Η περίοδος για τηφορολογική δήλωση 2018 πλησιάζει και χιλιάδες φορολογούμενοι θα βρεθούν για μία ακόμη φορά αντιμέτωποι με αρκετές «παγίδες» τις οποίες πρέπει να αντιμετωπίσουν – εφόσον αυτό είναι βέβαια εφικτό – προκειμένου να μην πληρώσουν υπέρογκους φόρους. Μία εξ αυτών είναι τα τεκμήρια διαβίωσης καθώς οι φορολογούμενοι κινδυνεύουν να πληρώσουν έξτρα φόρο μόνο και μόνο επειδή μένουν σε ένα διαμέρισμα το οποίο μπορεί να είναι ιδιόκτητο ή μισθωμένο ή ακόμη και να τους έχει παραχωρηθεί.

Το τεκμήριο κατοικίας υπολογίζεται από το πρώτο τετραγωνικό μέτρο και λαμβάνονται υπόψη οι βοηθητικοί χώροι όπως αποθήκη ή γκαράζ.

Από το τεκμήριο κατοικίας γλιτώνουν όσοι διαθέτουν κενές κατοικίες για διάστημα άνω των 6 μηνών το οποίο όμως θα πρέπει να αποδείξουν με δικαιολογητικά π.χ. λογαριασμοί ηλεκτρικού ρεύματος, κοινόχρηστα καθώς και όσοι δηλώνουν φιλοξενούμενοι.

Για τον προσδιορισμό του τεκμαρτού εισοδήματος του φορολογούμενου, της συζύγου του και των εξαρτώμενων μελών του, λαμβάνονται υπόψη οι αντικειμενικές δαπάνες για:

1. Ιδιοκατοικούμενες ή μισθωμένες ή δωρεάν παραχωρηθείσες κύριες κατοικίες. Το τεκμήριο υπολογίζεται κλιμακωτά με βάση την επιφάνειά της ως ακολούθως:

– μέχρι και 80 τ.μ. κύριων χώρων, με 40 ευρώ το τ.μ. ,

– από 81 μέχρι και 120 τ.μ. με 65 ευρώ το τ.μ.,

– από 121 μέχρι και 200 τ.μ. με 110 ευρώ το τ.μ.,

– από 201 έως 300 τ.μ. με 200 ευρώ το τ.μ. και

– από 301 τ.μ. με 400 ευρώ το τ.μ..

Για τον υπολογισμό του τεκμηρίου των βοηθητικών χώρων της κύριας κατοικίας ορίζεται ποσό 40 ευρώ το τ.μ., ανεξάρτητα από το μέγεθος της επιφάνειας. Ως βοηθητικοί χώροι σε περίπτωση πολυκατοικίας θεωρείται ο ανεξάρτητος χώρος της αποθήκης ή του γκαράζ μέσα στην ίδια οικοδομή ενώ στην περίπτωση μονοκατοικίας η αποθήκη, ο χώρος στάθμευσης, το λεβητοστάσιο, η αποθήκη καυσίμων, το κλιμακοστάσιο εφόσον οι χώροι αυτοί βρίσκονται σε λειτουργική ενότητα με αυτή και δεν είναι κοινόχρηστοι. Για κατοικίες που βρίσκονται σε περιοχές με τιμή ζώνης, από 2.800 έως 4.999 ευρώ το τ.μ., τα ποσά προσαυξάνονται κατά 40% και για περιοχές με τιμή ζώνης από 5.000 ευρώ και άνω το τ.μ., κατά 70%. Όταν υπάρχει μονοκατοικία τα ποσά προσαυξάνονται κατά 20%.

2. Ιδιοκατοικούμενες ή μισθωμένες ή δωρεάν παραχωρηθείσες δευτερεύουσες κατοικίες. Το τεκμήριο ορίζεται στο 50% του τεκμηρίου της κύριας κατοικίας μαζί με το βοηθητικό χώρο της. Αν η κατοικία μισθώνεται ορισμένους μήνες μέσα στο έτος, τα ετήσια ποσά του τεκμηρίου τόσο για την κύρια όσο και για την δευτερεύουσα κατοικία θα επιμερίζονται με βάση τους μήνες που διαρκεί η μίσθωση. Διάστημα μεγαλύτερο από 15 ημέρες λογίζεται ως ολόκληρος μήνας. Το ίδιο ισχύει και εάν η κατοικία αυτή αποκτήθηκε ή μεταβιβάσθηκε μέσα στο έτος. Επίσης:

– Δεν υπολογίζεται τεκμήριο στις περιπτώσεις των κενών κατοικιών. Προκειμένου για κατοικίες που παραμένουν κενές για διάστημα μεγαλύτερο των έξι μηνών, απαιτείται η προσκόμιση φωτοαντίγραφων λογαριασμών της ΔΕΗ ή οποιοδήποτε άλλο στοιχείο (π.χ. λογαριασμοί ύδρευσης, κοινοχρήστων) από το οποίο να αποδεικνύεται ότι το ακίνητο ήταν κενό για όλο το υπόψη διάστημα.

– Σε περίπτωση συνιδιοκτησίας του ακινήτου, η ετήσια αντικειμενική δαπάνη διαβίωσης θα υπολογίζεται με βάση τη συνολική επιφάνεια της κατοικίας και στη συνέχεια θα γίνεται ο επιμερισμός της, μεταξύ των συνιδιοκτητών, με βάση τα ποσοστά συνιδιοκτησίας τους.

– Τα τέκνα που φιλοξενούνται από τους γονείς τους στην κατοικία των γονέων αλλά και όσοι δηλώνουν φιλοξενούμενοι δεν επιβαρύνονται με το τεκμήριο της κατοικίας στην οποία μένουν.

Προσοχή:

α) Φιλοξενία κάνουμε μόνο στην κύρια κατοικίας μας και όχι σε όποιο ακίνητο χρησιμοποιούμε.

β) Στις δευτερεύουσες κατοικίες δεν υπάρχει η έννοια της φιλοξενίας. Η χρήση της από κάποιον άλλον , έστω και για μικρό χρονικό διάστημα, αποτελεί δωρεάν παραχώρηση και αν δεν είναι σε γονείς ή παιδιά, πρέπει να υπολογίσουμε τεκμαρτό ενοίκιο στο έντυπο Ε2 , το οποίο θα μεταφέρουμε στους σχετικούς κωδικούς που αφορούν το εισόδημα από ακίνητα.

Του Θανάση Παπαδή

Για τους ιδιοκτήτες ακινήτων που το 2017 είχαν ανείσπρακτα ενοίκια υπάρχει τρόπος να γλιτώσουν από την Εφορία και να μη φορολογηθούν για εισοδήματα που δεν έλαβαν ποτέ, και μάλιστα με συντελεστή 15% από το πρώτο ευρώ.

Προκειμένου να μη βρεθούν προ εκπλήξεων, θα πρέπει να λάβουν τα απαραίτητα μέτρα και να προχωρήσουν σε συγκεκριμένες κινήσεις.

Ειδικότερα, για να μη φορολογηθούν για τα ανείσπρακτα ενοίκια θα πρέπει:

Να δηλωθούν σε ξεχωριστό κωδικό και στο έντυπο Ε2 και στο έντυπο Ε1. Συγκεκριμένα, στο Ε2 τα ανείσπρακτα ενοίκια πρέπει να δηλωθούν στην στήλη 16 της πρώτης σελίδας, και στο Ε1 πρέπει να αναγραφούν στους κωδικούς 125-126 του πίνακα 4Δ2 στην 3η σελίδα.
Να έχει εκδοθεί εις βάρος του μισθωτή διαταγή πληρωμής ή διαταγή απόδοσης χρήσης μισθίου ή δικαστική απόφαση αποβολής ή επιδίκασης μισθωμάτων ή να έχει ασκηθεί εναντίον του μισθωτή αγωγή αποβολής ή επιδίκασης μισθωμάτων.
Ο ιδιοκτήτης του ακινήτου θα πρέπει να καταθέσει στην Εφορία πριν από την υποβολή της φορολογικής του δήλωσης φωτοαντίγραφα των διαταγών, δικαστικών αποφάσεων που έχουν εκδοθεί ή αγωγών που έχουν ασκηθεί.
Σε περίπτωση που ο μισθωτής έχει πτωχεύσει, αρκεί η προσκόμιση αντιγράφου του πίνακα αναγγελίας χρεών, στον οποίο εμφανίζεται η απαίτηση του εκμισθωτή / υπεκμισθωτή. Από όλα τα προβλεπόμενα δικαιολογητικά που κατά περίπτωση προσκομίζονται στην Εφορία θα πρέπει να προκύπτει το χρονικό διάστημα για το οποίο οφείλονται μισθώματα.
Εάν δεν υποβληθούν στη ΔΟΥ τα απαιτούμενα δικαιολογητικά για τη δήλωση των ανείσπρακτων ενοικίων, τότε τα ποσά που έχουν δηλωθεί ως ανείσπρακτα εισοδήματα δεν θα ληφθούν υπόψη και η Εφορία θα προχωρήσει σε νέα εκκαθάριση της δήλωσης, φορολογώντας τα συγκεκριμένα ποσά από το πρώτο ευρώ.

Πηγή: in.gr

Ο επικεφαλής της ΑΑΔΕ έθεσε στον δημόσιο διάλογο για την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής το θέμα της απλοποίησης των διαδικασιών συμμόρφωσης των επιχειρήσεων, μέσω της καθιέρωσης της ηλεκτρονικής τήρησης των φορολογικών βιβλίων.

Ο κ. Πιτσιλής υποστήριξε, μεταξύ άλλων, ότι στη φορολογική συμμόρφωση βοηθάει η εξυπηρέτηση του πολίτη κι ότι «πολλές φορές η συμμόρφωση είναι δύσκολη γι’ αυτόν που θέλει να συμμορφώνεται». Στο πλαίσιο αυτό και σύμφωνα με τα όσα ανέφερε, η ηλεκτρονική τήρηση βιβλίων θα μπορούσε να συμβάλει προς την κατεύθυνση της απλοποίησης των διαδικασιών φορολογικής συμμόρφωσης αν συνδυαζόταν με την ήδη προωθούμενη ηλεκτρονική τιμολόγηση.

Τι σημαίνει
Το μέτρο της ηλεκτρονικής τήρησης φορολογικών βιβλίων, στο οποίο αναφέρθηκε ο διοικητής της ΑΑΔΕ, σημαίνει ότι οι λογιστές των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων, καθώς επίσης και τα λογιστήρια των μεγάλων επιχειρήσεων θα διασυνδεθούν online με τις υπηρεσίες της Ανεξάρτητης Αρχής ώστε να αποστέλλουν αυτόματα σ’ αυτές όλα τα δεδομένα των οικονομικών συναλλαγών των επιχειρήσεων τη στιγμή που θα τα καταχωρίζουν στα ηλεκτρονικά τηρούμενα βιβλία.

Η ηλεκτρονική διασύνδεση της ΑΑΔΕ με τα… βιβλία των επιχειρήσεων θα πρέπει, σύμφωνα με τον κ. Πιτσιλή, να λειτουργεί ταυτόχρονα με την ηλεκτρονική τιμολόγηση. Και αυτό διότι, με τον τρόπο αυτό, κάθε συναλλαγή που θα αποστέλλεται ηλεκτρονικά μέσω της διαδικασίας της ηλεκτρονικής τιμολόγησης θα διασταυρώνεται, θα επαληθεύεται και θα επιβεβαιώνεται αμέσως μετά και με τα δεδομένα που θα έχουν καταχωρισθεί στα ηλεκτρονικά τηρούμενα βιβλία των επιχειρήσεων, ώστε να μην υπάρχει καμία δυνατότητα απόκρυψης φορολογητέας ύλης και, στην τελική φάση, ο προσδιορισμός των φορολογικών υποχρεώσεων να γίνεται πλέον αυτόματα χωρίς καν την ανάγκη υποβολής δηλώσεων.

Ηλεκτρονική τιμολόγηση
Σημειώνεται ότι το υπουργείο Οικονομικών και η ΑΑΔΕ προωθούν ήδη την εφαρμογή του μέτρου της ηλεκτρονικής τιμολόγησης με το οποίο θα καταργηθεί η σημερινή διαδικασία εκτύπωσης και διακίνησης των τιμολογίων σε χάρτινη μορφή για όλες τις συναλλαγές μεταξύ φυσικών και νομικών προσώπων που ασκούν επιχειρηματικές δραστηριότητες καθώς και άλλων νομικών προσώπων και οντοτήτων.

Η διαδικασία αυτή θα αντικατασταθεί από την υποχρεωτική ηλεκτρονική έκδοση και διακίνηση των τιμολογίων μεταξύ των παραπάνω αντισυμβαλλομένων. Με την ηλεκτρονική τιμολόγηση, τα στοιχεία των τιμολογίων που θα εκδίδονται και θα διακινούνται ηλεκτρονικά θα διαβιβάζονται ταυτόχρονα και στις πληροφοριακές υποδομές της ΑΑΔΕ για άμεσο έλεγχο και διασταύρωση.

Ουσιαστικά, με το πρωτοποριακό μέτρο που έριξε ο κ. Πιτσιλής στο τραπέζι του διαλόγου για τη φορολογική συμμόρφωση, οι υπηρεσίες της ΑΑΔΕ θα έχουν άμεση ηλεκτρονική πρόσβαση όχι μόνο στα φορολογικά στοιχεία που εκδίδουν ή λαμβάνουν, αλλά και στα φορολογικά βιβλία που τηρούν οι επιχειρήσεις και θα ενημερώνονται αυτόματα και σε πραγματικό χρόνο για όλες τις εισπράξεις και τα έξοδα που καταχωρίζονται στα βιβλία αυτά.

eleftherostypos.gr

Τεράστιες ανατροπές στη διαδικασία δήλωσης των εισοδημάτων και είσπραξης των φόρων σηματοδοτεί νέα απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ), η οποία ανοίγει τον δρόμο για να υποβάλλονται και να εκκαθαρίζονται χωριστά οι κοινές δηλώσεις των έγγαμων ή μελών συμφώνου συμβίωσης, εφόσον το επιθυμούν οι ίδιοι.

Το ανώτατο δικαστήριο καταρρίπτει το επιχείρημα που επί δεκαετίες προέβαλλε το υπουργείο Οικονομικών, πως «τεχνικοί λόγοι» επιβάλλουν να καταθέτουν κοινή δήλωση τα νοικοκυριά προκειμένου να μην αυξηθεί ο όγκος των δηλώσεων Ε1 που υποβάλλονται κάθε χρόνο. Θεωρεί ότι καμία διάταξη νόμου (Κώδικας Φορολογίας Εισοδήματος και Κώδικας Φορολογικών Διαδικασιών) δεν υποχρεώνει τους συζύγους να συμπληρώνουν από κοινού φορολογική δήλωση, να αποκαλύπτουν τα εισοδήματά τους και να καθίστανται συνυπόχρεοι για το τελικό ποσό φόρου που δείχνει η κοινή εκκαθάριση.

Ποιος πληρώνει την Εφορία;

Την Ημέρα των Ερωτευμένων, στις 14 Φεβρουαρίου 2018, το Β’ Τμήμα του ΣτΕ (σε επταμελή σύνθεση) εξέδωσε την Α330 απόφαση που δημιουργεί νέα δεδομένα στο σύστημα υποβολής των φορολογικών δηλώσεων. Εναν χρόνο νωρίτερα, με την απόφαση 1215 του 2017, το ΣτΕ είχε επιβάλει να μπορούν να υποβάλουν ξεχωριστά δηλώσεις οι σύζυγοι, εφόσον τουλάχιστον ο ένας εξ αυτών εργάζεται και έχει φορολογική έδρα στο εξωτερικό, προκειμένου να μην επιβαρύνονται με φόρους που δεν οφείλουν στην Ελλάδα.

Προχωρώντας ένα βήμα παραπέρα, το Β' Τμήμα του ΣτΕ ανοίγει τον δρόμο πλέον και για ξεχωριστή υποβολή των δηλώσεων εάν τουλάχιστον ο ένας εξ αυτών το επιθυμεί. Με άλλα λόγια, αναγνωρίζει το δικαίωμα σε κάθε μέλος του ανδρογύνου ή του συμφώνου συμβίωσης να επιλέξει εάν θα υποβάλει κοινή δήλωση με τον σύντροφό του ή ξεχωριστά ο καθένας.

Η απόφαση στηρίζεται στις αρχές της ισότητας και της ελεύθερης ανάπτυξης της προσωπικότητας. Και αυτό γιατί, αν και ο υπολογισμός φόρου γίνεται για το κάθε μέλος της οικογένειας ξεχωριστά, το τελικό εκκαθαριστικό πληρωμής ή επιστροφής φόρου εκδίδεται ενιαία για τους δύο φορολογουμένους.

Οι αντιδράσεις που είχαν προκληθεί λόγω του ισχύοντος καθεστώτος ήταν πολλές, καθώς σε πολλά νοικοκυριά τηρούν ξεχωριστό ταμείο. Τα πράγματα περιπλέκονται όταν οι σύζυγοι δεν επιθυμούν να αποκαλύψουν τα πλήρη εισοδήματα ή τις καταθέσεις τους, ή δικαιούνται επιστροφή φόρων, αλλά τη χάνουν επειδή ο άλλος σύζυγος οφείλει να πληρώσει, ενώ σε κάποιες περιπτώσεις που δεν πληρώνει την οφειλή φόρου ο ένας βαρύνεται με τα χρέη και υφίσταται τις κυρώσεις και ο άλλος.

Ακόμα χειρότερα, το πρόβλημα εντείνεται και τα τελευταία χρόνια φτάνει στα όρια του διαζυγίου με τις μαζικές κατασχέσεις που διενεργεί η Εφορία, στερώντας χρήματα από τον έναν σύζυγο για οφειλές του άλλου. Προκειμένου μάλιστα να μην έχουν προβλήματα ενημερότητας κ.λπ., συνήθως οι επιτηδευματίες αναγκάζονται ακόμα και σε εικονικά διαζύγια.

Από την άλλη, αν υποβάλλονταν ξεχωριστά κάθε χρόνο οι δηλώσεις φόρου εισοδήματος, το υπουργείο Οικονομικών θα αντιμετώπιζε πιθανώς πολλαπλά προβλήματα, καθώς ο αριθμός των δηλώσεων μπορεί να αυξανόταν από τα 6 εκατομμύρια στα 8 ή και τα 9 και τα στοιχεία της εκκαθάρισης και ο υπολογισμός εκπτώσεων και τεκμηρίων θα άλλαζαν άρδην.

Στο οικονομικό επιτελείο ωστόσο ανησυχούν για τις εισπράξεις αφού το Δημόσιο χάνει τη δυνατότητα να πιέζει τον ένα σύζυγο να πληρώσει το συνολικό ποσό φόρο που αναλογεί και στους δύο. Εκτός από την είσπραξη των φόρων, όμως, δυσχεραίνεται και το σύστημα υπολογισμού των οικογενειακών επιδομάτων και των κριτηρίων χορήγησης που έχουν οριστεί σε επίπεδο νοικοκυριού (ΚΕΑ, επιδόματα τέκνων κ.λπ.).

Πώς έκρινε το ΣτΕ

Απέναντι σε όλα αυτά η απόφαση Α330 του ΣτΕ, τα βασικά σημεία της οποίας δημοσιεύει ο ιστότοπος humanrightcaselaw.gr, αναφέρει ότι:
■ Ο Κώδικας Φορολογίας Εισοδήματος προβλέπει ότι, προκειμένου περί συζύγων, υπόχρεος για τον φόρο που αναλογεί στο εισόδημά του είναι κάθε σύζυγος ξεχωριστά, αν και διαδικαστικώς ως υπόχρεος για την υποβολή της κοινής δήλωσης ορίζεται ο σύζυγος. Και ο Κώδικας Φορολογικών Διαδικασιών, από την άλλη, προβλέπει ότι ο υπολογισμός του φόρου γίνεται για κάθε σύζυγο χωριστά. Στην πράξη, όμως, η οφειλή που βαρύνει τα εισοδήματα των συζύγων εξακολουθεί να εκδίδεται στο όνομα του συζύγου, που είναι και ο υπόχρεος για την υποβολή της δήλωσης.
■ Με τον τρόπο αυτό, με την υποβολή από τον σύζυγο μιας κοινής δήλωσης που περιλαμβάνει και το εισόδημα της συζύγου του καταλήγει στο να χρεώνεται ή να πιστώνεται ο φόρος στο όνομα του ενός συζύγου ως άθροισμα του ποσού χρέωσης ή επιστροφής φόρου των δύο συζύγων. «Τούτο, όμως, δεν βρίσκει έρεισμα σε άλλη διάταξη του νόμου», τονίζεται στην απόφαση.
■ Ως προς το επιχείρημα του υπουργείου Οικονομικών ότι θα προκαλούσε τεχνικές δυσχέρειες η υποβολή ξεχωριστής δήλωσης από τους συζύγους, το ΣτΕ κρίνει πως αυτά ίσχυαν πριν από δεκαετίες (αναλύονταν στην αιτιολογική έκθεση του Ν. 1473/1984 όπως: αύξηση του αριθμού των δηλώσεων, καθυστέρηση στην εκκαθάρισή τους, σύνταξη διπλών χρηματικών καταλόγων κ.λπ.). Το δικαστήριο λοιπόν υποστηρίζει ότι αυτά τα προβλήματα «έχουν εκλείψει προ πολλού, εν όψει και της εν τω μεταξύ αλματώδους προόδου της τεχνολογίας, τις δυνατότητες της οποίας υποχρεούται να αξιοποιεί η Φορολογική Διοίκηση προς εξυπηρέτηση του έργου της», και ειδικά μετά το έτος 2001, οπότε ξεκίνησε η ηλεκτρονική υποβολή των δηλώσεων φόρου εισοδήματος.

Το ΣτΕ επισημαίνει ότι η υποβολή κοινής δήλωσης μπορεί μεν να διευκολύνει τον υπολογισμό της φορολογίας των εγγάμων, αλλά αυτό μπορεί να γίνει και χωρίς την κοινή δήλωση, αφού το άθροισμα των εισοδημάτων των συζύγων μπορεί να προκύπτει και από αυτοτελείς δηλώσεις.

Το ίδιο αναφέρει πως ισχύει και για τη χορήγηση των διαφόρων κοινωνικής φύσεως επιδομάτων και παροχών που κρίνονται σε οικογενειακή βάση, με άντληση των συναφών πληροφοριών από τους φορείς του Δημοσίου.

Επιτάσσει δε στο υπουργείο Οικονομικών να εξελίξει τα τεχνολογικά μέσα υποβολής και εκκαθάρισης των φορολογικών δηλώσεων ώστε να εξυπηρετούν τις πραγματικές ανάγκες της φορολογικής νομοθεσίας και όχι η τελευταία να εφαρμόζεται με βάση τους περιορισμούς που προκύπτουν από τις αδυναμίες των ηλεκτρονικών συστημάτων της φορολογικής διοίκησης.

Στο διά ταύτα, το ΣτΕ αποφαίνεται ότι δεν συντρέχει λόγος δημοσίου συμφέροντος που να δικαιολογεί την υποχρεωτική υποβολή κοινής δήλωσης φόρου εισοδήματος των συζύγων, αλλά αντιθέτως πρέπει ο σύζυγος να υποβάλει κοινή δήλωση μετά της συζύγου του μόνο εφόσον και οι δύο συναινούν.

Η επιθυμία τους αυτή μπορεί να δηλώνεται κατά την υποβολή της κοινής δήλωσης, αλλά στην αντίθετη περίπτωση, όπου ο ένας από τους δύο συζύγους δεν συναινεί, πρέπει να μπορεί να υποβάλλει ο καθένας ξεχωριστά τις δηλώσεις φόρου για το εισόδημά του. Η απόφαση δεν έχει ακόμα διαβιβαστεί στο υπουργείο Οικονομικών, το οποίο θα κληθεί να τη μελετήσει και να αποφασίσει για τις αλλαγές που απαιτεί η εφαρμογή της.