Σε συγκρουσιακό κλίμα εξελίχθηκε και η δεύτερη ημέρα της Συνόδου Κορυφής για το Ταμείο Ανάκαμψης και τον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό, με το χάσμα μεταξύ των φειδωλών του Βορρά και του Νότου να παραμένει. Η προσπάθεια εύρεσης της χρυσής τομής θα συνεχιστεί και την Κυριακή, με τους τόνους να έχουν ανέβει.
Παράταση για την Κυριακή πήρε το θρίλερ για την εύρεση συμφωνίας στη Σύνοδο Κορυφής σχετικά με το Ταμείο Ανάκαμψης και τον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό.
Όταν όλες οι πληροφορίες μιλούσαν για αδιέξοδο και συγκρουσιακό κλίμα, με τον Μακρόν να φέρεται να απειλεί με αποχώρηση, ήρθε η είδηση ότι η προσπάθεια συμβιβασμού θα συνεχιστεί και την Κυριακή, κάτι που παραδόξως δεν είναι πρωτόγνωρο για την Ευρώπη, όταν πρόκειται για πραγματικά κρίσιμες αποφάσεις, με τεράστιο αντίκτυπο στην ενότητα και το κύρος της, αλλά και στις αγορές και την οικονομία.
«Οι εργασίες της Συνόδου θα συνεχιστούν την Κυριακή» ήταν το τελευταίο μήνυμα του εκπροσώπου του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ που παρά τις εργώδεις προσπάθειες και τη νέα συμβιβαστική πρόταση δεν κατάφερε να γεφυρώσει το χάσμα μεταξύ των «φειδωλών» του Βορρά και του Νότου.
Πιέζουν οι πλούσιοι του Βορρά, ανένδοτος ο Νότος
Με την έναρξη της δεύτερης ημέρας της Συνόδου, μετά τη χθεσινή αποτυχία να βρεθεί κοινό έδαφος και τους «φειδωλούς» του Βορρά με αρχηγό τον Ολλανδό πρωθυπουργό Μάρκ Ρούτε και «λαγό» τον καγκελάριο της Αυστρίας Σεμπάστιαν Κουρτς -που χθες το βράδυ ζήτησε νέα πρόταση- να ασκούν αφόρητες πιέσεις ο πρόεδρος του Ευρωκοινοβουλίου Σαρλ Μισέλ ανέλαβε δράση.
Η χθεσινή ημέρα σημαδεύτηκε από την απαίτηση του Ολλανδού πρωθυπουργού Μαρκ Ρούτε να μπορεί ένα κράτος μέλος να μπλοκάρει εκταμιεύσεις από το προτεινόμενο Ταμείο Ανάκαμψης στην περίπτωση που άλλα κράτη του ευρωπαϊκού μπλοκ οπισθοχωρούν από μεταρρυθμίσεις, αίτημα που προκάλεσε την έκρηξη του Ιταλού πρωθυπουργού Τζουσέπε Κόντε.
Προσπαθώντας να κατευνάσει τα πνεύματα και να συμβιβάσει τα πράγματα ο Σαρλ Μισέλ κατέθεσε σήμερα νέα συμβιβαστική πρόταση με ελαφρά κλίση -προς το παρόν τουλάχιστον γιατί μέχρι το τέλος της Συνόδου μπορεί να είναι μεγάλη- προς τις θέσεις των «φειδωλών» του Βορρά.
Ειδικότερα, πρότεινε μείωση των επιχορηγήσεων κατά 50 δισεκ. ευρώ και αντίστοιχη αύξηση των δανείων από το Ταμείο Ανάκαμψης.
Ψαλίδι στις επιχορηγήσεις, αύξηση των δανείων
Ειδικότερα, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ πρότεινε αναθεωρημένο σχέδιο για το Ταμείο Ανάκαμψης της ΕΕ, ώστε να αρθεί το αδιέξοδο στις συνομιλίες των 27 ηγετών.
Προκειμένου να καθησυχάσει τις ανησυχίες που εκφράζουν ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες, με επικεφαλής την Ολλανδία, ο Μισέλ προτείνει να μειωθεί το ποσό των επιχορηγήσεων στα 450 δισεκατομμύρια ευρώ, από 500 που ήταν αρχικά. Αντιστοίχως, θα αυξηθεί το ποσό των δανείων, από τα 250 στα 300 δισεκ. ευρώ.
Επίσης, προτείνεται να αυξηθεί κατά 100 εκατομμύρια ετησίως το ποσό των επιστροφών που λαμβάνουν η Αυστρία, η Δανία, η Γερμανία, η Ολλανδία και η Σουηδία.
Στο τραπέζι μπαίνει και ένας μηχανισμός με βάση τον οποίο οποιαδήποτε χώρα θα μπορούσε να εμποδίσει την εκταμίευση κονδυλίων, αν αμφισβητεί ότι γίνεται ορθή χρήση τους από τις χώρες που θα τα λάβουν.
Με τους σκληρούς του Βορρά να φαίνονται αποφασισμένοι να ασκήσουν πίεση για περαιτέρω υποχωρήσεις, διπλωματική πηγή είπε στο Γαλλικό Πρακτορείο ότι η πρόταση του Μισέλ δεν ικανοποιεί πλήρως τις τέσσερις χώρες που έχουν εκφράσει αντιρρήσεις (Ολλανδία, Σουηδία, Αυστρία, Δανία), ούτε τη Φινλανδία.
Ωστόσο, Ολλανδός διπλωμάτης αναγνώρισε ότι η πρόταση αυτή συνιστά «ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση» αλλά απομένουν ακόμη ανοιχτά πολλά θέματα».
«Το αν θα υπάρξει συμφωνία «θα εξαρτηθεί από τις επόμενες 24 ώρες», κατέληξε.
Μαραθώνιος διαβουλεύσεων
Από τη στιγμή της κατάθεσης της νέας πρότασης ακολούθησε μπαράζ συναντήσεων και διαβουλεύσεων του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου με τις «αντιμαχόμενες» πλευρές, και όχι μόνο, σε διμερείς και πολυμερείς επαφές.
Μετά από το μαραθώνιο των παρασκηνιακών διαβουλεύσεων, οι ηγέτες ξανακάθησαν στο τραπέζι με τις πληροφορίες να μιλούν για βελτιωμένο κλίμα, αλλά και πολλά ζητήματα -αγκάθια που παραμένουν ανοιχτά.
Από την έκβαση των συνομιλιών αναλυτές και διπλωμάτες απέκλειαν το ενδεχόμενο συμφωνίας απόψε.
«Η πιθανότητα για επίτευξη συμφωνίας απόψε είναι πολύ μικρή. Ισχνή», είπε χαρακτηριστικά στο Reuters διπλωμάτης, προσθέτοντας ότι το στρατόπεδο των πλούσιων χωρών της βόρειας Ευρώπης πιέζει για βαθύτερες περικοπές στο νέο προτεινόμενο Ταμείο Ανάκαμψης και μεγαλύτερες εκπτώσεις στον βασικό προϋπολογισμό της ΕΕ, μεταξύ άλλων απαιτήσεων.
Από το άλλο στρατόπεδο, αυτό του Νότου, ο Τζουσέπε Κόντε στέλνοντας μήνυμα με πολλούς αποδέκτες και ασκώντας πίεση προς πάσα κατεύθυνση δεν δίστασε σε μήνυμά του στο facebook να μιλήσει για τέλμα.
«Βρισκόμαστε σε τέλμα. Τελικά τα πράγματα είναι πιο δύσκολα απ΄ότι είχε προβλεφθεί. Υπάρχουν πολλά θέματα για τα οποία ακόμη συζητάμε και που δεν καταφέρνουμε να λύσουμε», τόνισε ο Κόντε.
Παράλληλα, ο Ιταλός πρωθυπουργός υπογράμμισε: «Αναζητούμε και πρέπει να βρούμε μια σύνθεση των διαφόρων θέσεων, διότι είναι προς το συμφέρον όλων. Πρέπει να διατηρήσουμε, όμως, και τις σημαντικότερες συνισταμένες, αρχίζοντας από το ότι τα μέσα πρέπει να είναι ουσιαστικά και ανάλογα με την υφιστάμενη κρίση. Τουτέστιν αποτελεσματικά. Η απάντησή μας πρέπει να είναι άμεση, συλλογική, σταθερή και ισχυρή».
Το γεγονός ότι τα αγκάθια δεν είχαν λειανθεί μέχρι τα μεσάνυχτα της Κυριακής ήρθε να επιβεβαιώσει και η πληροφορία ότι ο γάλλος πρόεδρος Εμμανουέλ Μακρόν απείλησε με αποχώρηση από τη Σύνοδο κατά τη διάρκεια του δείπνου.
Πυροσβεστικό ρόλο ανέλαβε για άλλη μια φορά ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ ζητώντας παράταση των εργασιών και την Κυριακή, όπου δεν αποκλείεται να προτείνει και νέες αλλαγές στην αρχική πρόταση της Κομισιόν για το Ταμείο Ανάκαμψης προκειμένου να καμφθούν οι αντιρρήσεις των πλούσιων του Βορρά.