Tη δημιουργία ενός «εργαλείου φερεγγυότητας» για την κάλυψη των κεφαλαιακών αναγκών υγιών ευρωπαϊκών επιχειρήσεων, που διατρέχουν κίνδυνο λόγω των μέτρων για τον περιορισμό της εξάπλωσης του κορονοϊού, θα προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Αυτό δήλωσε η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, σε ομιλία της στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για το νέο Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο της ΕΕ και το Σχέδιο Ανάκαμψης της ευρωπαϊκής οικονομίας.
Κομισιόν: Οι τρεις πυλώνες του σχεδίου ανάκαμψης
Στην ομιλία της στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, η πρόεδρος της Κομισιόν είπε ότι το πακέτο ανάκαμψης της ευρωπαϊκής οικονομίας από την κρίση του κορονοϊού θα περιλαμβάνει και επιχορηγήσεις και θα αποτελείται από δύο σκέλη:
Πρώτον, τον πολυετή προϋπολογισμό της ΕΕ (ή MFF που αφορά την περίοδο 2021-2027) και,
δεύτερον, επιπλέον αυτού θα υπάρχει ένα εργαλείο ανάκαμψης που θα χρηματοδοτηθεί με τα ποσά που μπορεί να δανεισθεί η Ευρωπαϊκή Επιτροπή από τις κεφαλαιαγορές με την εγγύηση των κρατών - μελών.
Τόνισε, επίσης, ότι το σύνολο των κεφαλαίων για την ανάκαμψη θα διοχετευθεί μέσω προγραμμάτων της ΕΕ.
Για το πού θα διατεθούν τα κεφάλαια αυτά, η φον ντερ Λάιεν επεσήμανε ότι θα υπάρχουν τρεις πυλώνες: Ο πρώτος πυλώνας θα εστιάσει στη στήριξη των κρατών - μελών για να ανακάμψουν και να εξέλθουν ισχυρότερα από την κρίση. Ο κύριος όγκος των χρημάτων θα διατεθεί στο πλαίσιο αυτού του πυλώνα για τη χρηματοδότηση βασικών δημόσιων επενδύσεων και μεταρρυθμίσεων που θα είναι εναρμονισμένες με την προτεραιότητα της μετάβασης σε μία κλιματικά ουδέτερη, ψηφιοποιημένη και ανθεκτική Ευρώπη.
Αυτό, όπως είπε η φον ντερ Λάιεν, θα γίνει στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, ενώ τα κεφάλαια θα είναι διαθέσιμα σε όλες τις χώρες της ΕΕ και θα υπάρξει εστίαση σε εκείνα τα μέρη της Ένωσης που έχουν επηρεασθεί περισσότερο. Στο πλαίσιο του πρώτου πυλώνα, η Κομισιόν θα προτείνει μία αύξηση των πόρων του Ταμείου Συνοχής, πέραν αυτών που έχει συνήθως στους πολυετείς προϋπολογισμούς της ΕΕ.
Ο δεύτερος πυλώνας αφορά στην επανεκκίνηση της ευρωπαϊκής οικονομίας και στην παροχή βοήθειας για να γίνουν ιδιωτικές επενδύσεις. Όπως είπε η πρόεδρος της Κομισιόν, θα δημιουργηθεί για πρώτη φορά ένα νέο Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων, το οποίο «θα βοηθήσει τις επενδύσεις σε κρίσιμες αλυσίδες αξίας για τη μελλοντική ανθεκτικότητα και στρατηγική αυτονομία μας, όπως ο φαρμακευτικός τομέας», προσθέτοντας: «Η Ευρώπη πρέπει να μπορεί να παράγει η ίδια κρίσιμης σημασίας φάρμακα. Για να γίνει, όμως, αυτό χρειαζόμαστε επενδύσεις από υγιείς εταιρείες.
Αυτός είναι ο λόγος που θα προτείνουμε, επίσης, ένα νέο Εργαλείο Φερεγγυότητας. Αυτό θα βοηθήσει στην κάλυψη των αναγκών ανακεφαλαιοποίησης υγιών εταιρειών που διατρέχουν κίνδυνο λόγω των μέτρων για τον περιορισμό της εξάπλωσης του κορονοϊού - όπου και αν είναι η έδρα τους στην Ευρώπη».
Ο τρίτος πυλώνας αφορά στην ενίσχυση προγραμμάτων που απέδειξαν την αξία τους στην κρίση, όπως το RescEU ή το Horizon Europe, ενώ θα δημιουργηθεί ένα νέο ειδικό Πρόγραμμα Υγείας.
Το εργαλείο ανάκαμψης θα επικεντρωθεί στα πρώτα χρόνια της ανάκαμψης και θα προβλέπει τη δυνατότητα εμπροσθοβαρών επενδύσεων, ακόμη και φέτος, χρησιμοποιώντας χρηματοδοτικά μοντέλα που βασίζονται σε εθνικές εγγυήσεις, είπε η φον ντερ Λάιεν. Θα συμπληρώσει, πρόσθεσε, τα τρία σημαντικά δίχτυα ασφαλείας που συμφώνησαν οι ηγέτες της ΕΕ τον Απρίλιο - το πρόγραμμα SURE και τη χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας, τονίζοντας ότι «μαζί με τον επόμενο πολυετή προϋπολογισμό μας θα είναι η φιλόδοξη απάντηση που χρειάζεται η Ευρώπη».
H υποβολή αιτήσεων, στο νέο πρόγραμμα του ΕΣΠΑ, προϋπολογισμού 280 εκατ. ευρώ για τη χρηματοδότηση ερευνητικών έργων, «Ερευνώ - Δημιουργώ - Καινοτομώ» ξεκινά στις 23 Μαρτίου και θα ολοκληρωθεί στις 17 Μαΐου 2017, όπως ανακοινώθηκε χθες.
Το πρόγραμμα προωθεί τη σύνδεση της έρευνας και της καινοτομίας με την επιχειρηματικότητα, με στόχο την ενίσχυση της παραγωγικότητας και της εξωστρέφειας των επιχειρήσεων και τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητάς τους και αποτελεί μία από τις πιο σημαντικές δράσεις του νέου ΕΣΠΑ, προϊόν της στενής συνεργασίας του υπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυξης με το υπουργείο Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων.
Aιτήσεις χρηματοδότησης στο Πρόγραμμα μπορούν να υποβάλουν μεμονωμένες επιχειρήσεις, ομάδες επιχειρήσεων ή και συμπράξεις επιχειρήσεων με ερευνητικούς οργανισμούς. Τα σχέδια που κατατίθενται θα πρέπει να προωθούν την έρευνα, την τεχνολογική ανάπτυξη και την καινοτομία και να εντάσσονται στις κατηγορίες: α) Έρευνα και ανάπτυξη από μικρομεσαίες επιχειρήσεις, β) Συμπράξεις επιχειρήσεων με ερευνητικούς οργανισμούς, γ) Αξιοποίηση ερευνητικών αποτελεσμάτων.
Η δράση «Ερευνώ - Δημιουργώ - Καινοτομώ» έχει προϋπολογισμό 280 εκατ. ευρώ, θα ολοκληρωθεί σε 3 κύκλους και θα υλοποιηθεί από την Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης και Εφαρμογής Δράσεων ΕΤΑΚ/Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας. Η ημερομηνία έναρξης ηλεκτρονικής υποβολής των αιτήσεων χρηματοδότησης στο πληροφοριακό σύστημα κρατικών ενισχύσεων (www.ependyseis.gr/mis) ορίζεται για τον Α' Κύκλο η Πέμπτη, 23 Μαρτίου 2017 και ώρα 15.00 με καταληκτική ημερομηνία την Τετάρτη, 17 Μαΐου 2017 και ώρα 16:00.
«Η προκήρυξη του προγράμματος βρίσκεται στο επίκεντρο του στρατηγικού κυβερνητικού σχεδιασμού για τη διαμόρφωση της Οικονομίας της Γνώσης ως σημαντικού αναπτυξιακού εργαλείου. Η δράση αυτή εστιάζει στη στήριξη της εφαρμοσμένης Έρευνας και την αξιοποίηση ώριμων ερευνητικών αποτελεσμάτων. Σε συνδυασμό με άλλες χρηματοδοτικές δυνατότητες, όπως οι πόροι που διατίθενται μέσω του ΕΛΙΔΕΚ, συνεισφέρει στη διαμόρφωση μιας συγκροτημένης και ολοκληρωμένης στρατηγικής για την επιτυχία της αναπτυξιακής προσπάθειας της χώρας» δήλωσε ο αναπληρωτής υπουργός Έρευνας και Καινοτομίας, Κώστας Φωτάκης.
Στην ίδια κατεύθυνση, ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομίας Αλέξης Χαρίτσης σημείωσε πως η δράση «Ερευνώ - Δημιουργώ - Καινοτομώ» είναι από τις πιο εμβληματικές του νέου ΕΣΠΑ με μεγάλο προϋπολογισμό, που στοχεύει στην προώθηση της έρευνας και της καινοτομίας και τη σύνδεση τους με την παραγωγή. «Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα της ελληνικής οικονομίας», επισήμανε ο κ. Χαρίτσης, «είναι οι πολύ χαμηλές δαπάνες για την έρευνα και την τεχνολογία που δεν επιτρέπουν την αξιοποίηση του υψηλά μορφωμένου και καταρτισμένου ανθρώπινου δυναμικού που διαθέτει η χώρα και που τώρα φεύγει στο εξωτερικό στερώντας από την οικονομία την πιο σημαντική παραγωγική της δύναμη. Αυτή την κατάσταση είμαστε αποφασισμένοι να την αλλάξουμε».
imerisia.gr
Στα δυσθεώρητα ύψη των 326,3 δισ. ευρώ ή περίπου 185% του ΑΕΠ, ανήλθε το ελληνικό δημόσιο χρέος στο τέλος του 2016, καταγράφοντας άνοδο περίπου 5 δισ. ευρώ σε σχέση με το τέλος του 2015. Η διεύρυνση οφείλεται στην εισροή πρόσθετων κεφαλαίων από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Στήριξης, ο οποίος αποτελεί και τον βασικό δανειστή της χώρας, αφού προς τον Μηχανισμό η χώρα οφείλει 227,7 δισ. ευρώ
Σύμφωνα με το τριμηνιαίο δελτίο χρέους, στο τέλος του 2016 τα ταμειακά διαθέσιμα έφταναν στα 2,79 δισ. ευρώ, οριακά μειωμένα σε σχέση με τον Σεπτέμβριο του 2016, ενώ ο βραχυπρόθεσμος δανεισμός μέσω repos από φορείς του Δημοσίου διαμορφώθηκε ελαφρώς άνω των 11 δισ. ευρώ.
Η «γεωγραφία» του ελληνικού χρέους, όπως αποτυπώνεται στα στοιχεία τα οποία δημοσιοποίησε χθες ο Οργανισμός Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους, αποτυπώνει τη μεγάλη «μετακίνηση» που έγινε τα τελευταία χρόνια στο ελληνικό χρέος, το οποίο πέρασε από τους ιδιώτες στα κράτη - μέλη της Ευρωζώνης και το ΔΝΤ, τους επίσημους πιστωτές της χώρας. Είναι ενδεικτικό πως σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια το Δημόσιο χρωστά 71,6 δισ. ευρώ, όταν τα δάνεια του Μηχανισμού Στήριξης ανέρχονται σε 227,7 δισ. ευρώ.
Δημόσιο χρέος που κόβει την ανάσα έχει η Ελλάδα
Την ίδια ώρα, εκτεταμένος είναι ο βραχυπρόθεσμος δανεισμός του δημοσίου μέσω των γενικών φορέων της κυβέρνησης, που διαμορφώθηκε στα 11,3 δισ. ευρώ στο τέλος του 2016, ενώ μέσω εντόκων γραμματίων ο δανεισμός που «ανακυκλώνεται» μέσα στο έτος κινείται στα επίπεδα των 14,8 δισ. ευρώ. Ιδιαίτερα σημαντικό ως προς τη διαδικασία αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους που βρίσκεται σε εξέλιξη, είναι πως το 80,3% του ελληνικού χρέους, είναι μακροπρόθεσμης διάρκειας, δηλαδή έχει διάρκεια άνω των 5 ετών, το 11% έχει διάρκεια έως ένα έτος και μόλις το 8,65% είναι μεσοπρόθεσμο, δηλαδή έχει διάρκεια από 1 ? 5 χρόνια.
Στα 16,6 χρόνια
Η μέση σταθμική υπολειπόμενη φυσική διάρκεια του χρέους της κεντρικής διοίκησης, που αποτελεί διαφορετικό μέγεθος από το χρέος της γενικής κυβέρνησης το οποίο βρίσκεται στο μικροσκόπιο των πιστωτών, είναι τα 16,6 χρόνια. Την ίδια ώρα, σε υψηλά επίπεδα παραμένει το υφιστάμενο ύψος των εγγυημένων δανείων του Δημοσίου. Παρά τη μικρή υποχώρηση που σημείωσαν στο τέλος του 2016, από τον Σεπτέμβριο του 2016, διαμορφώθηκαν σε 12,88 δισ. ευρώ, (από 12,9 δισ. στο τέλος Σεπτεμβρίου). Σε ό,τι αφορά στον νέο δανεισμό, το 2016, το 40,3% αφορούσε σε δάνεια του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Στήριξης, το 58,3% αφορούσε σε έντοκα γραμμάτια και το 1,4 δισ. ευρώ σε δάνεια της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων. Το 40,9% του νέου δανεισμού έχει διάρκεια από 15 έως 40 έτη, ενώ το 59,1% έχει διάρκεια μεγαλύτερη του ενός έτους.
Συγκεκριμένες προτάσεις με στόχο την περαιτέρω σταδιακή άρση των περιορισμών στην κίνηση κεφαλαίων δημοσιοποίησε η Ελληνική Ένωση Τραπεζών (ΕΕΤ), σε μελέτη της για τη λειτουργία του ελληνικού τραπεζικού συστήματος.
Στις 28 Ιανουαρίου 2017 έκλεισαν δεκαεννέα μήνες από την έναρξη της τραπεζικής αργίας βραχείας διάρκειας και την, από 18 Ιουλίου 2015, επιβολή περιορισμών στις αναλήψεις μετρητών και στις μεταφορές κεφαλαίων. Έκτοτε, οι καταθέσεις στις τράπεζες της χώρας μας έχουν σταδιακά αυξηθεί ενώ η χρήση του μηχανισμού έκτακτης ενίσχυσης σε ρευστότητα (ELA) μειώθηκε κατά 49%, αναφέρει η ΕΕΤ.
Λαμβάνοντας υπόψη τα σημερινά δεδομένα της ελληνικής οικονομίας και του χρηματοπιστωτικού της συστήματος, η ΕΕΤ, ήδη από το τέλος Νοεμβρίου 2016, κατέθεσε οκτώ (8) συγκεκριμένες προτάσεις για την περαιτέρω σταδιακή άρση των περιορισμών προκειμένου:
1. Μετρητά που δεν αναλήφθηκαν κάποια ημέρα ή ημέρες να μπορούν να αναληφθούν σωρευτικά έως του ποσού των δυο χιλιάδων (2.000) ευρώ σε χρονικό διάστημα ενός ημερολογιακού μήνα (από 840 ευρώ ανά δυο εβδομάδες που ισχύει σήμερα).
2. Να επιτραπεί: α) να ανοίγονται νέοι λογαριασμοί όψεως ή καταθετικοί και να προστίθενται συνδικαιούχοι στους ήδη υφιστάμενους ακόμα και εάν δημιουργείται νέος κωδικός πελάτη (Customer ID) από την τράπεζα, και β) να ενεργοποιούνται αδρανείς, κατά την έννοια του Ν. 4151/2013 (Α΄ 103), λογαριασμοί.
3. Να επιτραπεί η ανάληψη μετρητών έως ποσοστού του 60% συνολικά (από 30% σήμερα) από χρηματικά ποσά τα οποία, μετά την έναρξη ισχύος της σχετικής τροποποίησης, θα πιστώνονται με μεταφορά πίστωσης από τράπεζα που λειτουργεί στο εξωτερικό, σε τραπεζικούς λογαριασμούς των δικαιούχων νομικών και φυσικών προσώπων.
4. Να συμπεριληφθούν ρητώς στις ισχύουσες διατάξεις του στοιχείου στ) της παρ. 11 του άρθρου πρώτου της Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου, όπως αυτή τροποποιήθηκε επανειλημμένα και ισχύει, και τα μεταφερόμενα από την αλλοδαπή χρηματικά ποσά που πιστώνονται σε λογαριασμούς που τηρούνται σε τράπεζα που λειτουργεί στην Ελλάδα και συνιστούν αποτέλεσμα εκκαθάρισης συναλλαγών καρτών πληρωμών (χρεωστικών, πιστωτικών και προπληρωμένων) που έχουν εκδοθεί από φορέα παροχής υπηρεσιών πληρωμών του εξωτερικού (κάρτες πληρωμών εξωτερικού).
Η μη ρητή συμπερίληψη των συγκεκριμένων συναλλαγών στα «ελεύθερα» κεφάλαια μιας ελληνικής επιχείρησης έχει οδηγήσει πολλές από αυτές (τουριστικές, ξενοδοχειακές, αεροπορικές, κ.λπ) στην υπογραφή νέων ή στην ενεργοποίηση υφιστάμενων, πριν την 18/7/2015, συμβάσεων αποδοχής καρτών πληρωμών με φορείς αποδοχής συναλλαγών καρτών του εξωτερικού, δημιουργώντας σαφές ανταγωνιστικό μειονέκτημα για τις τράπεζες και τους λοιπούς φορείς αποδοχής συναλλαγών καρτών πληρωμών που λειτουργούν στη χώρα μας.
5. Να επιτραπεί η αποδοχή και εκτέλεση εντολών μεταφοράς κεφαλαίων προς το εξωτερικό από τράπεζες έως του ποσού των δύο χιλιάδων (2.000) ευρώ ανά κωδικό πελάτη (Customer ID) και ανά ημερολογιακό μήνα με ταυτόχρονo διπλασιασμό του υφιστάμενου μηνιαίου ορίου εγκρίσεων (στα 106 εκατ. ευρώ έναντι 53 εκατ. ευρώ σήμερα).
6. Να επιτραπεί η μεταφορά θεματοφυλακής στο εξωτερικό για υφιστάμενους πελάτες.
7. Να διεκπεραιώνονται απευθείας από το δίκτυο των καταστημάτων των τραπεζών συναλλαγές νομικών προσώπων ή επιτηδευματιών προς το εξωτερικό στο πλαίσιο των επιχειρηματικών τους δραστηριοτήτων, που δεν υπερβαίνουν τις τριάντα χιλιάδες (30.000) ευρώ η καθεμία, ανά πελάτη, ανά ημέρα, χωρίς την υποχρέωση προσκόμισης σε κατάστημα τράπεζας των σχετικών τιμολογίων και λοιπών παραστατικών και δικαιολογητικών. Με αυτήν την πρόταση θα περιοριστεί το διαχειριστικό κόστος των τραπεζών και θα μειωθούν οι προμήθειες προς μικρές επιχειρήσεις και ελεύθερους επαγγελματίες για τη μεταφορά κεφαλαίων στο εξωτερικό για την αγορά αγαθών και υπηρεσιών έναντι παραστατικών.
8. Να τροποποιηθεί το σημείο iv. του στοιχείου β) της παραγράφου 2 του άρθρου 6 της υπ' αριθμ. 6/27.7.2016 απόφασης της Επιτροπής Έγκρισης Τραπεζικών Συναλλαγών, όπως τροποποιήθηκε με την υπ' αριθμ. 9/22.9.2016 απόφαση της Επιτροπής Έγκρισης Τραπεζικών Συναλλαγών ως ακολούθως: «iv. το ποσό της αιτούμενης μεταφοράς κεφαλαίων στο εξωτερικό, συναθροιζόμενο με το ποσό που ήδη έχει εγκριθεί εντός του μήνα από το σύνολο του τραπεζικού συστήματος της χώρας δεν υπερβαίνει σωρευτικά για τον ίδιο μήνα το 180% της μέγιστης μηνιαίας αξίας των εισαγωγών/ενδοκοινοτικών αποκτήσεων της περιόδου 01/01/2015-31/12/2016».
Με το ισχύον καθεστώς, όσες επιχειρήσεις είναι νεοσύστατες (έναρξη μετά την 1η Οκτωβρίου 2014) μπορούν να εκτελέσουν μεταφορές κεφαλαίων στο εξωτερικό χωρίς να ισχύει το στοιχείο της ιστορικότητας του 140%. Αντίθετα, όσες επιχειρήσεις δεν είναι νεοσύστατες και είχαν χαμηλές εισαγωγές το περασμένο διάστημα, αναγκάζονται συχνά να καθυστερούν τις πληρωμές τους καθώς δεν πληρούν το κριτήριο της ιστορικότητας του 140%. Αυτό όμως δεν ευνοεί την προσπάθειά τους να αναπτυχθούν.
imerisia.gr
Η κυβέρνηση σχεδιάζει να ανοίξει ένα παράθυρο τρίμηνης διάρκειας σε όσους έχουν αδήλωτα κεφάλαια εντός και εκτός Ελλάδας, προσφέροντας απαλλαγή από ποινικές διώξεις για πράξεις φοροδιαφυγής με την καταβολή φόρων και προσαυξήσεων που μπορεί να φτάσουν έως και το 90% των κεφαλαίων.
Σύμφωνα με «Τα Νέα», η «προσφορά» απέχει πολύ από τους αρχικούς σχεδιασμούς και τα χαρακτηριστικά αμνήστευσης που οραματίζονταν ορισμένα κυβερνητικά στελέχη για να γεμίσουν τα άδεια κρατικά ταμεία ενάμιση χρόνο νωρίτερα διαγράφονται ένα προς ένα υπό καθεστώς ασφυκτικών πιέσεων από τους δανειστές.
Το νομοσχέδιο για την οικειοθελή αποκάλυψη αδήλωτων κεφαλαίων καταρτίζεται πλέον με έναν συνδυασμό φόρων και προσαυξήσεων που μπορεί να αγγίζουν έως και το 90% των αφορολόγητων χρημάτων ή, αν η εν εξελίξει διαπραγμάτευση γείρει περισσότερο προς τις ελληνικές επιδιώξεις, η απώλεια κεφαλαίου μπορεί να περιοριστεί σε ποσοστό της τάξεως του 70%.
Το αντάλλαγμα δεν θα είναι άλλο από την απαλλαγή από ποινικές κυρώσεις για πράξεις φοροδιαφυγής. Και αυτό όμως βρίσκεται υπό διαπραγμάτευση.