Χολοκυστίτιδα είναι μια ασθένεια που αφορά τη χοληδόχο κύστη και χαρακτηρίζεται από τη φλεγμονή αυτού του πολύ σημαντικού οργάνου στο σώμα.
Εμφανίζεται περίπου στο 10% του πληθυσμού, συχνότερα σε γυναίκες (20-55 ετών 5-20% και άνω των 50 ετών 25-30%) και στους ηλικιωμένους. Συγκεκριμένες πληθυσμιακές ομάδες (στους Σκανδιναβούς εμφανίζεται σε ποσοστό 50%) και συγγενείς πρώτου βαθμού έχουν επίσης αυξημένες πιθανότητες εκδήλωσης της νόσου, η οποία κατά 90% συνοδεύεται από παρουσία χολόλιθων (πέτρες στην χολή).
Αίτια
Η συχνότερη αιτιολογία είναι η στάση ροής της χολής από την χοληδόχο κύστη προς τον γαστρεντερικό σωλήνα (έντερο) που αυξάνει την πιθανότητα ανάπτυξης μικροβίων. Η παρουσία χολόλιθων, οι διαταραχές της κένωσης της χοληδόχου κύστεως και τα ακατάστατα και πλούσια σε λίπη γεύματα, μπορούν να πυροδοτήσουν κολικό της χοληδόχου κύστεως και να οδηγήσουν σε φλεγμονή.
Συμπτώματα
Η οξεία χολοκυστίτιδα εκδηλώνεται με πόνο στο επιγάστριο (πάνω από το στομάχι) και στο δεξιό υποχόνδριο . Ο πόνος συνοδεύεται από ναυτία και εμετούς. Στις περισσότερες περιπτώσεις υπάρχει πυρετός, εκτός από τα πολύ εξασθενημένα, ή ηλικιωμένα άτομα, όπου η οξεία φλεγμονή είναι δυνατόν να εξελιχθεί χωρίς πυρετικό.
Στο 10-30% των περιπτώσεων εμφανίζεται ίκτερος (κίτρινη απόχρωση στο δέρμα και τους επιπεφυκότες). Ο πόνος φαίνεται ότι επηρεάζεται από τις ξαφνικές κινήσεις του ασθενούς, το βήχα ή τη βαθιά εισπνοή.
Πιθανές επιπλοκές
Η μη έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπιση της οξείας χολοκυστίτιδας μπορεί να οδηγήσει σε ενδοκοιλιακή φλεγμονή, εμπύημα χοληδόχου κύστεως, νέκρωση τοιχώματος και ρήξεως αυτής, συνθήκες επείγουσες και δύσκολες.
Μέθοδοι αντιμετώπισης
Αρχικά επιβάλλεται διακοπή σίτισης από το στόμα και χορήγηση αντιβιοτικών ευρέος φάσματος, καθώς και αναλγητικών, κατά προτίμηση ενδοφλέβια.
Η περαιτέρω τακτική για την αντιμετώπιση της οξείας χολοκυστίτιδας εξαρτάται από το χρόνο της διάγνωσης σε σχέση με την έναρξη της νόσου, τη βαρύτητα της φλεγμονής και την άποψη του χειρουργού.
Εφόσον η διάγνωση γίνει μέσα στο πρώτο 48ωρο και η φλεγμονή έχει τάση προς εξέλιξη και όχι προς ύφεση, ή συνυπάρχουν εμπύημα, εμφυσηματική χολοκυστίτιδα, σημεία περιτονίτιδας ή και σηπτικής καταπληξίας είναι προτιμότερο να γίνει επείγουσα χολοκυστεκτομή.
Στις περιπτώσεις όπου η φλεγμονή είναι ήπια και έχει τάση προς υποχώρηση, μπορεί αρχικά να ακολουθηθεί συντηρητική αγωγή και να προγραμματιστεί η χολοκυστεκτομή μετά από το πέρας 2-3 μηνών, αφού θα έχει υποχωρήσει η φλεγμονή. Η ελάχιστα επεμβατική (λαπαροσκοπική) χειρουργική είναι ο πιο σύγχρονος και ενδεδειγμένος τρόπος.
Πώς να προφυλαχθείτε από τη νόσο
Η πρόγνωση της οξείας χολοκυστίτιδας εξαρτάται κατά ένα μεγάλο βαθμό από την ηλικία του ασθενούς, τις συνυπάρχουσες παθολογικές καταστάσεις, ιδίως του καρδιαγγειακού συστήματος και τις επιπλοκές της οξείας χολοκυστίτιδας. Η θνητότητα της οξείας χολοκυστίτιδας είναι γύρω στο 3%, αλλά μετά την ηλικία των 65 ετών φτάνει στο 10%.