Συμφωνία –«πιλότος» για την αντιμετώπιση των παράνομων μεταναστευτικών ροών θα είναι  το «Μνημόνιο Κατανόησης» που υπέγραψε στα μέσα της εβδομάδας ο Υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου, Νότης Μηταράκης με τον Υπουργό Εξωτερικών του Μπαγκλαντές, Abdul Momen, καθώς σηματοδοτεί το νέο δόγμα στην εθνική μεταναστευτική πολιτική, αυτό της νόμιμης και «εύτακτης» μετανάστευσης. Στις επόμενες δύο εβδομάδες η νέα συμφωνία θα συζητηθεί στην K.O. της ΝΔ, ενώ επίκειται η κύρωσή της από την ελληνική Βουλή

Συγκεκριμένα, στο νέο, διμερές πλαίσιο προβλέπεται ότι 4.000 εποχιακοί εργάτες από το Μπαγκλαντές θα μπορούν να απασχολούνται νομίμως μέχρι εννέα μήνες κάθε έτος και αυστηρά μέχρι πέντε χρόνια στην Ελλάδα, προκειμένου να καλύπτουν αποκλειστικά ανάγκες του πρωτογενούς τομέα. Στις προϋποθέσεις της νέας συμφωνίας περιλαμβάνεται -ως απαράβατος όρος- ότι κάθε εποχιακός εργάτης θα πρέπει να έχει συνάψει σύμβαση εργασίας με τον εργοδότη του – αγροτικό παραγωγό πριν εισέλθει στη χώρα, ενώ με την παροχή υπηρεσιών επί ελληνικού εδάφους δεν αποκτά κανένα δικαίωμα (όπως δικαίωμα ψήφου ή ιθαγένεια) πέραν της άδειας διαμονής εποχιακής εργασίας, βάσει του άρθρου 13 ν. 4251/14. Ακόμη, σε περίπτωση που κάποιος από τους εποχιακούς εργάτες δεν αναχωρήσει για ένα τρίμηνο κάθε χρόνο από την Ελλάδα, τότε θα επιστρέφει υποχρεωτικά στο Μπαγκλαντές, μέσω απέλασης.

Ως απόρροια της νέας συμφωνίας, σε κάθε Αποκεντρωμένη Περιφέρεια της χώρας θα συγκεντρώνονται τα αιτήματα για ζήτηση εποχιακών εργατών γης (περίπου 144.000 συνολικά κάθε χρόνο), ακολούθως αυτά θα διαβιβάζονται στα αρμόδια Υπουργεία και στη συνέχεια θα κοινοποιούνται επισήμως στις Αρχές του Μπαγκλαντές, προκειμένου να διερευνηθεί από τη συμβαλλόμενη χώρα η δυνατότητα προσφοράς εργατικού δυναμικού προς την Ελλάδα.

Ταυτόχρονα, το Μπαγκλαντές δεσμεύεται δια της συμφωνίας ότι ο αριθμός των πολιτών του εντός Ελλάδος δεν θα υπερβαίνει το κοινά συμφωνημένο πλαίσιο, διαφορετικά η συμφωνία θα καταγγελθεί μονομερώς από την Αθήνα και επέλθει λύση της. Κυρίως, όμως, υποχρεούται -με δεσμευτικό για πρώτη φορά τρόπο- να δέχεται τις επιστροφές πολιτών του που έχουν μεταναστεύσει παράνομα προς την Ελλάδα, διαδικασία η οποία υπήρξε μέχρι πρότινος εξαιρετικά χρονοβόρα, καθώς περνούσε είτε μέσα από την εφαρμογή της Κοινής Δήλωσης ΕΕ-Τουρκίας του 2016, είτε μέσα από το πλαίσιο αμοιβαίας συνεργασίας της ΕΕ με το Μπαγκλαντές. Στο εξής, ωστόσο, το καθεστώς των επιστροφών παράνομων μεταναστών από το Μπαγκλαντές περνά σε διμερές επίπεδο, ώστε οι διαδικασίες επανεισδοχής να επιταχυνθούν σημαντικά, όπως προσδοκά η Αθήνα.

Στο μεταβατικό στάδιο, δικαίωμα υπαγωγής στο νέο πλαίσιο θα έχουν 15.000 πολίτες Μπαγκλαντές που σήμερα διαβιούν στην Ελλάδα. Άλλωστε, οι ενεργές άδειες διαμονής πολιτών από το Πακιστάν στην Ελλάδα αγγίζουν σήμερα τις 26.367, ενώ οι άδειες πολιτών από το Μπαγκλαντές είναι 12.495. Ως προς τους αιτούντες άσυλο από τις χώρες αυτές, αίτηση που εκκρεμεί στον Α’ βαθμό, έχουν υποβάλλει 2.271 πολίτες από το Πακιστάν και 3.170 από το Μπαγκλαντές, ενώ οι αιτήσεις στο Β’ βαθμό, ανέρχονται σε 1.122 από το Πακιστάν και 368 από το Μπαγκλαντές αντίστοιχα. Ταυτόχρονα, σε δομές και στα ΚΥΤ αυτή τη στιγμή διαμένουν 186 άτομα από το Πακιστάν και 64 άτομα από Μπαγκλαντές, ενώ 433 άτομα από το Πακιστάν και 107 από το Μπαγκλαντές φιλοξενούνται στα διαμερίσματα του Προγράμματος «Εστία».

Η δυνατότητα χρήσης εποχικών εργατών με συγκεκριμένο χρόνο παραμονής, όριο αριθμού και χωρίς δικαίωμα μόνιμης εγκατάστασης ή οικογενειακής επανένωσης, όπως δηλαδή προβλέπεται στη διμερή συμφωνία Ελλάδας – Μπαγκλαντές, συνιστά για την ελληνική πλευρά μια δομημένη και αποφασιστική απάντηση στο βασικό ζητούμενο, αυτό της πάταξης της παράνομης μετανάστευσης.

Υπό αυτό το πρίσμα, ο Υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου, Νότης Μηταράκης ταξίδεψε στα μέσα της εβδομάδας στο Πακιστάν, εξασφαλίζοντας την έναρξη τεχνικού διαλόγου με βασική επιδίωξη μια αντίστοιχη συμφωνία και με το Ισλαμαμπάντ. Μάλιστα, ο κ. Μηταράκης έγινε δεκτός από τον Πρωθυπουργό του Πακιστάν, Imran Khan, ο οποίος εξέφρασε, κατά πληροφορίες, την ικανοποίηση του για την ελληνική προσέγγιση, η οποία, ωστόσο, για την Αθήνα περνά υποχρεωτικά μέσα από «νόμιμες οδούς εύτακτης μετανάστευσης».

Σε κάθε περίπτωση, το «Μνημόνιο Κατανόησης» Ελλάδας – Μπαγκλαντές αναμένεται να πάρει τις επόμενες βδομάδες το δρόμο προς την Ολομέλεια της Βουλής με σκοπό την κύρωσή του από την εθνική αντιπροσωπεία, ενώ το επόμενο δεκαπενθήμερο αναμένεται να ενημερωθεί ειδικά για το περιεχόμενό του και η Κοινοβουλευτική Ομάδα της ΝΔ.

Τέλος στην «Τροπολογία Μπαλαούρα»

Το νέο καθεστώς εργασίας αλλοδαπών εποχιακών εργατών, όπως εισάγεται με την νέα συμφωνία Ελλάδας – Μπαγκλαντές συνιστά το δεύτερο βήμα στην πορεία εξορθολογισμού της απασχόλησης παράνομων μεταναστών σε αγροτικές εργασίες. Προηγήθηκε πέρυσι, με αφορμή περιστατικά όπως αυτά στην Μανωλάδα, κοινή νομοθετική πρωτοβουλία των Υπουργείων Αγροτικής Ανάπτυξης και Μετανάστευσης και Ασύλου, βάσει της οποίας καταργείται στις 30 Ιουνίου 2022 η διάταξη για «την έγκριση κατ’ εξαίρεση απασχόλησης παράτυπα διαμενόντων πολιτών τρίτων χωρών», την οποία είχε εισηγηθεί το 2016 ο Βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Ηλείας, Μάκης Μπαλαούρας, υποστηρίζοντας πως αυτή έδινε λύση, στην περίπτωση που ο «αγρότης επικαλείται αντικειμενική αδυναμία για απασχόληση εργατών γης με έγκυρες συμβάσεις».