Ως παρόδιοι ιδιοκτήτες, νοούνται ωφελούμενοι ιδιοκτήτες ακινήτων «υπόχρεοι προς καταβολήν αποζημιώσεως δια την απαλλοτρίωσιν ακινήτων καταλαμβανόμενων υπό των υπό του εγκεκριμένου σχεδίου προβλεπομένων χώρων ως κοινοχρήστων, ήτοι οδών, πλατειών, αλσών κλπ.»

Με απλά λόγια, πολίτες που βάσει ενός απαρχαιωμένου νόμου του 1931, για απαλλοτριώσεις, αναπλάσεις ή δημιουργία πλατείας στη γειτονιά τους, έπρεπε να καταβάλουν κάποια χρήματα ως ένα… “τέλος… αξίας” που πήραν τα ακίνητά τους.

Βεβαίως πολλοί δήμαρχοι της εποχής δεν απαιτούσαν τα χρήματα αυτά, ούτε έστελναν ειδοποιητήρια στους «παρόδιους ιδιοκτήτες», καθώς δεν ήθελαν να τους δυσαρεστήσουν και με το σκεπτικό ότι τα έργα αυτά τα αναλαμβάνουν εξ’ολοκλήρου οι Δήμοι.

Ο νόμος όμως ήταν σε ισχύ. Και όριζε σαφώς τα εξής:

Ν. 5269/1931 «περί αδειών οικοδομής κλπ επί ρυμοτομουμένων ακινήτων», όπως έχει τροποποιηθεί, συμπληρωθεί, αντικατασταθεί και ισχύει σήμερα καθορίζει τους υπόχρεους αποζημίωσης σε περίπτωση αναγκαστικής απαλλοτριώσεως για την εφαρμογή του σχεδίου πόλεως, καθώς και την αναλογία, τις προϋποθέσεις και τον τρόπο υπολογισμού της ανωτέρω αποζημίωσης, και συγκεκριμένα, με τις διατάξεις του άρθρου 6 αυτού, ορίζεται ότι:

«Υπόχρεοι προς καταβολήν της αποζημιώσεως δια την απαλλοτρίωσιν ακινήτων καταλαμβανόμενων υπό των υπό του εγκεκριμένου σχεδίου προβλεπομένων χώρων ως κοινοχρήστων, ήτοι οδών, πλατειών, αλσών κλπ, είναι ο δήμος ή η κοινότης και οι ιδιοκτήται, κατά τους ακολούθους όρους και αναλογίας, ενώ «δι` αυτό τούτο το απαλλοτριωτέον οικόπεδον, συνυπόχρεοι καθίστανται ο τ ε Δήμος ή η Κοινότης και οι ωφελούμενοι παρόδιοι ιδιοκτήται, θεωρουμένων ως τοιούτων των ιδιοκτητών ακινήτων, ων τα οικόπεδα έχουν ή δύνανται να αποκτήσουν δια προσκυρώσεων ή τακτοποιήσεων πρόσωπον επί του εν ω περιλαμβάνεται το απαλλοτριωτέον ακίνητον».

Το αποτέλεσμα; Οι “υποχρεώσεις” αυτές να μένουν στα συρτάρια για πολλά χρόνια, «ενισχυμένες» μάλιστα με πρόστιμα και προσαυξήσεις καθώς δεν μπορούσαν να διαγραφούν βάσει νόμου.

Έλα όμως που οι καιροί άλλαξαν και οι δήμαρχοι, λόγω ελέγχων στα ταμεία τους, αναγκάστηκαν να “ξεσκονίσουν” αυτές τις οφειλές και να στείλουν ειδοποιητήρια στους οφειλέτες.

Το σοκ ήταν τεράστιο! Οι άνθρωποι αυτοί έλαβαν ειδοποιητήρια κατασχέσεων πολλών χιλιάδων ευρώ, βρέθηκαν αντιμέτωποι με δέσμευση ΑΦΜ και κάποιοι άλλοι είδαν να γίνονται «αναλήψεις» από τους τραπεζικούς λογαριασμούς τους.

Οι δημοτικές Αρχές σήκωσαν τα χέρια ψηλά, αναμένοντας μια τροπολογία πάνω σε ένα νόμο ηλικίας… 86 ετών!

Σε δημοτικά συμβούλια, όπως αυτό του Πειραιά, πριν μήνες, κάτοικοι ήρθαν αντιμέτωποι με δημοτικούς συμβούλους ζητώντας τους τα «ρέστα», καθώς βεβαίως τα ειδοποιητήρια και τα κατασχετήρια που λάμβαναν είχαν τη σφραγίδα του Δήμου!

Για το θέμα κινητοποιήθηκαν παρατάξεις, βουλευτές, φορείς, κάτοικοι σε ένα κοινό αγώνα που έφτανε μέχρι την πόρτα των υπουργείων (Εσωτερικών, Περιβάλλοντος) αλλά έμενε εκεί… καθώς για κακή τύχη όλων μεσολάβησαν, ανασχηματισμοί, εκλογές, αναδιαρθρώσεις υπουργείων κτλ.

Λύση όμως (νόμιμη) στο «φως του τούνελ» δεν φαίνονταν, πέραν αυτής της “πολυπόθητης” τροπολογίας. Τελικά, η τροπολογία (ως άρθρο) μπήκε στο νόμο που σας αναφέραμε παραπάνω και με αυτή δίνεται μια κάποια… λύση, ως προς τη ρύθμιση των οφειλών των «παρόδιων ιδιοκτητών» (δεν διαγράφεται βεβαίως το κεφάλαιο).

Δείτε λοιπόν τι αναφέρει το άρθρο 67 του Νόμου 4483/2017

Η παρ. 11 του άρθρου 26 του ν. 1828/1989 (Α΄2) αντικαθίσταται ως εξής:
«11. Ο δήμος υποχρεούται να βεβαιώνει και να εισπράττει από τους υπόχρεους σε καταβολή αποζημίωσης, λόγω προσκύρωσης ή ρυμοτόμησης εκτάσεων, σε εφαρμογή του σχεδίου πόλεως, το ποσό που κατέβαλε για λογαριασμό τους στους δικαιούχους της αποζημίωσης. Η εξόφληση των οφειλών της παραγράφου αυτής γίνεται ατόκως σε ισόποσες μηνιαίες δόσεις, σε διάστημα μέχρι δεκαπέντε (15) ετών που ορίζεται με απόφαση του δημοτικού συμβουλίου. Το ποσό της κάθε δόσης επιβαρύνεται, λόγω εκπρόθεσμης καταβολής, σύμφωνα με τον Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων. Σε περίπτωση εφάπαξ καταβολής ολόκληρου του ποσού της οφειλής παρέχεται έκπτωση είκοσι τοις εκατό (20%).».

Οφειλές προς δήμους από την εφαρμογή της παρ. 11 του άρθρου 26 του ν. 1828/1989 που έχουν βεβαιωθεί μέχρι την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου, ανεξαρτήτως αν έγινε η όχι διακανονισμός της εξόφλησής τους σε δόσεις, απαλλάσσονται από το νόμιμο τόκο και από κάθε άλλη προσαύξηση. Οι τόκοι και οι λοιπές προσαυξήσεις που έχουν εισπραχθεί συμψηφίζονται στο κεφάλαιο της κύριας οφειλής. Για το συμψηφισμό γίνεται νέα βεβαίωση και διακανονισμός εξόφλησης, σύμφωνα με το δεύτερο εδάφιο της ίδιας παραγράφου, όπως τροποποιείται με το παρόν άρθρο και παύει κάθε διαδικασία αναγκαστικής εκτέλεσης επί κινητών ή ακινήτων. Τόκοι που έχουν βεβαιωθεί αυτοτελώς, για δόσεις που έχουν εξοφληθεί άτοκα στο παρελθόν, διαγράφονται.