Η ανακοίνωση των νέων αντικειμενικών αξιών αναμένεται να φέρει ανατροπές στην αγορά το αμέσως προσεχές διάστημα και αυτό διότι εκεί που καταγράφονται μεγάλες αυξήσεις στις τιμές, θα επισπευσθούν οι μεταβιβάσεις, αγορές – πωλήσεις και γονικές παροχές. Το ακριβώς αντίθετο αναμένεται να συμβεί στις λίγες περιοχές που οι τιμές μειώθηκαν.
Όπως τονίζουν οι ειδικοί στην αγορά των ακινήτων, μεσίτες και συμβολαιογράφοι, πολλοί φορολογούμενοι θα σπεύσουν μέχρι το τέλος του έτους να συντάξουν συμβόλαια αγοράς ακινήτων και να κάνουν μεταβιβάσεις ώστε να αποφύγουν πρόσθετες επιβαρύνσεις από τον φόρο 3% επί της αντικειμενικής αξίας.
Στο αντίποδα αυτών εκείνοι που θέλουν να αγοράσουν ή να μεταβιβάσουν ακίνητο σε περιοχή που έχουν μειωθεί οι τιμές, θα παίξουν καθυστέρηση και θα περιμένουν την εφαρμογή των νέων τιμών, ώστε να προχωρήσουν στην προγραμματισμένη τους κίνηση.
Βέβαια είτε κάποιος καθυστερήσει, είτε βιαστεί δεν πρόκειται να έχει κανένα απολύτως όφελος σε ό,τι αφορά στην τιμή και αυτό διότι η αγορά, έχει τους δικούς της κανόνες και ως εκ τούτου οι εμπορικές τιμές έχουν διαμορφωθεί εδώ και καιρό. Εκείνο που αλλάζει από την 1η Ιανουαρίου είναι οι φόροι και ειδικά αν κάποιος προχωρήσει σε μία εμπορική πράξη με ακίνητο.
Ας υποθέσουμε ότι κάποιος αγοράζει σήμερα ένα ακίνητο αντί 250.000 ευρώ, η αντικειμενική αξία του οποίου όμως είναι 150.000 ευρώ. Τα συμβόλαια, αυτό είναι μία ακόμη στρέβλωση της αγοράς, συντάσσονται με βάση την αντικειμενική αξία και όχι την εμπορική. Ως εκ τούτου ο όποιος φόρος και τα όποια έξοδα υπολογίζονται με βάση τις 150.000 ευρώ και όχι την πραγματική τιμή των 250.000 ευρώ.
Από την 1η Ιανουαρίου η εμπορική τιμή πιθανότατα θα είναι η ίδια ή θα έχει μεταβληθεί οριακά, ωστόσο η αντικειμενική αξία θα είναι 250.000 ευρώ, όσο και η πραγματική δηλαδή. Κατά συνέπεια όσοι θέλουν να προχωρήσουν σε κάποια αγορά, λογικό είναι να θέλουν να το πράξουν τώρα ειδικά στις περιοχές εκείνες, όπως το κέντρο της Αθήνας που οι τιμές έχουν αυξηθεί έως και 95%, στο Χαλάνδρι έως και 76%, στην Δάφνη 75%, στην Ανάβυσσο 62%, στον Άγιο Δημήτριο 60%, στο Ελληνικό 57%, στη Γλυφάδα 53%, στην Αργυρούπολη και στο Χαϊδάρι 46% και στου Ζωγράφου 41%.
Ας δούμε μερικά ενδεικτικά παραδείγματα:
Αν κάποιος θέλει να αγοράσει ένα διαμέρισμα 100 τ.μ. στη Νέα Χαλκηδόνα – στην φθηνότερη περιοχή – και δεν αποτελεί κύρια κατοικία, οπότε ο φόρος μεταβίβασης ακινήτων θα καταβληθεί κανονικά, η αντικειμενική αξία του ακινήτου ανέρχεται στις 95.000 ευρώ. Ο φόρος μεταβίβασης εφόσον το αγοράσει μέχρι 31/12/2021, διαμορφώνεται στα 2.850 ευρώ. Στην περίπτωση που αγοράσει το ακίνητο το 2022, μετά την εφαρμογή των νέων τιμών ζώνης η αντικειμενική αξία θα εκτιναχθεί στις 125.000 ευρώ και ο φόρος που θα πρέπει να καταβληθεί στις 3.750 ευρώ, αυξημένος κατά 31,6%.
Για διαμέρισμα 160 τ.μ. στο Ελληνικό σε περιοχή με χαμηλή τιμή ζώνης. Η αντικειμενική αξία του ακινήτου ανέρχεται σήμερα στις 224.000 ευρώ και ο φόρος μεταβίβασης που θα πρέπει να πληρωθεί φθάνει τις 6.720 ευρώ. Αν το ίδιο ακίνητο αγοραστεί μετά την 1.1.2022, με τις νέες τιμές ζώνης η αντικειμενική αξία θα εκτιναχθεί στις 352.000 ευρώ και ο φόρος που θα πρέπει να καταβληθεί θα ανέλθει στα 10.560 ευρώ, αυξημένος κατά 57,14%.
Η αγορά ενός διαμερίσματος 100 τ.μ. στο Λαγονήσι όπου η αντικειμενική τιμή από 750 ευρώ ανεβαίνει 1.450 ευρώ το τ.μ. ο φόρος μεταβίβασης από 2.250 ευρώ που ανέρχεται σήμερα θα εκτοξευτεί στα 4.350 ευρώ.
Για ανάλογο ακίνητο σε περιοχή του Χαλανδρίου που εντάχθηκε στο αντικειμενικό σύστημα και η τιμή που λαμβάνει υπόψη της η Εφορία αυξήθηκε από 1.250 ευρώ σε 1.900 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο. Ο φόρος μεταβίβασης για μια κατοικία 100 τ.μ. από 3.750 ευρώ σήμερα θα φουσκώσει μετά από έξι μήνες στα 5.700 ευρώ.
Ακίνητο 160 τ.μ. στην περιοχή του Μοσχάτου έχει σήμερα αντικειμενική αξία 288.000 ευρώ. Ο φόρος μεταβίβασης που θα καταβληθεί στην περίπτωση της πρώτης κατοικίας ανέρχεται στο ποσό των 2.640 ευρώ. Το εν λόγω ακίνητο από τον Ιανουάριο του 2022 θα έχει αντικειμενική αξία 432.000 ευρώ. Ο φόρος που θα καταβληθεί ανέρχεται στις 6.960 ευρώ αυξημένος κατά 163%. Σε κάθε περίπτωση η αγορά πρέπει να γίνει πριν από το τέλος του έτους.
Για την αγορά κατοικίας 100 τ.μ. στην Κηφισιά, σε περιοχή με την χαμηλότερη τιμή ζώνης, που είναι σήμερα 1.150 ευρώ και η οποία μειώνεται από τον Ιανουάριο σε 750 ευρώ. Έτσι ο φόρος μεταβίβασης από 3.450 ευρώ που είναι σήμερα, σε σχεδόν 7 μήνες θα πέσει στα 2.250 ευρώ, μείωση 34,78%https://www.newsit.gr/oikonomia/o-grifos-me-tis-metavivaseis-akiniton-pote-symferei-kai-pote-oxi-analytika-paradeigmata/3302713/
Μειώνεται η ταλαιπωρία για τους φορολογούμενους, καθώς με εγκύκλιο που εξέδωσε ο διοικητής της ΑΑΔΕ, Γιώργος Πιτσιλής, αρκετές διαδικασίες θα γίνονται πλέον μακριά από τα γκισέ της εφορίας.
Συγκεκριμένα, στις διαδικασίες αυτές περιλαμβάνεται, μεταξύ άλλων, το σύνολο των δηλώσεων που σχετίζονται με υποθέσεις φορολογίας ακινήτων, όπως μεταβιβάσεις, κληρονομιές και γονικές παροχές αλλά και μια σειρά αιτήσεων και δικαιολογητικών που θα υποβάλλονται πλέον μέσω e-mail, courier ή συστημένων επιστολών στις ΔΟΥ.
Επίσης, σύμφωνα με την εγκύκλιο, οι φορολογούμενοι που θέλουν να τακτοποιήσουν θέματα φορολογιών κεφαλαίου, για τα οποία δεν υπάρχει αντίστοιχη ηλεκτρονική διαδικασία, δε θα χρειάζεται να προσέρχονται στις ΔΥΟ, αλλά θα αποστέλλουν τις δηλώσεις/ αιτήσεις / δικαιολογητικά ταχυδρομικά, μέσω συστημένης επιστολής ή με υπηρεσία ταχυμεταφοράς ή μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου στον προϊστάμενο της αρμόδιας υπηρεσίας της ΑΑΔΕ ή στο πρωτόκολλο της αρμόδιας υπηρεσίας.
Δηλώσεις και αιτήσεις που είχαν υποβληθεί και εκκρεμούν στις ΔΟΥ, διεκπεραιώνονται κατά σειρά προτεραιότητας. Επίσης, εφόσον πριν την έναρξη ισχύος της απόφασης είχαν προγραμματισθεί επισκέψεις φορολογουμένων στη ΔΟΥ για υποθέσεις που υπάγονται στην απόφαση, αυτές θα πραγματοποιηθούν κανονικά στις ορισθείσες ημερομηνίες, δεν ακυρώνονται (εκτός αν οι φορολογούμενοι επιθυμούν να αποστείλουν τις δηλώσεις/αιτήσεις με τον τρόπο που ορίζεται στην απόφαση), θα παραληφθούν οι αιτήσεις/δηλώσεις και στη συνέχεια θα ακολουθηθεί η διαδικασία της απόφασης.
ADVERTISING
Σε αιτήματα που είχαν υποβληθεί για προγραμματισμό επίσκεψης και δεν είχε προγραμματισθεί, δεν ορίζεται ημερομηνία επίσκεψης αλλά οι πολίτες υποχρεούνται να ακολουθήσουν τη νέα διαδικασία.
Η απόφαση του Διοικητή της ΑΑΔΕ έχει εφαρμογή σε μια σειρά υποθέσεων:
1. Αρχικές ή τροποποιητικές δηλώσεις κατοχής ακινήτων (Ε9 και Φ.Μ.Α.Π. φυσικών και νομικών προσώπων, Ε.Τ.Α.Κ. και Φ.Α.Π. νομικών προσώπων καθώς και Ε.Φ.Α.) και τα υποδείγματα που επέχουν θέση δήλωσης σύμφωνα με την απόφαση Α.1272/2019, για τις οποίες δεν προβλέπεται ηλεκτρονική υποβολή. Για δηλώσεις στοιχείων ακινήτων (Ε9) και Ε.Φ.Α. και αιτήσεις για έκδοση πιστοποιητικών, για τις οποίες προβλέπεται ήδη η ηλεκτρονική υποβολή/έκδοση, δεν έχει εφαρμογή η διαδικασία της απόφασης. Τυχόν τέτοιες δηλώσεις ή αιτήσεις που υποβάλλονται με τη διαδικασία της Α.1137/2020, δεν λαμβάνονται υπόψη και ενημερώνεται σχετικά ο φορολογούμενος με μήνυμα στην προσωποποιημένη του πληροφόρηση με την υπόδειξη να υποβάλει ηλεκτρονικά τη δήλωση ή να λάβει ηλεκτρονικά το πιστοποιητικό.
2. Αιτήσεις για τη χορήγηση πιστοποιητικού του άρθρου 54 Α του ν.4174/2013 (πιστοποιητικό ΕΝ.Φ.Ι.Α.), υπεύθυνες δηλώσεις που επέχουν θέση πιστοποιητικού, όπου δεν προβλέπεται ηλεκτρονική έκδοση αυτού, αιτήσεις για θεώρηση αντιγράφων τελεσίδικων δικαστικών αποφάσεων καταδικαστικών σε δήλωση βουλήσεως και υποβολή των απαιτούμενων δικαιολογητικών για την αποδοχή δήλωσης η οποία υπεβλήθη μέσω διαδικτύου.
3. Τα προβλεπόμενα παραστατικά για τη συνδρομή των προϋποθέσεων επιστροφής ΕΝ.Φ.Ι.Α. άνω των 300 ευρώ.
4. Δηλώσεις φορολογίας κληρονομιών, δωρεών, γονικών παροχών και κερδών από τυχερά παίγνια, αρχικές και τροποποιητικές,
5. Δηλώσεις φόρου μεταβίβασης ακινήτων, πλην των δηλώσεων φ.μ.α. που υποβάλλονται για πλειστηριασμό.
6. Αιτήσεις για έκδοση πιστοποιητικού του άρθρου 105 του Κώδικα διατάξεων φορολογίας κληρονομιών, δωρεών κ.λπ., ο οποίος κυρώθηκε με το πρώτο άρθρο του ν.2961/2001 (πιστοποιητικό φόρου κληρονομιών, δωρεών και γονικών παροχών). Υπενθυμίζεται ότι εξακολουθεί να ισχύει η παράγραφος 6 του ν.3220/2004, σύμφωνα με την οποία, όπου δεν απαιτείται η εξόφληση του φόρου και στις περιπτώσεις που έχει εξοφληθεί ολόκληρος ο φόρος κληρονομιάς, δωρεάς ή γονικής παροχής, αντί του πιστοποιητικού δύναται να προσκομίζεται από τον υπόχρεο σε φόρο αντίγραφο της δήλωσης φόρου, καθώς και υπεύθυνη δήλωση του άρθρου 8 του Ν. 1599/1986, με την οποία δηλώνεται ότι τα στοιχεία που προκύπτουν από την προσκομιζόμενη δήλωση φόρου δεν έχουν μεταβληθεί και ότι έχει εξοφληθεί ολόκληρος ο φόρος κληρονομιάς, δωρεάς ή γονικής παροχής.
Χωρίς καμία επίσκεψη στη ΔΟΥ και εντός τριών ημερών θα ολοκληρώνεται η δήλωση μεταβίβασης ακινήτου από τους φορολογούμενους, όπως προβλέπει απόφαση, που υπέγραψε ο διοικητής της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, Γιώργος Πιτσιλής, και αναμένεται να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, ώστε να απλοποιηθεί άμεσα η διαδικασία δήλωσης ακινήτου στην Εφορία.
Στόχος είναι να δοθεί τέλος σε μια αναχρονιστική και χρονοβόρα πρακτική, που δημιουργούσε ουρές στις Εφορίες, τριβές και ταλαιπωρία για τους φορολογουμένους. Σύμφωνα με πληροφορίες, η λύση, στην οποία έχουν καταλήξει στην ΑΑΔΕ, και η οποία θα εφαρμοστεί μέχρι την πλήρη ψηφιοποίηση των δηλώσεων φορολογίας κεφαλαίου, περιλαμβάνει τα εξής:
1.Οι κάθε είδους αιτήσεις ή δηλώσεις μπορούν να αποστέλλονται μέσω ταχυδρομείου (συστημένο), courier ή e-mail, καθώς και να κατατίθενται στο πρωτόκολλο της ΔΟΥ. Για την υποβολή των αιτήσεων, είναι δυνατόν να χρησιμοποιείται η φόρμα της υπεύθυνης δήλωσης του gov.gr( Οι πολίτες μπορούν να βρουν στο gov.gr όλες τις ψηφιακές υπηρεσίες των υπουργείων, φορέων, οργανισμών και ανεξάρτητων αρχών του Δημοσίου).
2.Σε περίπτωση ηλεκτρονικής αποστολής, αποστέλλεται αυτοματοποιημένο μήνυμα (auto-reply), το οποίο αποτελεί αποδεικτικό παραλαβής της δήλωσης ή αίτησης. Σε περίπτωση αποστολής μέσω ταχυδρομείου ή courier, αποδεικτικό παραλαβής αποτελεί το αντίστοιχο αποδεικτικό αποστολής από το ταχυδρομείο ή την εταιρεία courier.
3.Εφόσον ο φάκελος είναι πλήρης, οι δηλώσεις και αιτήσεις διεκπεραιώνονται υποχρεωτικά εντός τριών εργασίμων ημερών.
4.Με την ολοκλήρωση της διεκπεραίωσης, ο πολίτης ενημερώνεται με μήνυμα στο TAXISnet, όπου αναρτάται και το επίσημο αντίγραφο της δήλωσης ή του πιστοποιητικού, που αιτείται.
5.Δεν χρειάζεται καμία επίσκεψη στη ΔΟΥ για τη διεκπεραίωση της αίτησης.
6.Εντός 60 ημερών από τη διεκπεραίωση των δηλώσεων, γίνεται επαλήθευση της ορθότητας του περιεχομένου με την κείμενη νομοθεσία. Αν διαπιστωθούν σφάλματα, αποστέλλεται πρόσκληση υποβολής τροποποιητικής δήλωσης. Αν ο πολίτης δεν ανταποκριθεί εντός των προθεσμιών, εκδίδεται εντολή ελέγχου, ο οποίος και διενεργείται υποχρεωτικά.
Στην ΑΑΔΕ εκτιμούν ότι με αυτή τη λύση οι πολίτες και οι συμβολαιογράφοι θα εξυπηρετηθούν πιο γρήγορα και με διαφάνεια, χωρίς να χρειάζεται να περιμένουν στην ουρά στις Εφορίες, οι οποίες είναι ήδη πολύ επιβαρυμένες με τα κάθε είδους αιτήματα εξυπηρέτησης των πολιτών, που συσσωρεύτηκαν από την έναρξη της κρίσης του κορονοϊού.
Χαρακτηριστικά, από τα πρώτα στοιχεία που έχει στη διάθεσή της η ΑΑΔΕ φαίνεται ότι από τα μέσα Μαρτίου έως και τα τέλη Μαΐου, οι εφορίες της χώρας δέχθηκαν πάνω από 1 εκατομμύριο αιτήματα εξυπηρέτησης μέσω μέιλ και τηλεφώνου και ανταποκρίθηκαν σε 850.000.
Ταυτόχρονα, οι υπηρεσίες πληροφορικής της ΑΑΔΕ επισπεύδουν την ηλεκτρονικοποίηση των δηλώσεων φορολογίας κεφαλαίου, η οποία ανεστάλη στα τέλη του 2019, λόγω του αιτήματος των συμβολαιογράφων, που ζήτησαν χρόνο προσαρμογής και εκπαίδευσης στο νέο σύστημα δηλώσεων.
Στόχος είναι μέσα στο 2020 να έχει γίνει ψηφιακή τουλάχιστον η δήλωση του φόρου μεταβίβασης ακινήτων, που αποτελεί και το μεγαλύτερο όγκο των δηλώσεων φορολογίας κεφαλαίου.
https://www.dikaiologitika.gr/eidhseis/oikonomia/303226/metavivasi-akinitou-se-treis-meres-xoris-episkepsi-stin-eforia
Το Συμβούλιο της Επικρατείας έκανε δεκτές τις αιτήσεις πέντε δήμων ανά την επικράτεια, που ζητούσαν να ακυρωθούν οι αποφάσεις με τις οποίες μεταβιβάστηκαν 10.119 ακίνητα του Δημοσίου στην Εταιρεία Ακινήτων του Δημοσίου (ΕΤΑΔ).
Οι σύμβουλοι Επικρατείας έκαναν δεκτές τις αιτήσεις ακύρωσης των Δήμων Ελληνικού-Αργυρούπολης, Καλαμαριάς, Χαλανδρίου, Χανίων και Ωραιοκάστρου.
Η 7μελής σύνθεση του Δ΄Τμήματος του ΣτΕ, με μια σειρά αποφάσεών της (930-934/2020) ακύρωσε την μεταβίβαση στην ΕΤΑΔ, 10.119 ακινήτων που είχαν συνολικό εμβαδό 511.357.451 τμ και συνολική δομημένη επιφάνεια 22.601 τμ, τα οποία είναι κατοχυρωμένα στο Εθνικό Κτηματολόγιο. Παράλληλα, το ΣτΕ απέρριψε την παρέμβαση υπέρ του κύρους της υπουργικής απόφασης της Ελληνικής Εταιρείας Συμμετοχών και Περιουσίας.
Σύμφωνα με τις εν λόγω πέντε δικαστικές αποφάσεις, ο αριθμός των ακινήτων που μεταβιβάστηκαν στην ΕΤΑΔ, μειώθηκε, σύμφωνα με έγγραφο (7.6.2019) του τμήματος μητρώου, προς το ΣτΕ. Αρχικά μειώθηκε κατά 2.330 ακίνητα και εν συνεχεία κατά 603 (σύνολο μειώσεων 2.933).
Τα 2.933 αυτά ακίνητα εξαιρέθηκαν από την μεταβίβαση, καθώς δεν είχαν εκδοθεί οι αναγκαίες αποφάσεις του υπουργού Οικονομικών και του ΚΥΣΙΟΠ, ενώ σε 14 εξ αυτών των ακινήτων δεν είχε ολοκληρωθεί ο προβλεπόμενος έλεγχος.
Το ΣτΕ ακύρωσε την προσβαλλόμενη υπουργική απόφαση, κλπ, καθώς εκδόθηκε χωρίς προηγουμένως να έχει εξεταστεί για τα μεταβιβαζόμενα ακίνητα, εάν υφίσταται η συνδρομή των αναγκαίων εκείνων προϋποθέσεων που προβλέπουν στην νομιμοποίηση της μη υπαγωγής τους στην κατηγορία των εξαιρουμένων από την μεταβίβαση.
Pαράλληλα, δεν είχε τηρηθεί η προβλεπόμενη από το νόμο διαδικασία ταυτοποίησης και ελέγχου των μεταβιβαζομένων ακινήτων, προκειμένου να διαπιστωθεί εάν πρέπει να εξαιρεθούν ή όχι από την μεταβίβαση, προσθέτουν οι σύμβουλοι Επικρατείας.
Οι σύμβουλοι Επικρατείας αναφέρουν ότι όπως προκύπτει, η διαδικασία ελέγχου ξεκίνησε στις26.6.2018, δηλαδή μετά την έκδοση της προσβαλλόμενης υπουργικής απόφασης.
Τελικά, το ΣτΕ έκρινε ότι η προσβαλλόμενη υπουργική απόφαση και οι συμπροσβαλλόμενες, είναι νομικά πλημμελείς καθώς εκδόθηκαν χωρίς προηγουμένως να εξεταστεί, όπως απαιτεί ο νόμος 4389/2016, η νόμιμη προϋπόθεση της μη υπαγωγής των μεταβιβαζομένων ακινήτων στις εξαιρέσεις που προβλέπει το άρθρο 19 του εν λόγω νόμου 4389/2016, με αποτέλεσμα να πρέπει να ακυρωθούν.
https://www.dikaiologitika.gr/eidhseis/koinonia/300453/apofasi-vomva-apo-ste-akyri-i-metavivasi-10-119-akiniton-stin-etad
Επιβαρύνσεις σημαντικού ύψους θα αποφύγουν όσοι φορολογούμενοι επισπεύσουν την εφαρμογή των σχεδίων τους για αγορές ή γονικές παροχές ακινήτων.
Τα μεταβιβαστικά συμβόλαια θα πρέπει να καταρτιστούν και να υπογραφούν από τους αντισυμβαλλόμενους το αργότερο μέχρι τον Μάιο, πριν τεθεί σε ισχύ το νέο νομοθετικό πλαίσιο για τον προσδιορισμό των αντικειμενικών τιμών των ακινήτων οι οποίες χρησιμοποιούνται για τον υπολογισμό των φορολογητέων αξιών τους. Κι αυτό διότι, από τη στιγμή που θα ισχύσει το νέο πλαίσιο, οι φορολογητέες αξίες των ακινήτων, δηλαδή οι τιμές βάσει των οποίων θα υπολογίζονται οι φόροι μεταβιβάσεων και γονικών παροχών, καθώς και οι λοιπές επιβαρύνσεις επί των μεταβιβαστικών συμβολαίων, θα εκτιναχθούν στα ύψη στις περισσότερες περιοχές της χώρας.
Οι επιβαρύνσεις με φόρους μεταβίβασης αναμένεται να αυξηθούν ακόμη και σε περιπτώσεις αγορών πρώτης κατοικίας στις οποίες η κυβέρνηση ενδέχεται να παρέμβει νομοθετικά, με το να αυξήσει τα αφορολόγητα όρια. O «Ε.Τ.» της Κυριακής παραθέτει αναλυτικό πίνακα παραδειγμάτων που αποτυπώνει χαρακτηριστικές περιπτώσεις διαμόρφωσης των φόρων μεταβίβασης σε περιπτώσεις μεταβίβασης πρώτης κατοικίας.
Πέραν των επιβαρύνσεων με φόρους μεταβίβασης, όμως, υπάρχουν και οι επιβαρύνσεις των αγοραστών με αναλογικά τέλη για τη μεταγραφή των μεταβιβαστικών συμβολαίων. Τα τέλη αυτά υπολογίζονται με συντελεστή 0,475% επί της αντικειμενικής αξίας, εφόσον η μεταγραφή γίνεται σε υποθηκοφυλακείο και με συντελεστή 0,5% ή 0,6% επί της αντικειμενικής αξίας, εάν η μεταγραφή γίνεται σε ένα από τα νέα Κτηματολογικά Γραφεία. Οι επιβαρύνσεις αυτές, επειδή είναι αναλογικές, θα αυξηθούν ακριβώς όσο θα αυξηθούν και οι αντικειμενικές αξίες. Συνεπώς, ένας λόγος ισχυρότερος για την επίσπευση μιας αγοράς ακινήτου είναι η βέβαιη αύξηση των τελών για τη μεταγραφή των μεταβιβαστικών συμβολαίων.
Οσον αφορά στις γονικές παροχές, οι επιβαρύνσεις με φόρους υπέρ του Δημοσίου για αντικειμενικές αξίες μέχρι 150.000 – 400.000 ευρώ είναι μηδαμινές έως ελάχιστες τώρα και θα είναι και μετά τις αυξήσεις των αντικειμενικών αξιών, εφόσον βεβαίως οι αντικειμενικές δεν αυξηθούν υπέρμετρα. Οι επιβαρύνσεις, όμως, με τέλη λόγω μεταγραφής συμβολαίων θα είναι αυξημένες για όσους υπογράψουν τα συμβόλαια μετά την αναπροσαρμογή των αντικειμενικών τιμών. Συγκεκριμένα, στις περιπτώσεις των γονικών παροχών τα τέλη αυτά υπολογίζονται με συντελεστή 0,775% επί της αντικειμενικής αξίας, εφόσον η μεταγραφή γίνεται σε υποθηκοφυλακείο και με συντελεστή 0,8% ή 0,9% επί της αντικειμενικής αξίας, εάν η μεταγραφή γίνεται σε ένα από τα νέα Κτηματολογικά Γραφεία. Και στην περίπτωση αυτή, οι συγκεκριμένες επιβαρύνσεις, επειδή είναι αναλογικές, θα αυξηθούν ακριβώς όσο θα αυξηθούν και οι αντικειμενικές αξίες.
Εκτιμώντας ότι οι επικείμενες αλλαγές, οι οποίες αναμένεται να τεθούν σε ισχύ μετά τον Μάιο, θα εκτινάξουν στα ύψη τις αντικειμενικές τιμές, που είναι οι βάσεις για τον καθορισμό των φορολογητέων αξιών των ακινήτων, χιλιάδες φορολογούμενοι θεωρούν βέβαιο ότι από το καλοκαίρι θα επέλθουν σημαντικές αυξήσεις φόρων και τελών στις μεταβιβάσεις ακινήτων. Για τον λόγο αυτό σπεύδουν ήδη να ολοκληρώσουν διαδικασίες σύνταξης μεταβιβαστικών συμβολαίων για αγορές ή γονικές παροχές ακινήτων, ώστε οι αναλογούντες φόροι και τα τέλη μεταγραφής συμβολαίων να υπολογιστούν και να βεβαιωθούν με βάση τις ισχύουσες σήμερα αντικειμενικές τιμές και να αποφευχθούν επιπλέον επιβαρύνσεις που θα προκύψουν μετά τις αναπροσαρμογές των συγκεκριμένων τιμών.
Τα τελευταία στοιχεία της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων για την πορεία των φορολογικών εσόδων αποτυπώνουν μια θεαματική αύξηση των εισπράξεων του Δημοσίου από τους φόρους στις μεταβιβάσεις ακινήτων, εξέλιξη ενδεικτική της σημαντικής αύξησης των μεταβιβάσεων ακινήτων. Σύμφωνα με τα στοιχεία αυτά, τα έσοδα από τους φόρους στις μεταβιβάσεις οικοδομών αυξήθηκαν κατά 53,6% τον Σεπτέμβριο του 2019, κατά 56,8% τον Οκτώβριο του 2019 και κατά 54,8% τον Νοέμβριο του 2019, σε σύγκριση με τους αντίστοιχους μήνες του 2018.
Η κυβέρνηση έχει ήδη προαναγγείλει ότι βασικός στόχος των αλλαγών που σχεδιάζει στο σύστημα των αντικειμενικών τιμών είναι οι φορολογητέες αξίες των ακινήτων να αποτυπώνουν με όσο δυνατό μεγαλύτερη προσέγγιση τις πραγματικές τιμές της κτηματαγοράς. Επιπλέον, έχει εξαγγείλει ότι θα επεκτείνει το νέο αναμορφωμένο σύστημα προσδιορισμού των αντικειμενικών τιμών σε όλες τις περιοχές της χώρας που είναι ενταγμένες σε σχέδια πόλεων.
Το σχέδιο
Ειδικότερα, βάσει του σχεδιασμού που ήδη καταρτίστηκε από το υπουργείο Οικονομικών, το εγχείρημα της αναμόρφωσης του συστήματος των αντικειμενικών αξιών περιλαμβάνει τις ακόλουθες επιμέρους δράσεις:
α) Εκσυγχρονισμό του συστήματος προσδιορισμού αντικειμενικών αξιών των ακινήτων μέσα από τη χρήση νέων τεχνολογιών.
β) Τυποποίηση, με βάση τα ευρωπαϊκά εκτιμητικά πρότυπα, της διαδικασίας εκτιμήσεων από τους ιδιώτες εκτιμητές.
γ) Προώθηση της ψηφιοποίησης της διαδικασίας προσδιορισμού των αντικειμενικών αξιών, ώστε να αυτοματοποιηθεί η εν λόγω διαδικασία κατά τα επόμενα χρόνια.
δ) Επέκταση του συστήματος προσδιορισμού αντικειμενικών αξιών ακινήτων σε όλες τις περιοχές εντός σχεδίων πόλεων για να μην υπάρχουν κενά. Σύμφωνα με πηγές από το υπουργείο Οικονομικών, περίπου 7.000 περιοχές, σε όλη τη χώρα, παραμένουν μέχρι σήμερα εκτός αντικειμενικού συστήματος, με αποτέλεσμα πολυτελείς βίλες να φορολογούνται ελάχιστα μόνο και μόνο γιατί βρίσκονται σε οικισμούς στους οποίους δεν υπάρχουν τιμές ζώνης.
ε) Δικαιότερη αντιμετώπιση των ακινήτων που βρίσκονται, σε όλη την επικράτεια, εκτός σχεδίου.
στ) Προώθηση όλων των αναγκαίων νομοθετικών αλλαγών και διατάξεων, ώστε να καταστεί το περιβάλλον της φορολογίας της ακίνητης περιουσίας οικονομικά πιο αποτελεσματικό και, κυρίως, κοινωνικά πιο δίκαιο.
Τι φέρνουν οι αλλαγές στις αντικειμενικές τιμές
Στόχος των αλλαγών στο σύστημα προσδιορισμού των αντικειμενικών τιμών είναι να μην υπάρχουν παρά ελάχιστες θετικές ή αρνητικές αποκλίσεις μεταξύ φορολογητέων και πραγματικών τιμών ακινήτων. Ως εκ τούτου, από τις αλλαγές στο σύστημα των αντικειμενικών τιμών αναμένεται να προκύψουν:
1 Αυξήσεις στις φορολογητέες αξίες των ακινήτων σε πολλές περιοχές της χώρας στις οποίες οι πραγματικές τιμές κινήθηκαν ανοδικά τα τελευταία χρόνια και ιδίως σε περιοχές μεγάλων αστικών κέντρων, σε τουριστικές περιοχές της ηπειρωτικής χώρας και σε κοσμοπολίτικα νησιά με μεγάλη τουριστική κίνηση, όπου έχει προσλάβει τεράστιες διαστάσεις και το φαινόμενο των βραχυχρόνιων μισθώσεων μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας Airbnb και άλλων ηλεκτρονικών πλατφορμών.
2 Αυξήσεις στις φορολογητέες αξίες των ακινήτων σε πολλές «λαϊκές» περιοχές, όπου οι πραγματικές τιμές εξακολουθούν να βρίσκονται σε υψηλότερα επίπεδα από τις αντικειμενικές.
3 Μειώσεις στις φορολογητέες αξίες σε όσες περιοχές τα τελευταία χρόνια παρατηρήθηκε και εξακολουθεί να παρατηρείται και σήμερα το φαινόμενο οι πραγματικές τιμές να έχουν υποχωρήσει σημαντικά και να έχουν βρεθεί σε επίπεδα πολύ χαμηλότερα από αυτά τα οποία διαμορφώνονται με βάση τις αντικειμενικές τιμές.
4 Αυξήσεις στις φορολογητέες αξίες των ακινήτων τα οποία βρίσκονται στις 7.000 περιοχές εντός σχεδίων πόλεων ή οικισμών όπου σήμερα δεν ισχύει το σύστημα των ζωνών των αντικειμενικών τιμών. Οι τιμές που λαμβάνει σήμερα υπόψη της η εφορία για τον προσδιορισμό της φορολογητέας αξίας των ακινήτων που βρίσκονται στις περιοχές αυτές είναι ιδιαίτερα χαμηλές σε σχέση με ό,τι ισχύει για τα ακίνητα που βρίσκονται εντός αντικειμενικού συστήματος. Οι αξίες των κτισμάτων που βρίσκονται εκτός αντικειμενικού συστήματος δεν υπολογίζεται με βάση τις τιμές ζώνης που εφαρμόζονται στις περισσότερες περιοχές της χώρας, αλλά με βάση ένα σύστημα κατά το οποίο λαμβάνονται υπόψη τιμές αφετηρίας κόστους κατασκευής οικοδομής ανά είδος κτιρίου. Το σύστημα αυτό οδηγεί σε πολύ χαμηλότερη τιμή από την αντίστοιχη αντικειμενική τιμή που ισχύει στα όρια του ίδιου δήμου. Οσο για τα οικόπεδα των περιοχών αυτών, οι φορολογητέες αξίες τους προσδιορίζονται κατ’ εκτίμηση από τις κατά τους τόπους εφορίες με βάση συγκριτικά στοιχεία τιμών πώλησης που έχουν στη διάθεσή τους για όμορα ακίνητα.
Από το ένθετο Οικονομία της έντυπης έκδοσης του Ελεύθερου Τύπου της Κυριακής