Μετρητά εκτός τραπεζικών λογαριασμών ή σε θυρίδες, με αξία άνω των 15.000 ευρώ, κοσμήματα, μέταλλα και πολύτιμους λίθους εφόσον η αξία τους υπερβαίνει τις 30.000 ευρώ θα πρέπει να δηλώσουν για πρώτη φορά, ηλεκτρονικά, από το 2016 οι υπόχρεοι σε υποβολή πόθεν έσχες.
Με τη συγκεκριμένη απόφαση, των υπουργών Ευκλ. Τσακαλώτου και Δ. Παπαγγελόπουλου, που αποτελεί προπομπό του ηλεκτρονικού περιουσιολογίου το οποίο θα ισχύσει για όλους τους φορολογούμενους, προσδιορίζεται το πλαίσιο υποβολής της νέας δήλωσης «πόθεν έσχες» για κρατικούς λειτουργούς, στελέχη της δημόσιας διοίκησης, δημοσιογράφους κ.ά.
1 Σύμφωνα με κοινή απόφαση των υπουργών Οικονομικών και Δικαιοσύνης η δήλωση περιουσιακής κατάστασης θα υποβάλλεται από τους υπόχρεους απο την 1η Ιανουαρίου 2016 ηλεκτρονικά. Εκεί, εκτός από τις καταθέσεις σε τράπεζες, τα κινητά και ακίνητα περιουσιακά στοιχεία, θα πρέπει να δηλώνονται «τα φυλασσόμενα εκτός πιστωτικών ιδρυμάτων ή εντός θυρίδων και ιδίως μετρητά, τιμαλφή, πολύτιμα είδη, πολύτιμα μέταλλα, πολύτιμοι λίθοι, όταν το μεν συνολικό ποσό των μετρητών υπερβαίνει τις 15.000 ευρώ, η δε συνολική αξία των λοιπών υπερβαίνει το ποσό των 30.000 ευρώ. Τα προαναφερόμενα ποσά αφορούν αθροιστικά υπόχρεο, σύζυγο και ανήλικα τέκνα».
2 Η κοινή υπουργική απόφαση που περιγράφει τη διαδικασία, τον τύπο και το περιεχόμενο της δήλωσης περιουσιακής κατάστασης στην οποία θα αποτυπώνονται όλα τα περιουσιακά στοιχεία των φορολογούμενων αλλά και των ανήλικων τέκνων τους προβλέπει μεταξύ άλλων τα εξής:
• Ο υπόχρεος υποβολής Δήλωσης Περιουσιακής Κατάστασης (ΔΠΚ) απαιτείται να είναι ενεργός χρήστης των υπηρεσιών του TAXISnet, προκειμένου να υποβάλει τη δήλωση αποκλειστικά ηλεκτρονικά, μέσω ενιαίας διαδικτυακής εφαρμογής. Η δήλωση υποβάλλεται από τον υπόχρεο και αφορά την περιουσιακή κατάστασή του, καθώς και της ή του συζύγου και των ανήλικων τέκνων. Υποχρέωση υποβολής δήλωσης υφίσταται και στην περίπτωση που δεν έχει μεταβληθεί η περιουσιακή κατάσταση.
• Κατά την υποβολή της δήλωσης ο υπόχρεος οφείλει σε κάθε περίπτωση να επικαιροποιήσει την περιουσιακή του κατάσταση, σε σχέση με τη δήλωση του αμέσως προηγούμενου έτους και να διατηρήσει αναλλοίωτα τα στοιχεία τα οποία δεν έχουν μεταβληθεί. Κατα την υποβολή της δήλωσης από τον υπόχρεο, τα βασικά στοιχεία αυτού δηλαδή ο ΑΦΜ, το επώνυμο, το όνομα και το πατρώνυμο, εμφανίζονται όπως τηρούνται στο φορολογικό μητρώο.
• Σε περίπτωση απόκτησης νέου εμπράγματου δικαιώματος επί ακινήτου ή απώλειας εμπράγματου δικαιώματος επί ακινήτου, που έχει δηλωθεί σε προηγούμενες δηλώσεις του υπόχρεου, δηλώνονται τα στοιχεία του συμβολαίου απόκτησης ή μεταβίβασης.
Σε περίπτωση απόκτησης εμπράγματων δικαιωμάτων επί ακινήτων λόγω κληρονομικής διαδοχής, δηλώνονται τα στοιχεία του κληρονομούμενου καθώς και ο τρόπος και η ιδιότητα με την οποία ο υπόχρεος έγινε κληρονόμος.
Σε περίπτωση απόκτησης και απώλειας οποιουδήποτε εμπράγματου δικαιώματος επί ακινήτου, εντός του έτους που αφορά η δήλωση, δηλώνονται και οι δύο μεταβολές. Το ίδιο ισχύει και στην περίπτωση απόκτησης και μεταβίβασης, εντός του έτους που αφορά η δήλωση, οχημάτων καθώς και πλωτών και εναερίων μέσων.
• Κατά την πρώτη εφαρμογή της ηλεκτρονικής υποβολής της δήλωσης περιουσιακής κατάστασης η δήλωση θεωρείται ως αρχική και ως εκ τούτου περιλαμβάνει το σύνολο των περιουσιακών στοιχείων του υπόχρεου και όχι μόνο τις μεταβολές.
Με την οριστική υποβολή της δήλωσης, ο υπόχρεος δύναται να αποθηκεύσει στον ηλεκτρονικό του υπολογιστή αντίγραφο της δήλωσης, ως αποδεικτικό υποβολής, όπου εμφανίζονται ο αριθμός αυτής και η ημερομηνία υποβολής της.
Και μετρητά άνω των 15.000 ευρώ
Στη δήλωση θα πρέπει να δηλώνονται «τα φυλασσόμενα εκτός πιστωτικών ιδρυμάτων ή εντός θυρίδων και ιδίως μετρητά, τιμαλφή, πολύτιμα είδη, πολύτιμα μέταλλα, πολύτιμοι λίθοι, όταν το μεν συνολικό ποσό των μετρητών υπερβαίνει τις 15.000 ευρώ, η δε συνολική αξία των λοιπών υπερβαίνει το ποσό των 30.000 ευρώ. Τα προαναφερόμενα ποσά αφορούν αθροιστικά υπόχρεο, σύζυγο και ανήλικα τέκνα».
imerisia.gr
Αντιμέτωποι με την επιβολή φόρου 33% βρίσκονται οι φορολογούμενοι που υπόκεινται σε έλεγχο του Πόθεν Εσχες και αδυνατούν να δικαιολογήσουν την προέλευση των χρημάτων για την απόκτηση οποιουδήποτε περιουσιακού στοιχείου.
Ειδικότερα κάθε προσαύξηση περιουσίας που διαπιστώνεται από τους φοροελεγκτές ότι έχει προέλθει από παράνομη ή αδικαιολόγητη ή άγνωστη πηγή ή αιτία, θεωρείται κέρδος από επιχειρηματική δραστηριότητα και φορολογείται με συντελεστή 33%.
Βέβαια, ο φορολογούμενος, έχει τη δυνατότητα να αποδείξει την πραγματική πηγή ή την αιτία προέλευσης ή ότι η εν λόγω προσαύξηση φορολογήθηκε ή απαλλάχθηκε νόμιμα προσκομίζοντας νόμιμα δικαιολογητικά και έγγραφα. Εάν οι αποδείξεις δεν είναι ικανοποιητικές, η οποιαδήποτε προσαύξηση της περιουσίας χαρακτηρίζεται και φορολογείται ως εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα με 33% από το πρώτο ευρώ της αξίας της.
Ωστόσο κατά τους ελέγχους πόθεν έσχες που διενεργούν οι εφορίες έχουν ανακύψει σημαντικά προβλήματα τα οποία εντοπίζονται κυρίως κατά τον έλεγχο των τραπεζικών καταθέσεων. Πολλοί οι οποίοι ελέγχθηκαν για προσαύξηση περιουσίας βρέθηκαν «χρεωμένοι» με πρόσθετο εισόδημα καθώς οι ελεγκτές θεωρούσαν κάθε κατάθεση ποσού σε λογαριασμό τους ως νέο εισόδημα, παρά το γεγονός ότι πολλά από αυτά τα ποσά είχαν προηγουμένως αναληφθεί από άλλους λογαριασμούς των ίδιων των ελεγχόμενων.
Τα προβλήματα αυτά επιχειρεί να λύσει με εγκύκλιο της η Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων η οποία δίνει αναλυτικές εντολές στους φοροελεγκτές για το πότε θα θεωρείται αδικαιολόγητη η προσαύξηση περιουσίας ενός φορολογούμενου κατά τον έλεγχο του Πόθεν Έσχες.
Ειδικότερα διευκρινίζεται ότι κατά τον έλεγχο τραπεζικών καταθέσεων θα πρέπει να εντοπίζονται οι «πρωτογενείς καταθέσεις», δηλαδή αυτές που πραγματικά συνιστούν εντοπισμό πραγματικού εισοδήματος και δεν αποτελούν επανακατάθεση ποσών που έχουν αναληφθεί από άλλους τραπεζικούς λογαριασμούς του φορολογούμενου ο οποίος έχει μπει στο ελεγκτικό στόχαστρο. Συγκεκριμένα αναφέρεται ότι «δεν αντίκειται στη φορολογική νομοθεσία η ανάληψη χρηματικών ποσών και η αποδεδειγμένη επανακατάθεση μέρους ή του συνόλου αυτών και ούτε προβλέπεται χρονικός περιορισμός για την διαδικασία κίνησης χρηματικών κεφαλαίων».
Σύμφωνα με τα όσα αναφέρονται στην εγκύκλιο του αναπληρωτή Γενικού Γραμματέα Δημοσίων Εσόδων Ι. Μπάκα:
1. Η προσαύξηση της περιουσίας αφορά κινητή ή ακίνητη περιουσία οποιασδήποτε μορφής, όπως οικόπεδα, σπίτια, αυτοκίνητα, σκάφη, αεροσκάφη, τραπεζικές καταθέσεις και πάσης φύσεως χρεόγραφα, (μετοχές, τοκομερίδια, ομόλογα, αμοιβαία κεφάλαια κλπ.), η οποία δεν δικαιολογείται από τα εισοδήματα που δηλώνει ο φορολογούμενος. Η μεταβολή της σύνθεσης ή της διατήρησης της περιουσίας δεν σημαίνει απαραίτητα και την προσαύξησή της.
2. Ο φορολογούμενος πρέπει να προσκομίζει τα νόμιμα δικαιολογητικά για την δικαιολόγηση προσαύξησης περιουσίας μέσω διάθεσης περιουσιακών στοιχείων ή μέσω απόκτησης εισοδημάτων που στο παρελθόν δεν υπήρχε η υποχρέωση της αναγραφής τους στη δήλωση φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων, είτε γιατί ήταν αφορολόγητα είτε γιατί φορολογούνταν με ειδικό τρόπο (πχ. τόκοι, πώληση εισηγμένων μετοχών).
3. Στις περιπτώσεις που η προσαύξηση περιουσίας προέρχεται από δωρεά, δανειοδότηση, γονική παροχή, κληρονομιά κλπ, πρέπει να ελέγχεται αν υπήρχε η δυνατότητα από τον δωρητή, τον δανειοδότη, τον παρέχοντα, τον κληρονομούμενο, να καταβάλλει ποσά που επικαλείται ο φορολογούμενος, καθώς και αν έχουν καταλογιστεί τα ποσά που προβλέπονται από τις εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις (π.χ. τέλη χαρτοσήμου , φόρος γονικής παροχής, φόρος δωρεάς κ.λπ.).
Ελεγχος στις τραπεζικές καταθέσεις
Η προσαύξηση της περιουσίας που προκύπτει από τον έλεγχο τραπεζικών λογαριασμών πρέπει να τεκμηριώνεται επαρκώς, καθόσον αναλήψεις και καταθέσεις μπορεί να αφορούν συναλλαγές-κινήσεις που δεν συνιστούν κατ' ανάγκη φορολογητέο εισόδημα. Μεταφορές χρηματικών ποσών μεταξύ τραπεζικών λογαριασμών εξετάζονται και διερευνάται ο λόγος που πραγματοποιήθηκαν οι συναλλαγές μεταφοράς των ποσών αυτών αφού προσκομίσει ο φορολογούμενος τα σχετικά έγγραφα.
Δηλαδή το θέμα που πρέπει να εξετάζεται δεν είναι ο χρόνος που μεσολαβεί μεταξύ ανάληψης και κατάθεσης στον ίδιο ή άλλο τραπεζικό λογαριασμό αλλά αν τα αναληφθέντα ποσά υπερκαλύπτουν δαπάνες απόκτησης περιουσιακών στοιχείων ή λοιπών δαπανών, έτσι ώστε να μην δικαιολογούνται μεταγενέστερες καταθέσεις ίσου ή άλλου ποσού στον ίδιο ή άλλο λογαριασμό.
Σ' αυτήν την περίπτωση μπορεί να αποδειχθεί και να τεκμηριωθεί από τον έλεγχο ότι, οι συγκεκριμένες αναλήψεις που έγιναν από τον φορολογούμενο από έναν ή περισσότερους λογαριασμούς δαπανήθηκαν για την απόκτηση περιουσιακών στοιχείων ή λοιπών δαπανών οπότε δεν μπορεί να θεωρηθεί εφικτή η επανακατάθεση των ποσών αυτών σε ίδιους ή άλλους λογαριασμούς.Επιπλέον ο έλεγχος κρίνει και τεκμηριώνει εάν πρόκειται ή όχι για «πρωτογενείς καταθέσεις», δηλαδή για ποσά που προέρχονται από άγνωστη ή μη διαρκή ή μη σταθερή πηγή ή αιτία και δεν προέρχονται από αναλήψεις από άλλους τραπεζικούς λογαριασμούς.
imerisia.gr
Με γεωμετρική πρόοδο αυξάνονται τα προβληματικά πόθεν έσχες και ήδη η αρμόδια επιτροπή της Βουλής έχει καλέσει τουλάχιστον 130 πρώην και νυν βουλευτές να προσκομίσουν συμπληρωματικά στοιχεία.
Βάσει του νέου νόμου και του εντύπου που περιλαμβάνει περισσότερες λεπτομέρειες για την περιουσιακή κατάσταση των πολιτικών, θα πρέπει εντός των επομένων ημερών, σε όσους έχουν σταλεί κλήσεις, να δώσουν τις απαραίτητες διευκρινίσεις.
Ωστόσο, από την επιτροπή πόθεν έσχες δεν έχει ξεκαθαριστεί με ποιο κριτήριο επελέγησαν οι 130 βουλευτές και γιατί δεν καταθέτει σε διπλό έντυπο το σύνολο των υπόχρεων υποβολής περιουσιακών δηλώσεων.
Σύμφωνα με πληροφορίες, τα στοιχεία για τον συγκεκριμένο αριθμό των πολιτικών είχαν προκύψει από την προηγούμενη κοινοβουλευτική περίοδο, όταν πρόεδρος της επιτροπής πόθεν έσχες ήταν η Δέσποινα Χαραλαμπίδου, πρώην βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ και νυν στέλεχος της Λαϊκής Ενότητας. Μάλιστα, η κ. Χαραλαμπίδου θα είναι από τους πρώτους που θα κληθούν από τον πρόεδρο της επιτροπής, Γιώργο Βαρεμένο.
Η αρμόδια επιτροπή αναμένει την έκθεση ορκωτών λογιστών για την υπόθεση του Αλέκου Φλαμπουράρη, μετά και τις καταγγελίες του βουλευτή του Ποταμιού Χάρη Θεοχάρη. Μιλώντας στον Realfm 97,8, ο αντιπρόεδρος της Βουλής και μέλος της επιτροπής πόθεν έσχες Νικήτας Κακλαμάνης ξεκαθάρισε ότι ο υπουργός Επικρατείας θα ελεγχθεί τόσο για τη δήλωση που είχε καταθέσει όσο και για το νέο έντυπο που πρόκειται να συμπληρώσει.
«Οι πρωτοεκλεγμένοι βουλευτές του Ιανουαρίου και όσοι έγιναν για πρώτη φορά υπουργοί τότε, υπέβαλαν δηλώσεις με το παλιό έντυπο. Το ότι θα υποβάλλουν και με το νέο δεν σημαίνει ότι πετιέται το παλιό έντυπο. Εάν εκεί υπάρχει πρόβλημα, το πρόβλημα εξακολουθεί να παραμένει» ανέφερε ο κ. Κακλαμάνης και εξέφρασε την άποψη ότι «υπάρχει πρόβλημα» με τα πόθεν έσχες του Αλέκου Φλαμπουράρη και του Γιώργου Σταθάκη. «Αλλά δεν θέλω να μπω επί της ουσίας πριν έρθει η έκθεση των ορκωτών λογιστών», πρόσθεσε.
Πηγή: real.gr
Σπάει το άβατο της θυρίδας για τους υπόχρεους πόθεν έσχες, οι οποίοι θα πρέπει να δηλώνουν επιπλέον και ό,τι χρήματα έχουν στο σπίτι (συμπεριλαμβάνονται και αυτά που κρύβονται στα στρώματα…) αλλά και αντικείμενα αξίας, ακόμη κι αν πρόκειται για τα επάργυρα κηροπήγια της γιαγιάς που κοσμούν την τραπεζαρία!
Όπως αποκάλυψε η Realnews, με το σχέδιο νόμου που έχει καταρτίσει το Υπουργείο Δικαιοσύνης και αποστέλλεται στο κουαρτέτο προς έγκριση, οι αλλαγές στις δηλώσεις περιουσιακής κατάστασης φέρνουν τα πάνω κάτω.
Συγκεκριμένα, στην επαναδιατύπωση της παραγράφου 3 αναφέρεται ότι ως περιουσιακά στοιχεία που θα πρέπει να δηλώνονται είναι και: «Το περιεχόμενο των θυρίδων σε τράπεζες, ταμιευτήρια και άλλα ημεδαπά ή αλλοδαπά πιστωτικά ιδρύματα και ειδικότερα, προκειμένου περί φυλασσόμενων κινητών, η κατά την 31η Δεκεμβρίου του προηγούμενου έτους εκτιμώμενη αξία αυτών, προκειμένου δε περί μετρητών το σύνολο τούτων. Επίσης, τα εκτός πιστωτικών ή άλλων ιδρυμάτων φυλασσόμενα μετρητά, τιμαλφή και πολύτιμα είδη, πολύτιμα μέταλλα ή πολύτιμοι λίθοι και γενικά οτιδήποτε φυλάσσεται οπουδήποτε πλην των θυρίδων του προηγούμενου εδαφίου. Τα στοιχεία της περίπτωσης αυτής δηλώνονται όταν, προκειμένου περί μετρητών, το συνολικό ποσό υπερβαίνει τις δέκα πέντε χιλιάδες ευρώ (15.000 €), προκειμένου δε περί τιμαλφών και πολύτιμων ειδών (κοσμημάτων κ.λπ.), πολύτιμων μετάλλων ή πολύτιμων λίθων, η συνολική αξία αυτών υπερβαίνει το ποσό των τριάντα χιλιάδων ευρώ (30.000 €). Τα προαναφερόμενα ποσά αφορούν αθροιστικά όλα τα μέλη της οικογένειας.»
Όπως αναφέρεται στην αιτιολογική έκθεση: «Η προτεινόμενη επαναδιατύπωση της παραγράφου 3 καθίσταται αναγκαία για τη σαφέστερη και -πάντως- ενδεικτική απαρίθμηση των περιουσιακών στοιχείων που πρέπει να δηλώνονται.»
Να σημειωθεί ότι τέτοια πρόβλεψη για τις θυρίδες ή τη δήλωση χρημάτων και αντικειμένων αξίας όπου αλλού φυλάσσονταν δεν υπήρχε ούτε στο νόμο περί πόθεν έσχες του 2003, ούτε σε αυτόν του 2014. Μεταφράζοντας τη βούληση του νομοθέτη, με το εν λόγω άρθρο αίρεται η μυστικότητα της θυρίδας αφού θα δίδεται πλέον το δικαίωμα στα αρμόδια όργανα σε περίπτωση ακόμα και δειγματοληπτικού ελέγχου, να εξετάζουν αν ο υπόχρεος έχει θυρίδα και τι περιλαμβάνεται σε αυτήν, χωρίς να έχει προηγηθεί εμπλοκή του με τη δικαιοσύνη, όπως προβλέπονταν έως σήμερα.
Στον κώδικα δε τραπεζικής δεοντολογίας αναφέρεται ότι «κάθε θυρίδα θησαυροφυλακίου αποτελεί προσωπικό χώρο του μισθωτή της και είναι απαραβίαστη τόσο από την τράπεζα, όσο και από κάθε τρίτο. Σε περίπτωση άρσης αυτής, το αναμενόμενο είναι να αναζητηθούν άλλοι τρόποι «απόκρυψης» χρημάτων ή πολύτιμων αντικειμένων, εκτός τραπεζικών ιδρυμάτων.