Ερώτηση προς τον Υπουργό Ανάπτυξης κ. Νικόλαο Δένδια, προκειμένου να συμπεριληφθούν στην επικείμενη νομοθετική ρύθμιση για τα «κόκκινα» δάνεια με τους ίδιους όρους και τα αντίστοιχα «κόκκινα» δάνεια της Συνεταιριστικής Τράπεζας Δωδεκανήσου, κατάθεσε ο Βουλευτής Δωδεκανήσου κ. Βασίλης Α. Υψηλάντης.

Την ερώτηση συνυπογράφουν άλλοι τέσσερεις βουλευτές από περιοχές της χώρας που λειτουργούσαν συνεταιριστικές τράπεζες, των οποίων οι άδειες ανακλήθηκαν από την Τράπεζα της Ελλάδος.

Όπως δήλωσε ο κ. Υψηλάντης οι πρώτες ενδείξεις είναι θετικές.
Το πλήρες κείμενο της ερώτησης που κατατέθηκε είναι το εξής:

ΕΡΩΤΗΣΗ    
 
Προς τον Υπουργό Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας κ. Νικόλαο Δένδια
 
Θέμα: Ρύθμιση για τα «κόκκινα» δάνεια των δανειοληπτών των συνεταιριστικών τραπεζών που τελούν υπό εκκαθάριση.
 
Τη χρονική αυτή περίοδο, η Κυβέρνηση ετοιμάζει νομοσχέδιο σχετικά με την οριστική ρύθμιση των «κόκκινων» δανείων των τραπεζών, με στόχο την ενίσχυση της ρευστότητας της οικονομίας και την παροχή δυνατότητας στις επιχειρήσεις να επιβιώσουν, χωρίς παράλληλα να προκαλούνται παρενέργειες στην εύρυθμη λειτουργία της αγοράς. Στη ρύθμιση αυτή είναι αναγκαίο να συμπεριληφθούν και τα «κόκκινα» δάνεια των τραπεζών που βρίσκονται σε καθεστώς εκκαθάρισης.

Τα τρία τελευταία χρόνια έχουν ανακληθεί οι άδειες σε έξι συνεταιριστικές τράπεζες. Συγκεκριμένα, τον Μάρτιο του 2012 ανακλήθηκαν από την Τράπεζα της Ελλάδος οι άδειες λειτουργίας τριών συνεταιριστικών τραπεζών, (Αχαϊκή, Λαμίας και Λέσβου-Λήμνου), τα πελατολόγια και οι καταθέσεις των οποίων κατευθύνθηκαν προς την Εθνική Τράπεζα και τον Δεκέμβριο του 2013 ανακλήθηκαν οι άδειες λειτουργίας τριών ακόμα συνεταιριστικών τραπεζών (Ευβοίας, Δωδεκανήσου και Δυτικής Μακεδονίας), τα πελατολόγια και οι καταθέσεις των οποίων κατευθύνθηκαν προς την Alpha Bank.

Οι τράπεζες αυτές αποτελούσαν πηγή χρηματοδότησης για δεκάδες χιλιάδες τοπικές επιχειρήσεις. Ένας από τους κύριους λόγους της ανάκλησης των αδειών τους ήταν ότι τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια είχαν φτάσει σε τέτοιο επίπεδο που ήταν αναγκαία η κεφαλαιακή τους ενίσχυση. Με την ανάκληση των αδειών των τραπεζών αυτών, χιλιάδες επιχειρήσεις και επαγγελματίες βρέθηκαν εν μέσω της οικονομικής κρίσης, «εγκλωβισμένοι» στο καθεστώς εκκαθάρισης και αποκομμένοι από το τραπεζικό σύστημα, ενώ ταυτόχρονα δημιουργήθηκε μεγάλο κενό σε σχέση με τη χρηματοδότηση των τοπικών επιχειρήσεων. Πολλοί από αυτούς, υπό αντίξοες συνθήκες, προσπαθούν να ρυθμίσουν τις οφειλές τους. Στην ίδια δύσκολη θέση έχουν περιέλθει και δανειολήπτες μη εξυπηρετούμενων στεγαστικών δανείων από τις προαναφερόμενες συνεταιριστικές τράπεζες.

Οι ρυθμίσεις των δανειοληπτών των τραπεζών σε εκκαθάριση διέπονται από ειδικό νομικό καθεστώς. Εάν δεν γίνει συγκεκριμένη αναφορά και νομοθετική ρύθμιση για αυτούς τους δανειολήπτες, δεν θα μπορούν να επωφεληθούν από την επικείμενη ρύθμιση των «κόκκινων» δανείων. Το γεγονός αυτό θα επιτείνει την οικονομική ασφυξία στις συγκεκριμένες τοπικές αγορές και παράλληλα θα δημιουργήσει αθέμιτο ανταγωνισμό αφού οι συγκεκριμένοι δανειολήπτες θα βρεθούν σε μειονεκτική θέση έναντι των υπολοίπων που θα μπορούν να ενταχθούν στη ρύθμιση.

Για λόγους δεοντολογίας, ίσης αντιμετώπισης των πολιτών και ουσιαστικής ενίσχυσης των τοπικών οικονομιών και ενίσχυσης της επιχειρηματικότητας, είναι αναγκαίο να συμπεριληφθούν στην ρύθμιση για τα «κόκκινα» δάνεια και οι δανειολήπτες των συνεταιριστικών τραπεζών που τελούν υπό εκκαθάριση.   
 
Κατόπιν των ανωτέρω,
 
Ερωτάται ο κ. Υπουργός:
 
1) Προτίθεστε να συμπεριλάβετε στην επικείμενη νομοθετική ρύθμιση για τα «κόκκινα» δάνεια των τραπεζών, με τους ίδιους όρους, και τα αντίστοιχα «κόκκινα» δάνεια των συνεταιριστικών τραπεζών που τελούν υπό εκκαθάριση;

 

Οι ενστάσεις που έγειρε η τρόικα αναφορικά με τις επιπτώσεις που θα υπάρξουν στην κεφαλαιακή επάρκεια των τραπεζών καθώς και στα δημοσιονομικά, από τις διαγραφές κεφαλαίων δανείων αλλά και προστίμων και προσαυξήσεων προς το Δημόσιο, αναγκάζουν το υπουργείο Ανάπτυξης να προχωρήσει σε ασκήσεις επί χάρτου προκειμένου να κάνει ολοκληρωμένη παρουσίαση στους δανειστές, αλλά και για να καταλήξει στις τελικές αποφάσεις.

 

Όπως έγραψε χθες η «Η» το νομοσχέδιο του υπουργείου Ανάπτυξης για τα «κόκκινα» δάνεια ξεμπλόκαρε μετά τη συμφωνία του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης και της τρόικας να προχωρήσουν οι διατάξεις του νομοσχεδίου που αφορούν σε 109.000 επιχειρήσεις με υπερήμερες οφειλές προς τις τράπεζες, το Δημόσιο και τα ασφαλιστικά ταμεία και για τις 1.000 με τις μεγαλύτερες οφειλές να ακολουθήσει μία πιο προσεκτική αξιολόγηση.

 

Έτσι, το υπουργείο Ανάπτυξης αναμένεται να προχωρήσει σε ασκήσεις προσομοίωσης ως προς τις συνέπειες της διαγραφής χρεών στους μεγαλοοφειλέτες. Αν οι επιπτώσεις είναι σημαντικές και ιδίως ως προς τα έσοδα του κράτους και τα ασφαλιστικά ταμεία, τότε η κυβέρνηση θα κάνει νομοθέτημα με πιο αυστηρά κριτήρια και πιο σκληρούς όρους ως προς τη συμμετοχή των μεγάλων στη ρύθμιση των χρεών. Σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο για να ξεχωρίσουν οι 1.000 από τις υπόλοιπες 109.000 επιχειρήσεις τότε θα μπει ένα ανώτατο όριο ως προς το ύψος των χρεών.Δεν αποκλείεται, όμως, λένε οι πληροφορίες, σε περίπτωση που η άσκηση βγάλει ανεκτά συμπεράσματα, τότε το νομοσχέδιο να κατατεθεί όπως αρχικώς είχε ετοιμαστεί.

 

Τι προέβλεπε το νομοσχέδιο
Με τις διατάξεις του νομοσχεδίου που είχε ετοιμάσει το υπουργείο Ανάπτυξης προβλέπονταν διαδικασίες «εξπρές» για «κούρεμα» κεφαλαίων και τόκων από καθυστερούμενα δάνεια μικρών επιχειρηματιών, αλλά ακόμη και 120 άτοκες μηνιαίες δόσεις για την αποπληρωμή χρεών προς τις εφορίες και τα ασφαλιστικά ταμεία, αφού σβηστούν πρόστιμα και προσαυξήσεις της περιόδου της κρίσης 2010-2013.

 

Στα 18 άρθρα του νομοσχεδίου περιλαμβάνονταν και πιο γρήγοροι τρόποι εξυγίανσης των μεγαλύτερων επιχειρήσεων. Πρόκειται για εκείνες που έχουν προσωπικό πάνω από 10 άτομα και κύκλο εργασιών άνω των 900.001 ευρώ αλλά αν και θέλουν να ρυθμίσουν τις οφειλές τους εντούτοις σκοντάφτουν... στην απροθυμία ορισμένων εκ των πιστωτών τους. Και για τις περιπτώσεις αυτές οριζόταν η διαγραφή προστίμων και προσαυξήσεων από χρέη προς το Δημόσιο όπως και το «κούρεμα» απαιτήσεων των τραπεζών αλλά την έγκριση θα τη έδινε δικαστική απόφαση. Αυτή θα εκδιδόταν μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα.

 

Με τις «γενναίες» ρυθμίσεις τραπεζών και δημοσίου έπαυαν αυτόματα τα όποια διωκτικά μέτρα σε βάρος των μικρών και μεγάλων οφειλετών, οι οποίοι θα μπορούν και πάλι να εκδίδουν επιταγές. Σε ό,τι αφορά τις μεγάλες επιχειρήσεις με προσωπικό άνω των εννέα εργαζομένων και τζίρο άνω των 900.000 ευρώ, το σχέδιο νόμου χώριζε αυτούς τους οφειλέτες σε δύο περιπτώσεις.

 

Η πρώτη προέβλεπε την υπαγωγή στην έκτακτη διαδικασία ρύθμισης των επιχειρήσεων αλλά χωρίς να είναι δεσμευτική για όλους τους πιστωτές.

 

Όπως περιέγραφαν οι σχετικές διατάξεις «κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο με πτωχευτική ικανότητα και εφόσον έχει το κέντρο των συμφερόντων του στην Ελλάδα μπορεί να αιτείται προς το αρμόδιο δικαστήριο (Πολυμελές Πρωτοδικείο) τη ρύθμιση των υποχρεώσεών του. Απαιτείται όμως σε αυτή να συναινούν πιστωτές που εκπροσωπούν τουλάχιστον το 50% του συνόλου των απαιτήσεων, στο οποίο περιλαμβάνεται το 30% των τυχόν εμπραγμάτως ή με ειδικό προνόμιο ή προσημείωση υποθήκης εξασφαλισμένων απαιτήσεων ή με άλλης μορφής εξασφαλιστική συμφωνία ως προς περιουσιακό στοιχείο.

 

Επίσης χρειάζεται να συναινούν δύο ή περισσότερα πιστωτικά ιδρύματα (συμπεριλαμβανομένων εταιρειών χρηματοδοτικής μίσθωσης ή πρακτορείας επιχειρηματικών απαιτήσεων) και οι απαιτήσεις τους εκπροσωπούν ποσό ίσο τουλάχιστον προς 30% του συνόλου των απαιτήσεων».

 

Η δεύτερη περίπτωση είχε να κάνει πάλι με τις μεγάλες επιχειρήσεις που θα έμπαιναν στη διαδικασία της ρύθμισης αλλά δεσμεύοντας όλους τους πιστωτές. Όπως περιέγραφαν οι διατάξεις: «Στην περίπτωση αυτή μπορεί και πάλι να αιτείται ρύθμισης κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο με πτωχευτική ικανότητα, εφόσον στη ρύθμιση αυτή συναινούν πιστωτές που εκπροσωπούν το 60% του συνόλου των απαιτήσεων, στο οποίο περιλαμβάνεται το 40% των τυχόν εμπραγμάτως ή με ειδικό προνόμιο ή προσημείωση υποθήκης εξασφαλισμένων απαιτήσεων ή με άλλης μορφής εξασφαλιστική συμφωνία ως προς περιουσιακό στοιχείο».

imerisia.gr

 

Η άρνηση των δανειστών να συγκατανεύσουν μέχρι και αργά χθες το βράδυ στο επίμαχο νομοσχέδιο και να το αναπέμψουν για επανεξέταση το Νοέμβριο ζητώντας εκτεταμένες αλλαγές, πυροδοτεί πλέον και σοβαρές ενδοκυβερνητικές τριβές μεταξύ κορυφαίων υπουργών. Και αυτό καθώς το μεγάλο προεκλογικό όπλο –οι διευθετήσεις ληξιπρόθεσμων επιχειρηματικών οφειλών του ιδιωτικού τομέα που ξεπερνούν τα 125 δισ. ευρώ – αποδεικνύεται επικοινωνιακά «άσφαιρο» σε μια περίοδο που η κυβέρνηση επείγεται για «λύσεις» πριν την διαδικασία της ψήφου εμπιστοσύνης, ενώ αναζητά ερείσματα ανάμεσα σε χρεωμένους μικρομεσαίους και μεγάλα επιχειρηματικά τζάκια για να ανατρέψει το εις βάρος της κλίμα.

 

Κόντρα υπουργών και διαφορετικές ρυθμίσεις
Αντί για μια «νίκη», όπως ήλπιζαν ότι θα πετύχουν μέχρι το βράδυ της Δευτέρας τα συναρμόδια υπουργεία Ανάπτυξης, Οικονομικών και Εργασίας κλειδώνοντας τη συμφωνία με την τρόικα, η «εμπλοκή» που παρουσιάζεται στα κόκκινα δάνεια απειλεί να εξελιχθεί σε νέα εστία ενδοκυβερνητικής έντασης. Ο Νίκος Δένδιας δέχεται εκ των έσω πυρά από συναδέλφους του, που του χρεώνουν πλημμελή προετοιμασία της νομοθετικής ρύθμισης με αποτέλεσμα να υπάρχουν σημαντικές νομικές ασάφειες, καθώς και η αδυναμία επαρκούς τεκμηρίωσης του τρόπου με τον οποίο μπορεί να επιτευχθεί ταυτόχρονη ρύθμιση «κόκκινων δανείων» και κούρεμα προσαυξήσεων και προστίμων που επιβάλλονται από το Δημόσιο και τα ασφαλιστικά ταμεία.

 

Από χθες το βράδυ, μετά την τελευταία αιφνιδιαστική σύσκεψη που έγινε με τους επικεφαλής της τρόικας και τους συναρμόδιους υπουργούς Γκ. Χαρδούβελη, Ν. Δένδια, Χρ, Σταϊκούρα, Γ. Μαυραγάνη με τη συμμετοχή των συμβούλων του πρωθυπουργού Στ. Παπασταύρου και Χρύσανθου Λαζαρίδη, έγινε ξεκάθαρο πως πλέον τα υπουργεία Οικονομικών και Εργασίας πασχίζουν να κατεβάσουν ξεχωριστές νομοθετικές ρυθμίσεις ως προς τις διευθετήσεις των επιχειρηματικών οφειλών προς τις εφορίες και τα ασφαλιστικά ταμεία, ενώ η ευρύτερη ρύθμιση για τα κόκκινα δάνεια «ξαναγράφεται» σε καίρια σημεία της για να συζητηθεί εκ νέου τον Νοέμβριο.

 

Ληξιπρόθεσμα με το βλέμμα στην ψήφο εμπιστοσύνης
Δεν είναι τυχαίο πως υψηλόβαθμο στέλεχος του υπουργείου Οικονομικών έδινε χθες το βράδυ την εικόνα πως η κυβέρνηση αποδύεται σε αγώνα δρόμου για να κλείσει πριν την Παρασκευή η συμφωνία με την τρόικα ως προς το σκέλος της χρονικής διευθέτησης των επιχειρηματικών οφειλών προς το δημόσιο χωρίς, όμως, το «κούρεμα» που προέβλεπε το νομοσχέδιο για την ενιαία αντιμετώπιση χρεών προς τράπεζες-ασφαλιστικά ταμεία και εφορία.

 

Στο πλαίσιο αυτό πηγές του ΥΠΟΙΚ άφηναν ανοιχτό το ενδεχόμενο να υπάρξει σε πρώτη φάση ξεχωριστή νομοθετική ρύθμιση για τη δυνατότητα αποπληρωμής ληξιπρόθεσμων χρεών σε έως και 100 δόσεις, και στη συνέχεια να ακολουθήσει το νέο θεσμικό πλαίσιο για τη ρύθμιση των κόκκινων δανείων όπου θα έρθουν να «κουμπώσουν» οι ρυθμίσεις των υπουργείων Οικονομικών και Εργασίας. Υπενθυμίζεται πως με βάση τον σχεδιασμό που έχει γίνει, στο νόμο για τα κόκκινα δάνεια δίνεται για πρώτη φορά η δυνατότητα εκτός από χρονικές και ποσοτικές «διευθετήσεις» κόκκινων δανείων να γίνεται και κούρεμα οφειλών επιχειρήσεων για πρόστιμα και προσαυξήσεις προς το Δημόσιο μέχρι του ποσού της καθαρής οφειλής και με πλαφόν αποπληρωμής του υπολοίπου στις 100 ή 120 μηνιαίες δόσεις.

Σε κάθε περίπτωση, όμως, τίποτα δεν είναι ακόμη ξεκάθαρο, ούτε η διαδικασία ρύθμισης των οφειλών προς το δημόσιο και τα ταμεία, ούτε πολύ περισσότερο πόσο θα αλλάξει η τελική ρύθμιση για τα κόκκινα δάνεια σε σχέση με την αρχική εικόνα που έδιναν τα προσχέδια που διοχετεύονταν.

 

Οροφή χρεών για να τεθούν εκτός 1000 μεγαλο-οφειλέτες
Χθες έγινε γνωστό πως η τρόικα ζητά περισσότερες λεπτομέρειες και διασφαλίσεις για το σκέλος της ρύθμισης που θα αφορά στους μεγαλοοφειλέτες, δηλαδή ως προς τον τρόπο που θα αντιμετωπιστούν τα χρέη των μεγαλύτερων επιχειρήσεων. Η πρόταση που έχει πέσει στο τραπέζι είναι να διευρυνθούν μεν τα κριτήρια υπαγωγής στη ρύθμιση ώστε να μπαίνουν επιχειρήσεις με τζίρο μεγαλύτερο των 900.000 ευρώ και με πάνω από 9 εργαζόμενους, αλλά παράλληλα να θεσπιστεί οροφή χρεών ώστε να αποκλειστούν από την οριζόντια ρύθμιση περίπου 1000 μεγάλες επιχειρήσεις που έχουν τις περισσότερες οφειλές προς το Δημόσιο. Στέλεχος του υπουργείου Οικονομικών ανέφερε ότι οι ρυθμίσεις για τις μεγάλες επιχειρήσεις «θα πρέπει να είναι εξατομικευμένες (tailor made)» σε αντίθεση με τις μικρότερου μεγέθους εταιρείες για τις οποίες προωθείται λύση πακέτο. Χθες το βράδυ η τρόικα ζήτησε επιπλέον στοιχεία για τα χρέη αλλά και διαφορετική κατηγοριοποίηση των επιχειρήσεων που θα μπορούν να ενταχθούν στη ρύθμιση.

Ο αρμόδιος υπουργός Ανάπτυξης ο οποίος έχει στο παρελθόν εκτιμήσει πως η ενιαία ρύθμιση οφειλών και κόκκινων δανείων θα ωφελήσει πάνω από 110.000 επιχειρήσεις με ληξιπρόθεσμα χρέη και δάνεια, διέψευδε ότι υφίσταται συγκεκριμένη διαφωνία αλλά επέρριπτε πάντως χθες την ευθύνη για την μη επίτευξη συμφωνίας στους εκπροσώπους των δανειστών δηλώνοντας από το απόγευμα πως «το νομοσχέδιο για τα “κόκκινα” δάνεια έχει χαρακτηριστεί κατ΄ επανάληψη από την τρόικα ως ένα εξαιρετικό νομοσχέδιο, όμως για παράγοντες άλλους, η τρόικα μας καθυστερεί να νομοθετήσουμε». Ο ίδιος δεν διευκρίνισε τι εννοεί, συνεργάτες του, όμως διέψευδαν πως η αναφορά του είχε στόχο τους Γκίκα Χαρδούβελη και Γιάννη Βρούτση, και άφηναν να εννοηθεί πως «η καθυστέρηση αποτελεί διαπραγματευτική τακτική της τρόικας με στόχο να έρθουν στο τραπέζι ταυτόχρονα το Νοέμβριο όλα τα σημαντικά θέματα όπως το ασφαλιστικό, οι απολύσεις, τα χρέη κ.α».

 

Διαφορετικές ρυθμίσεις για επιχειρήσεις και νοικοκυριά
Την πραγματική εικόνα για τα αίτια της εμπλοκής στο νομοσχέδιο των κόκκινων δανείων θολώνει ακόμη περισσότερο η αναφορά των εκπροσώπων του ΠΑΣΟΚ (Χρ. Πρωτόππαπας και Κυρ. Πιερρακάκης) που συμμετείχαν στην απογευματινή συνάντηση του ΥΠΟΙΚ με την τρόικα, πως η τρόικα έχει ζητήσει από το υπουργείο Ανάπτυξης να καταθέσει συνολική νομοθετική ρύθμιση που να περιλαμβάνει και τον τρόπο ρύθμισης των «κόκκινων δανείων» των νοικοκυριών, αλλάζοντας έτσι τον σχεδιασμό της κυβέρνησης. Από την πλευρά τους, ωστόσο, πηγές από το περιβάλλον του Νίκου Δένδια διέψευδαν ότι η τρόικα έχει θέσει τέτοιο θέμα και επέμεναν πως οι ρυθμίσεις για τις επιχειρήσεις θα είναι ξεχωριστές από αυτές για τα στεγαστικά και καταναλωτικά δάνεια, σημειώνοντας ωστόσο πως το ΥΠΑΝ έχει ήδη κάνει προεργασία με «σχέδιο αρχών» και για τα δάνεια των νοικοκυριών.

 

Στο «δια ταύτα» πάντως, η περιβόητη νομοθετική ρύθμιση με την οποία επιχειρείται για πρώτη φορά στην Ελλάδα να θεσμοθετηθεί το υποχρεωτικό κούρεμα προσαυξήσεων και τόκων για επιχειρηματικά χρέη προς το δημόσιο και τα ασφαλιστικά ταμεία σε μια διαδικασία άμεσα εξαρτημένη από τις αποφάσεις των τραπεζών για τα κόκκινα δάνεια, βρίσκεται σε μεγάλο βαθμό στον αέρα.

 

Είναι βέβαιο πως θα υπάρξει νομοθετική ρύθμιση ως το τέλος του έτους στο πλαίσιο της απόφασης που έχει λάβει το κυβερνητικό συμβούλιο διαχείρισης του ιδιωτικού χρέους, ωστόσο δεν είναι σαφές αν και τι θα αλλάξει ως προς την πρόταση για ενιαία αντιμετώπιση των οφειλών τόσο προς τις τράπεζες, όσο και τα ασφαλιστικά ταμεία.

Σε αυτή τη φάση, πάντως, η τρόικα φαίνεται να μην έχει πειστεί όχι τόσο για τις δημοσιονομικές επιπτώσεις της ρύθμισης και τις συνέπειες της στους ισολογισμούς των τραπεζών, όσο για την «θωράκιση» του θεσμικού πλαισίου προκειμένου μέσω αυτού να διευκολύνονται διαγραφές δημοσίου και ιδιωτικού χρέους μόνο σε πραγματικά βιώσιμες επιχειρήσεις με βάση αντικειμενικά κριτήρια.

Πηγή:capital.gr

 

η κυβέρνηση δίνει το σήμα για να ξεκινήσει το μεγάλο παζάρι με τις επιχειρήσεις και τις τράπεζες με σκοπό τις μαζικές «διευθετήσεις» και διαγραφές χρεών αλλά και τα αναπόφευκτα λουκέτα «μη βιώσιμων» εταιρειών.

Ένα παζάρι που βρίσκει τη χώρα σε ανεπίσημη προεκλογική περίοδο κατά την οποία οι προσδοκίες που καλλιεργούνται για τη θρυλούμενη «Σεισάχθεια» προς επιχειρήσεις και νοικοκυριά έχουν ήδη αρχίσει να αξιοποιούνται ένθεν κακείθεν ως εργαλείο για τον προσπορισμό κομματικών ωφελειών. Με το νέο πλαίσιο το ταμπού του «κουρέματος» σπάει, καθώς όχι μόνο προβλέπονται αλλά δίνονται επιπλέον κίνητρα στις τράπεζες για διαγραφές τόκων και κεφαλαίου, ενώ παράλληλα νομιμοποιείται για πρώτη φορά και το Δημόσιο να αποποιηθεί λόγω έκτακτων συνθηκών, των διεκδικήσεών του σε προσαυξήσεις και πρόστιμα ανεξόφλητων οφειλών. Επιπλέον το μεγάλο κίνητρο για τους επιχειρηματίες είναι ότι αξιοποιώντας τις ρυθμίσεις, διασφαλίζουν το ακαταδίωκτο για μεγάλο χρονικό διάστημα (έως και δύο χρόνια) καθώς παύουν αυτομάτως να ισχύουν όλα τα καταδιωκτικά μέτρα εναντίον τους.

Στο υπουργείο Ανάπτυξης εκτιμούν πως ίσως και σήμερα η τελική συμφωνία θα οριστικοποιηθεί καθώς απομένουν κάποιες κρίσιμες λεπτομέρειες για να συναινέσει η τρόικα (αριθμός δόσεων αποπληρωμής των οφειλών προς το Δημόσιο, δημοσιονομικό κόστος των ρυθμίσεων, εποπτικός φορέας κ.α) ωστόσο σε γενικές γραμμές αναμένεται ότι με λιγότερες ή περισσότερες αναδιατυπώσεις σε σχέση με τα προσχέδια που «διέρρευσαν» από τα τραπεζικά επιτελεία αυτές τις ημέρες, το νομοσχέδιο θα κατατεθεί εντός των επόμενων ημερών, με στόχο να ψηφιστεί το Νοέμβριο και να τεθεί σε εφαρμογή από την Πρωτοχρονιά του 2015.

Με το έκτακτο πλαίσιο διαχείρισης των επιχειρηματικών οφειλών που ως επί το πλείστον βασίζεται σε εξωδικαστικές διαδικασίες, το μαχαίρι και το πεπόνι περνά αποκλειστικά στα χέρια των τραπεζών οι οποίες αποκτούν τη θεσμική κάλυψη προκειμένου να διαχειριστούν ελεύθερα πλέον με τον πιο αποδοτικό -για τους ισολογισμούς τους και θεωρητικά για τα συμφέροντα της οικονομίας- τρόπο, τον τεράστιο όγκο των μη εξυπηρετούμενων επιχειρηματικών δανείων που προσεγγίζουν τα 40 δισ. ευρώ. Επιμέρους υπουργικές αποφάσεις αναμένεται να καθορίσουν ευκρινέστερα το πλαίσιο εντός του οποίου θα μπορούν κινηθούν ως προς τα κριτήρια επιλογής των επιχειρήσεων που θα σώσουν ή θα οδηγήσουν σε εκκαθάριση, όμως η πραγματικότητα είναι πως με τη δυνατότητα που τους παρέχεται να συνεννοούνται και να αποφασίζουν μεταξύ τους, οι τράπεζες καθίστανται παντοδύναμες, χωρίς τον «βραχνά» των προστατευτικών διατάξεων και των χρονοβόρων δικαστικών διαδικασιών που θέτει μέχρι σήμερα ο προ-πτωχευτικός και ο πτωχευτικός κώδικας.

Οι δυνατότητες ρύθμισης των επιχειρηματικών χρεών χωρίζονται σε τρεις κατηγορίες:

-στην εξωδικαστική ρύθμιση που αφορά αποκλειστικά τις μικρές επιχειρήσεις μέχρι 9 εργαζόμενους και τζίρο έως 900.000 ευρώ οι οποίες αποτελούν αριθμητικά την μεγάλη πλειονότητα καθώς υπολογίζεται πως θα υπαχθούν περί τις 100.000 εταιρείες και ελεύθεροι επαγγελματίες με χρέη περίπου 4 δις. ευρώ
-στις ρυθμίσεις για μεγαλύτερες επιχειρήσεις που θα είναι δεσμευτικές για το σύνολο των πιστωτών με βάση απόφαση του Πολυμελούς Πρωτοδικείου
-και στις ρυθμίσεις που θα είναι δεσμευτικές μόνο για τους πιστωτές που συναινούν
 
Μικρές επιχειρήσεις
Δικαίωμα υπαγωγής στη ρύθμιση με βάση το προσχέδιο των αρχών Σεπτεμβρίου, θα έχουν μέχρι τις 39 Ιουνίου 2015, όσες εταιρείες πληρούν σωρευτικά οκτώ  συγκεκριμένα κριτήρια: Δεν έχουν παύσει δραστηριότητες, στο τέλος του 2013 απασχολούσαν μέχρι εννέα εργαζόμενους, είχαν τζίρο έως 900.000 ευρώ, ο συνολικός δανεισμός τους δεν ξεπερνούσε τις 500.000 ευρώ, θα έχουν ανεξόφλητες οφειλές τουλάχιστον έξι μηνών (180 ημερών) μέχρι και τις 30 Ιουνίου 2015, δεν έχουν υποβάλει αίτημα πτώχευσης ή υπαγωγής στο νόμο Κατσέλη (ή παραιτηθούν εγκαίρως), και είχαν μείωση κύκλου εργασιών τουλάχιστον κατά 20% κατά την περίοδο 1η Ιανουαρίου 2011 έως 21 Δεκεμβρίου 2013. Στην ίδια κατηγορία εμπίπτουν αυτοαπασχολούμενοι και επαγγελματίες με κύκλο εργασιών μέχρι 900.000 ευρώ.

Στις επιχειρήσεις αυτές οι τράπεζες μπορούν να διαγράφουν κεφάλαιο και τόκους ενώ το Δημόσιο μόνο πρόστιμα και προσαυξήσεις. Το ποσοστό διαγραφής δεν καθορίζεται στο νομοσχέδιο καθώς εναπόκειται στις τράπεζες και την εταιρεία να το συμφωνήσουν. Υπάρχει όμως η πρόβλεψη ότι οι τράπεζες θα έχουν ως φορολογικό κίνητρο μια έκπτωση έως του 50% των συνολικών απαιτήσεων τους κατά του οφειλέτη. Επιπλέον η τράπεζα που δέχεται να διαγράψει δάνειο, θα απολαμβάνει και επιδότηση τόκου για διάστημα 2 ετών.

Προϋπόθεση για να επιδοτηθεί είναι :
-να ρυθμίζει την αποπληρωμή του δανείου για διάστημα τουλάχιστον 10 ετών και με τέτοιους όρους ώστε κάθε χρόνο για το πρώτο μισό της περιόδου αποπληρωμής να μην εισπράττει περισσότερα χρήματα από όσα θα εισπράττει κάθε χρόνο για τα επόμενα έτη και μέχρι τη λήξη της ρύθμισης.
-Επίσης να δίνει τη δυνατότητα 12μηνης περιόδου χάριτος για τα χρεολύσια
-Να μην χρεώνει τόκους πολύ μεγαλύτερους του 4% την πρώτη διετία που ακολουθεί τη διαγραφή (4% συν το εκάστοτε Euribor και τις νόμιμες προσαυξήσεις). 

Δημόσιο
Η συμφωνία με τις τράπεζες για ρύθμιση δανείων, συμπαρασύρει σε ανάλογες διευθετήσεις τόσο τα ασφαλιστικά ταμεία όσο και τις εφορίες, με την ειδοποιό διαφορά πως για το Δημόσιο απαγορεύεται να διαγραφεί κεφάλαιο ενώ παράλληλα ορίζεται πλαφόν αποπληρωμής οφειλών που σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες αναμένεται να είναι στις 100 δόσεις ενώ η κυβέρνηση διεκδικούσε από την τρόικα να καθοριστεί στις 120 δόσεις (10 χρόνια). Στην ουσία το Δημόσιο μπορεί να αποδέχεται τη διαγραφή έως του συνόλου των προστίμων και προσαυξήσεων για ληξιπρόθεσμα που δημιουργήθηκαν μεταξύ 1.1.2010 έως 31.12.2013, αλλά απαγορεύεται να διαγράφει ποσά από τη μη απόδοση ΦΠΑ και φόρο μισθωτών υπηρεσιών.

Για να υπάρξει ενιαία αντιμετώπιση τραπεζικών οφειλών και υποχρεώσεων προς το Δημόσιο, η εταιρεία-οφειλέτης πρέπει να υποβάλει αίτηση στις αρμόδιες υπηρεσίες προσκομίζοντας βεβαίωση της τράπεζας για τη ρύθμιση, καθώς και βεβαίωση περιουσιακών στοιχείων.

Ποινικά
Η υπαγωγή στη ρύθμιση συνεπάγεται αναστολής δίωξης για τα ποινικά αδικήματα της έκδοσης ακάλυπτων επιταγών και μη καταβολής εισφορών στα ασφαλιστικά ταμεία για όσο διάστημα διαρκεί η ρύθμιση. Επίσης αναστολή όλων των διοικητικών μέτρων για πράξεις ή παραλείψεις, άρση του κωλύματος έκδοσης επιταγών και αναστολή ατομικών διώξεων σε βάρος του οφειλέτη.

Δεσμευτική συμφωνία πιστωτών
Αφορά σε συμφωνία ρύθμισης των χρεών κάθε επιχείρησης ή φυσικού προσώπου με πτωχευτική ικανότητα, εφόσον έχει εξασφαλίσει τη συναίνεση των πιστωτών που αντιπροσωπεύουν το 60% των χρεών στο οποίο συμπεριλαμβάνεται τουλάχιστον το 40% των πιστωτών που έχουν εμπράγματες εξασφαλίσεις (ενέχυρα , προσημειώσεις, υποθήκες κ.α).  Η ρύθμιση μπορεί να περιλαμβάνει διαγραφή απαιτήσεων, επιμήκυνση αποπληρωμής, μετοχοποίηση απαιτήσεων κ.α και δεσμεύει όλους τους πιστωτές ακόμη κι αν δεν έχουν συμφωνήσει. Στη ρύθμιση μπαίνουν και οι οφειλές προς ασφαλιστικά ταμεία και εφορία με τη διαγραφή προσαυξήσεων και προστίμων (για οφειλές που κατέστησαν υπερήμερες μεταξύ 1.1.2010-31.12.2013) στο ίδιο ποσοστό διαγραφής με αυτό που αποφάσισαν ή πιστωτές ενώ σε ότι αφορά το μέγιστο χρόνο αποπληρωμής θα ισχύει το πλαφόν των δόσεων στο οποίο θα καταλήξουν οι διαπραγματεύσεις κυβέρνησης-τρόικας (π.χ έως 100).

Με βάση το προσχέδιο του νομοσχεδίου οι αιτήσεις θα υποβάλλονται μέχρι τις 30 Ιουνίου 2015, αν και η ημερομηνία δεν αποκλείεται να είναι διαφορετική στο τελικό κείμενο.

Αρμόδια δικαστήρια για την εκδίκαση της αίτησης είναι τα Πολυμελή Πρωτοδικεία τα οποία ορίζουν δικάσιμο εντός διμήνου και υποχρεούνται να εκδώσουν απόφαση ένα μήνα μετά την εκδίκαση. Την αίτηση συνοδεύει υποχρεωτικά έκθεση εμπειρογνώμονα (ελεγκτικό γραφείο ή ελεγκτής αν πρόκειται για νομικό πρόσωπο ή λογιστής – φοροτεχνικός για φυσικά πρόσωπα). Σε περίπτωση απόρριψης αίτησης δίνεται δικαίωμα έφεσης εντός 30 ημερών και ορίζεται νέα συζήτηση ενός διμήνου, αλλά νεότερη αίτηση δεν μπορεί να υποβληθεί πριν περάσουν έξι μήνες.

Με την αποδοχή της αίτησης από το δικαστήριο δύνανται να αναστέλλονται οι ατομικές και συλλογικές διώξεις κατά του οφειλέτη για διάστημα μέχρι τριών μηνών. Επίσης για δύο χρόνια αναστέλλονται τα διοικητικά και φορολογικά μέτρα που δημιουργήθηκαν πριν την έκδοση της απόφασης καθώς και η δίωξη για τα ποινικά αδικήματα της έκδοσης ακάλυπτων επιταγών(πλημμέλημα)  και της καθυστέρησης καταβολής οφειλών στα ασφαλιστικά ταμεία. Επιτρέπεται η έκδοση επιταγών, ενώ για δώδεκα μήνες ο οφειλέτης προστατεύεται από κάθε μέτρο συλλογικής αναγκαστικής εκτέλεσης συμπεριλαμβανομένης της πτώχευσης. Για ένα χρόνο επίσης δεν επιτρέπεται η αίτηση υπαγωγής στα άρθρα 99 και 106 του πτωχευτικού κώδικα (διαδικασία εξυγίανσης κ.α). 

Αν χρωστά χρήματα σε εργαζόμενους, η εταιρεία αναλαμβάνει την υποχρέωση να τα πληρώσει σε 12 ισόποσες άτοκες μηνιαίες δόσεις.
 
Μη δεσμευτική συμφωνία πιστωτών
Λίγο πολύ η ίδια διαδικασία θα ακολουθείται για την ρύθμιση των οφειλών μιας επιχείρησης ή φυσικού προσώπου με πτωχευτική ικανότητα και στην περίπτωση που δεν υπάρχει συναίνεση της πλειοψηφίας των πιστωτών με αποτέλεσμα η συμφωνία να μην είναι δεσμευτική για όλους.

Προϋπόθεση για να προχωρήσουν αυτού του είδους οι συμφωνίες ρύθμισης είναι :
 -να συναινούν πιστωτές που εκπροσωπούν τουλάχιστον το 50% του συνόλου των απαιτήσεων στο οποίο περιλαμβάνεται το 30% των εμπράγματων εξασφαλίσεων
-και παράλληλα να συναινούν στη ρύθμιση τουλάχιστον δύο πιστωτικά ιδρύματα οι απαιτήσεις των οποίων είναι τουλάχιστον ίσες ή μεγαλύτερες με το 30% των συνολικών οφειλών.

Η συναίνεση των πιστωτών αποτυπώνεται σε συμφωνία ρύθμισης η οποία υποβάλλεται μαζί με την αίτηση του οφειλέτη στο πολυμελές Πρωτοδικείο. Ο υπολογισμός των πιστωτών που συναινούν γίνεται με βάση κατάσταση πιστωτών που συντάσσει ορκωτός ελεγκτής ή λογιστής – φοροτεχνικός, ενώ στον πίνακα των πιστωτών δεν συνυπολογίζονται οι εργαζόμενοι, τα ασφαλιστικά ταμεία και η εφορία. Οι απαιτήσεις του Δημοσίου ρυθμίζονται σε κάθε περίπτωση με τη δημοσίευση της απόφασης πάντα με απαγόρευση διαγραφής κεφαλαίου (ΦΠΑ και φόρος μισθωτών υπηρεσιών) και με πλαφόν δόσεων ως προς το χρόνο αποπληρωμής.

Η συμφωνία δεσμεύει μόνον τον οφειλέτη και τους πιστωτές που την υπέγραψαν. Ωστόσο για τρία χρόνια από την έγκριση της συμφωνίας αναστέλλονται τα μέτρα αναγκαστικής εκτέλεσης, τα διοικητικά ή φορολογικά μέτρα εναντίον του οφειλέτη, η λήψη οποιουδήποτε ασφαλιστικού μέτρου, ενώ για 1 χρόνο αναστέλλεται η λήψη κάθε μέτρου συλλογικής αναγκαστικής εκτέλεσης συμπεριλαμβανομένης της πτώχευσης. Επίσης αναστέλλονται οι ποινικές διώξεις για έκδοση ακάλυπτων επιταγών και μη πληρωμή οφειλών σε ασφαλιστικά ταμεία.
 
 
«Ειδική διαχείριση» υπερχρεωμένων εταιρειών
Πιστωτές που ελέγχουν το 40% των χρεών μιας επιχείρησης η οποία βρίσκεται σε παύση πληρωμών, έχουν δικαίωμα να ζητήσουν από το Πολυμελές Πρωτοδικείο την υπαγωγή της εταιρεία σε καθεστώς ειδικής διαχείρισης και να επιδιώξουν μέσα σε διάστημα εντός χρόνου, είτε την εξυγίανση με πωλήσεις περιουσιακών στοιχείων (ή ολόκληρης της εταιρείας), είτε την εκκαθάριση της.

Ο ειδικός διαχειριστής είναι επιλογή των πιστωτών και διορίζεται από το δικαστήριο, ενώ μπορεί να είναι ελεγκτής πτυχιούχος ανώτατης σχολής, ελεγκτικό γραφείο ή σύμπραξη προσώπων, ή δικηγόρος – δικηγορική εταιρεία. Έχει πλήρη νομική κάλυψη για τις ενέργειές και ευθύνεται μόνο για δόλο ή βαριά αμέλεια.   Με την δημοσίευση της απόφασης ( συζήτηση της αίτησης ορίζεται εντός διμήνου και η απόφαση εκδίδεται εντός ενός μήνα) ο ειδικός διαχειριστής αναλαμβάνει τη διοίκηση της εταιρείας και την εκπροσώπηση έναντι τρίτων, τη σύνταξη ισολογισμών ενώ συντάσσει απογραφή των περιουσιακών στοιχείων κ.α Με την αποδοχή της αίτησης αναστέλλονται όλες οι ατομικές διώξεις κατά της επιχείρησης, συμπεριλαμβανομένων και των διοικητικών ή φορολογικών μέτρων και ιδίως των αναγκαστικών μέτρων είσπραξης από το δημόσιο και τους ασφαλιστικούς οργανισμούς.

Εντός 45 ημερών ο διαχειριστής συγκαλεί συνέλευση πιστωτών και εισηγείται πώληση μέσω πλειοδοτικού διαγωνισμού είτε του συνόλου του ενεργητικού της εταιρείας, είτε επιμέρους περιουσιακά στοιχεία. Αν η συνέλευση των πιστωτών απορρίψει την πρόταση, η διαδικασία λήγει και ο διαχειριστής υποβάλει αίτηση πτώχευσης.

Αν η πρόταση γίνει αποδεκτή, δημοσιεύει πρόσκληση δημόσιου πλειοδοτικού διαγωνισμού εντός δέκα ημερών και ο διαγωνισμός πραγματοποιείται εντός 20 έως 40 ημερών. Αν υπάρχει μια μόνο προσφορά για το σύνολο του ενεργητικού, συγκαλείται συνέλευση πιστωτών και ενημερώνεται τοι δικαστήριο. Αν δεν υπάρχει προσφορά υποβάλλεται αίτημα πτώχευση. Αν υποβληθούν προσφορές για επιμέρους στοιχεία του ενεργητικού η διαδικασία προχωρά μόνο για αυτά και μέσα σε 15 ημέρες γίνεται αναγγελία απαιτήσεων των πιστωτών (εντός ενός μήνα) και αποδίδει τα ποσά στους δικαιούχους. Αν δεν πουληθεί τουλάχιστον το 90% του συνόλου του ενεργητικού ως λογιστική αξία ο διαχειριστής προχωρά στη διαδικασία της πτώχευσης.

capital.gr