Στο φως εκπληκτικό μυκηναϊκό ανάκτορο

Αύγουστος 26, 2015
Δύο σημαντικές έρευνες στη Λακωνία, στο Ξηροκάμπι και στις Αμύκλες έκλεισαν για φέτος, έχοντας δώσει εξαιρετικής σημασίας ευρήματα. 

Χωρίς επιχορηγήσεις, χωρίς πόρους, χωρίς βοήθεια, οι Ελληνες αρχαιολόγοι συνεχίζουν με επιμονή, επιστημοσύνη και αγάπη, μέσω των συστηματικών ανασκαφών που διεξάγουν, να φέρνουν στο φως σημαντικά στοιχεία για το παρελθόν και την Ιστορία της χώρας μας.

Στην πεδιάδα της Σπάρτης, στον λόφο του Αγίου Βασιλείου, κοντά στο χωριό Ξηροκάμπι, ανασκάπτεται από την επίτιμη έφορο Αδαμαντία Βασιλογάμβρου και τους συνεργάτες της ένα νέο μυκηναϊκό ανάκτορο, το μοναδικό που έχει εντοπιστεί στη Λακωνία. Στις έρευνες, που ξεκίνησαν το 2009, έχουν εντοπισθεί πολλές πινακίδες της Γραμμικής Β', στην οποία πρώτα καταγράφηκε η ελληνική γλώσσα. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι η συγκεκριμένη ανασκαφή χαρακτηρίζεται μία από τις πιο σπουδαίες συστηματικές στον τομέα της ελληνικής προϊστορίας.

Η ανασκαφή του Ιερού του Αμυκλαίου Απόλλωνα διεξάγεται υπό τη διεύθυνση του ομότιμου καθηγητή Αγγελου Δεληβορριά, με τη συνεργασία του Σταύρου Βλίζου. Εκεί αποκαλύπτεται ένα από τα σημαντικότερα ελληνικά ιερά με έναρξη ζωής στα γεωμετρικά χρόνια.

Ο ναός

Πλαστικό ρυτό σε σχήμα κεφαλής ταύρου
Πλαστικό ρυτό σε σχήμα κεφαλής ταύρου
 

Ιδιαίτερη προσοχή δίνεται στον ναό του Απόλλωνα, τον ξεχωριστό Θρόνο, που είναι έργο επώνυμου αρχιτέκτονα, του Βαθυκλή. Το Ιερό έχει υποστεί εκτεταμένη καταστροφή κατά το παρελθόν.

Στο Ξηροκάμπι, με την εφαρμογή μεθόδων γεωφυσικής διασκόπησης, έχουν εντοπιστεί θαμμένα οικοδομικά κατάλοιπα σε έκταση τουλάχιστον 35 στρεμμάτων. Η πρώτη εγκατάσταση έγινε κατά τον 17ο- 16ο αι. π.Χ. και έζησε μια καταστροφή, πιθανόν από πυρκαγιά, τέλη 15ου-αρχές 14ου αι. π.Χ.

Σφραγιδόλιθος με απεικόνιση ναυτίλου
Σφραγιδόλιθος με απεικόνιση ναυτίλου
 

Στη συνέχεια, ιδρύονται νέα ισχυρά και εκτεταμένα ανακτορικά κτίρια. Αναπτύσσονται περιμετρικά μιας μεγάλης κεντρικής αυλής, στις δύο πλευρές της οποίας (νότια και δυτική) έχει αποκαλυφθεί στοά επί πεσσοκιονοστοιχίας.

Σε δωμάτιο του ορόφου της Δυτικής Στοάς φυλασσόταν ένα αρχείο του ανακτόρου, η ανασκαφή του οποίου βρίσκεται σε εξέλιξη.

Οι ωμές πήλινες πινακίδες, στις οποίες με χαραγμένα τα κείμενα σε Γραμμική Β' γραφή, διατηρήθηκαν χάρη σε πυρκαγιά που επίσης κατέστρεψε τα νέα ανακτορικά κτίρια κατά την ΥΕ ΙΙΙ Α περίοδο (14ος αι. π.Χ.).

Το δάπεδο του δωματίου όπου βρίσκονται το αρχείο και τα σπασμένα πιθάρια, όπως έχει καταρρεύσει μετά την καταστροφή
Το δάπεδο του δωματίου όπου βρίσκονται το αρχείο και τα σπασμένα πιθάρια, όπως έχει καταρρεύσει μετά την καταστροφή

Το αρχείο περιλαμβάνει πινακίδες όλων των γνωστών από τα άλλα ανακτορικά κέντρα τύπων, φυλλόσχημες και σελιδόσχημες, καθώς και ετικέτες και πήλινα σφραγίσματα.

Στα κείμενα αναφέρονται παροχές αγαθών σε ιερό ή ιερά, ανδρικά και γυναικεία ονόματα, τοπωνύμια και ο τίτλος άναξ, στη γενική πτώση άνακτος.

Οπως η σημειώνει η κ. Βασιλογάμβρου, η κεραμεική και οι επιγραφές θα πρέπει να μελετηθούν επισταμένως.

Κάτι που γίνεται καθ' όλη τη διάρκεια του έτους που η αρχαιολόγος δεν είναι στην ανασκαφή.

Η ίδια δεν αναφέρει ονόματα, ούτε πρώιμα συμπεράσματα.

Λεπτομέρεια από τον χώρο του αρχείου
Λεπτομέρεια από τον χώρο του αρχείου
 

Τονίζει μονάχα πως χρειάζεται «πολλή δουλειά και μελέτη».

Με λατρευτικές - θρησκευτικές πρακτικές συνδέεται ένα από τα κτίρια που ανασκάπτονται ανατολικά της αυλής, το Κτίριο Α. Η φωτιά έψησε και διατήρησε σε ικανό ύψος την ωμοπλινθοδομή και την πηλοκονία των εσωτερικών διαχωριστικών τοίχων του, στο οποίο έχουν μέχρι στιγμής ερευνηθεί δέκα δωμάτια.

Περιείχαν πολλά χαρακτηριστικά λατρευτικά αντικείμενα και σκεύη, όπως πήλινα ειδώλια βοοειδών και ελεφαντοστέινο ειδώλιο ανδρικής μορφής που κρατάει νεαρό μοσχαράκι ή ταύρο, μεγάλο πήλινο ρυτό σε σχήμα κεφαλής ταύρου, λίθινη πρόχους με διπλό χείλος, δύο μεγάλοι τρίτωνες κ.ά.

Λαιμός λίθινης τελετουργικής πρόχου
Λαιμός λίθινης τελετουργικής πρόχου

Εκτός αυτών βρέθηκαν πολλά μικρά διακοσμητικά αντικείμενα καθώς και σφραγιδόλιθοι, αιγυπτιακοί σκαραβαίοι κ.ά. Σε ένα δωμάτιο φυλάσσονταν, πιθανόν τακτοποιημένα σε κιβώτιο από οργανικό υλικό, είκοσι ένα χάλκινα ξίφη, ενώ κάτω από το δάπεδο ενός άλλου, βρέθηκε πυκνό στρώμα από οστά ζώων, αγγεία και πολύτιμα μικροαντικείμενα.

Τοιχογραφίες
Μεγάλη ποσότητα θραυσμάτων τοιχογραφιών με χαρακτηριστικά μυκηναϊκά θέματα που βρέθηκαν στην επίχωση ενός δεύτερου κτιρίου (Κτίριο Β) και σε χώρο απόθεσης απορριμμάτων σε αδόμητη περιοχή, τεκμηριώνει την ύπαρξη τοιχογραφικού διακόσμου στα ανακτορικά οικοδομήματα.

Στο φως μυκηναϊκό ανάκτορο

Το αρχαιολογικό ερευνητικό πρόγραμμα του Αγίου Βασιλείου εντάσσεται στα προγράμματα της Αρχαιολογικής Εταιρείας. Η ανασκαφική ομάδα λαμβάνει τώρα μέτρα προστασίας και ετοιμάζεται για τη μελέτη του υλικού.

ΣΤΟΝ ΛΟΦΟ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ
Νέα κομμάτια από τον Θρόνο του Αμυκλαίου Απόλλωνα

Διπλασιάζεται ο αρχαιολογικός χώρος με τα αποτελέσματα της φετινής ανασκαφής, καθώς, όπως λέει στο «Εθνος» ο καθηγητής αρχαιολογίας Σταύρος Βλίζος, αποκαλύφθηκε η συνέχεια του περιβόλου στη δυτική σειρά του λόφου της Αγίας Κυριακής, όπου βρίσκεται το ιερό του Αμυκλαίου Απόλλωνα (5 χιλιόμετρα από τη Σπάρτη). Εντοπίζεται επίσης κατοίκηση εξωτερικά του τείχους και -πολύ σημαντικό- σπόλια (τμήματα από αρχιτεκτονικά μέλη) του Θρόνου.

Με τις έρευνες προηγούμενων ετών είχαν εντοπιστεί στην κορυφή του λόφου λείψανα του πρωτοελλαδικού - μεσοελλαδικού οικισμού και προσδιορίστηκε η πρώτη μνημειακή φάση του ιερού στα υστερογεωμετρικά χρόνια.

Κατά τις φετινές εργασίες ανατράπηκαν οι γνώσεις και για τη μορφή του περιβόλου που θεωρούνταν ότι ήταν πεταλόσχημος. Διατρέχει ολόκληρη τη δυτική κλιτύ του λόφου σε συνολικό μήκος περίπου 50 μ. και, κατά τόπους, σε μέγιστο σωζόμενο ύψος 1,20 μ. Σε όλο του το μήκος το τείχος εδράζεται επάνω στον φυσικό πορώδη βράχο του λόφου, ο οποίος έχει λαξευτεί δημιουργώντας δύο άνδηρα συνολικού πλάτους 2,50 μ.

Υποθεμελίωση
Στο μεγαλύτερο τμήμα της πορείας του τείχους σώζεται η υποθεμελίωση από αδρούς λίθους μεγάλου μεγέθους και, ενίοτε, η εσωτερική τειχοδομία από μεγάλου μεγέθους επεξεργασμένους κροκαλοπαγείς λίθους, ασβεστόλιθους και πωρόλιθους σε σειρές. Η κατασκευή δεν μπορεί ακόμη να χρονολογηθεί με ασφάλεια λόγω της διαταραχής, όμως είναι βέβαιο ότι το τείχος δέχθηκε επεμβάσεις στην εξωτερική του πλευρά κατά την ύστερη αρχαιότητα και τα πρωτοχριστιανικά χρόνια.

Στο βορειοδυτικό τμήμα του τείχους, κοντά στη μνημειακή είσοδο προς το ιερό, εντοπίσθηκε ρωμαϊκή δεξαμενή διαστάσεων 4 επί 4 μ. Στο κέντρο της υπήρχε ένα ακέραιο δωρικό κιονόκρανο με υποτραχήλιο. Λόγω της ιδιαίτερης τυπολογίας του μπορεί να αποδοθεί με βεβαιότητα στον ναό του Απόλλωνα, αφού συμπληρώνει ένα παρόμοιο στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Σπάρτης που είχε βρεθεί στο ιερό.

Του χρόνου θα ξεκινήσουν και οι εργασίες ανάδειξης του χώρου σύμφωνα με πενταετές πρόγραμμα της ομάδας. Ο χώρος θα παραδοθεί στο κοινό το 2019.

Πηγή: Εθνος

ferriesingreece2

kalimnos

sportpanic03

 

 

eshopkos-foot kalymnosinfo-foot kalymnosinfo-foot nisyrosinfo-footer lerosinfo-footer mykonos-footer santorini-footer kosinfo-foot expo-foot