Tου Χάρη Φλουδόπουλου

Αύριο Τρίτη ο πρωθυπουργός Κ. Μητσοτάκης στο πλαίσιο της περιοδείας του στη Δ. Μακεδονία, θα επισκεφθεί τη μονάδα Πτολεμαΐδα 5 της ΔΕΗ. Το εργοστάσιο έχει ήδη ξεκινήσει να λειτουργεί και συμμετέχει στον ημερήσιο προγραμματισμό των μονάδων ηλεκτροπαραγωγής που διενεργεί καθημερινά ο διαχειριστής του συστήματος ΑΔΜΗΕ. Μάλιστα στη διάρκεια της κακοκαιρίας Barbara, η μονάδα έφτασε να λειτουργεί έως και στο 100% της δυναμικότητάς της συνεισφέροντας στην κάλυψη των ενεργειακών αναγκών της χώρας, παρότι παραμένει σε δοκιμαστική λειτουργία.

Πάντως, σύμφωνα με το επιχειρησιακό σχέδιο της ΔΕΗ, η Πτολεμαΐδα 5, η οποία έχει κοστίσει 1,5 δισ. ευρώ και έχει ισχύ 0,61GW αναμένεται να εισφέρει στο σύστημα το 100% της παραγωγής της μέχρι το 2028, λόγω του προγραμματισμού για την απολιγνιτοποίηση.
Ιστορικό

Σε ό,τι αφορά το ιστορικό της επένδυσης, τα σχέδια για την κατασκευή μονάδας είναι αρκετά παλιά με δεδομένο ότι οι άλλες μονάδες της Πτολεμαΐδας ήταν από τις πρώτες που λόγω παλαιότητας αποσύρθηκαν από το σύστημα. Το 2007 η τότε διοίκηση της ΔΕΗ είχε δηλώσει ότι η προκήρυξη θα έβγαινε το καλοκαίρι του 2008 με στόχο η μονάδα να κατασκευαστεί και να λειτουργήσει στα τέλη του 2012. Ωστόσο στο επιχειρησιακό σχέδιο του 2008 η ένταξη της μονάδας μετατέθηκε για το 2014.

Τελικώς ο διαγωνισμός προκηρύχθηκε το καλοκαίρι του 2011 και το Νοέμβριο του ίδιου έτους το έργο ανατέθηκε στην κοινοπραξία ΤΕΡΝΑ - Hitachi - Hamon Environmental έναντι τιμήματος 1,394 δισ. ευρώ.
Ανταγωνιστικότητα

Η έναρξη λειτουργίας της νέας μονάδας δε γίνεται στο καλύτερο δυνατό περιβάλλον για τις ανθρακικές και λιγνιτικές μονάδες. Αξίζει να σημειωθεί ότι το 2010 όταν ελήφθη η οριστική απόφαση για την κατασκευή της μονάδας το κόστος των δικαιωμάτων εκπομπής ρύπων ήταν στα 5,9 ευρώ ο τόνος, όταν σήμερα κυμαίνονται στα 85 ευρώ ο τόνος.

Σημειώνεται ότι η ανταγωνιστικότητα της νέας μονάδας της ΔΕΗ περιορίζεται όχι μόνο εξαιτίας του υψηλού κόστους των δικαιωμάτων εκπομπής ρύπων αλλά επιπρόσθετα και από το γεγονός ότι από το 2019 έχει τεθεί σε ισχύ ο νέος ευρωπαϊκός κανονισμός για τη λειτουργία της αγοράς ηλεκτρισμού, ο οποίος απαγορεύει τη συμμετοχή νέων μονάδων άνθρακα σε σχήματα επιδοτήσεων ή αποζημιώσεων ισχύος, που ούτως ή άλλως ακόμη και για τις παλιές μονάδες θα μπορούσαν να χορηγηθούν το αργότερο μέχρι το καλοκαίρι του 2025.
Σενάρια

Σε ό,τι αφορά το μέλλον της μονάδας για μετά το 2028, η ΔΕΗ έχει εξετάσει τις δυνατές λύσεις, ούτως ώστε να περιορίσει τη ζημιά και να μπορέσει να αποσβέσει την επένδυσή τής. Στο πλαίσιο αυτό εξετάζονται λύσεις μετασχηματισμού της, στη μεταλιγνιτική εποχή, ώστε να μπορεί να λειτουργεί με εναλλακτικό καύσιμο. Οι εναλλακτικές που εξετάζονται είναι η βιομάζα, το φυσικό αέριο και η καύση απορριμμάτων, με το φυσικό αέριο να αποτελεί τη βέλτιστη επιλογή, ώστε να μπορεί μετά το 2028 η μονάδα να παραμείνει σε λειτουργία.  capital.gr