Το δεύτερο πακέτο μνημονιακών διατάξεων που ανατρέπει συνταξιοδοτικά δικαιώματα και αλλάζει άρδην τον τρόπο υπολογισμού των συντάξεων για χιλιάδες ασφαλισμένους που η συνταξιοδότησή τους αρχίζει –ανεξάρτητα από το πότε θεμελίωσαν δικαίωμα– την 1η Ιανουαρίου 2015, «ξεκλείδωσε» με την υπογραφή της γενικής εγκυκλίου από το υπουργείο Εργασίας.
Το πρώτο πακέτο αλλαγών ήρθε με την επιβολή της εισφοράς υπέρ ΕΟΠΥΥ στις επικουρικές συντάξεις και την αύξηση της αντίστοιχης εισφοράς στις κύριες, σύμφωνα με την εφημερίδα «Καθημερινή».
Μάλιστα, τις τελευταίες ημέρες οι συνταξιούχοι βλέπουν τις συντάξεις Οκτωβρίου να είναι ακόμη περισσότερο μειωμένες σε σχέση με αυτές του Σεπτεμβρίου που καταβλήθηκαν στο τέλος του προηγούμενου μήνα, αφού παρακρατείται και η πρώτη από τις τρεις ισόποσες δόσεις που αντιστοιχούν στην αναδρομική εφαρμογή του μέτρου, για το διάστημα Ιουλίου – Αυγούστου.
Το τρίτο και τελειωτικό πακέτο θα έρθει εντός Οκτωβρίου, με τη μεταρρύθμιση του ασφαλιστικού που προωθεί η κυβέρνηση αναζητώντας ισοδύναμα μέτρα, για να μην εφαρμόσει αυτά που έχουν ήδη υπογραφεί με τη συμφωνία του Ιουλίου.
Μεταξύ αυτών, συγκαταλέγονται η εφαρμογή της ρήτρας μηδενικού ελλείμματος ή άλλων ισοδύναμων μέτρων, αποκλείοντας κάθε πιθανότητα κρατικής χρηματοδότησης, δηλαδή νέα περικοπή επικουρικών συντάξεων και εφάπαξ παροχών εντός του 2015, σταδιακή μείωση των δικαιούχων του ΕΚΑΣ ώς το τέλος του 2019, μέτρο που αφορά 300.000 χαμηλοσυνταξιούχους, σταδιακή αύξηση των εισφορών σε ΟΓΑ, ΝΑΤ και ΟΑΕΕ, κατάργηση των φόρων υπέρ τρίτων και μεγαλύτερη σύνδεση εισφορών – παροχών.
Τι προωθεί η κυβέρνηση
Αντί αυτών, η ηγεσία του υπουργείου Εργασίας προωθεί την ασφαλιστική μεταρρύθμιση με δομικές αλλαγές και παραμετρικές παρεμβάσεις, που θα οδηγήσουν σύμφωνα με τους ειδικούς σε μικρότερα ποσοστά αναπλήρωσης κύριας και επικουρικής σύνταξης για τους μελλοντικούς συνταξιούχους, αλλά και σε περικοπές παροχών για τους ήδη συνταξιούχους. Ο χρόνος πιέζει, καθώς το μνημόνιο προβλέπει την ψήφιση του νέου ασφαλιστικού νομοσχεδίου εντός του Οκτωβρίου.
Ένα ακόμα χαρτί που θα βοηθήσει ώστε να ξεκινήσει όσο πιο γρήγορα γίνεται το θέμα της απομείωσης του χρέους έχει στα χέρια της η ελληνική πλευρά.
Πρόκειται για την έκθεση που συντάχθηκε από την Ανεξάρτητη Υπηρεσία Αξιολόγησης του Ταμείου (Independent Evaluation Office – IEO) και παρουσιάστηκε χθες από το διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Μέσα σε αυτήν αναφέρεται μεταξύ άλλων ότι το ελληνικό πρόγραμμα στήριξης, καθώς και άλλα που σχετίζονται με χώρες της Ευρωζώνης, υπήρξαν σημαντικά λάθη και καθυστερήσεις.
Η ελληνική πλευρά θεωρεί ότι η εξέλιξη αυτή είναι ιδιαίτερα υποβοηθητική στην όλη διαδικασία παρά το γεγονός ότι οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι προσπαθούν να κρατήσουν χαμηλά τον πήχη των προσδοκιών αυτής της διαδικασίας.
Κυβερνητικοί αξιωματούχοι πιστεύουν μάλιστα ότι η εξέλιξη αυτή θα είναι και το βασικό επιχείρημα του ΔΝΤ προς τους Ευρωπαίους εταίρους προκειμένου να πειστούν ότι το χρέος δεν είναι βιώσιμο. Γι αυτό άλλωστε εξ αρχής τα στελέχη του ταμείου είχαν εκφράσει τις διαφωνίες τους σχετικά με το πρόγραμμα το οποίο δόθηκε στην Ελλάδα λέγοντας μάλιστα ότι δεν γνωρίζουν αν θα το χρηματοδοτήσουν .
Μέχρι το τέλος του μήνα πάντως η κυβέρνηση θα πρέπει να έχει περάσει τα 40 από τα 250 προαπαιτούμενα που συμφώνησε να εφαρμόσει μέχρι το τέλος του χρόνου. Ανάμεσα τους είναι η αύξηση του ΦΠΑ στο 26% για τα ιδιωτικά σχολεία και τα φροντιστήρια για τα οποία φαίνεται ότι μέχρι στιγμής δεν έχουν βρεθεί τα ισοδύναμα που χρειάζονται ύψους 160 εκατομμυρίων ευρώ. Ακόμα δεν έχουν βρεθεί και τα ισοδύναμα που θα αντικαταστήσουν την υψηλή φορολογία των αγροτών.
Έτσι η εβδομάδα που θα ξεκινήσει αναμένεται να είναι ιδιαίτερα δύσκολη για την κυβέρνηση αφού προγραμματίζονται κινητοποιήσεις και αντιδράσεις απ όλα τα μέτωπα.
parapolitika.gr
Θέτουν μάλιστα ως χρονικό περιθώριο για την ολοκλήρωση της αξιολόγησης την 15η Νοεμβρίου, ώστε να υπάρχουν τα περιθώρια για την ανακεφαλαιοποίηση έως το τέλος του έτους και να αποφευχθεί έτσι το bail in.
Ασφυκτικές προθεσμίες θέτουν οι ξένοι σε σχέση με την αξιολόγηση της ελληνικής οικονομίας, την οποία συνδέουν άρρηκτα με την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών.
Είναι προφανές πως τα δύο θέματα δεν είναι άσχετα μεταξύ τους. Άλλωστε η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών που δεν πρέπει να καθυστερήσει, είναι ο μόνος τρόπος προκειμένου να διοχετευτούν κεφάλαια στην οικονομία περιορίζοντας την ύφεση.
Στην περίπτωση πάντως που η αξιολόγηση της ελληνικής οικονομίας δεν ολοκληρωθεί εγκαίρως, επιστρέφει το ενδεχόμενο του bail in με το «κούρεμα» των καταθέσεων.
Στο επίκεντρο όλων των κορυφαίων διεργασιών μεταξύ της χώρας μας και των εταίρων βρίσκεται και θα συνεχίσει να βρίσκεται -έως ότου ολοκληρωθεί- η ανακεφαλαιοποίηση των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων. Η οποιαδήποτε καθυστέρηση, και για τον οποιοδήποτε λόγο σε ό,τι αφορά την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, είναι πολύ πιθανόν να οδηγήσει σε εξαιρετικά δύσκολες καταστάσεις, όπως αυτές προβλέπονται σαφώς μέσα από την κοινοτική οδηγία BRRD.
Ο ένας μετά τον άλλον οι κοινοτικοί αξιωματούχοι επισημαίνουν με τρόπο απολύτως κατηγορηματικό πως η ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών πρέπει να έχει ολοκληρωθεί ως το τέλος του έτους και αυτό γιατί σε αντίθετη περίπτωση από 1.1.2016 και με ισχύ της κοινοτικής οδηγίας για το bail in των τραπεζών, κανένας δεν μπορεί να αποκλείσει την απόλυτη εφαρμογή της οδηγίας που προβλέπει «κούρεμα» των καταθέσεων για ποσά άνω των 100.000 ευρώ ανά καταθέτη και ανά λογαριασμό.
Αξιολόγηση
Μάλιστα χθες η ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών συνδέθηκε άρρηκτα και με την αξιολόγηση της ελληνικής οικονομίας. Αξιωματούχος των Βρυξελλών τοποθέτησε υποχρεωτικά το δεύτερο εγχείρημα στην ημερομηνία της 15ης Νοεμβρίου, ώστε να είναι εφικτή η εκταμίευση των κεφαλαίων για τις τράπεζες, εφόσον θα έχει καθοριστεί το ποσό που απαιτείται για την ανακεφαλαιοποίησή τους.
Όλο το παραπάνω έλαβε χώρα στο πλαίσιο άτυπης ενημέρωσης εν όψει του Eurogroup της Δευτέρας. Και όπως αναμετέδωσε το ΑΠΕ πρέπει να τελειώσει ο πρώτος έλεγχος το αργότερο έως τις 15 Νοεμβρίου, ώστε για να αποδεσμευθούν τα 15 δισ. ευρώ που προορίζονται για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών.
Η «σύσταση» του αξιωματούχου για την ανάγκη να μη χαθεί χρόνος ήρθε λίγες μέρες αργότερα από τη δήλωση του υπουργού Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτου, που καθόριζε την πρώτη αξιολόγηση της ελληνικής οικονομίας στο τέλος του Νοεμβρίου.
Σύμφωνα με τηλεγράφημα του ΑΠΕ ο αξιωματούχος ανέφερε ότι σημαντικό σημείο στο χρονοδιάγραμμα, τόσο της Ελλάδας, όσο και των Βρυξελλών, είναι η ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών, η οποία σύμφωνα με τις προθέσεις των δύο πλευρών θα πρέπει να πραγματοποιηθεί πριν από το τέλος του χρόνου. Ως εκ τούτου, η πρώτη αξιολόγηση θα πρέπει, επίσης, να ολοκληρωθεί εντός χρονοδιαγράμματος, δηλαδή πριν από τις 15 Νοεμβρίου, καθώς αποτελεί προϋπόθεση για την αποδέσμευση των επιπλέον 15 δισ. ευρώ, που ορίζει η απόφαση της 12ης Ιουλίου για τις τράπεζες, εφόσον αυτό κριθεί αναγκαίο.
Έγγραφο του ΔΝΤ το οποίο καταγράφει σοβαρή καθυστέρηση στην προώθηση των μεταρρυθμίσεων στην Ελλάδα υποστηρίζει ότι έχει στην κατοχή του το γερμανικό περιοδικό «Spiegel».
Σύμφωνα με προδημοσίευση άρθρου του γερμανικού Der Spiegel, στην εσωτερική ανάλυση του ΔΝΤ επισημαίνεται ότι υπάρχουν μεγάλες καθυστερήσεις στην εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων λόγω των πρόωρων εκλογών του Σεπτεμβρίου.
Σύμφωνα με την εκτίμηση του Ταμείου, ο ρυθμός υλοποίησης των μεταρρυθμίσεων στην Ελλάδα δεν είναι αρκετά γρήγορος. Παρά το γεγονός ότι από τα μέσα Ιουλίου η Αθήνα έχει ψηφίσει μια σειρά από νόμους προκειμένου να «ξεκλειδώσει» η νέα χρηματοδότηση, ένα πολύ μικρό ποσοστό από αυτούς έχει εφαρμοστεί στην πράξη.
Σύμφωνα με το δημοσίευμα του γερμανικού περιοδικού, στην εσωτερική ανάλυση αναφέρεται ότι τα 2/3 των μεταρρυθμίσεων βρίσκονται ακόμα μόνο στα χαρτιά, ενώ τονίζεται πως υπάρχει μεγάλο έλλειμμα στην υλοποίηση.
Όπως αναφέρει η έκθεση, ο λόγος της καθυστέρησης είναι οι πρόωρες εκλογές στις 20 Σεπτεμβρίου.
Σημειώνεται ακόμη πως οι παραλείψεις έχουν φέρει την εφαρμογή του τρίτου προγράμματος εκτός χρονοδιαγράμματος, ενώ υπογραμμίζεται ότι η αξιολόγηση που είχε προγραμματιστεί να γίνει τον Οκτώβριο, μπορεί να ολοκληρωθεί τελικά το Δεκέμβριο. Μέχρι τότε -προσθέτουν- ίσως η Ελλάδα να αντιμετωπίσει χρηματοδοτικό πρόβλημα.
Στην ίδια έκθεση αναφέρεται ακόμη ότι ενδέχεται να μην εκταμιευθούν τα 3 δισ. ευρώ στη χώρα λόγω των καθυστερήσεων στις μεταρρυθμίσεις, ενώ και οι συζητήσεις για την αναδιάρθρωση του χρέους ενδέχεται να μεταφερθούν στο τέλος του χρόνου.
Σε άλλη έκθεσή του μάλιστα, το ΔΝΤ προβαίνει και στη δική του αυτοκριτική, παραδεχόμενο λάθη, παραλείψεις αλλά και καθυστερήσεις στον χειρισμό των πακέτων διάσωσης και την εφαρμογή τους. Σημειώνει ωστόσο πως η Ελλάδα αποτελεί τον μεγαλύτερο οφειλέτη του Ταμείου για το 2016, καθώς καλείται να καταβάλει το ποσό των 7.5 δισ.
Ο επικεφαλής του Ταμείου διάσωσης της ευρωζώνης, ύψους 500 δισ. ευρώ, υποβαθμίζει τις προσδοκίες ότι η Ελλάδα θα λάβει μεγάλη διαγραφή χρέους, υποστηρίζοντας ότι δεν είναι απαραίτητη για να συνεφέρει την οικονομία της χώρας και είναι απίθανο να γίνει αποδεκτή από τους ευρωπαίους πιστωτές.
Ο Κλάους Ρέγκλινγκ, διευθύνων σύμβουλος του ESM δηλώνει πως η Ελλάδα έχει ήδη επωφεληθεί από γενναιόδωρους όρους δανειοδότησης που είναι οι πλέον ευνοϊκοί «στην παγκόσμια ιστορία».
Σε συνέχεια της επανεκλογής του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα, προσθέτει, οι πλευρές εμφανίζονται να έχουν μειώσει τις διαφορές τους καθώς ετοιμάζονται να συνεχίσουν τις διαπραγματεύσεις για την πιθανή απομείωση χρέους αργότερα φέτος.
«Νομίζω ότι τώρα υπάρχει μεγάλη σύγκλιση», δηλώνει. «Η ελληνική κυβέρνηση συνειδητοποιεί ότι δεν θα υπάρξει ονομαστικό κούρεμα χρέους, και για καλούς λόγους. Η ελληνική κυβέρνηση θα πρέπει να ‘πουλήσει’ ότι έχει συμβεί ήδη -και αυτό ίσως να έγινε- πολύ θετικά στους ψηφοφόρους της, τον ελληνικό λαό, γιατί τα οφέλη είναι εδώ σε κάθε περίπτωση».
Ως μέρος της συμφωνίας του Ιουλίου, οι ευρωπαίοι πιστωτές συμφώνησαν να ξανανοίξουν τις συζητήσεις για το χρέος ως μέρος της πρώτης αξιολόγησης του προγράμματος που αναμένεται να ξεκινήσει τον επόμενο μήνα. Ο κος Ρέγκλινγκ (του οποίου ο ESM θα κατέχει πάνω από το 60% του ελληνικού χρέους στο τέλος του προγράμματος διάσωσης των 86 δισ. ευρώ) μπορεί να παίξει κεντρικό ρόλο στις διαπραγματεύσεις.
Παρότι όμως ο κος Ρέγκλινκ συμφωνεί ότι η συμφωνία του Ιουλίου θα οδηγήσει σε κάποιας μορφής ελάφρυνση χρέους, έχει επανειλημμένα αρνηθεί την ανάγκη για μεγάλης κλίμακας απομειώσεις, μια άποψη που έδωσε την «κάλυψη» στο Βερολίνο και άλλες βόρειες χώρες που έχουν αντισταθεί σε τέτοιες αναδιαρθρώσεις.
Το επιχείρημα του κου Ρέγκλινγκ είναι ότι το χρέος της Ελλάδας πρέπει να μετρηθεί με το πόσα η Αθήνα θα πρέπει να πληρώνει τώρα σε ετήσια βάση αντί για το συνολικό μέγεθος του χρέους. Επιμένει ότι οι ιδιώτες επενδυτές, που εν τέλει θα πρέπει να αντικαταστήσουν τους επίσημους δανειστές, ενδιαφέρονται περισσότερο για αυτές τις ροές πληρωμών αντί για το συνολικό ύψος του χρέους, το οποίο παραμένει το μεγαλύτερο στην ευρωζώνη και συνεχίζει να αυξάνει.
Τόσο το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο – βασικός υπέρμαχος της ελάφρυνσης χρέους για την Ελλάδα – όσο και η Αθήνα έχουν αποδεχθεί ότι δεν θα γίνουν «κουρέματα» ή διαγραφή της αξίας των υφιστάμενων δανείων διάσωσης της χώρας. Αλλά το ΔΝΤ ειδικότερα, έχει πιέσει για επιμήκυνση των ωριμάνσεων κατά δέκα και πλέον χρόνια με «περιόδους χάριτος» όπου η Αθήνα δεν θα πληρώνει καν τους τόκους.
Τον Ιούλιο, το ΔΝΤ προειδοποίησε ότι η Ελλάδα χρειάζεται «μια ελάφρυνση χρέους πολύ μεγαλύτερη από ότι έχει εξεταστεί ως τώρα – και από ότι έχει προταθεί από τον ESM». Το αίτημα προκάλεσε ερωτήματα για το αν το ΔΝΤ θα δεσμευτεί τελικά σε ένα τρίτο πακέτο διάσωσης, κάτι που το Βερολίνο θεωρεί πολύ σημαντικό να κερδίσει την έγκριση της Bundestag για τα πακέτα διάσωσης.
«Μου φαίνεται λίγο υπερβολικό», είπε ο κ. Ρέγκλινγκ, αναφερόμενος σε ανάλυση του ΔΝΤ που υποστηρίζει ότι η Ελλάδα χρειάζεται επιμήκυνση των ωριμάνσεων με περίοδο χάριτος τριάντα ετών.
«Κάποιος μπορεί να το εξετάσει αυτό, αλλά δεν μου φαίνεται απαραίτητο να είναι τόσο μεγάλη η περίοδος» σημείωσε. «Και πολλές μεταβλητές αλλάζουν συνέχεια, συμπεριλαμβανομένων των εκτιμήσεων για την ανάπτυξη, η οποία είναι φυσικά εξαρτάται και από το πόσο γρήγορα εφαρμόζονται τα προγράμματα μεταρρυθμίσεων. Μερικές από αυτές είναι ήδη ξεπερασμένες».
Παρά τις διαφορές, ο κ. Ρέγκλινγκ εκτίμησε ότι το ΔΝΤ έχει σταδιακά μετατοπιστεί κοντά στην δική του θέση σχετικά με την σημασία του χαμηλού ετήσιου κόστους εξυπηρέτησης του χρέους. Εν τω μεταξύ, ερμήνευσε τα πρόσφατα σχόλια του κ. Τσίπρα ως ένδειξη ότι δεν έχει διάθεση να επαναλάβει την κόντρα που προηγήθηκε της νέας συμφωνίας διάσωσης, κατά την οποία η Ελλάδα παραλίγο να βγει από την ευρωζώνη.
«Ο κ. Τσίπρας παραμένει ο κ. Τσίπρας, αλλά τον Φεβρουάριο όταν ξεκίνησε την πρώτη του κυβέρνηση, δεν είχε εντολή να εφαρμόσει τέτοιου είδους μεταρρυθμίσεις. Είχε την αντίθετη εντολή. Για αυτό τον λόγο προέκυψαν αυτά τα προβλήματα» πρόσθεσε. «Τώρα έχει μια ξεκάθαρη εντολή να εφαρμόσει τις συμφωνηθείσες μεταρρυθμίσεις».
Σύμφωνα με τον κ. Ρέγκλινγκ, μεγάλη ευθύνη για την σύγκρουση έχει ο Γιάνης Βαρουφάκης, ο πρώτος υπουργός Οικονομικών του κ. Τσίπρα, ο οποίος όταν ήταν στην κυβέρνηση είχε αναδείξει ως κεντρικό αίτημα την αναδιάρθρωση χρέους.
«Είχε τόσες περίεργες ιδές, δεν νομίζω ότι θέλω να κάνω σχόλιο για συγκεκριμένα σημεία» ανέφερε ο κ. Ρέγκλινγκ. «Ο κ. Τσίπρας διαφέρει πολύ από τον κ. Βαρουφάκη γιατί υπέγραψε την συμφωνία στην Σύνοδο του Ιουλίου και έκανε προεκλογική καμπάνια με την υπόσχεση να εφαρμόσει το πρόγραμμα. Πρόκειται για μια εντελώς διαφορετική ρητορική σε σχέση με πριν».
Πηγή Euro2day