Σχετ.
1. Ο Ν.1650/85 (ΦΕΚ 160 Α΄/18-10-86) «Για την προστασία του περιβάλλοντος» όπως αυτός τροποποιήθηκε και ισχύει σήμερα.
2. Ο Ν.4014 (ΦΕΚ 209Α)/21-09-2011 «Περιβαλλοντική αδειοδότηση έργων και δραστηριοτήτων, ρύθμιση αυθαιρέτων σε συνάρτηση με δημιουργία περιβαλλοντικού ισοζυγίου και άλλες διατάξεις αρμοδιότητας Υπουργείου Περιβάλλοντος».
3. Ο Ν.4042/2012 (ΦΕΚ 24/Α): Ποινική προστασία του περιβάλλοντος- Εναρμόνιση με την Οδηγία 2008/99/ΕΚ-Πλαίσιο παραγωγής και διαχείρισης αποβλήτων-Εναρμόνιση με την Οδηγία 2008/98/ΕΚ-Ρύθμιση θεμάτων Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής.
4. Η ΚΥΑ 36259/1757/Ε103/2010(ΦΕΚ1312β) «Μέτρα όροι και πρόγραμμα για την εναλλακτική διαχείριση των αποβλήτων από
εκσκαφές, κατασκευές και κατεδαφίσεις (ΑΕΚΚ)» όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει.
5. Το Π.Δ.212/9-10-2006 (ΦΕΚ 212/Α/9-10-2006) «Προστασία των εργαζομένων που εκτίθενται σε αμίαντο κατά την εργασία ,σε συμμόρφωση με την οδηγία 83/477/ΕΟΚ του Συμβουλίου όπως αυτή τροποποιήθηκε με την οδηγία 91/382/ΕΟΚ του Συμβουλίου και την οδηγία 2003/18/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και Συμβουλίου».
6. Η ΚΥΑ: 8243/1113/91 (ΦΕΚ 138/Β/8-03-91) «Καθορισμός μέτρων και μεθόδων για την πρόληψη και μείωση της ρύπανσης του περιβάλλοντος από εκπομπές αμιάντου».
7. Η ΚΥΑ 4229/395(ΦΕΚ Β 318/15-02-2013) «Προϋποθέσεις ίδρυσης και λειτουργίας των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται με την εκτέλεση κατεδαφιστικών έργων και εργασιών αφαίρεσης αμιάντου ή/και υλικών που περιέχουν αμίαντο από κτίρια, κατασκευές, συσκευές, εγκαταστάσεις και πλοία, καθώς επίσης και με εργασίες συντήρησης, επικάλυψης και εγκλεισμού αμιάντου ή/και υλικών που περιέχουν αμίαντο».
8. Η από 10.10.18 καταγγελία πολίτη σχετικά με εργασίες αποξήλωσης αμιάντου.
9. Το με αρ. πρ. 1019/26/18/70/10.10.18 έγγραφο Αστυνομ. Τμ. Κω
10. Το με αρ. αρ. πρ. 2844 οικ. /18/11.10.18 σήμα διακοπής εργασιών της Δνσης Πολεοδομίας Δήμου Κω
Σε συνέχεια των 8 και 9 σχετ. για έλεγχο σε εργασίες αποξήλωσης στέγης στη νέα ΑΒΙΚΩ που περιέχει αμίαντο, η Υπηρεσία μας ως Περιβαλλοντικά Ελέγχουσα Αρχή, άμεσα απέστειλε σήμα μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου στο Αστυνομ. Τμ. Κω για διακοπή εργασιών μέχρι να διενεργήσει αυτοψία και ενημέρωσε αντίστοιχα την Υπηρεσία Δόμησης Κω, η οποία στη συνέχεια εξέδωσε σήμα διακοπής εργασιών (11 σχετ).
Την 12.10.18 η Υπηρεσία μας δια του Προϊσταμένου, διενήργησε αυτοψία στις εγκαταστάσεις της νέας ΑΒΙΚΩ στην Κω προκειμένου να διερευνήσει το βάσιμο ή όχι της καταγγελίας.
Διαπιστώθηκε ότι:
Οι εγκαταστάσεις της νέας ΑΒΙΚΩ (πρώην εργοστάσιο τοματοπολτού) βρίσκονται στην περιοχή Λάμπης Κω. Το όλο συγκρότημα βρίσκεται σε οικιστική περιοχή και δίπλα σε παραλία λουομένων (φωτ. 1). Αποτελείται από το κύριο σώμα της πρώην βιομηχανικής εγκατάστασης επιφανείας 3.700 μ2 περίπου (φωτ. 2) και από δυο δευτερεύουσες εγκαταστάσεις, ένα στεγασμένο χώρο στάθμευσης αυτοκινήτων εμβαδού περίπου 450 μ2 και ένα χώρο που λειτουργούσε σαν θυρωρείο – γραφείο εμβαδού 45 μ2 περίπου (φωτ. 3)
Το γήπεδο που εμπεριέχει τις ως άνω εγκαταστάσεις είναι εμβαδού 15 στρ. και ανήκει στην εταιρεία «Κως Ριβιέρα Ανώνυμος Εταιρεία Κατασκευών και Εκμετάλλευσης». Είναι περιφραγμένο αλλά υπάρχει ελεύθερη δίοδος εισόδου από την πλευρά της θάλασσας.
Το κυρίως κτίριο πρόκειται να αλλάξει χρήση και για το λόγο αυτό προγραμματίστηκαν εργασίες κατεδάφισης κάποιων τμημάτων του καθώς και η καθαίρεση τμημάτων της στέγης. Τα λοιπά βοηθητικά κτίρια θα κατεδαφιστούν. Για το λόγο αυτό εκδόθηκε από την Δνση Υπηρεσίας Δόμησης Δήμου Κω η με αρ. πρ. 33/20.6.2018 έγκριση δόμησης που συνιστά την αντίστοιχη άδεια κατεδάφισης και είναι σε ισχύ.
Ο φέρων οργανισμός του κυρίως κτιρίου είναι από οπλισμένο σκυρόδεμα με τοίχους πλήρωσης από τσιμεντόλιθους (φωτ. 4). Τα φέροντα στοιχεία των διάφορων κεκλιμένων τμημάτων της στέγης είναι επίσης από οπλισμένο σκυρόδεμα με μεταλλική διαδοκίδωση που αποτελεί τη βάση στην οποία
επικάθεται το υλικό επιστέγασης που αποτελείται από κυματοειδείς πλάκες αμιαντοτσιμέντου τύπου «ελλενίτ» (φωτ. 5).
Κατά τη στιγμή της αυτοψίας είχε ήδη καθαιρεθεί με μηχανικά μέσα ένα μεγάλο μέρος του υλικού επιστέγασης (περίπου 60% της συνολικής επιφάνειας), δηλαδή των κυματοειδών πλακών αμιαντοτσιμένου που σε μορφή θραυσμάτων είχαν καταπέσει στο δάπεδο (φωτ 4, 6,7,8,9).
Κατά τη διάρκεια της αυτοψίας δεν εκτελούνταν εργασίες ενώ παρόντες ήταν ο Μηχανικός του έργου κ. Ιωάννης Κυρίτσης, Πολ. Μηχ. και κλιμάκιο Μηχανικών από τη Δνση Πολεοδομίας Δήμου Κω. Ζητήθηκαν τυχόν αδειοδοτήσεις για τις εργασίες καθαίρεσης των υλικών που περιέχουν αμίαντο σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία. Τέτοιες αδειοδοτήσεις δεν κατατέθηκαν. Γνωστοποιήθηκε στο Μηχανικό του έργου ότι οι καθαιρέσεις υλικών που περιέχουν αμίαντο (όπως εν προκειμένω οι κυματοειδείς πλάκες αμιαντοτσιμένου) απαιτούν την πρότερη σύνταξη ενός σχεδίου που περιλαμβάνει όλα τα στάδια των εργασιών καθαίρεσης – μεταφοράς – αποθήκευσης καθώς και τα μέτρα προφύλαξης για τους εργαζόμενους διότι ο αμίαντος αποτελεί επικίνδυνο απόβλητο. Το σχέδιο αυτό εγκρίνεται από τη Δνση Περιβάλλοντος της Περιφέρειας και αποτελεί προϋπόθεση για την έκδοση άδειας κατεδάφισης.
Ισχύουσα Νομοθεσία:
1. Με την ΚΥΑ 36259/1757/Ε103/2010 όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει (4 σχετ.), εισάγονται στο εθνικό δίκαιο οι διατάξεις της Οδηγίας 2008/98/ΕΚ οι οποίες αφορούν στα απόβλητα εκσκαφών, κατασκευών και κατεδαφίσεων (ΑΕΚΚ) και καθορίζονται οι όροι τα μέτρα και το πρόγραμμα για την εναλλακτική διαχείριση των ΑΕΚΚ που προέρχονται τόσο από ιδιωτικά όσο και από δημόσια έργα.
2. Ο Νόμος 4042/2012 (3 σχετ) ενσωματώνει στο εθνικό δίκαιο την Οδηγία 2008/98/ΕΚ στο σύνολό της. Σύμφωνα με το άρθρο 11 παρ.1 ορίζονται ως απόβλητα, κάθε ουσία ή αντικείμενο το οποίο ο κάτοχός του απορρίπτει ή προτίθεται να απορρίψει ή υποχρεούται να απορρίψει. Στο άρθρο 29 παρ.1, ορίζεται ότι: «απαγορεύεται η εγκατάλειψη, η απόρριψη και η ανεξέλεγκτη διαχείριση των αποβλήτων» και στο αρθ. 14 «η διαχείριση των αποβλήτων πραγματοποιείται χωρίς να τίθεται σε κίνδυνο η ανθρώπινη υγεία και χωρίς να βλάπτεται το περιβάλλον»
3. Στο Π.Δ. 212/2006 αρ. 12 (5 σχετ) αναφέρεται ότι πριν αρχίσουν οι εργασίες για την κατεδάφιση υλικών που περιέχουν αμίαντο, ο κύριος του έργου μεριμνά για την κατάρτιση του αντίστοιχου σχεδίου το οποίο ενσωματώνεται στο Σχέδιο Ασφάλειας και Υγείας (Σ.Α.Υ.) που προβλέπεται στο Π.Δ. 305/1996. Στο αρθ.14 του ιδίου Π.Δ. προβλέπεται ότι η εκτέλεση κατεδαφιστικών έργων ή εργασιών αφαίρεσης αμιάντου μπορεί να πραγματοποιείται μόνο από επιχειρήσεις οι οποίες έχουν σχετική άδεια που εκδίδεται με απόφαση της Γενικής Δ/νσης Συνθηκών και Υγιεινής της Εργασίας του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας.
4. Στην ΚΥΑ 8243/1113/91 αρθ 7 (6 σχετ), αναφέρεται ότι κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο που αναλαμβάνει εκτέλεση εργασιών κατεδάφισης κατασκευών που περιέχουν αμίαντο και απομάκρυνσης των αντίστοιχων υλικών, είναι υποχρεωμένο να ζητά την έγκριση της πρώην Νομαρχίας και νυν Περιφέρειας αφού καταθέσει το αντίστοιχο σχέδιο εργασιών. Στο αρθ. 11 προβλέπεται ότι σε οποιονδήποτε γίνεται υπαίτιος παράβασης των διατάξεων της ως άνω ΚΥΑ με πράξη ή παράλειψη επιβάλλονται οι κυρώσεις που προβλέπονται στο ν 1650/86 όπως μεταγενέστερα τροποποιήθηκε και ισχύει.
Συμπερασματικά:
Η καθαίρεση μεγάλου μέρους των κυματοειδών πλακών αμιαντοτσιμένου (δηλαδή υλικού που εμπεριέχει αμίαντο) που επιστεγάζουν το κυρίως κτίριο των εγκαταστάσεων της νέας ΑΒΙΚΩ στην Κω, έγινε δίχως την αντίστοιχη περιβαλλοντική αδειοδότηση, κατά παράβαση του Π.Δ. 212/2006 αρ. 12 και της ΚΥΑ 8243/1113/91 αρθ. 7, σε συνδυασμό με το Ν.4042/2012 (ΦΕΚ 24Α/13-02-12) άρθ. 14 και 29 παρ.1 όπως ισχύουν, με αποτέλεσμα την περιβαλλοντική υποβάθμιση του χώρου των εκτελούμενων εργασιών και ενδεχομένως της ευρύτερης περιοχής, κατά την έννοια των ορισμών της παρ. 4 του αρθ. 2 του Ν. 1650/86 καθώς επίσης την υποβάθμιση των συνθηκών ασφάλειας και υγείας των εργαζομένων, παράβαση για την οποία επιβάλλονται διοικητικές κυρώσεις.
Κατόπιν των ανωτέρω:
Σας καλούμε για παροχή έγγραφων εξηγήσεων η αντίστοιχης κατάθεσης στην Υπηρεσία μας επί των ανωτέρω αναγραφομένων, εντός προθεσμίας 10 ημερών από την παραλαβή του παρόντος σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν. 1650/86 αρθ. 30 παρ. 4.
Σας καλούμε επίσης μέχρις ότου οι εργασίες καθαίρεσης των υλικών που εμπεριέχουν αμίαντο γίνουν με σύννομο τρόπο, να λάβετε όλα τα κατάλληλα μέτρα (π.χ. επικάλυψη με αδιάβροχο υλικό ή χώμα δίχως τη χρησιμοποίηση μηχανικών μέσων προκειμένου να αποφευχθεί περαιτέρω θραύση) έτσι ώστε από τα ήδη καθαιρεμένα τμήματα να μη διαχέεται σκόνη που εμπεριέχει ίνες αμιάντου στην ευρύτερη περιοχή.
Παρακαλούμε την Υπηρεσία Δόμησης Κω στην οποία κοινοποιείται το παρόν να μην επιτρέψει τη συνέχιση των εργασιών μέχρι την ολοκλήρωση του σχεδίου καθαίρεσης των υλικών που εμπεριέχουν αμίαντο και την αντίστοιχη αδειοδότησή του από την Υπηρεσία μας.
Παρακαλούμε το Αστυνομ. Τμ. Κω για την αστυνόμευση του χώρου του εργοταξίου έτσι ώστε να μην επιτρέπεται η είσοδος σε κανένα πλην του προσωπικού που θα φροντίσει ώστε να μη διαχέεται σκόνη που εμπεριέχει ίνες αμιάντου κατά τα παραπάνω αναγραφόμενα και μέχρι να λάβει το αντίστοιχο σήμα άρσης της διακοπής εργασιών από την ΥΔΟΜ Κω.
Παρακαλούμε τέλος την Επιθεώρηση Εργασίας στην οποία κοινοποιείται το παρόν για τυχόν δικές της ενέργειες.
Ο Προϊστάμενος της Δνσης
Παναγιώτης Βενέρης
Αρχιτέκτων Μηχ. Msc, με Α’ β.
Εσωτ. Διαν.
1. Χ.Α. Υπηρεσίας
2. Φ. Υπόθεσης
3. Π. Βενέρης
4. Τμ. Περιβάλλοντος