Mία διατηρήσιμη ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας δεν μπορεί να στηριχθεί σε αύξηση της εσωτερικής ζήτησης μέσω ‘’τεχνητής’’ ενίσχυσης των εισοδημάτων, δηλ. μέσω εισοδηματικών αυξήσεων χωρίς αντίστοιχη αύξηση της παραγωγικότητας.
 
Του Κώστα Χριστίδη - EBR.
 
Σε ένα σημαντικό άρθρο του ο υπουργός Οικονομικών, καθηγητής Γκίκας Χαρδούβελης  περιέγραψε με επαρκή σαφήνεια ένα νέο, ελληνικό σχέδιο ανάπτυξης (Καθημερινή, 03.08.14). Κεντρικοί άξονες του σχεδίου είναι η ενίσχυση της εξωστρέφειας της ελληνικής οικονομίας και η προσέλκυση άμεσων ξένων επενδύσεων.
 
Οι δύο αυτοί βασικοί στόχοι θα επιτευχθούν μέσω πολιτικών που θα αποβλέπουν στην βελτίωση του επιχειρηματικού κλίματος, την εξάλειψη των εμποδίων εισόδου σε διάφορους κλάδους, της απλοποίησης της φορολογικής νομοθεσίας και της σταδιακής μείωσης των φορολογικών συντελεστών, της αύξησης της ευελιξίας με ασφάλεια στην αγορά, της επιτάχυνσης στην απονομή της δικαιοσύνης, της μείωσης του κόστους που επιφέρει η γραφειοκρατία και η διαφθορά στην επιχειρηματικότητα και της ενθάρρυνσης της καινοτομίας και της συσσώρευσης γνώσης.
 
Είναι προφανές (σε όλους, πλην των αμετανόητων κρατιστών) ότι μία διατηρήσιμη ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας δεν μπορεί να στηριχθεί σε αύξηση της εσωτερικής ζήτησης μέσω ‘’τεχνητής’’ ενίσχυσης των εισοδημάτων, δηλ. μέσω εισοδηματικών αυξήσεων χωρίς αντίστοιχη αύξηση της παραγωγικότητας. Αυτό ήταν το μοντέλο που εφαρμόσθηκε επί τρεις περίπου δεκαετίες σοσιαλ-κρατισμού στην Ελλάδα και οδήγησε σε πλήρη δημοσιονομικό εκτροχιασμό και σε πελώριο έλλειμμα του ισοζυγίου πληρωμών.
 
Εν πάση περιπτώσει, σε μία χώρα με αδυναμία εξεύρεσης επαρκών δανειακών πόρων και με περιορισμένη εσωτερική αγορά, το προηγούμενο μοντέλο είναι πλέον και πρακτικά ανεφάρμοστο. Ορθός, επομένως, είναι ο στόχος ενίσχυσης της εξωστρέφειας της ελληνικής οικονομίας δια της παραγωγής και προσφοράς διεθνώς εμπορεύσιμων αγαθών και υπηρεσιών, που θα μπορούν να διατίθενται σε παγκοσμιοποιημένες αγορές, σε ανταγωνιστικά επίπεδα ποιότητας και τιμής. Η βελτίωση της ανταγωνιστικότητας μόνο μέσω της προσέλκυσης επενδύσεων, δηλ. κεφαλαίων ξένων (που είναι απεριόριστα) και ελληνικών (σχετικά περιορισμένων) μπορεί να επιτευχθεί.
 
Μέσω ποίων επιμέρους πολιτικών; Μέσω αυτών που αναφέρει στο άρθρο του ο υπουργός Οικονομικών. Ας μας επιτραπεί μία περιληπτική επανάληψή τους με παράθεση συγκεκριμένων τρόπων δια των οποίων μπορούν να υλοποιηθούν ταχύτερα και ασφαλέστερα.
 
Βελτίωση του επιχειρηματικού κλίματος: πρέπει ήδη από τα θρανία του σχολείου να διδάσκονται οι μαθητές για την σημασία της επιχειρηματικότητας και τον πρωταρχικό ρόλο της στην δημιουργία πλούτου. Η εκπαίδευση αυτή να συνεχίζεται στις ανώτερες εκπαιδευτικές βαθμίδες, όπου θα μπορούν να διδάσκουν ως επισκέπτες καθηγητές αξιόλογα επιχειρηματικά στελέχη. Παράλληλα, τα μέσα μαζικής ενημέρωσης να παύσουν να καλλιεργούν την εχθρότητα και την δυσπιστία προς τον επώνυμο επιχειρηματία (εννοείται, τον μη κρατικοδίαιτο) δείχνοντας εμπιστοσύνη προς τον ανώνυμο κρατικό γραφειοκράτη. Είναι ανάγκη να προβάλλεται συστηματικά κάθε επιτυχημένη επιχειρηματική προσπάθεια, μικρής, μεσαίας και μεγάλης κλίμακας.
 
Εξάλειψη των εμποδίων εισόδου σε διάφορους κλάδους: να καταργηθούν οι περισσότερες άδειες και ο κλειστός αριθμός σε διάφορα επαγγέλματα, να ενθαρρυνθεί ο ανταγωνισμός σε όλα τα επίπεδα, μεταξύ φορέων ιδιωτικών και δημόσιων, μέσω εισαγωγών, χρηματοδοτικής διευκόλυνσης εισόδου νέων επιχειρηματιών κλπ., του κράτους περιοριζόμενου, κατά κανόνα, στον – σημαντικότατο – εποπτικό και ρυθμιστικό ρόλο του.
 
Απλοποίηση της φορολογικής νομοθεσίας και σταδιακή μείωση των φορολογικών συντελεστών: αυτονόητο αλλά ουδέποτε, μέχρι στιγμής, πραγματοποιούμενο (αντιθέτως …). Καλύτερος τρόπος υλοποίησης, τόσον της απλοποίησης όσον και της μείωσης του φορολογικού βάρους,  είναι η υποστηριζόμενη με συνέπεια από τον υπογράφοντα καθιέρωση ενιαίου φορολογικού συντελεστή (flat-tax rate), όχι άνω του 20%, τόσο για τα φυσικά όσο και για τα νομικά πρόσωπα. Επείγει εν τω μεταξύ, η μείωση άλλων φορολογικών επιβαρύνσεων, όπως αυτών επί της ακίνητης περιουσίας.
 
Αύξηση της ευελιξίας με ασφάλεια στην αγορά: διευκόλυνση των προσλήψεων και των απολύσεων ώστε να ενθαρρυνθούν νέες επιχειρηματικές δραστηριότητες από υφιστάμενους και νέους εν δυνάμει εργοδότες, παροχή επιδομάτων ανεργίας μειουμένων σταδιακά σε βάθος χρόνου και, πρωτίστως, επανακατάρτιση ανέργων και απολυομένων με ευρύτατα και ουσιαστικά εκπαιδευτικά προγράμματα από δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς (πλήρως επιδοτούμενα για τους ανέργους).
 
Επιτάχυνση στην απονομή της δικαιοσύνης: ενθάρρυνση της εξω-δικαστικής επίλυσης διαφορών, αύξηση της δικαστικής δαπάνης για τον ηττώμενο διάδικο, κατάργηση της υποχρέωσης του δημοσίου να ασκεί ένδικα μέσα σε περίπτωση που ηττάται στον πρώτο βαθμό, διεύρυνση του ωραρίου λειτουργίας των δικαστηρίων σε ημερήσια και ετήσια βάση, και, βεβαίως, κωδικοποίηση και απλοποίηση της νομοθεσίας.
 
Μείωση του κόστους που επιφέρει η γραφειοκρατία και η συναφής διαφθορά στην επιχειρηματικότητα: πέραν των προαναφερθέντων στην προηγούμενη παράγραφο, επανακαθορισμός και κατάργηση πολλών κρατικών δραστηριοτήτων, κατάργηση, συγχώνευση και ιδιωτικοποίηση κρατικών φορέων, απλοποίηση διαδικασιών, ενίσχυση της διαφάνειας και της λογοδοσίας, θέσπιση ρητής διάρκειας κάθε νέου νόμου που θα μπορεί να παρατείνεται στην λήξη του για συγκεκριμένο διάστημα.
 
Ενθάρρυνση της καινοτομίας και της συσσώρευσης γνώσης:  αναμόρφωση της παιδείας, τόνωση της άμιλλας μεταξύ εκπαιδευτικών φορέων (δημόσιων και ιδιωτικών),  ενίσχυση της επιχειρηματικότητας και της εξωστρεφούς αναπτυξιακής προσπάθειας.
 
Ο Πρωθυπουργός αναπτύσσει πολύπλευρη δραστηριότητα, ιδίως για την προσέλκυση επενδύσεων, επιδεικνύοντας αποφασιστικότητα, ευελιξία αλλά και προσήλωση στον στόχο. Είναι ευχής έργο στην προσπάθεια υλοποίησης του νέου σχεδίου ανάπτυξης να τον ενισχύσουν όσο το δυνατόν περισσότερες πολιτικές και κοινωνικές δυνάμεις.