναι χαρακτηριστικό δείγμα ασέβειας προς τρίτη χώρα, καθώς και έλλειψης κατανόησης του σύγχρονου κόσμου, στον οποίο τα κράτη, ανεξαρτήτως μεγέθους, έχουν αυτοτέλεια και μπορούν να ασκήσουν ανεξάρτητη, πολυδιάστατη και δημοκρατική εξωτερική πολιτική» ανέφερε το υπουργείο Εξωτερικών και προσέθεσε:
«Τέτοιες αρνητικές λογικές παρακίνησαν άλλωστε τους τέσσερις Ρώσους πολίτες να προβούν στις ενέργειες που οδήγησαν στην απέλασή τους ή στην απαγόρευση εισόδου τους στην Ελλάδα. Τα στοιχεία δε, βάσει των οποίων ενήργησε η Ελλάδα, είχαν παρουσιαστεί εγκαίρως στις ρωσικές αρχές. Εξάλλου, και οι ίδιες οι ρωσικές αρχές έχουν πολύ καλή γνώση του τι πράττουν οι άνθρωποί τους. Η Ελλάδα επεδίωξε εξαρχής να διαχωρίσει τις ενέργειες των ατόμων αυτών από την επίσημη ρωσική εξωτερική πολιτική. Με τη σημερινή της όμως δήλωση, η Εκπρόσωπος του ρωσικού Υπουργείου Εξωτερικών υιοθετεί και δείχνει ως να θέλει να νομιμοποιήσει τις παράνομες αυτές ενέργειες».
«Η συνεχής ασέβεια προς την Ελλάδα πρέπει να σταματήσει. Ουδείς δικαιούται ή δύναται να παρεμβαίνει στις εσωτερικές της υπόθεσης. Τέλος, ανυπόστατοι ισχυρισμοί, σύμφωνα με τους οποίους η απόφαση αυτή ελήφθη κατόπιν πιέσεων τρίτων, είναι ανάξιοι σχολιασμού και δείχνουν νοοτροπία ανθρώπων που δεν αντιλαμβάνονται τις αρχές και τις αξίες της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής» καταλήγει η ανακοίνωση.
Ανοιχτό μέτωπο και με την πΓΔΜ
Ανοιχτό μέτωπο έχει η Ρωσία και με την πΓΔΜ μετά τις καταγγελίες Ζάεφ ότι Έλληνες επιχειρηματίες που διάκεινται ευνοϊκά προς τη Ρωσία επιχείρησαν να υποκινήσουν βίαιες ενέργειες στην πΓΜΔ για να υπονομεύσουν τη συμφωνία για το ονοματολογικό. Την Τρίτη, η Πρεσβεία της Ρωσίας στα Σκόπια αντέδρασε έντονα και σε ανακοίνωση της έκανε λόγο για εικασίες Ζάεφ, παρόμοιες με αυτές που πρόσφατα είχε εκφράσει και η Υπουργός Άμυνας της γειτονικής χώρας. Η Ρωσική πρεσβεία έκανε μάλιστα λόγο για «αντιπαραγωγικές και ανεύθυνες προσπάθειες» που έχουν στόχο να εκφοβίσουν τους πολίτες με μια «πλασματική ρωσική απειλή».
Στο θέμα επανήλθε την Τετάρτη ο πρωθυπουργός των Σκοπίων Ζόραν Ζάεφ, δηλώνοντας ότι δεν υπάρχει ανάγκη οι αρχές της πΓΔΜ να υποβάλλουν έγγραφα στις ελληνικές Αρχές που επιθυμούν να διεξάγουν έρευνες σχετικά με τα όσα είχε καταγγείλει ο ίδιος προ ημερών. Ο Ζάεφ δήλωσε ότι δεν υπάρχουν ηχογραφήσεις αλλά καταθέσεις που πήρε η Αστυνομία από τους συλληφθέντες των επεισοδίων έξω από το Σκοπιανό Κοινοβούλιο.
«Αυτές οι καταθέσεις δόθηκαν μετά τις επιθέσεις εναντίον των αστυνομικών μπροστά στο Κοινοβούλιο. Σχολιάζω αυτό ώστε να στείλω ένα μήνυμα ότι πρέπει να οικοδομούνται φιλίες και να μην δημιουργούνται λόγοι εχθρότητας. Η πΓΔΜ έχει ήδη επιδείξει ένα παράδειγμα οικοδόμησης καλών σχέσεων και θα συνεχίσουμε να το κάνουμε με όλες τις χώρες, και αυτό περιλαμβάνει και τη Ρωσική Ομοσπονδία», δήλωσε ο Ζάεφ.