Επί ξυρού ακμής βρίσκονται κυριολεκτικά τόσο η ιδιωτικοποίηση των περιφερειακών αεροδρομίων της χώρας όσο και του ποσοστού που κατέχει το Ελληνικό Δημόσιο στον Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών «Ελευθέριος Βενιζέλος».

Η δήλωση του νέου υπερ-υπουργού Οικονομίας, Ναυτιλίας, Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, Γιώργου Σταθάκη, με την ανάληψη των καθηκόντων του στο υπουργείο, ότι ακυρώνονται οι διαδικασίες ιδιωτικοποίησης των 14 περιφερειακών αεροδρομίων έχει δημιουργήσει τουλάχιστον προβληματισμό στους επενδυτές που ενδιαφέρονται να αναλάβουν τη διαχείριση των αεροδρομίων.

Η ίδια δήλωση του κ. Σταθάκη έχει θέσει εν αμφιβόλω και την ιδιωτικοποίηση του 30% του «Ελευθέριος Βενιζέλος», που είχε μεταβιβαστεί από τη Διυπουργική Επιτροπή Αναδιαρθρώσεων και Αποκρατικοποιήσεων στο ΤΑΙΠΕΔ.

Πληροφορίες μάλιστα αναφέρουν ότι η νέα κυβέρνηση σκοπεύει να κινήσει άμεσα τις διαδικασίες επαναφοράς του 30% του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών στο Δημόσιο. Αυτό, βέβαια, προϋποθέτει νομοθετική ρύθμιση που ουσιαστικά θα καταργεί το Μνημόνιο, δεδομένου ότι αυτό προβλέπει πως τα περιουσιακά στοιχεία που έχουν μεταβιβαστεί στο ΤΑΙΠΕΔ δεν επιστρέφονται στο Δημόσιο.

Ο κ. Σταθάκης έχει ήδη δηλώσει ότι «υπάρχει μία περιοχή στην οποία η νέα κυβέρνηση δεν θα δώσει συνέχεια, σε θέματα όπως οι ιδιωτικοποιήσεις των περιφερειακών αεροδρομίων ή κάποια άλλα θέματα που θα δούμε υπό διαφορετικό πνεύμα». Διευκρίνισε, ωστόσο, ότι αυτό θα γίνει μέσα από θεσμικούς κανόνες και μέσα από το διεθνές πλαίσιο.

Υπενθυμίζεται ότι στις 25 του περασμένου Νοεμβρίου η κοινοπραξία Fraport AG (διαχειρίστρια αεροδρομίου της Φρανκφούρτης) - Slentel Ltd (Ομιλος Κοπελούζου) ανακηρύχθηκε προτιμητέος επενδυτής (προσωρινός ανάδοχος) για τα 14 περιφερειακά αεροδρόμια.

Η κοινοπραξία Fraport AG - Slentel Ltd, πάντως, όπως έχει δηλωθεί ήδη από αξιωματούχους της γερμανικής εταιρίας, κρατά στάση αναμονής μέχρι να ξεκαθαρίσει το τοπίο, θεωρώντας την προσφορά της ιδιαίτερα συμφέρουσα για το Ελληνικό Δημόσιο.

Η προσφορά

Σύμφωνα με τα βασικά οικονομικά στοιχεία της προσφοράς της, η κοινοπραξία Fraport-Slentel θα καταβάλει:
• Μετρητά: 1,234 δισεκατομμύρια ευρώ.
• Κάθε έτος 22,9 εκατομμύρια ευρώ, αναπροσαρμοζόμενα με τον πληθωρισμό.
• Το 28,6% του ΕΒΙΤDA ετησίως.
• Επίσης προβλέπονται πληρωμές προς την Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας (ΥΠΑ) και προς την Πολεμική Αεροπορία.

Ειδικότερα, ο προτιμητέος επενδυτής προσέφερε για την Ομάδα Α (αεροδρόμια Θεσσαλονίκης, Κέρκυρας, Χανίων, Κεφαλλονιάς, Ζακύνθου, Ακτίου και Καβάλας), 609 εκατ. ευρώ εφάπαξ τίμημα και 11,3 εκατ. ευρώ ετήσιο εγγυημένο καταβλητέο μίσθωμα, αναπροσαρμοζόμενο ετησίως με τον πληθωρισμό, και 625 εκατ. και 11,6 εκατ. ευρώ για την Ομάδα Β (αεροδρόμια Ρόδου, Κω, Σάμου, Μυτιλήνης, Μυκόνου, Σαντορίνης και Σκιάθου), αντίστοιχα.

Το συνολικό ποσό που θα καταβάλει στο Ελληνικό Δημόσιο για τα 40 έτη παραχώρησης είναι 10,048 δισ. ευρώ.
Η επένδυση, κατά την κοινοπραξία, θα δημιουργήσει 450 νέες θέσεις εργασίας για τις αεροπορικές δραστηριότητες και ακόμη περίπου 1.000 για τις περαιτέρω ανάγκες (έλεγχος επιβατών, φύλαξη, υπηρεσίες πυρόσβεσης, ανάπτυξη καταστημάτων, τουριστικές υπηρεσίες κ.λπ.).

Εντός των πρώτων 4 ετών θα υλοποιηθούν έργα ύψους 330 εκατ. ευρώ, ενώ για όλη τη διάρκεια της παραχώρησης τα έργα θα ξεπεράσουν το ύψος του 1,4 δισ. ευρώ.

Επιπλέον, η κοινοπραξία θα προσφέρει νέα υπερσύγχρονα συστήματα αεροναυτιλίας προς όφελος της Πολεμικής Αεροπορίας.

Οσον αφορά τα αεροναυτιλιακά τέλη τα οποία επιβαρύνουν το επιβατικό κοινό που αναχωρεί από τα περιφερειακά αεροδρόμια, μετά την ολοκλήρωση των έργων (μετά από 4 έτη από την εκκίνηση της παραχώρησης) θα ανέρχονται σε 18,5 ευρώ/επιβάτη εκ των οποίων 1 ευρώ θα καταβάλλεται στο Δημόσιο. Αυτό σημαίνει ότι η μέγιστη αύξηση στην τιμή των εισιτηρίων ανά επιβάτη μετά την ολοκλήρωση των έργων θα είναι 6,5 ευρώ, δεδομένου ότι τα αεροναυτιλιακά τέλη σήμερα ανέρχονται σε 12 ευρώ/επιβάτη.

Στον αέρα και η εκχώρηση του 30% του ΔΑΑ

Εν τω μεταξύ, το «μπρα ντε φερ» του Ελληνικού Δημοσίου με τη διαχειρίστρια εταιρία του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών (ΔΑΑ) για την υπόθεση οφειλών από ΦΠΑ της δεύτερης προς το πρώτο έχει δημιουργήσει παρενέργειες τόσο στο θέμα της επέκτασης της σύμβασης παραχώρησης του «Ελευθέριος Βενιζέλος» όσο και στην πώληση του ποσοστού που κατέχει το ΤΑΙΠΕΔ. Το γεγονός αυτό δημιουργεί περαιτέρω προβλήματα στην εκχώρηση του 30% του ΔΑΑ.

Υπενθυμίζεται ότι, με απόφαση του Διοικητικού Εφετείου της Αθήνας, η εταιρία του Αεροδρομίου κλήθηκε να πληρώσει ΦΠΑ ύψους 167 εκατ. ευρώ για τα έτη 1998 - 2009.

Η συγκεκριμένη υπόθεση ήρθε σε μια κρίσιμη συγκυρία, αφού πρόκειται για μια «εμφύλια διαμάχη», με το Δημόσιο να στρέφεται εναντίον της εταιρίας του Αερολιμένα, στην οποία το ίδιο ουσιαστικά διατηρεί την πλειοψηφία (55%), οδηγώντας ούτε λίγο ούτε πολύ σε «πάγωμα» την αποκρατικοποίηση του ΔΑΑ.

Από την άλλη, το καναδικό επενδυτικό ταμείο PSP Investments (διαχειρίζεται 64,5 δισ. δολ.), που ήρθε στην Ελλάδα μετά την εξαγορά από τη Hochtief του ποσοστού της στο ΔΑΑ (26,7%), φέρεται ιδιαίτερα δυσαρεστημένο με την υπόθεση, θεωρώντας ότι η ελληνική πλευρά αμφισβητεί τα προβλεπόμενα στην υφιστάμενη σύμβαση και συγκεκριμένα στο άρθρο 25 που ρυθμίζει τα φορολογικά θέματα.

Παρά τη δυσαρέσκειά τους πάντως οι Καναδοί φέρονται ότι επαναβεβαιώνουν το ενδιαφέρον τους για την εξαγορά του μεριδίου του Ελληνικού Δημοσίου στον Αερολιμένα.

Σε ιστορικά υψηλά η επιβατική κίνηση

Το 2014 καταγράφεται ως χρονιά-σταθμός για την επιβατική κίνηση στα ελληνικά αεροδρόμια, καθώς ο αριθμός των διακινούμενων επιβατών έσπασε όλα τα ρεκόρ.

Σύμφωνα με στοιχεία της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας (ΥΠΑ), η επιβατική κίνηση του 2014 άγγιξε τα 45 εκατ. (για την ακρίβεια 44,95 εκατ. επιβάτες, +7,9%), επιτυγχάνοντας μια ιστορική επίδοση για την Πολιτική Αεροπορία της χώρας.

Η επίδοση αυτή είναι υψηλότερη +3,6 εκατ. περίπου επιβάτες από τα 41,3 εκατ. του 2007, που ήταν η υψηλότερη μέχρι και το 2013.

Το 2014 η εξωτερική επιβατική κίνηση βελτίωσε ακόμη περισσότερο την πολύ καλή επίδοση του 2013 (αύξηση επιβατών +4,35 εκατ. ή +15,2%), ενώ η εσωτερική κίνηση έδειξε να αφήνει πίσω της τα «πέτρινα χρόνια» (αύξηση επιβατών +2,15 εκατ. ή 21,5%).

Οι συνολικά διακινηθέντες επιβάτες (αφίξεις, αναχωρήσεις) στα ελληνικά αεροδρόμια το 2014 παρουσίασαν σημαντική αύξηση σε σχέση με το 2013 (+6,5 εκατ. ή 17%).

Ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι επιδόσεις του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών (ΔΑΑ), ο οποίος δείχνει από την άνοιξη του 2014 να ανακάμπτει, συμβάλλοντας σημαντικά στην επίτευξη του τελικού αποτελέσματος, αφού αύξησε την επιβατική κίνησή του κατά 2,66 εκατ. επιβάτες ή +21,3% μεταξύ 2013 και 2014, υπερβαίνοντας κατά πολύ τον εθνικό μέσο όρο (17%).

Ολα τα αεροδρόμια της χώρας παρουσίασαν βελτίωση των επιδόσεών τους το 2014, με μικρές ανατροπές στην κατάταξή τους. Αντίστοιχη εικόνα, και με μεγαλύτερα μάλιστα ποσοστά αυξήσεως, είχαν και αρκετά από τα μικρότερα περιφερειακά αεροδρόμια της χώρας (π.χ. Καλαμάτας, Καρπάθου, Σκιάθου).

Τα 10 ελληνικά αεροδρόμια με τις καλύτερες επιδόσεις το 2014
ΕΠΙΒΑΤΙΚΗ ΚΙΝΗΣΗ 2014 (ΕΚΑΤ. ΕΠΙΒΑΤΕΣ)

ΔΑΑ 15,12
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 6,17
ΗΡΑΚΛΕΙΟ 6,13
ΡΟΔΟΣ 4,55
ΧΑΝΙΑ 2,49
ΚΕΡΚΥΡΑ 2,38
ΚΩΣ 2,21
ΖΑΚΥΝΘΟΣ 1,14
ΜΥΚΟΝΟΣ 0,78
ΣΑΝΤΟΡΙΝΗ 0,77

Πηγή: ΥΠΑ