Τρία ηχηρά «όχι» και ένα ασθενικό «ναι» εισέπραξε χθες η Ελλάδα δια στόματος του Μ. Ντράγκι από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, σφίγγοντας ακόμη περισσότερο τον κλοιό της ήδη προβληματικής ρευστότητας για την ελληνική οικονομία.

Ο επικεφαλής της ΕΚΤ, διέψευσε με τον πλέον ηχηρό τρόπο, τις όποιες προσδοκίες -εσφαλμένα όπως αποδείχθηκε- είχαν δημιουργηθεί για χαλάρωση των αυστηρών κανόνων απέναντι στην ελληνική οικονομία.

Από τη Λευκωσία, όπου συνεδρίασε η διοίκηση της ΕΚΤ, ο Μ. Ντράγκι είπε όχι στη συμμετοχή της Ελλάδας στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης, είπε όχι στην αύξηση του πλαφόν για τις ελληνικές τράπεζες, ώστε να αγοράσουν περισσότερα έντοκα γραμμάτια του Δημοσίου και είπε όχι στην άμεση επιστροφή των ελληνικών τραπεζών στη χορήγηση ρευστότητας απευθείας από την ΕΚΤ. Αντίθετα, είπε μισό «ναι» στην αύξηση του ορίου μέσω του ELA αυξάνοντας κατά μόλις 500 εκατ. το σχετικό πλαφόν.

Τα τρία ηχηρά «όχι» και το ένα ασθενικό «ναι» από Ντράγκι

Το μήνυμα από την κυπριακή πρωτεύουσα προς την ελληνική κυβέρνηση ήταν κάτι περισσότερο από ξεκάθαρο και άνευ δυνατότητας παρερμηνείας: Χωρίς συμφωνία με το Eurogroup δεν πρόκειται να ανοίξουν οι κρουνοί ρευστότητας προς την Ελλάδα και ο ELA θα συνεχίσει να λειτουργεί σε βαθμό τέτοιο, ώστε το τραπεζικό σύστημα να παραμένει μεν «ζωντανό», αλλά όχι να πάρει και βαθιά ανάσα.

Μαξίμου
H κυβέρνηση από την πλευρά της, πάντως, προσπαθεί να υποβαθμίσει το θέμα. Οπως τονίζουν πηγές της «δεν δημιουργείται κανένα επιπρόσθετο πρόβλημα στο χρηματοπιστωτικό μας σύστημα. H κυβέρνηση εργάζεται για την υλοποίηση της απόφασης του Eurogroup της 20ής Φεβρουαρίου».

Αντίθετα, εμφανώς δυσαρεστημένος εμφανίστηκε ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Γ. Δραγασάκης δηλώνοντας ότι «πετύχαμε μια συμφωνία που δεν είδα να αντανακλάται πλήρως στις αποφάσεις της ΕΚΤ». Είπε, ακόμα και αν επανερχόταν η επιστροφή των ελληνικών τραπεζών στη ρευστότητα της ΕΚΤ δεν θα υπήρχαν θεαματικά αποτελέσματα και σημείωσε με έμφαση «για εμάς το άμεσο θέμα είναι να αυξηθεί το όριο στα έντοκα γραμμάτια».

Η Ελλάδα βρέθηκε για ακόμη μια φορά στην κορυφή της ατζέντας ενός ευρωπαϊκού θεσμού. Παρά το γεγονός ότι το ζητούμενο κατά τη διάρκεια της χθεσινής συνεδρίασης της ΕΚΤ ήταν οι λεπτομέρειες του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης, εντούτοις αυτό που μάλλον κυριάρχησε ήταν η Ελλάδα, και τα προβλήματα ρευστότητας που αντιμετωπίζει. Οι απαντήσεις του Μ. Ντράγκι δυστυχώς για τη χώρα ήταν οι αναμενόμενες και δεν πήγε πιο μακριά από αυτό που ανέμεναν οι αναλυτές.

Κατά συνέπεια το αμέσως προσεχές διάστημα η Ελλάδα θα αντιμετωπίσει με τα δικά της «όπλα» - όσα της έχουν απομείνει- τα οξυμμένα προβλήματα ρευστότητας. Μοναδική πλέον ελπίδα είναι στο Eurogroup της Δευτέρας να εξασφαλίσει κάποιας μορφής «ανάσα» από τους εταίρους της, κάτι που όμως προϋποθέτει ένα αποδεκτό από αυτούς πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων.

Ο Μ. Ντράγκι σε αλλεπάλληλες αναφορές του στις ερωτήσεις των δημοσιογράφων για την Ελλάδα, επανέλαβε με έμφαση δυο σημεία: ότι η ΕΚΤ για να επαναφέρει την ομαλή χρηματοδότηση χρειάζεται μια απόφαση συμφωνίας μεταξύ Ελλάδας και υπουργών Οικονομικών και παράλληλα επισήμανε ότι οι ελληνικές τράπεζες παραμένουν αξιόχρεες, με το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας να αποτελεί τον εγγυητή για την κάλυψη αναγκών που ενδεχομένως να προκύψουν. Επίσης, ο πρόεδρος της ΕΚΤ υπογράμμισε δυο φορές τη σημασία της εξόδου στις αγορές σε συνάρτηση με την ομαλή επαναχρηματοδότηση από την ΕΚΤ. Αξιοπρόσεκτο πάντως είναι επίσης ότι ο Μ. Ντράγκι και σε επίπεδο αριθμών θέλησε να αποδείξει ότι η ΕΚΤ έχει εξαντλήσει όλα τα προβλεπόμενα από το καταστατικό της όρια χρηματοδότησης της Ελλάδας σε συνάρτηση με το ΑΕΠ. Ενδεικτικά τόνισε:

Η ΕΚΤ είναι και η κεντρική τράπεζα όλων των άλλων κρατών.
Η ΕΚΤ είναι η κεντρική τράπεζα και της Ελλάδας. Ο δανεισμός προς τη χώρα μας έχει διπλασιαστεί τους τελευταίους δύο μήνες από τα 50 δισ. ευρώ στα 100 δισ. ευρώ, φτάνοντας το 68% του ελληνικού ΑΕΠ.

Αυτό είναι το υψηλότερο ποσοστό στην Ευρωζώνη.
«Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα δεν μπορεί να αγοράσει ελληνικά ομόλογα για διάφορους λόγους», σημείωσε ο πρόεδρος της ΕΚΤ και πρόσθεσε: «Ο ένας είναι ότι αγορές δεν μπορούν να γίνουν για χώρες σε πρόγραμμα για την περίοδο της αξιολόγησης. Επίσης, τα ελληνικά ομόλογα δεν είναι στην κατηγορία επενδυτικής διαβάθμισης και σε αυτό το πλαίσιο θα πρέπει να εισαχθεί και πάλι η ρήτρα εξαίρεσης για την αποδοχή των τίτλων, εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις. Τέλος, υπάρχει το όριο του 33% ανά εκδότη και αυτό σημαίνει ότι δεν μπορούμε να αγοράσουμε περισσότερο από τα τρέχοντα επίπεδα, καθώς έχει ήδη ξεπεραστεί το εν λόγω όριο. Όταν γίνουν οι αποπληρωμές από την Ελλάδα το καλοκαίρι, θα μπορούμε -εφόσον έχει εισαχθεί πάλι η εξαίρεση- να αγοράσουμε ελληνικά ομόλογα.

Έντοκα
«Ένας κανονισμός που πρέπει να σεβαστούμε είναι η Συνθήκη και αυτό μας απαγορεύει τη νομισματική χρηματοδότηση ή το τύπωμα χρήματος για την αγορά κυβερνητικών ομολόγων. Και αυτό μπορεί να γίνει άμεσα ή έμμεσα, με τις τράπεζες να φέρνουν εγγυήσεις στην ΕΚΤ για να αγοράζουν χρέους. Οι κανονισμοί μας το απαγορεύουν αυτό», σημείωσε ερωτηθείς για την Ελλάδα και το ενδεχόμενο να επιτραπεί στην ελληνική κυβέρνηση να αυξήσεις τις εκδόσεις βραχυπρόθεσμου χρέους.

Ρευστότητα μέσω ΕΚΤ
Ο Μ. Ντράγκι αναφερόμενος στην επιστροφή των ελληνικών τραπεζών στην ρευστότητα απευθείας από την ΕΚΤ, τόνισε ότι αυτό θα συμβεί μόνο όταν το πρόγραμμα μπει σε τροχιά.

ELA
Τέλος η ΕΚΤ αποφάσισε την αύξηση του ELA κατά 500 εκατ. (στα 68,8 δισ. ευρώ), μετά την προηγούμενη αύξηση των ορίων της παροχής ρευστότητας μέσω του έκτακτου μηχανισμού (κατά 3,3 δισ.) που είχε εγκρίνει προ δεκαπέντε ημερών.