Οι επεκτάσεις των οικισμών στην Πάρο δεν μπορούν να βασίζονται ούτε στις οικιστικές πιέσεις ούτε στη ζήτηση για παραθεριστική κατοικία, αλλά πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τη φέρουσα ικανότητα του νησιού. Αυτό αποφάσισε το Συμβούλιο της Επικρατείας, ακυρώνοντας όλες τις επεκτάσεις που προέβλεπε το γενικό πολεοδομικό σχέδιο του νησιού δέκα χρόνια μετά την έγκρισή του.

Προηγήθηκε η απόρριψη μεγάλου τουριστικού επενδυτικού σχεδίου στη Μύκονο, που προέβλεπε διπλάσιες κλίνες από αυτές που επιτρέπονται στη συγκεκριμένη περιοχή, πάλι με την επίκληση της φέρουσας ικανότητας του νησιού.

Οι δύο αποφάσεις έχουν κρίσιμη σημασία τη στιγμή που ανατίθενται τα πρώτα ειδικά πολεοδομικά σχέδια για Σαντορίνη και Μύκονο και έπεται συνέχεια.

Ας ξεκινήσουμε από την Πάρο. Η απόφαση του Ε΄ Τμήματος (164/2022, εισηγητής Θαν. Αραβάνης) έρχεται έπειτα από αίτηση 9 πολιτών για ακύρωση του γενικού πολεοδομικού σχεδίου του νησιού που εγκρίθηκε το 2012. Να σημειωθεί ότι η προσφυγή ασκήθηκε το 2012, όμως εκδικάστηκε μόλις το 2019 και απόφαση εκδόθηκε προ ημερών. Παρά τη σημερινή, άναρχη οικιστική εικόνα του νησιού, το φυσικό και ανθρωπογενές τοπίο της Πάρου προστατεύεται με διαδοχικές ρυθμίσεις εδώ και δεκαετίες. Η πρώτη εκδόθηκε το 1969 «χάριν της διατηρήσεως του φυσικού κάλλους του τοπίου και της προστασίας του παλιού γραφικού οικισμού της Ναούσης εκ των ανελέγκτως ανεγειρομένων ακαλαίσθητων οικοδομών» (ΦΕΚ Δ86). Ακολούθησε το 1975 ο χαρακτηρισμός όλου του νησιού ως τόπου ιδιαίτερου φυσικού κάλλους, η κήρυξη το 1978 και το 1985 ως παραδοσιακών πλήθους οικισμών του, ενώ το 1988 καθορίστηκε ζώνη οικιστικού ελέγχου στην περιοχή Κολυμπήθρες Νάουσας.

«Δεν συνιστούν ζωτική ανάγκη που να δικαιολογεί τη δημιουργία νέων οικισμών οι “πιέσεις οικιστικής ανάπτυξης”».
Χωροταξική μελέτη
Το 1995-2002 εκπονήθηκε με πρωτοβουλία τού τότε ΥΠΕΧΩΔΕ και με χρηματοδότηση από το κοινοτικό πρόγραμμα Envireg ειδική χωροταξική μελέτη για την Πάρο και την Αντίπαρο, η οποία –διόλου ασυνήθιστα– δεν θεσμοθετήθηκε ποτέ. Τη μελέτη αυτή όμως εξέτασε το Συμβούλιο της Επικρατείας, μαζί με τις μελέτες που εκπονήθηκαν στα τέλη της δεκαετίας του 2000 στο πλαίσιο του γενικού πολεοδομικού σχεδίου, από τις οποίες προκύπτει η αλματώδης αύξηση του τουρισμού και της εξοχικής κατοικίας στην Πάρο από τη δεκαετία του ’80 (ενδεικτικά, μέσα στη δεκαετία 1990-2000 το δομημένο περιβάλλον του νησιού διπλασιάστηκε). Η Πάρος δεν γλίτωσε από τις περίφημες αποφάσεις νομαρχών του 1985, με τις οποίες 24 οικισμοί επεκτάθηκαν πέραν των πραγματικών ορίων τους. Επίσης, με τα χρόνια δημιουργήθηκαν ακόμα 31 «άτυποι» οικισμοί με βάση τις διατάξεις περί εκτός σχεδίου δόμησης.

Παρά την υπερβολική, για το μέγεθος του νησιού, οικιστική και τουριστική ανάπτυξή του, το ΓΠΣ του 2012 προέβλεψε νέες επεκτάσεις οικισμών καθώς και την οριοθέτηση εκείνων που δεν είχαν οριοθετηθεί (δηλαδή και των άτυπων, κάτι που συνεπάγεται την πολεοδόμησή τους). «Η ανάγκη δημιουργίας νέων οικισμών με την επέκταση υφιστάμενων και την ένταξη σε σχέδιο νέων δεν τεκμηριώνεται νομίμως από την άποψη της ανάλυσης της υπάρχουσας κατάστασης του φυσικού και δομημένου περιβάλλοντος, των αναμενόμενων πληθυσμιακών μεγεθών και της φέρουσας ικανότητας του νησιού», σημειώνει η απόφαση του ΣτΕ. «Κατ’ αρχάς, δεν αναλύεται στη μελέτη (σ.σ. του ΓΠΣ) η σημασία του φυσικού και του ανθρωπογενούς περιβάλλοντος της Πάρου», αναφέρει η απόφαση, υπενθυμίζοντας το πλέγμα προστατευτικών διατάξεων για τους οικισμούς και το τοπίο του νησιού. «Περαιτέρω, τεκμηριώνεται ανεπαρκώς ο υπέρογκος αριθμός των εποχικών κατοίκων που αποτελεί βασικό λόγο της επιχειρούμενης επέκτασης, ιδίως ο αριθμός των παραθεριστών/χρηστών β΄ κατοικίας, ο οποίος παρουσιάζει αύξηση 62,5%. Η εν λόγω αύξηση αποδίδεται στην “αναμενόμενη” ανέγερση νέων παραθεριστικών κατοικιών, πλην οι επιπτώσεις της εκθετικής αυτής αύξησης των παραθεριστικών κατοικιών στο φυσικό και στο ανθρωπογενές περιβάλλον δεν αξιολογούνται στη μελέτη όπως έπρεπε και αντιστρατεύεται τον στόχο της ανάσχεσης της δόμησης», καταλήγοντας ότι: «Δεν συνιστούν ζωτική ανάγκη που να δικαιολογεί τη δημιουργία νέων οικισμών οι “πιέσεις οικιστικής ανάπτυξης”ενδιαφερομένων για την οικοδομική εκμετάλλευση νέων εκτάσεων εντός και εκτός οικισμών, διότι ιδιωτικά συμφέροντα μόνο επικουρικώς λαμβάνονται υπόψη κατά τη θέσπιση χωροταξικών και πολεοδομικών ρυθμίσεων». Η απόφαση ακυρώνει το πολεοδομικό σχέδιο της Πάρου στο μέρος που αφορά την επέκταση των οικισμών της Παροικιάς, της Νάουσας και των Λευκών/Κώστου και την ένταξη σε σχέδιο νέων οικισμών.

Η απόρριψη σχεδίου Π.Δ. για τη Μύκονο
Το ζήτημα της φέρουσας ικανότητας των μικρών νησιών επανήλθε και τον περασμένο Δεκέμβριο για τη Μύκονο. Το ΣτΕ απέρριψε (αρ. 196/2021) το σχέδιο προεδρικού διατάγματος με το οποίο θα εγκρινόταν το Ειδικό Σχέδιο Χωρικής Ανάπτυξης Στρατηγικής Επένδυσης (ΕΣΧΑΣΕ, ένα πολεοδομικό εργαλείο για την πολεοδόμηση μεγάλων επενδύσεων σε ιδιωτική γη) με την ονομασία Project Blue στην Ανω Μερά της Μυκόνου. Το επενδυτικό σχέδιο προέβλεπε τη δημιουργία τουριστικής εγκατάστασης 340 κλινών σε έκταση 92,5 στρεμμάτων, σε απόσταση 400 μέτρων από την παραλία Καλό Λιβάδι. Το μεγαλύτερο τμήμα του Project Blue βρίσκεται σε ζώνη οικιστικού ελέγχου και σύμφωνα με τις διατάξεις της θα έπρεπε να έχει κατ’ ανώτατο 150 (και όχι 340) κλίνες. Ο επενδυτής, στο σχέδιό του υποστήριξε ότι ο περιορισμός αυτός, που είχε ως σκοπό να μειώσει τη διασπορά μικρών τουριστικών μονάδων, είναι σήμερα ανεπίκαιρος καθώς καθιστά μονάδες υψηλότερων προδιαγραφών μη οικονομικά βιώσιμες. Και ότι η επιλογή που θα υπήρχε, να επιτύχει τον ίδιο αριθμό κλινών μέσω κατατμήσεων της έκτασής του, θα ήταν προβληματική γιατί δεν θα εξασφάλιζε την ενιαία θεώρηση του χώρου. Σημειώνεται ότι τον Ιούνιο του 2020 εγκρίθηκε άλλο ΕΣΧΑΣΕ στη θέση Καραπέτης στην Ανω Μερά, που αφορά τη δημιουργία τουριστικής εγκατάστασης 192 κλινών με καταφύγιο τουριστικών σκαφών σε έκταση 60,3 στρεμμάτων.

Το ΣτΕ από την πλευρά του έκρινε ότι η νομοθεσία επιτρέπει μεν αποκλίσεις από τα όσα ορίζει μια ζώνη οικιστικού ελέγχου, «όμως οι αποκλίσεις δεν θα πρέπει να ανατρέπουν εντελώς τον σχεδιασμό της περιοχής», όπως εν προκειμένω τον διπλασιασμό των κλινών. Επίσης, σημειώνει ότι δεν έχει ληφθεί υπόψη για τον καθορισμό των πολεοδομικών μεγεθών το άλλο ΕΣΧΑΣΕ, που ήδη εγκρίθηκε σε γειτονική περιοχή, ενώ η διαμόρφωση «ιδιωτικής οδού σεβαστών διαστάσεων στην εκτός σχεδίου περιοχή δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι στηρίζεται σε επαρκή (σ.σ. ευρύτερο) σχεδιασμό δικτύου».

Απορρίπτοντας το σχέδιο προεδρικού διατάγματος για την έγκριση της επένδυσης, το ανώτατο ακυρωτικό δικαστήριο επισημαίνει στη διοίκηση «ενόψει του συνταγματικού ενδιαφέροντος για την προστασία των μικρών νησιών» ότι οφείλει να προχωρήσει γρήγορα στη θέσπιση νέου περιφερειακού χωροταξικού για το Νότιο Αιγαίο (βρίσκεται στα τελικά στάδια σχεδόν μετά… από δέκα χρόνια) και νέου ειδικού χωροταξικού για τον τουρισμό.

Οι δύο αποφάσεις του ΣτΕ έχουν μεγάλη σημασία, καθώς την περίοδο αυτή ξεκινούν σταδιακά τα νέα πολεοδομικά (ειδικά ή τοπικά) πλαίσια για τα νησιά. Χθες, η διοικούσα του ΤΕΕ επικύρωσε το αποτέλεσμα των διαγωνισμών για τα ειδικά πολεοδομικά σχέδια Μυκόνου και Θήρας και μέσα στις επόμενες ημέρες θα υπογραφούν οι σχετικές συμβάσεις, ενώ ήδη έχει ανατεθεί αντίστοιχο για την Ελαφόνησο Λακωνίας και έπεται συνέχεια. Το ερώτημα είναι κατά πόσον μέσω των ΕΠΣ των δύο τουριστικών νησιών η Πολιτεία θα λάβει έστω και σήμερα δραστικές αποφάσεις για την προστασία τους, ή απλά θα αποτελέσουν ακόμα μια επικύρωση της υφιστάμενης κατάστασης και μάλιστα με συνοπτικές διαδικασίες.

Πηγή kathimerini.gr

Γιώργος Λιάλιος

Κατατέθηκε σήμερα στη Βουλή το νομοσχέδιο του Yπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας για τον εκσυγχρονισμό της πολεοδομικής και χωροταξικής νομοθεσίας. Σύμφωνα με τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κωστή Χατζηδάκη, το εν λόγω νομοσχέδιο πρόκειται για "μια μεγάλη μεταρρύθμιση για το περιβάλλον, για την ιδιοκτησία, για την ανάπτυξη". Mεταξύ άλλων τόνισε ότι με το νέο χωροταξικό: « αντιμετωπίζουμε, λαμβάνοντας υπόψη και τα αποτελέσματα της διαβούλευσης, το μεγάλο θέμα της εκτός σχεδίου δόμησης, που αποτελεί ελληνική πρωτοτυπία»

Όπως τόνισε ο υπουργός, "επιχειρούμε να αντιμετωπίσουμε στο μεγαλύτερο δυνατό βαθμό κακοδαιμονίες πολλών ετών. Απλοποιούμε το καθεστώς των χρήσεων γης για να το κάνουμε φιλικότερο στις επενδύσεις. Δίνουμε κίνητρα στην οργανωμένη επιχειρηματική δραστηριότητα για να προστατεύσουμε την ελληνική φύση από την ανεξέλεγκτη χωροθέτηση επιχειρηματικών δραστηριοτήτων".

Επιπλέον, σύμφωνα με το κ. Χατζηδάκη, "ενεργοποιούμε τη μεταφορά συντελεστή δόμησης, θέτοντας όμως στέρεες βάσεις, καθώς στηριζόμαστε στη νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας και με αυτό τον τρόπο απαντούμε σε ένα χρόνιο αίτημα, ιδίως των ιδιοκτητών διατηρητέων. Εκσυγχρονίζουμε το νέο οικοδομικό κανονισμό και επιταχύνουμε την έκδοση οικοδομικών αδειών κάνοντας τις σχετικές διαδικασίες πιο φιλικές για τους μηχανικούς και τους πολίτες".

Και συνέχισε λέγοντας: "Απαλλάσσουμε από την ομηρία των «αιώνιων» ρυμοτομικών απαλλοτριώσεων πολλούς ιδιοκτήτες σε όλη την Ελλάδα. Δίνουμε μεγαλύτερο συντελεστή δόμησης στα φιλικά προς το περιβάλλον κτίρια, αλλά εκσυγχρονίζουμε παράλληλα όλες τις διατάξεις για την προσβασιμότητα των ανθρώπων με αναπηρία διότι θέλουμε να ακολουθήσουμε τις σύγχρονες ευρωπαϊκές τάσεις. Παράλληλα αντιμετωπίζουμε, λαμβάνοντας υπόψη και τα αποτελέσματα της διαβούλευσης, το μεγάλο θέμα της εκτός σχεδίου δόμησης, που αποτελεί ελληνική πρωτοτυπία".

Όπως επεσήμανε ο ΥΠΕΝ, "προχωρούμε μετρημένα, χωρίς να αιφνιδιάζουμε τους ιδιοκτήτες, αλλά και αποφασιστικά, καθώς η Ελλάδα πρέπει να γίνει Ευρώπη και στο συγκεκριμένο ζήτημα. Βασικό μας εργαλείο είναι η εκπόνηση των Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων για τα οποία θα οριστεί ειδικός συντονιστής". "Σήμερα η Ελλάδα καλύπτεται από Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια μόνο στο 20% της επικράτειάς της. Με το δικό μας φιλόδοξο σχέδιο, που εντάσσεται στο Ταμείο Ανάκαμψης, όλη η Ελλάδα θα έχει Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια μέχρι το 2028 και πάντως μέχρι το 2023 θα έχουν Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια όλες οι τουριστικές περιοχές της Ελλάδας. Με τις ρυθμίσεις αυτού του νομοσχεδίου οι ιδιοκτήτες θα μπορούν να αξιοποιούν την περιουσία τους, αλλά με κανόνες που θα προστατεύουν το περιβάλλον. Και η προστασία του περιβάλλοντος αυξάνει τελικά την αξία της ιδιοκτησίας", κατέληξε ο κ. Χατζηδάκης.

Σύμφωνα με το ΥΠΕΝ, το νομοσχέδιο αυτό, το οποίο την Παρασκευή αναμένεται να αρχίσει να συζητείται στην αρμόδια επιτροπή της Βουλής ενώ μέχρι το τέλος της ερχόμενης εβδομάδας κατατίθεται στην Ολομέλεια, στοχεύει στα εξής:

1. Επιταχύνεται ο χωροταξικός σχεδιασμός σε όλη τη χώρα. Περιορίζεται ο χρόνος εκπόνησης των πολεοδομικών μελετών στα 2,5 χρόνια και ξεκινάει αμέσως το μεγαλύτερο πρόγραμμα πολεοδομικών μελετών που έγινε ποτέ στη χώρα: 500 Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια προϋπολογισμού 200 εκατ. ευρώ. Τα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια θα ξεκινήσουν κατά προτεραιότητα από τη νησιωτική χώρα (Κρήτη, Κυκλάδες, Δωδεκάνησα, Βόρειο Αιγαίο, Ιόνιο) και τις τουριστικές περιοχές συνολικά. Προβλέπεται ότι μέχρι το 2023 θα έχουν εγκριθεί σε 350 διοικητικές ενότητες, δηλαδή στο 32% της χώρας ενώ μέχρι το 2028 θα έχει καλυφθεί με Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια όλη η χώρα. Η χρηματοδότηση του προγράμματος είναι εξασφαλισμένη και θα προέλθει κατά 80% (160 εκατ. ευρώ) από το Ταμείο Ανάκαμψης και κατά 20% (40 εκατ. ευρώ) από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων. Για την ταχύτερη και αποτελεσματικότερη εφαρμογή του προγράμματος ορίζεται ειδικός συντονιστής.

2. Περιορίζεται η άναρχη εκτός σχεδίου δόμηση. Μειώνονται κατά 10% οι συντελεστές στην εκτός σχεδίου δόμηση. Αλλάζει το καθεστώς των παρεκκλίσεων αρτιότητας (εκτός σχεδίου οικόπεδα 750 τ.μ., 1200 τ.μ., 2 στρέμματα), αλλά με επαρκές μεταβατικό διάστημα για να εκδώσουν οικοδομική άδεια όσοι θέλουν. Στα 2 χρόνια που έχουν περιθώριο να εκδώσουν οικοδομική άδεια όσοι θέλουν δεν συνυπολογίζεται ο χρόνος που χρειάζεται για τις άδειες δασαρχείου ή της αρχαιολογικής υπηρεσίας.

Επιπλέον η οικοδομική άδεια ισχύει για 4 ακόμα χρόνια (με δυνατότητα αναθεώρησης). Δηλαδή συνολικά τουλάχιστον 6 χρόνια. Επιπροσθέτως, οι ιδιοκτήτες που δεν προχωρήσουν στην έκδοση οικοδομικής άδειας διατηρούν το δικαίωμα να χτίζουν βάσει των όσων θα ορίζουν τα τοπικά και τα ειδικά πολεοδομικά σχέδια που θα εκπονηθούν πολύ γρήγορα, όπως αναφέρεται παραπάνω. Δεν αλλάζει τίποτα για την εκτός σχεδίου δόμηση στα 4 στρέμματα και άνω, μέχρι την υιοθέτηση των τοπικών πολεοδομικών σχεδίων. Εδώ παραμένει σε ισχύ η σημερινή νομοθεσία διότι το κράτος, όπως καταδείχθηκε στη διαβούλευση, δημιούργησε την πεποίθηση στους ιδιοκτήτες από το 2003 ότι μπορούν να χτίζουν υπό συγκεκριμένους όρους και τώρα δεν είναι σε θέση να προχωρήσει στις απαιτούμενες ενέργειες για τους δρόμους, χωρίς τη μεσολάβηση ενός χρονικού διαστήματος.

3. Απλοποιούνται οι χρήσεις γης. Περιορίζονται οι γενικές χρήσεις ώστε το σύστημα να είναι πιο ευέλικτο και να διευκολύνει τις μικτές χρήσεις όπως γίνεται σε όλη την Ευρώπη. Καθιερώνεται η Εθνική Ονοματολογία Χρήσεων Γης που θα εφαρμόζεται σε όλα τα σχέδια χρήσεων γης με ενιαίο τρόπο. Αντιστοιχίζονται οι χρήσεις γης με τους ΚΑΔ (Κωδικούς Αριθμούς Δραστηριότητας) προκειμένου να περιορίζεται η γραφειοκρατία και να διευκολύνονται οι επενδύσεις.

4. Ενεργοποιείται η μεταφορά του συντελεστή δόμησης. Λύνουμε έτσι σε στέρεες βάσεις ένα πρόβλημα που «σέρνεται» από το 1978 λαμβάνοντας υπόψη τη σχετική νομολογία του ΣτΕ. Προσδιορίζονται οι προϋποθέσεις για τη χωροθέτηση των Ζωνών Υποδοχής Συντελεστή (ΖΥΣ). Δημιουργείται η Ψηφιακή Τράπεζα Γης που είναι βασικό εργαλείο για την υλοποίηση αυτής της πρόβλεψης. Είναι ο θεσμός που διευκολύνει μεταξύ των άλλων τους ιδιοκτήτες διατηρητέων κτιρίων.

5. Επιταχύνεται η έκδοση οικοδομικών αδειών και ενισχύεται η ηλεκτρονική διαδικασία έκδοσης. Πλέον το σύνολο των οικοδομικών αδειών εκδίδεται αυτόματα ύστερα από την ηλεκτρονική υποβολή του φακέλου με τα απαιτούμενα δικαιολογητικά και τις αναγκαίες εγκρίσεις. Θεσμοθετείται ελαφριά διαδικασία υποχρεωτικής προέγκρισης για τις οικοδομικές άδειες κατηγορίας 1 και 2. Μείζον συμπληρωματικό στοιχείο της αναμόρφωσης των οικοδομικών διαδικασιών είναι η ενεργοποίηση, από την αρχή του 2021, της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίων/ Ιδιοκτησιών.

6. Αντιμετωπίζεται μεγάλος αριθμός ελλείψεων ή ασαφειών του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού. Έτσι ενισχύεται και επιταχύνεται η νόμιμη οικοδομική δραστηριότητα, και παρέχεται ευελιξία στον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό.

7. Θεσπίζονται η «απόσυρση» κτιρίων και η απαλλοτρίωση ορόφων, καινοτόμα πολεοδομικά εργαλεία στο πλαίσιο του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού. Για την «απόσυρση» κτιρίων, που θα γίνεται με πρωτοβουλία των ιδιοκτητών θεσπίζονται σχετικά κίνητρα. Για την απαλλοτρίωση ορίζεται να υπάρχει εύλογη αποζημίωση των ιδιοκτητών και θα γίνεται σε εξαιρετικές περιπτώσεις (π.χ. πρόσφατη περίπτωση ξενοδοχείου στην Ακρόπολη).

8. Εξορθολογίζεται το σύστημα ρυμοτομικών απαλλοτριώσεων, με στόχο την προστασία των πολιτών που παραμένει σήμερα όμηρος της γραφειοκρατίας. Προβλέπεται η αυτοδίκαιη άρση των ρυμοτομικών απαλλοτριώσεων εάν παρέλθει μεγάλο διάστημα από την υποβολή τους. Ορίζεται επίσης ότι μια ρυμοτομική απαλλοτρίωση μπορεί να επιβληθεί εκ νέου μόνο μία φορά. Έτσι απελευθερώνονται οι ιδιοκτήτες που παραμένουν εγκλωβισμένοι σε μια ατέρμονη διαδικασία επανεπιβολής ρυμοτομικών απαλλοτριώσεων της περιουσίας τους.

9. Δίνεται μεγαλύτερος συντελεστής δόμησης στα φιλικά για το περιβάλλον ενεργειακά κτίρια. Είναι μέτρο που εντάσσεται στην πολιτική για του υπουργείου για την ενεργειακή εξοικονόμηση.

10. Παρέχονται κίνητρα για την ενίσχυση της προσβασιμότητας των κτιρίων, για τους συνανθρώπους μας με αναπηρίες. Δυνατότητα εγκατάστασης κατασκευών, όπως ειδικές ράμπες, εκτός της ρυμοτομικής γραμμής. Προσθήκη ανελκυστήρων σε κτίρια όπου δεν υπήρχε πρόβλεψη στην αρχική οικοδομική άδεια. Οι κατασκευές που εξυπηρετούν άτομα με ειδικές ανάγκες (πλατύσκαλα, ανελκυστήρες) δεν προσμετρώνται στον συντελεστή δόμησης.

11. Ενεργοποιείται το πρόστιμο εκπρόθεσμης δήλωσης στο Κτηματολόγιο, που πλέον εξαρτάται όχι μόνο από την αξία του ακινήτου αλλά και από τον χρόνο καθυστέρησης. Η σχετική υπουργική απόφαση θα εκδοθεί εντός 6 μηνών από τη δημοσίευση του νόμου για να δοθεί επαρκής χρόνος συμμόρφωσης στους ιδιοκτήτες.

12. Ρυθμίζονται επιμέρους θέματα αυθαιρέτων, που προέκυψαν από τη διαδικασία υπαγωγής τους σε τακτοποίηση. Εντάσσονται στην Κατηγορία 4 ορισμένες μικρής κλίμακας παραβάσεις που είχαν ενταχθεί στην Κατηγορία 5.

Επίσης αναστέλλονται οι κυρώσεις για αυθαίρετες κατασκευές και αλλαγές χρήσης της Κατηγορίας 5 για ακίνητα που βρίσκονται σε περιοχές οι οποίες κηρύχθηκαν εντός του 2020 σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης. Για ακίνητα που αποκτώνται μέσω αναγκαστικού πλειστηριασμού. Για ακίνητα που αποκτώνται κατόπιν κληρονομικής διαδοχής. Για ακίνητα που εκμισθώνονται με σύμβαση leasing και επανέρχονται στη χρήση του κύριου ή επικαρπωτή τους. Για ακίνητα που μεταβιβάζονται στην ΕΤΑΔ Α.Ε σύμφωνα με την παρ. 4 του άρθρου 196 του ν.4389/2016.

Από την πλευρά του ο υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Δημήτρης Οικονόμου έκανε την ακόλουθη δήλωση: «Ο πολεοδομικός σχεδιασμός της χώρας μας καθυστερεί επί δεκαετίες. Οι σύγχρονες προκλήσεις όμως δεν επιτρέπουν να χαθεί άλλος χρόνος. Η κλιματική αλλαγή και η ανάγκη προστασίας του περιβάλλοντος και του τοπίου, σε συνδυασμό με τις αναπτυξιακές ανάγκες της χώρας, μετά από τη δεκαετή κρίση αλλά και τις συνέπειες της πανδημίας, απαιτούν άμεση δράση. Το νομοσχέδιο για τον εκσυγχρονισμό της πολεοδομικής και χωροταξικής νομοθεσίας είναι το καθοριστικό βήμα προς αυτή την κατεύθυνση.

Περιορίζει τη δόμηση σε περιοχές χωρίς κάποια μορφή σχεδιασμού, ενώ δίνει ισχυρά κίνητρα για τις διάφορες μορφές σχεδιασμένης δόμησης. Κάνει έτσι πράξη την αρχή ότι προστασία του περιβάλλοντος και ανάπτυξη, όταν το πλαίσιο είναι σωστό, αποτελούν αμοιβαία ενισχυόμενους στόχους. Βασικό εργαλείο προς την κατεύθυνση αυτή είναι το μεγαλύτερο πρόγραμμα χωρικού σχεδιασμού και καθορισμού χρήσεων γης που έχει εφαρμοστεί ποτέ στη χώρα, ο δρόμος για το οποίο ανοίγει με το νομοσχέδιο.

Μέσω του προγράμματος εκπόνησης Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων, ως το πρώτο τρίμηνο του 2023 θα έχει ανατεθεί μέσω διαγωνιστικών διαδικασιών το σύνολο των περίπου 500 μελετών που θα καλύψουν με χρήσεις γης το σύνολο των δημοτικών ενοτήτων, ώστε ως το 2028 να έχει ολοκληρωθεί ο χωρικός σχεδιασμός της χώρας. Ο πολεοδομικός σχεδιασμός ως βασικό αναπτυξιακό εργαλείο δημιουργεί προϋποθέσεις ασφάλειας δικαίου για τους πολίτες και τις τοπικές κοινωνίες, αναδεικνύοντας τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της χώρας με προτεραιότητα την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος. Παράλληλα, αποτελεί κρίσιμη παράμετρο για την αναβάθμιση του επενδυτικού κλίματος στο οποίο στοχεύει στρατηγικά η ελληνική κυβέρνηση».

Πηγή: ΑΠΕ - ΜΠΕ