Περισσότερα από 10 δισεκατομμύρια ευρώ πρόκειται να διατεθούν για την «Πράσινη Ανάπτυξη» της χώρας μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, καθώς η προστασία και αξιοποίηση του περιβάλλοντος, αλλά και η προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή αποτελούν βασικές προτεραιότητες του νέου εθνικού σχεδίου για την αλλαγή του οικονομικού υποδείγματος της Ελλάδας στην μετά-Covid εποχή.
Ειδικότερα, όπως έγινε γνωστό από το ΥΠΕΝ, για περιβαλλοντικά έργα στα 6,023 δισεκατομμύρια υπολογίζονται οι άμεσοι πόροι από το Ταμείο, ενώ συνολικά οι επενδυτικοί πόροι που αναμένεται να κινητοποιηθούν τα προσεχή χρόνια στον συγκεκριμένο τομέα ανέρχονται σε 10,39 δισεκατομμύρια ευρώ. Συνολικά, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, από το Ταμείο Ανάκαμψης αναμένεται η δημιουργία συνολικά 180.000 χιλιάδων θέσεων εργασίας και 7% αύξηση του ΑΕΠ, μέχρι το 2026.
Ανάμεσα στις εμβληματικές επενδύσεις που έχουν συμπεριληφθεί για έργα περιβάλλοντος, συμπληρωματικά με τις δράσεις του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα και τη Δίκαιη Μετάβαση είναι, μεταξύ άλλων, το Εθνικό Σχέδιο Αναδάσωσης, οι άμεσες επενδύσεις για την Προστασία της Βιοποικιλότητας, η Ενίσχυση της Πολιτικής Προστασίας, η σύνταξη των Πολεοδομικών Σχεδίων σε όλη τη χώρα, σε συνδυασμό με την υλοποίηση σημαντικών Στρατηγικών Αστικών Αναπλάσεων αλλά και επενδύσεις σε έργα επεξεργασίας λυμάτων, κυκλικής οικονομίας, ύδρευσης και άρδευσης.
Τα περιβαλλοντικά έργα του Ταμείου Ανάκαμψης
Στρατηγικές αναπλάσεις:Στον Ελαιώνα, στη Δυτική Αθήνα, στο νότιο παραλιακό μέτωπο της Αττικής, στη Θεσσαλονίκη, την Πάτρα και άλλες πόλεις, μικρές και μεγάλες, που αναμένεται να βελτιώσουν την ζωή των κατοίκων και θα αποτελέσουν πόλους έλξης επισκεπτών, επενδύσεων και νέων θέσεων εργασίας.
Ανάπλαση πρώην βασιλικών Κτημάτων Τατοΐου:Ανακαίνιση των 42 ιστορικών κτιρίων και των υποδομών του κτήματος και ανάπτυξη περιπατητικών και ποδηλατικών διαδρομών στο δάσος του Τατοΐου, με στόχο την απόδοση του ανακαινισμένου κτήματος στους κατοίκους του λεκανοπεδίου για επαφή με τη φύση και ψυχαγωγία.
Ανακαίνιση ΟΑΚΑ:Αναβαθμίζεται η μεγαλύτερη αθλητική εγκατάσταση της χώρας ώστε να γίνει πόλος έλξης δραστηριοτήτων και ψυχαγωγίας των κατοίκων του λεκανοπεδίου της Αθήνας.
Πολεοδομικά Σχέδια σε όλη την Ελλάδα:Στην επόμενη πενταετία ολοκληρώνεται ο πολεοδομικός χάρτης της χώρας, καθώς σήμερα καλύπτεται μόλις το 20%. Σύμφωνα με το ΥΠΕΝ, πρόκειται για μεταρρύθμιση που θα διευκολύνει τη νόμιμη δόμηση λύνοντας ένα από τα μεγάλα προβλήματα που διαχρονικά καθυστερεί και εμποδίζει την προσέλκυση επενδύσεων και την φιλική προς το περιβάλλον πολεοδομική ανάπτυξη.
Νέος Θαλάσσιος Χωροταξικός Σχεδιασμός:Με στόχο μεταξύ άλλων την προσέλκυση επενδύσεων σε υπεράκτιες Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (υπεράκτιες ανεμογεννήτριες κ.λπ.), που θα αξιοποιήσουν το τεράστιο αιολικό δυναμικό της ελληνικής θαλάσσιας επικράτειας.
Νέος χωροταξικός σχεδιασμός για τις ΑΠΕ, τη βιομηχανία, τον τουρισμό και τις υδατοκαλλιέργειες.Θα αποσαφηνίσει και θα ρυθμίσει το θεσμικό πλαίσιο για την κατανομή και κατασκευή όλων των σχετικών τύπων έργων και υποδομών και θα διευκολύνει την προσέλκυση επενδύσεων και τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας στην πράσινη οικονομία.
Αναδάσωση 165.000 στρεμμάτων σε όλη την ΕλλάδαΑποκατάσταση καμένων περιοχών αλλά και την ποιοτική διαφοροποίηση των νέων αναδασωμένων εκτάσεων με νέες ποικιλίες ανθεκτικότερες στις θερινές πυρκαγιές. Ολοκληρωμένη παρέμβαση στην περιοχή της Πάρνηθας και αντίστοιχη στην Θεσσαλονίκη με στόχο την αναβάθμιση και προστασία του φυσικού περιβάλλοντος και της βιοποικιλότητας και η βελτίωση της ποιότητας ζωής των πολιτών.
Ενίσχυση των δικτύων ύδρευσης περιοχών της Δυτικής Ελλάδας (Πρέβεζα, Άρτα) και νησιών (Λέσβος, Λευκάδα, Κέρκυρα).Ενισχύεται έτσι η ανθεκτικότητα των περιοχών στην κλιματική αλλαγή, αλλά και η βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη.
Δημιουργία υποδομών επεξεργασίας αστικών λυμάτωνΑφορά οικισμούς κάτω των 2000 κατοίκων σε τουριστικά και περιβαλλοντικά ευαίσθητες περιοχές και ειδικά τα παραλιακά μέτωπα Κορινθίας, το Δυτικό παραλιακό μέτωπο Βόλου, την περιοχή του Μόρνου, οικισμούς σε Ιωάννινα, Πέλλα, Κερατέα και σε νησιά όπως Κρήτη, Κέρκυρα, Σκύρος, Σκόπελος κα.
Προβλέπεται εκσυγχρονισμός εγκαταστάσεων επεξεργασίας αστικών λυμάτων και επανάχρηση του επεξεργασμένου ύδατος, σε σημαντικές πόλεις της χώρας (π.χ. Αλιβέρι, Σέρρες, Σιθωνία, Λαμία, Τρίκαλα, Λάρισα, Νάουσα της Πάρου) και στην Μοναστική Κοινότητα Αγίου Όρους, αλλά και υποδομές διαχείρισης ιλύος σε μεγάλες πόλεις (π.χ. Σέρρες, Ιωάννινα, Καβάλα, Αλεξανδρούπολη).
Μεγάλες επενδύσεις σε αρδευτικά δίκτυαΚατασκευή και εκσυγχρονισμός φραγμάτων, αρδευτικών δικτύων, δεξαμενών κα σε συνεργασία με τον ιδιωτικό τομέα (ΣΔΙΤ), ώστε να υπάρξει αύξηση των αρδευόμενων εκτάσεων και κατά συνέπεια της αγροτικής παραγωγής με παράλληλη έξυπνη διαχείριση των υδατικών πόρων και την εξοικονόμηση των διαθέσιμων υδατικών αποθεμάτων. Στόχος των έργων που θα φτάσουν σε σύνολο προϋπολογισμού τα 750 εκατ. ευρώ, η αύξηση της ανταγωνιστικότητας του αγροτοδιατροφικού τομέα, η αύξηση του αγροτικού εισοδήματος και η δημιουργία νέων θέσεων εργασίας στη διάρκεια της κατασκευής και στη συνέχεια συντήρησης των έργων.
Κατασκευή και εκσυγχρονισμός των υποδομών υδροδότησης και διαχείρισης πόσιμου νερούΠεριλαμβάνονται μεταξύ άλλων και εγκαταστάσεις αφαλάτωσης με συνεργασία δημόσιου ιδιωτικού τομέα (ΣΔΙΤ). Εγκατάσταση έξυπνων συστημάτων Τηλεμετρίας - Τηλεχειρισμού και τοποθέτηση έξυπνων υδρομέτρων με σκοπό την ορθολογική διαχείριση του πόσιμου ύδατος και την ανίχνευση των διαρροών, ώστε να αποφευχθεί η μη πληρωμή - ατιμολόγητο νερό-σε επίπεδο δικτύου και σε επίπεδο τελικού καταναλωτή. Πρόγραμμα «εξοικονόμησης ύδατος» για την καλύτερη διαχείριση του πόσιμου νερού.
Δημιουργία εθνικού δικτύου με μονοπάτια και διαδρομές πεζοπορίαςΑποκατάσταση αναβαθμίδων (ξερολιθιές), που διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στο μεσογειακό περιβάλλον όπως η προστασία από τη διάβρωση και τις πλημμύρες. Δημιουργία και αναβάθμιση μουσειακών χώρων για τη φυσική ιστορία της Ελλάδας και ψηφιοποίηση συλλογών της Ελληνικής Φυσικής Ιστορίας. Δημιουργία Εθνικού Συστήματος Παρακολούθησης ειδών, βιοτόπων και προστατευόμενων περιοχών, και άλλες δράσεις προστασίας της βιοποικιλότητας.
Εκσυγχρονισμός του τεχνολογικού εξοπλισμού της Πολιτικής Προστασίας.Περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων: Αισθητήρες GPS στα οχήματα της πυροσβεστικής και σε άλλα οχήματα πολιτικής προστασίας, μετεωρολογικοί σταθμοί, σεισμογράφοι, κάμερες, συστήματα ανίχνευσης πυρκαγιών, αισθητήρες που προειδοποιούν για την άνοδο των υδάτων καθώς και δημιουργία χαρτών πλημμυρικών κινδύνων και συστήματα κατάσβεσης πυρκαγιών σε κρίσιμους αρχαιολογικούς χώρους, καθώς και σε περιοχές natura, περιοχές μεγάλου φυσικού κάλους κ.λπ.
Κατασκευή 13 Περιφερειακών Επιχειρησιακών ΚέντρωνΣτόχος να καταστεί πιο έγκαιρη και αποτελεσματική η διαχείριση των κινδύνων και των κρίσεων και σε περιφερειακό επίπεδο από την Πολιτική Προστασία
Αύξηση της ανακύκλωσης Στόχος η αντιμετώπιση του προβλήματος της υγειονομικής ταφής που αποτελεί την επικρατέστερη επιλογή διαχείρισης αποβλήτων, φτάνοντας το 80% των συνολικών αστικών στερεών αποβλήτων. Επίτευξη των στόχων μείωσης στο 10% των αστικών στερεών αποβλήτων στους χώρους υγειονομικής ταφής μέχρι το 2030 και αύξησης του ποσοστού ανακύκλωσης κατά τουλάχιστον 55% μέχρι το 2025.
Έξυπνες περιβαλλοντικές και πολιτιστικές υποδομέςΗ επένδυση αποσκοπεί στη βελτίωση των τομέων του περιβάλλοντος και του πολιτισμού με ανάπτυξη «έξυπνων υποδομών» (Smart Infrastructure). Περιλαμβάνει μεταξύ άλλων την ανάπτυξη: (1) Πληροφοριακού Συστήματος οριοθέτησης υδατορευμάτων, (2) Ψηφιακής τράπεζας για συναλλαγές αναλογίας κτιρίου-οικοπέδου, (3) Ψηφιακής δράσης μέτρησης και παρακολούθησης των ατμοσφαιρικών ρύπων και της θαλάσσιας ρύπανσης, (4) Έξυπνης υποδομής για τα δημόσια κτίρια και (5) Ανάπτυξης διαδραστικών ψηφιακών υπηρεσιών και παραγωγής ψηφιακού περιεχομένου για την προώθηση πολιτιστικών εκθεμάτων με επαυξημένη και εικονική πραγματικότητα στα μουσεία
Όπως έγινε γνωστό, για την υλοποίηση των δράσεων πρόκειται να δοθούν ισχυρά κίνητρα για ιδιωτικές επενδύσεις (πράσινος, ψηφιακός μετασχηματισμός, καινοτομία, εξωστρέφεια), αλλά και για Συμπράξεις Δημόσιου-Ιδιωτικού Τομέα σε νέα, μεγάλα έργα υποδομών, όπως είναι τα αρδευτικά. Για την υλοποίηση των έργων, η μέγιστη χρηματοδότηση από το Ταμείο φθάνει το 50%, χωρίς κρατικές εγγυήσεις, η συμμετοχή τραπεζών και επενδυτών τουλάχιστον στο 30% και 20% αντιστοίχως, ενώ προβλέπεται η χρηματοδότηση μόνο επιλέξιμων έργων βάσει των στρατηγικών πυλώνων. Σημειώνεται τέλος ότι τα δάνεια θα δοθούν μέσω Διεθνών Χρηματοπιστωτικών Ιδρυμάτων (IFIs) και του Τραπεζικού Συστήματος.
Πηγή: iefimerida.gr - https://www.iefimerida.gr/oikonomia/periballontika-erga-toy-tameioy-anakampsis
Η Ελλάδα πήρε το «ναι» για την υλοποίηση του Σχεδίου – Ιούνιο η νομοθεσία για επιλεξιμότητα έργων – Τα πρώτα χρήματα θα αρχίσουν να έρχονται από το β’ εξάμηνο
Μπροστά σε μια τεράστια πρόκληση που θα βοηθήσει την οικονομία να επιστρέψει στον δρόμο της ανάπτυξης, μόλις ησυχάσουμε από την πανδημία που δείχνει και πάλι τα δόντια της, βρίσκονται η κυβέρνηση και η χώρα.
Μετά από μια δύσκολη χρονιά που το εθνικό εισόδημα μειώθηκε κατά 8,2%, παρά τα μέτρα στήριξης και τα 20 δισ. ευρώ που έπεσαν στην αγορά με τη μορφή επιδοτήσεων και δανείων, και μετά από μια σκληρή διαπραγμάτευση με τους Ευρωπαίους, η Ελλάδα πήρε το πρώτο «ναι» για να προχωρήσει στην υλοποίηση του σχεδίου ανάκαμψης και ελπίζει ότι τα πρώτα λεφτά από το Ταμείο Ανάκαμψης θα αρχίσουν να έρχονται από το δεύτερο εξάμηνο του χρόνου.
Ταμείο Ανάκαμψης : Ολο το σχέδιο για τα €32 δισ. – Ποια έργα και ποια προγράμματα θα πάρουν «ζεστό» χρήμα
Ολα, σχεδόν, είναι έτοιμα. Κι όπως εξηγεί μιλώντας στο «Βήμα της Κυριακής» ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Θόδωρος Σκυλακάκης, «το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας περιλαμβάνει κατάλογο 100 έργων (επενδύσεις και επενδυτικά προγράμματα), τα οποία ήδη έχουν εξασφαλίσει τη θετική γνώμη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής».
Συνοδεύονται από κατάλογο 60 μεταρρυθμιστικών πρωτοβουλιών-προγραμμάτων τα οποία, όπως υπογραμμίζει, «έχουν σημαντικές δαπάνες που θα πριμοδοτηθούν από το Ταμείο».
Η εξέλιξη αυτή είναι σημαντική, καθώς τα επόμενα χρόνια θα μπουν στην οικονομία 32 δισ. ευρώ (επιδοτήσεις και δάνεια), ποσό που μπορεί να αυξηθεί σημαντικά στον βαθμό που στις ιδιωτικές επενδύσεις θα καλούνται οι επιχειρηματίες να προσθέσουν και τη δική τους συμμετοχή.
Με απλά λόγια, ο χρυσός κανόνας που θα τηρηθεί σε αυτή τη νέα αναπτυξιακή προσπάθεια θα είναι για τις ιδιωτικές επενδύσεις «1/3 επιδότηση – 1/3 δάνειο – 1/3 ίδια κεφάλαια».
Το πιο σημαντικό όμως είναι ότι στη διαδικασία που θα ξεκινήσει σύντομα με βασικό στόχο να φέρει την οικονομία στην πράσινη και την ψηφιακή εποχή, καλούνται να συμμετέχουν, πέρα από το κράτος και τις επιχειρήσεις, και τα νοικοκυριά, τα οποία θα έχουν την ευκαιρία να αναβαθμίσουν ενεργειακά το σπίτι τους, να αποκτήσουν ηλεκτρικό αυτοκίνητο, να αναβαθμίσουν το δίκτυο του Ιnternet και να ελπίζουν ότι κάποια στιγμή και οι συναλλαγές τους με το κράτος θα γίνονται εξ ολοκλήρου ηλεκτρονικά.
Ο δρόμος είναι μακρύς, αλλά για πρώτη φορά διανοίγονται προοπτικές να γίνουμε κι εμείς Ευρωπαίοι…
Ο μακρύς δρόμος
Για να φτάσουμε σε αυτό το σημείο, της έγκρισης του σχεδίου σε πολιτικό επίπεδο, έγιναν 11 συναντήσεις στις οποίες συμμετείχαν οι αρμόδιοι υπουργοί για:
– Επενδύσεις, μεταρρυθμίσεις, έργα και προγράμματα που αφορούν ενέργεια και περιβάλλον, ψηφιακό μετασχηματισμό, υγεία, φορολογία, εργασία, υποδομές, έρευνα και ανάπτυξη, πολιτική προστασία και άρδευση.
Σε ευρωπαϊκό – πολιτικό και τεχνικό επίπεδο – πραγματοποιήθηκαν 45 συναντήσεις, ενώ αυτό που απομένει είναι να προσδιοριστούν τα ορόσημα υλοποίησης.
Από τις μέχρι τώρα συζητήσεις 20 μεταρρυθμιστικές προτάσεις σκόνταψαν στην Επιτροπή η οποία εξέφρασε αντιρρήσεις, κάτι που συνέβη και με τον ΦΠΑ των επενδύσεων και έργων που θα ενταχθούν στο Εθνικό Σχέδιο. Οπως αποφασίστηκε, ο ΦΠΑ δεν θα είναι επιλέξιμη δαπάνη, αλλά για ορισμένα έργα εξ αυτών θα καλυφθεί κατ’ εξαίρεση από εθνικούς πόρους, δηλαδή τον προϋπολογισμό.
Το επόμενο στάδιο θα είναι η εξέταση και ο προσδιορισμός του εύλογου κόστους κάθε έργου και κάθε προγράμματος (σ.σ.: ένα πρόγραμμα, π.χ. το αρδευτικό, μπορεί να έχει 20 έργα) από ανεξάρτητο φορέα, ο οποίος είναι η Grant Thornton.
Σε κάθε περίπτωση, η Ελλάδα έχει κερδίσει χρόνο, καθώς λιγότερες από 10 χώρες έχουν μέχρι στιγμής υποβάλει τα δικά τους σχέδια. Αυτό που θεωρείται πλέον κρίσιμο είναι η έγκριση για τα δάνεια που θα πάρει η χώρα μας και ανέρχονται σε 12,7 δισ. ευρώ πέραν των 17,77 δισ. ευρώ που θα δοθούν ως επιδοτήσεις και θα κατευθυνθούν κυρίως σε δημόσια έργα.
Ως γνωστόν, το πακέτο συμπληρώνεται από τους πόρους του React EU που ανέρχονται σε 2,3 δισ. ευρώ, εκ των οποίων η Ελλάδα έχει απορροφήσει ήδη 1,1 δισ. ευρώ που δόθηκαν στο ΕΣΥ και στην αγορά με τη μορφή της επιστρεπτέας προκαταβολής.
Ποια έργα ξεκίνησαν
Εν όψει της τελικής έγκρισης του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης ξεκίνησαν ήδη – αποσπασματικά – το νέο Πρόγραμμα Εξοικονομώ, τα 200 πρώτα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια, προγράμματα αναδάσωσης, δράσεις που σχετίζονται με την τηλεκπαίδευση και ορισμένα έργα ψηφιακού μετασχηματισμού του υπουργείου Ψηφιακής Πολιτικής και της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων. Σε αυτή τη φάση χρηματοδοτούνται από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων.
Οπως σημειώνει ο κ. Σκυλακάκης, τα επενδυτικά έργα που θα χρηματοδοτηθούν από τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης θα αξιολογούνται με ταχύτατες διαδικασίες μέσω κυρίως του τραπεζικού συστήματος (εθνικού και ευρωπαϊκού), ενώ θα τηρείται απόλυτη σειρά προτεραιότητας.
Μάλιστα, καλεί τους επενδυτές που έχουν προετοιμάσει επιχειρηματικά σχέδια στους επιλέξιμους κλάδους να ξεκινήσουν άμεσα τις διαδικασίες αξιολόγησης με τις τράπεζες, καθώς όπως σημειώνει δανειζόμενος μια κλασική αρχή της κοστολόγησης «θα τηρηθεί ο κανόνας «first-in-first-out» (FIFO)».
Η σχετική νομοθεσία για την επιλεξιμότητα και τις προδιαγραφές θα έχει ολοκληρωθεί μέχρι τον Μάιο – Ιούνιο. Συνεπώς, «είναι ρεαλιστικός ο στόχος να δούμε τις πρώτες εκταμιεύσεις εντός του καλοκαιριού».
Σταδιακή εισροή
Τα χρήματα του Ταμείου Ανάκαμψης δεν πρόκειται να εισρεύσουν μαζικά, αλλά σταδιακά. Στόχος είναι να υπάρξει εμπροσθοβαρής χρηματοδότηση, αν και το πρόγραμμα θα είναι ανοικτό για τρία με τέσσερα χρόνια.
Η τελική αξιολόγηση και δανειοδότηση θα γίνεται μέσω του τραπεζικού συστήματος.
Ο μηχανισμός προβλέπει την ενίσχυση επενδυτικών έργων με επιλεξιμότητες την πράσινη ενέργεια, τον ψηφιακό μετασχηματισμό, την έρευνα και ανάπτυξη, αλλά και την αναβάθμιση επιχειρηματικών στρατηγικών μέσω εξαγορών, συγχωνεύσεων και συνεργασιών ώστε να αυξηθεί το μέγεθος και η ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων.
Σε ό,τι αφορά τα ποσοστά ενίσχυσης, το δάνειο μηδενικού επιτοκίου θα ανέρχεται σε 30%-50%, η ίδια συμμετοχή σε τουλάχιστον 20% και το υπόλοιπο ποσοστό θα καλύπτεται από τις τράπεζες.
Μόχλευση
Οι πόροι είναι 32 δισ. ευρώ. Από αυτά, τα 12,7 δισ. που θα είναι δάνεια θα κατευθυνθούν σε ιδιωτικά έργα. Αυτά τα χρήματα καλείται το τραπεζικό σύστημα να μοχλεύσει και να κατευθύνει αποτελεσματικά στην ιδιωτική πρωτοβουλία. Η εκτίμηση τραπεζικών στελεχών είναι ότι αυτά τα 12,7 δισ. μπορούν να οδηγήσουν σε ιδιωτικές επενδύσεις που θα ξεπεράσουν τα 30 δισ. ευρώ.
Οι κλάδοι
Ειδικό βάρος δίνεται στον «εκσυγχρονισμό κύριων κλάδων της οικονομίας» οι οποίοι θα ενισχυθούν κατά προτεραιότητα όπως ο τουρισμός, ο πολιτισμός, η αγροδιατροφή, η μεταποίηση, καθώς και η βελτίωση των εθνικών μεταφορών και των υποδομών εφοδιαστικής αλυσίδας. Τα προτεινόμενα μέτρα είναι τα εξής:
Πολιτισμός: Μεταρρύθμιση των φορολογικών και εργασιακών πρακτικών του χώρου και δράσεις για την υποστήριξη της κοινωνικής συνοχής μέσω της σύνδεσης του πολιτισμού με τον τουρισμό και τον «ασημένιο» τουρισμό για την τρίτη ηλικία.
Τουρισμός: Με σκοπό τη μείωση της εποχικότητας θα γίνει συστηματική προώθηση θεματικών και εναλλακτικών μορφών τουρισμού, όπως ο ορεινός, ο θρησκευτικός και ο θαλάσσιος τουρισμός.
Αγροδιατροφή: Προωθούνται δράσεις έρευνας και καινοτομίας καθώς και η διείσδυση στις διεθνείς αγορές. Βασικό στοιχείο των επενδύσεων είναι η εισαγωγή ψηφιακών τεχνολογιών.
Μεταποίηση: Προωθείται η επιτάχυνση του προγράμματος μετασχηματισμού «Βιομηχανία 4.0» και ο τομέας της έξυπνης και πράσινης παραγωγής στην Ελλάδα. Οι επενδύσεις εστιάζονται στην ανάπτυξη νέων ή την αναβάθμιση υφιστάμενων γραμμών παραγωγής για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας. Εμφαση δίνεται στον προηγμένο και ψηφιακά ελεγχόμενο βιομηχανικό εξοπλισμό, στα συστήματα ελέγχου της παραγωγής και στην ανάπτυξη βιομηχανικών συνεργασιών.
Επίσης, δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στα πράσινα στοιχεία, όπως η εξοικονόμηση ενέργειας σε βιομηχανικές εγκαταστάσεις, η ανακύκλωση βιομηχανικών αποβλήτων και η αξιοποίηση της πράσινης ενέργειας.
Πηγή: tovima.gr
Το Σχέδιο Ανάκαμψης είναι ένα φιλόδοξο πρόγραμμα από το οποίο η Ελλάδα φιλοδοξεί να αντλήσει άκρως σημαντικούς πόρους.
Παρότι υπάρχει ακόμα προβληματισμός για το πόσο γρήγορα θα «τρέξουν» οι διαδικασίες εκταμιεύσεις, η ελληνική πλευρά τηρεί τα χρονοδιαγράμματα με… θρησκευτική ευλάβεια. Η δημόσια διαβούλευση ολοκληρώθηκε, οι προτάσεις των Φορέων μελετήθηκαν, ενσωματώνονται στο κείμενο και μένει το πιο «λεπτό» στάδιο: το «σφράγισμα» των πιο ώριμων επενδυτικών και μεταρρυθμιστικών προτάσεων, έτσι ώστε αφενός να πάρουν το «πράσινο φως» από τις Βρυξέλλες αφετέρου να είναι υλοποιήσιμα τα ορόσημα.
Πώς θα τρέξει το Σχέδιο Ανάκαμψης
Τα βασικά σημεία του Σχεδίου Ανάκαμψης περιλαμβάνονται στις διευκρινίσεις που περιλαμβάνονται στην Εκθεση Δημόσιας Διαβούλευσης για τις Στρατηγικές Κατευθύνσεις του Ελληνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Διαβάστε στο economistas το ρεπορτάζ του Γιώργου Παππού για το Σχέδιο Ανάκαμψης και τα σημεία - «SOS» που περιλαμβάνονται στην έκθεση της Διαβούλευσης.
Ένα- ένα συμπληρώνονται τα κομμάτια στο πολυσύνθετο παζλ του Σχεδίου Ανάκακμψης, αν και παραμένει ο προβληματισμός των ελληνικών Αρχών για το κατά πόσο γρήγορα θα “τρέξουν” οι διαδικασίες εκταμιεύσεων.
Στα... δικά μας, τα χρονοδιαγράμματα επί του παρόντος τηρούνται με θρησκευτική ευλάβεια. Η δημόσια διαβούλευση ολοκληρώθηκε, οι προτάσεις των Φορέων μελετήθηκαν, ενσωματώνονται- όπου είναι δυνατόν- στο κείμενο και μένει το πιο “λεπτό” στάδιο: το “σφράγισμα” των πιο ώριμων επενδυτικών και μεταρρυθμιστικών προτάσεων, έτσι ώστε αφενός να πάρουν το “πράσινο φως” από τις Βρυξέλλες αφετέρου να είναι υλοποιήσιμα τα ορόσημα.
Από τη δημόσια διαβούλευση προκύπτει, πάντως, η “ακτινογραφία” του Σχεδίου Ανάκαμψης, μέσω του οποίου η Ελλάδα φιλοδοξεί να λάβει συνολικά περί τα 32 δισ ευρώ.
Το Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας λειτουργεί συμπληρωματικά όχι μόνο σε σχέση με τα άλλα ευρωπαϊκά προγράμματα, αλλά και προς τα υπόλοιπα σχέδια και προγράμματα της κυβέρνησης, δίνοντας έμφαση στους κεντρικούς στόχους του, και ιδιαίτερα στην ανάκαμψη και στην ανθεκτικότητα σε επόμενες κρίσεις (που από την φύση τους απαιτούν εμπροσθοβαρείς δράσεις). Με βασικό όχημα την πράσινη και ψηφιακή μετάβαση αποσκοπεί στην αντιμετώπιση του τεράστιου κενού επενδύσεων (investment gap), χωρίς την οποία δεν μπορεί να υπάρξει προφανώς ανάκαμψη άλλα ούτε και ανθεκτικότητα, καθώς αυτή ευθέως υπονομεύεται από το υψηλό υφιστάμενο δημόσιο χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ. Συνεπώς πρωτεύων στόχος του είναι η εμπροσθοβαρής και μεγάλη αύξηση των επενδύσεων, των ρυθμών ανάπτυξης, των θέσεων εργασίας και του ΑΕΠ.
Η αντιμετώπιση του κενού επενδύσεων στην οποία αποσκοπεί το Σχέδιο θα αντιμετωπίσει ακριβώς το κενό απασχόλησης, δημιουργώντας μόνιμες υψηλής ποιότητας θέσεις εργασίας. Η συνδρομή του σχεδίου για την αύξηση της συνεργασίας μεταξύ των -μικρότερων προπαντός- επιχειρήσεων, της εξωστρέφειας τους και του μέσου μεγέθους των επιχειρήσεων αυτών έχει ως αναπόσπαστη πτυχή την ενθάρρυνση της νόμιμης μισθωτής εργασίας.
Η αρχή της μη επιβάρυνσης του περιβάλλοντος είναι πλήρως σεβαστή και αποτελεί οριζόντια δέσμευση του κανονισμού. Για τον λόγο αυτό κάθε επένδυση αξιολογείται από τον Σύμβουλο που έχει προσληφθεί από την Ειδική Υπηρεσία του Ταμείου Ανάκαμψης για την προετοιμασία του σχεδίου και η αξιολόγηση αυτή (όπου είναι αναγκαίο και η ανάλυσή της), θα περιλαμβάνεται στο Σχέδιο το οποίο θα κατατεθεί.
Οι πόροι μέσω δανείων θα διοχετευθούν σε ιδιωτικές επενδύσεις με βάση τα Ευρωπαϊκά κριτήρια που προβλέπει ο κανονισμός (πράσινος και ψηφιακός μετασχηματισμός), αλλά και με βάση εθνικά κριτήρια που συνάδουν με τις Ειδικές Επισημάνσεις ανά χώρα που έχουν γίνει στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου (Country Specific Recommendations) και ειδικότερα αφορούν την εξωστρέφεια, την καινοτομία και την έρευνα και ανάπτυξη (R&D) και την ενθάρρυνση των συνεργασιών, των εξαγορών και των συγχωνεύσεων με στόχο την αύξηση της ανταγωνιστικότητας των ελληνικών επιχειρήσεων. Οι δε επενδύσεις θα κριθούν με βάση τις επιλεξιμότητες του επενδυτικού σχεδίου και δεν θα τμηματοποιηθούν στη βάση κάποιας κλαδικής ταξινόμησης. Η πρόσφατη, άλλωστε, εμπειρία της πανδημίας κατέδειξε τα προβλήματα που προκαλούνται από την κλαδική ταξινόμηση (με το γνωστό πλέον σε όλους σύστημα των ΚΑΔ), σε περιβάλλον μιας πολύ σύνθετης οικονομίας όπως η ελληνική.
Η ανθεκτικότητα και η προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή συνιστούν κεντρικό στόχο του Ταμείου και η διάθεση ποσοστού τουλάχιστον 37% όλων των δαπανών θα υπερκαλυφθεί σύμφωνα με το Παράτημα του σχετικού κανονισμού. Το ίδιο θα ισχύσει και για τα επενδυτικά σχέδια που θα προωθηθούν με το εργαλείο των δανείων.
Η διασύνδεση του δικτύου με τα νησιά, η αύξηση του μεριδίου ΑΠΕ στην ακαθάριστη τελική κατανάλωση ενέργειας και η δημιουργία υποδομών για την αποθήκευση ενέργειας που παράγεται από ΑΠΕ περιλαμβάνονται στο Σχέδιο.
Το φυσικό αέριο μόνο κατ’ εξαίρεση είναι πιθανό να περιληφθεί στις επιλέξιμες επενδύσεις καθώς εκφράζονται σοβαροί προβληματισμοί από την πλευρά των Ευρωπαϊκών Θεσμών για την προώθηση των σχετικών επενδύσεων μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Η σχετική συζήτηση δεν έχει προς το παρόν ολοκληρωθεί.
Οι επενδύσεις εξοικονόμησης ενέργειας αποτελούν βασική επιλεξιμότητα του Σχεδίου και απολαμβάνουν ποσοστού επιλεξιμότητας 100% τόσο σε ό,τι αφορά τις επιχειρήσεις ανεξαρτήτως μεγέθους, όσο και τις δημόσιες υποδομές. Το Σχέδιο περιλαμβάνει αντίστοιχα προγράμματα τύπου Εξοικονομώ και για τις δύο ανωτέρω δραστηριότητες.
Ο εξηλεκτρισμός του σιδηροδρομικού δικτύου (με τη μορφή παρεμβάσεων στην κεντρική του γραμμή) και η αντικατάσταση μέρους των αστικών λεωφορείων με ηλεκτρικά είναι μέσα στους επενδυτικούς στόχους του Σχεδίου. Επίσης εξετάζονται και περιορισμένες επενδύσεις σε απολύτως ώριμες επεκτάσεις σιδηροδρομικών δικτύων. Εκτεταμένες νέες επεκτάσεις δεν συνάδουν με τον ιδιαίτερα στενό χρονικό ορίζοντα του Σχεδίου. Υπάρχει πρόταση για μείωση του ενεργειακού αποτυπώματος των ακτοπλοϊκών μεταφορών, η οποία είναι υπό συζήτηση με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Η αντιπλημμυρική προστασία και γενικότερα η διαχείριση των υδάτων αποτελούν σημαντικό μέρος του Σχεδίου
Το Σχέδιο προβλέπει την ενίσχυση της ψηφιακής μετάβασης των Μικρών και Μεσαίων Επιχειρήσεων και αφιερώνει σημαντικούς πόρους για το σκοπό αυτό για επενδύσεις σε συστήματα και στην κατάρτιση του ανθρώπινου δυναμικού των ΜΜΕ
Η μεταρρύθμιση του συστήματος επιδότησης ανεργίας και η εισαγωγή μέτρων για την προώθηση των ενεργητικών και παθητικών πολιτικών απασχόλησης περιλαμβάνονται στο Σχέδιο και αποτελούν κεντρικά προγράμματα μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων του σχετικού άξονα που αφορά την απασχόληση. Η καταπολέμηση της αδήλωτης εργασίας περιλαμβάνεται στους στόχους του Σχεδίου. Για το σκοπό αυτό προωθείται ειδική σχετική μεταρρύθμιση και αντίστοιχο ψηφιακό σύστημα από το υπουργείο Εργασίας.
Η εξασφάλιση της διαλειτουργικότητας των πληροφοριακών συστημάτων του κράτους συνιστά βασικό στόχο του Σχεδίου και προωθείται από ειδική μεγάλης έκτασης επένδυση που περιλαμβάνεται σ’ αυτό.
Η ενεργειακή αναβάθμιση των κρατικών υποδομών προβλέπεται στην βάση πραγματικού πρόσθετου ενεργειακού κόστους, με την αξιοποίηση των Επιχειρήσεων Ενεργειακών Υπηρεσιών. Συγκεκριμένα προβλέπεται ποσοστό επιδότησης προς τους φορείς της Γενικής Κυβέρνησης για την προώθηση των σχετικών προγραμμάτων και πληρωμή των υπολοίπων επενδύσεων, που θα πραγματοποιούνται με ιδιωτικούς πόρους, από την διαφορά που θα προκύπτει από την εξοικονόμηση ενέργειας. Με τον τρόπο αυτό, επιτυγχάνεται η επίτευξη των ενεργειακών στόχων και η μέγιστη δυνατή διαφάνεια.
Ο κρίσιμος για την κοινωνική συνοχή τομέας της κοινωνικής φροντίδας περιλαμβάνεται στο πλαίσιο του Σχεδίου, υπό τις προϋποθέσεις των κανόνων που το διέπουν, μεταξύ άλλων, και με την μορφή παροχής υπηρεσιών στις πλέον ευπαθείς ομάδες. Οι επιλεξιμότητες του ταμείου δεν επιτρέπουν την χρηματοδότηση δαπανών επαναλαμβανόμενου κόστους.
Οι ταμειακές μηχανές νέας τεχνολογίας και η ανάλυση ρίσκου αποτελούν βασική μεταρρύθμιση και αναπόσπαστο τμήμα των επενδύσεων που θα προωθηθούν μέσω του Σχεδίου τόσο στο επίπεδο της ΑΑΔΕ, όσο και σε ό,τι αφορά στην εφαρμογή των αναγκαίων τεχνολογιών από τις επιμέρους επιχειρήσεις.
Τι προβλέπεται στην πολιτική συμφωνία μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας
Προκαταβολή 13% του συνολικού ποσού που τους έχει κατανεμηθεί από το Ταμείο Ανάκαμψης της ΕΕ θα λάβουν οι χώρες – μέλη με την έγκριση των εθνικών σχεδίων τους, ώστε να διασφαλιστεί ότι τα χρήματα θα αρχίσουν να διατίθενται όσο το δυνατόν γρηγορότερα για να στηρίξουν την αρχική ανάκαμψη της οικονομίας.
Αυτό προβλέπεται στην πολιτική συμφωνία μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, την οποία καλωσόρισε με ανακοίνωσή της η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Στην ανακοίνωση της Κομισιόν τονίζεται ότι το Ταμείο Ανάκαμψης είναι το βασικό μέσο του σχεδίου της ΕΕ για να βγει αυτή ισχυρότερη από την τρέχουσα κρίση, καθώς προβλέπει τη διάθεση συνολικού ποσού 672,5 δισ. ευρώ με τη μορφή επιχορηγήσεων και δανείων για τη στήριξη μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων από τα κράτη – μέλη.
Η πολιτική συμφωνία, η οποία πρέπει να λάβει την τελική έγκρισή της από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο, προβλέπει ότι το Ταμείο Ανάκαμψης θα διαρθρώνεται γύρω από τους εξής έξι άξονες:
την πράσινη μετάβαση
τον ψηφιακό μετασχηματισμό
την έξυπνη, βιώσιμη και δίκαιη ανάπτυξη και απασχόληση
την κοινωνική και περιφερειακή συνοχή
τις πολιτικές για την επόμενη γενιά, τα παιδιά και τους νέους, περιλαμβανομένης της εκπαίδευσης και των δεξιοτήτων
Mε βάση τη συμφωνία, τουλάχιστον το 37% των δαπανών κάθε εθνικού σχεδίου ανάκαμψης θα πρέπει να στηρίζουν τους στόχους για το κλίμα, ενώ τουλάχιστον το 20% των δαπανών θα πρέπει να στηρίζουν την ψηφιακή μετάβαση. Τα σχέδια ανάκαμψης αναμένεται να συμβάλλουν και στην αποτελεσματική αντιμετώπιση των δυσκολιών που καταγράφονται στις συστάσεις για κάθε κράτος – μέλος στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού εξαμήνου, το οποίο αποτελεί το πλαίσιο για τον συντονισμό των οικονομικών και κοινωνικών πολιτικών στην ΕΕ.
Η συμφωνία επιφυλάσσει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έναν ισχυρό ρόλο στη διακυβέρνηση του Ταμείου Ανάκαμψης. Ένας τακτικός «διάλογος για την ανάκαμψη και την ανθεκτικότητα» θα δίνει τη δυνατότητα στο Κοινοβούλιο να καλεί την Κομισιόν για τη συζήτηση διάφορων θεμάτων σχετικών με το Ταμείο.
Το κείμενο του κανονισμού θα πρέπει να οριστικοποιηθεί σε τεχνικό επίπεδο και στη συνέχεια το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο να το εγκρίνουν επίσημα, ώστε ο κανονισμός να τεθεί σε ισχύ το συντομότερο δυνατό. Αφού τεθεί ο κανονισμός σε ισχύ, τα κράτη – μέλη θα μπορούν να υποβάλλουν τα εθνικά σχέδια ανάκαμψης.
Πηγή: protothema.gr
Πολύτιμη χρηματοδότηση για την στήριξη της οικονομίας προσδοκά η Ελλάδα μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης, το οποίο εγκρίθηκε στη Σύνοδο Κορυφής. Η χώρα μας αναμένεται να λάβει από το Ταμείο 32 δισ. ευρώ και επιπλέον 40 δισ. από το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο της επόμενης επταετίας.
«Μπoρεί να πει κανείς ότι επιλύθηκαν πολλά ζητήματα στην τελευταία Σύνοδο Κορυφής και είμαι πολύ ανακουφισμένη, μου έφυγε ένα βάρος αφού καταφέραμε να έχουμε τον προϋπολογισμό έτοιμο να τον στείλουμε στο Κοινοβούλιο και το ταμείο Ανάκαμψης συμπεριλαμβανομένου και του μηχανισμού προϋποθέσεων. Αυτό αποτελούσε μία τεράστια εργασία» δήλωσε η Γερμανίδα καγκελάριος Άγκελα Μέρκελ.
Από τους πόρους του Ταμείου που θα λάβει η χώρα μας τα 19,4 δισ. ευρώ είναι επιδότηση και τα 12,4 δισ. είναι δάνεια.
«Αποτελεί απάντηση που είναι αναγκαία στο δημοσιονομικό σχέδιο στην κρίση του κορονοϊού. Τους επόμενους μήνες θα δούμε αν μπορούμε να προσαρμόσουμε αυτό το εργαλείο. Διαθέτουμε από κοινού μία αποτελεσματική οικονομική πολιτική από την πρώτη στιγμή και μία δημοσιονομική πολιτική που βρίσκεται στο ύψος της κρίσης που περνάμε. Πρέπει να εφαρμόσουμε αυτό το σχέδιο προκειμένου οι πρώτες εκταμιεύσεις των δόσεων να αρχίσουν από την άνοιξη» τόνισε ο Γάλλος πρόεδρος Εμμανουέλ Μακρόν.
Ουγγαρία και Πολωνία απέσυραν τις απειλές τους για βέτο, ανάβοντας, έτσι, το «πράσινο φως» για το μεγαλύτερο πακέτο στήριξης της ευρωπαϊκής οικονομίας εν μέσω πανδημίας.
Ο Σαρλ Μισέλ ανέφερε ότι «η συμφωνία για τον Προϋπολογισμό αποτελεί ένα βήμα προς τα εμπρός προκειμένου να αποκτήσει η Ε.Ε. τις οικονομικές δυνατότητες και να έχουμε ένα ευρωπαϊκό προϋπολογισμό και ένα ταμείο ανάκαμψης για να αντιμετωπίσουμε την κλιματική αλλαγή, τον ψηφιακό μετασχηματισμό, να σηκώσουμε κεφάλι, να υποστηρίξουμε τις μικρές, μεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις, να υποστηρίξουμε τους πολίτες, τις οικογένειες γιατί ξέρουμε ότι ο κορονοϊός αποτέλεσε ένα σοκ που απαιτεί να δράσουμε από κοινού και με συνοχή».
Πρόκειται συνολικά για 1,85 τρισ. ευρώ, εκ των οποίων το 1,1 τρισ. ευρώ είναι το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο 2021 – 2027 και τα 750 δισ. ευρώ είναι οι πόροι του ταμείου ανάκαμψης.