Oι Θεσμοί ζητούν πρόσθετα μέτρα για την τριετία 2016-2018, έκανε γνωστό ο υπουργός Οικονομικών,Ευκλείδης Τσακαλώτος, σε συνέντευξη που παραχώρησε στην «Καθημερινή της Κυριακής», δηλώνοντας παράλληλα ότι το ΔΝΤ πολλές φορές αμφισβητεί την απόδοση μέτρων δημοσιονομικής προσαρμογής.
Λίγες μέρες πριν από την πρώτη αξιολόγηση από τους Θεσμούς, ο υπουργός Οικονομικών αναγνωρίζει ότι στο ασφαλιστικό υπάρχουν στρεβλώσεις που πρέπει να διορθωθούν.
Ερωτηθείς για το ενδεχόμενο αύξησης των ασφαλιστικών εισφορών ή τέλους στις τραπεζικές συναλλαγές, δηλώνει ότι η κυβέρνηση εξετάζει πολλά εναλλακτικά σενάρια αρνούμενος να επιβεβαιώσει ή να διαψεύσει οτιδήποτε.
Στην επικείμενη διαπραγμάτευση με τους πιστωτές θα υπάρξουν νίκες, αλλά και ήττες προειδοποιεί ακόμη ο υπουργός.
Ο Τσακαλώτος διευκρινίζει ότι το στοίχημα για την κυβέρνηση δεν είναι η μη εφαρμογή της συμφωνίας, αλλά η ενσωμάτωσή της σε ένα πρόγραμμα που θα έχει ως προτεραιότητα την ανακούφιση όσων επλήγησαν περισσότερο στα χρόνια της κρίσης.
Σε ό,τι αφορά τη συμμετοχή του ΔΝΤ στο πρόγραμμα, δηλώνει ότι «από τη μια το ΔΝΤ έχει πολύ σκληρές νεοφιλελεύθερες θέσεις στα οικονομικά, αλλά και σε πολλά κοινωνικά ζητήματα, οπότε δύσκολα θα μπορούσε να είναι “φυσικός σύμμαχος” της ελληνικής κυβέρνησης». Από την άλλη, τονίζει ο υπουργός Οικονομικών, πιέζει τους Ευρωπαίους για μια πιο ευνοϊκή λύση στο χρέος.
Αναφορικά με την προσέλκυση επενδύσεων, δηλώνει ότι «σπάνια στην παγκόσμια οικονομική ιστορία έχουν “οδηγήσει” οι ιδιωτικές επενδύσεις την έξοδο από μια μεγάλη ύφεση».
Όπως διευκρινίζει πάντως, η ελληνική κυβέρνηση δουλεύει σε τρία επίπεδα, δηλαδή τη δημιουργία αναπτυξιακών θεσμών με το νέο αναπτυξιακό νόμο, την επενδυτική τράπεζα και το αναπτυξιακό ταμείο επενδύσεων και ιδιωτικοποιήσεων.
aftodioikisi.gr
Το δίσεκτο 2016 για την οικονομία θα είναι χωρισμένο όπως και το 2015 σε δύο εξάμηνα, όπου στο πρώτο θα έρθουν τα πιο δύσκολα από τα μέτρα όπως το ασφαλιστικό, το εργασιακό, η ολοκλήρωση του θεσμικού πλαισίου για τα κόκκινα δάνεια και η νέα φορολογική μεταρρύθμιση.
Αν και οι προσδοκίες είναι η αξιολόγηση να ολοκληρωθεί μέχρι και τα μέσα Φεβρουαρίου και να ξεκινήσει η συζήτηση για την ελάφρυνση για το χρέος πολλοί μιλούν για μια αξιολόγηση «από τα παλιά» που μπορεί να διαρκέσει ακόμη και μέχρι τον Ιούνιο σέρνοντας και πάλι την οικονομία σε ένα φαύλο κύκλο.
Βασικό επιχείρημα υπέρ της καθυστέρησης είναι ότι οι δανειστές θα έρθουν αυτήν την φορά να οριστικοποιήσουν τους στόχους και τα μέτρα που θα πρέπει να πάρει η Κυβέρνηση και τα αποτυπώσουν όλα αυτά στο μεσοπρόθεσμο πλάνο δημοσιονομικής στρατηγικής ( ΜΠΔΣ ) 2016 -2019 αφήνοντας ελάχιστο δημοσιονομικό περιθώριο για όποιες φιλολαϊκές παρεμβάσεις.
Κάποιοι από το οικονομικό επιτελείο φοβούνται ότι όπως και σε κάθε ανάλογη περίπτωση στο παρελθόν η αξιολόγηση θα οδηγήσει σε αναθεώρηση των στόχων και ενδεχομένως των μέτρων τα οποία έχουν συμφωνηθεί από το περασμένο καλοκαίρι
Επισήμως η Κυβέρνηση επιμένει να παίρνει «μέτρα με τα οποία δεν συμφωνεί» όπως είπε πρόσφατα ο ίδιος ο υπουργός οικονομικών κ. Ευκλείδης Τσακαλώτος θεωρώντας ότι το σκηνικό θα αλλάξει με το παράλληλο πρόγραμμα και τις αναπτυξιακές πρωτοβουλίες που εξήγγειλε πριν από τα Χριστούγεννα ο Πρωθυπουργός .
Μάλιστα έχει ταυτιστεί απόλυτα με την ΕΕ σε ότι αφορά την λύση που προτείνει για το χρέος θεωρώντας ότι έτσι θα απομακρύνει το ΔΝΤ και θα αποφύγει τα χειρότερα σε βασικές μεταρρυθμίσεις του μνημονίου.
Τα πέντε μέτωπα
Στην μεγάλη εικόνα τις χρονιάς που ξενικά η Κυβέρνηση θα έχει να αντιμετωπίσει πέντε βασικές προκλήσεις.
Να καθορίσει επιτεύξιμους δημοσιονομικούς στόχους από το 2016 μέχρι και το 2019 χωρίς να αναλάβει δεσμεύσεις για νέα μέτρα.
Να ολοκληρώσει τις αλλαγές του ασφαλιστικού νομοσχεδίου και της αγοράς εργασίας που έχουν υπογραφεί στο μνημόνιο χωρίς να προκαλέσει ξανά κοινωνική έκρηξη.
Να ολοκληρώσει το θεσμικό πλαίσιο εκκαθάρισης για τα κόκκινα δάνεια και να επανεκκινήσει τις εμπορικές τράπεζες χωρίς να έχει φαινόμενα μαζικών εξώσεων όπως στην Ισπανία.
Να εξασφαλίσει μια λύση για το χρέος που θα εξασφαλίζει την μακροχρόνια βιωσιμότητα του και όχι όποια λύση της προσφερθεί.
Να αξιοποιήσει τους δημόσιους πόρους και τα κονδύλια της ΕΕ ώστε να επαναφέρει την οικονομία σε τροχιά ανάπτυξης.
Το δημοσιονομικό
Στο πρώτο μεγάλο πεδίο το δημοσιονομικό οι δανειστές αναμένεται να καταστήσουν σαφές ότι το 2016 λήγει η περίοδος «χάρητος» που είχε η Κυβέρνηση από τα μέσα μέχρι και το τέλος του 2015 που συνοδεύτηκε με την δόση του 1 δισ. ευρώ λίγο πριν από τα Χριστούγεννα
Με την αλλαγή του χρόνου θα πρέπει να συζητηθούν από την αρχή τα μέτρα ύψους 4,2 δισ. ευρώ που υιοθετεί ο προϋπολογισμός του 2016 αλλά και τα 2 δισ. ευρώ που θα κατανεμηθούν την διετία 2017 -2018 . Οι πρώτες ενδείξεις οδηγούν στο συμπέρασμα ότι ο τελικός λογαριασμός μάλλον θα πλησιάσει και αναμένεται να ξεπεράσει τα 7 δισ. ευρώ.
Ο στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα 0,5% του ΑΕΠ για το 2016 βρίσκεται ήδη υπό αμφισβήτηση. Οι δανειστές μιλούν για διαφορά εκτιμήσεων 900 εκ. ευρώ σε φορολογικά έσοδα και θα ζητήσουν επανεξέταση της απόδοσης κάθε νέου μέτρου.
Με δεδομένο ότι ο μεσοπρόθεσμος στόχος είναι η Ελλάδα να πετύχει πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ το 2018 θα πρέπει να γίνουν νέες προσαρμογές και στους υπολογισμούς τόσο στο δημοσιονομικό όσο και το χρηματοδοτικό κενό. Το ΔΝΤ υπολόγιζε από τον Οκτώβριο ότι για την διετία 2015 -2016 η Ελλάδα χρειάζεται περισσότερα μέτρα 1,35 δισ. ευρώ ενώ μέχρι το 2018 υπολόγιζε δημοσιονομικό κενό 3,5 δισ ευρώ και χρηματοδοτικό κενό 7 δισ. ευρώ .
Η όποια διαφορά θα κλείσει με επιτάχυνση μεταρρυθμίσεων οι οποίες έχουν προγραμματιστεί για αργότερα . Μια τέτοια μεταρρύθμιση θα είναι η φορολογική μεταρρύθμιση που εκτιμάται από το ΥΠΟΙΚ ότι θα είναι η ευκαιρία να γίνει ανακατανομή των βαρών από τους φτωχούς στους πλούσιους.
Ακόμη όμως και αυτό το θέμα να λυθεί με τις ελληνικές θέσεις να υιοθετούνται κατά 100 % (πράγμα που θεωρείται απίθανο) το οικονομικό επιτελείο θα αναγκαστεί να συζητήσει τον Ιανουάριο για τα επιπλέον μέτρα ύψους 2 δισ. ευρώ που θα πρέπει να υιοθετηθούν για την διετία 2017 -2018.
Στις βασικές υποχρεώσεις του 2016 θα είναι και ένα θέμα στο οποίο οι δανειστές έχουν πιέσει πάρα πολύ και την προηγούμενη Κυβέρνηση, η διευθέτηση με μόνιμο τρόπο του κρυφού χρέους/ ελλείμματος των ληξιπρόθεσμών οφειλών του δημοσίου προς τους ιδιώτες το οποίο υπολογίζεται ότι θα φτάσει τα 7,5 δισ. ευρώ .
Ο στόχος είναι να εκκαθαριστούν ως το τέλος του χρόνου το σύνολο των οφειλών στα ασφαλιστικά ταμεία τα δημόσια νοσοκομεία να σταματήσουν οι τεράστιες καθυστερήσεις στις επιστροφές φόρου και να δοθούν οι συντάξεις σε όσους πληρούν τα κριτήρια έχουν κάνει αιτήσεις και περιμένουν για χρόνια για την πλήρη σύνταξή τους .
Ασφαλιστικό εργασιακά
Μείζον δημοσιονομικό θέμα στο σκέλος των δαπανών είναι και το ασφαλιστικό από το οποίο αναμένεται εξοικονόμηση 1,8 δισ. ευρώ μέσα στο 2016. Οι παράμετροι της λύσης είναι πολλές και οι μέχρι τώρα προτάσεις του αρμόδιου υπουργείου εργασίας δεν συναντούν την αποδοχή των δανειστών.
Το μέτρο της αύξησης των εισφορών θεωρείται ότι θα πλήξει την ήδη αναιμική απασχόληση ενώ και η νέα θεωρία που θέλει την επιβολή τέλους πάνω από κάποιο ύψος για τις τραπεζικές συναλλαγές θεωρείται αντιαναπτυξιακό. Διαφορές υπάρχουν και στο ενιαίο ποσοστό αναπλήρωσης ( 48% λένε οι δανειστές 65% το υπουργείο εργασίας ).
Το ασφαλιστικό είναι θέμα στο οποίο οι δανειστές δεν θα υποχωρήσουν αν δεν πάρουν αυτό που θέλουν.Αυτό το έχουν καταστήσει σαφές σε κάθε ευκαιρία .
Δορυφορικό θέμα του ασφαλιστικού αποτελεί και το θέμα των κοινωνικών και προνοιακών επιδομάτων από όπου το πρόγραμμα προβλέπει μέσω καλύτερης στοχοθέτησης εξοικονόμηση περίπου 900 εκ ευρώ.
Παράλληλα με το ασφαλιστικό θα πρέπει να οριστικοποιηθούν και οι αλλαγές στην αγορά εργασίας οι οποίες έμειναν λίγο πίσω ώστε η Κυβέρνηση να ολοκληρώσει την πρώτη και δεύτερη δόση των προαπαιτούμενων. Στο τραπέζι και πάλι ομαδικές απολύσεις, αλλαγή του συνδικαλιστικού νόμου και – ίσως- θέμα κατώτερου μισθού αν το ΔΝΤ επιμείνει στις θέσεις του.
Τράπεζες - κόκκινα δάνεια .
Στο θέμα των τραπεζών η βασική πρόκληση είναι η επανεκκίνηση της χρηματοδότησης της πραγματικής οικονομίας.
Σε πρώτη φάση θα πρέπει να ολοκληρωθεί η ανακεφαλαιοποίηση του συνόλου του τραπεζικού συστήματος ώστε να βελτιωθεί η χρηματοοικονομική τους εικόνα . Η χρηματοδότηση της οικονομίας περνά και από άλλα τρία στάδια «προπαρασκευής».
Την εκκαθάριση του 45% των συνολικών χορηγήσεων που είναι σε καθυστέρηση λόγω της πολύχρονης οικονομικής κρίσης. Με την σταδιακή εκκαθάριση θα απελευθερωθούν κεφάλαια που σήμερα είναι προβλέψεις επισφαλειών δίνοντας περιθώριο για την χρηματοδότηση της οικονομίας. Όλα θα κριθούν από το πόσο ορθολογικά να κινηθεί η νέα αγορά δανείων που νομοθετήθηκε ήδη από το 2015 και θα λειτουργήσει για πρώτη φορά στην Ελλάδα αλλά και από τις κινήσεις των ίδιων των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων που έχουν εκδώσει τα δάνεια . Αν χαθούν περιουσίες μικρομεσαίων επιχειρήσεων ή νοικοκυριών για να εκκαθαριστούν γρήγορα τα κόκκινα δάνεια θα συνεχιστεί και η δυσπιστία επιχειρήσεων και νοικοκυριών προς τον τραπεζικό δανεισμό.
Η σταδιακή ανάκτηση της εμπιστοσύνης των καταθετών που θα μεταφέρουν ξανά τα χρήματά τους στις ελληνικές Τράπεζες είτε από το « στρώμα» είτε από το εξωτερικό. Κάτι τέτοιο έχει ως απαραίτητη προϋπόθεση πολιτική οικονομική και κοινωνική ετοιμότητα που είναι δύσκολη σε περίοδο σκληρών μέτρων. Τελευταίο βήμα σε αυτή την κατεύθυνση θα είναι η άρση των κεφαλαιακών ελέγχων που ταλαιπωρούν την οικονομία από τα τέλη του περασμένου Ιουνίου.
Επανεκκίνηση της οικονομίας
Οι υποσχέσεις από Κυβερνητικά στελέχη για επάνοδο της οικονομίας σε θετικό ρυθμό ανάπτυξης από το δεύτερο μισό του 2016 θα πρέπει να υποστηριχτούν με συγκεκριμένες δράσεις.
Το πρώτο είναι να γίνει ουσιαστική και όχι «επικοινωνιακή» διαχείριση των κοινοτικών κονδυλίων από το ΕΣΠΑ και το ΕΣΠΑ ΙΙ. Ο αρμόδιος ΓΓ κ Αλέξης Χαρίτσης δίνει υποσχέσεις για δημόσιες επενδύσεις που θα φτάσουν τα 8 δισ. ευρώ μέσα στο 2016 μαζί βέβαια με την χρηματοδότηση των διεθνών οργανισμών (EIB, EBRD, IBRD κ.α.). Ωστόσο το 2015 σημαδεύτηκε από μεγάλες καθυστερήσεις στην υλοποίηση των έργων του ΕΣΠΑ σε βαθμό που να μιλούμε στο τέλος του χρόνου για απώλεια κοινοτικών πόρων 2 δισ. ευρώ.
Η πρόκληση βρίσκεται και εδώ στον έγκαιρο σχεδιασμό έργων και όχι τόσο σε εντυπωσιακές δηλώσεις για μεγάλα ποσά. Οι πρωτοβουλίες για ανάπτυξη της κοινωνικής επιχειρηματικότητας , της καινοτομίας , και του νέου αναπτυξιακού δεν θα έχουν κανένα πρακτικό αποτέλεσμα για το 2016 και ίσως για το 2017 . Ακόμη και αν υπάρξει η κατάλληλη καθοδήγηση και δημοσιότητα για τα προγράμματα είναι αμφίβολο αν οι εμπορικές τράπεζες θα επιχειρήσουν σε αυτό το χώρο. Ακόμη και η πρωτοβουλία για τις μικροπιστώσεις είναι μεν θετική ως κατεύθυνση αλλά θα πάρει και αυτή πολύ καιρό για να αποδώσει .
Η λύση για το χρέος
Η λύση που θα δοθεί για το χρέος θα κριθεί από το μπρά ντε φερ μεταξύ του ΔΝΤ και της ΕΕ με την Ελλάδα να προσέρχεται με ειδική ομάδα στο διάλογο χωρίς όμως να έχει πολλές πιθανότητες να εισακουστεί .
Ως γνωστό το ΔΝΤ προτείνει τολμηρή μείωση της επιβάρυνσης για τα ευρωπαϊκά δάνεια τα όποια φτάνουν μέχρι στιγμής τα 205 δισ. ευρώ
Η ΕΕ υποστηρίζει ότι η λύση βρίσκεται στην εξασφάλιση της «διαχειρισιμότητας» του χρέους και μάλιστα με δόσεις και ανταλλάγματα . Δηλαδή την βιωσιμότητα που βασίζεται στον δείκτη ότι η ετήσιες υποχρεώσεις χρέους δεν θα πρέπει να ξεπερνούν το 15% του ΑΕΠ. Με βάση τις λήξεις του χρέους μέχρι και το 2030 το πρώτο μεγάλο πρόβλημα με τις υποχρεώσεις χρέους καταγράφεται την τριετία 2022-2024 όπου η Ελλάδα θα πρέπει να αποπληρώσει συνολικά τοκοχρεολύσια συνολικού ύψους 86,33 δισ. από τα οποία τα 33,36 δισ. το 2022 τα 28,75 δισ. ευρώ το 2023 και τα 24,25 δισ. ευρώ το 2024.
Ο λόγος είναι ότι το 2022 λήγει η περίοδος χάρητος για την αποπληρωμή των τόκων και οι πληρωμές έρχονται μαζεμένες . Αξίζει να σημειωθεί ότι μόνο για το 2022 η Ελλάδα θα πρέπει να πληρώσει 8,9 δισ. για χρεολύσια και 24,46 δισ. ευρώ για τόκους κυρίως των Ευρωπαϊκών δανείων .
Με δεδομένο ότι η χρηματοδότηση του χρέους είναι εξασφαλισμένη μέχρι και το 2018 η λύση θα βασίζεται στην επέκταση του χρόνου αποπληρωμής των χρεολυσίων από τα 31,7 δισ. στα 50 χρόνια .Παράλληλα συζητείται μια μετατροπή των χαμηλών μεν αλλά κυμαινόμενων επιτοκίων δανεισμού σε σταθερά ώστε οι υποχρεώσεις να μην επηρεάζονται από μια αύξηση των επιτοκίων της ΕΚΤ . Η πρώτη δόση θα συνοδευτεί με ένα αυξημένο επίπεδο εποπτείας του ελληνικού προγράμματος μέχρι και το 2022 . Τότε θα υπάρξει μια δεύτερη δόση κεφαλαιοποίησης τόκων με ένα νέο δάνειο από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας που θεωρείται ότι θα λύσει σε μακροπρόθεσμη βάση το πρόβλημα με το ελληνικό χρέος .
Το βέβαιο είναι ότι αν η λύση που θα δοθεί δεν εξασφαλίζει βιωσιμότητα του χρέους το ΔΝΤ δεν θα συμμετέχει στο ελληνικό πρόγραμμα όσο κι αν πιέζει η Γερμανία στην κατεύθυνση.
Πηγή: Eλεύθερος Τύπος της Κυριακής
Η δόση του ενός δισ. ευρώ, τελευταίο κομμάτι της απόφασης της 14ης Αυγούστου θα εκταμιευθεί, χωρίς άλλη συνεδρίαση του EWG, των εκπροσώπων δηλαδή των 18 υπουργείων Οικονομικών και δεν συντρέχουν προϋποθέσεις εμπλοκής,
παρά την καθυστέρηση στη δημοσίευση κάποιων αποφάσεων στον χώρο της υγείας. Κάθε άλλο το διοικητικό συμβούλιο του ESM θα συνεδριάσει λίαν συντόμως για την τελική εντολή εκταμίευση, ενδεχομένως σήμερα ή αύριο.
Με αυτή την εκταμίευση όμως, τα εύκολα του εμπροσθοβαρούς ελληνικού προγράμματος τελειώνουν και η κυβέρνηση θα πρέπει να αποδείξει ότι μπορεί να εφαρμόσει το πρόγραμμα, αποτινάζοντας τους παραδοσιακούς δεσμούς της ελληνικής εξουσίας με τα συνδικαλιστικά συμφέροντα διαφόρων ομάδων πίεσης, όπως γράφουν οι εκθέσεις της DGECFIN από το 2010.
Η πρώτη αξιολόγηση του 3ου πια ελληνικού προγράμματος αναμένεται να είναι θρίλερ και από αυτή θα εξαρτηθεί η σταδιακή επιστροφή στις αγορές, το μέλλον του προγράμματος, η λύση για το χρέος και η επιστροφή σε θετικούς ρυθμούς για το ΑΕΠ.
Στο τραπέζι υπάρχουν δύο λογικές, δύο διαδρομές και δύο τρόποι να γίνουν τα πράγματα. Στο συρτάρι υπάρχει και ένας τρίτος, αυτός της απόλυτης καταστροφής, αλλά δεν συντρέχει λόγος να εκτιμήσει κανείς τώρα, πως μπορεί να έχει πιθανότητες εκπλήρωσης.
Συγκεκριμένα οι “διαδρομές” είναι:
1. Έγκαιρη και πετυχημένη 1η αξιολόγηση, ρύθμιση προφίλ χρέους άπαξ, είσοδος ΔΝΤ με 7 δισ., πετυχημένη 2η αξιολόγηση, σταδιακή έξοδος στις αγορές το καλοκαίρι του 2016, προληπτικό πρόγραμμα, φιλελευθεροποίησης της οικονομίας, πλήρης και αυτόνομος δανεισμός το 2018.
2. Αργόσυρτη και γεμάτη κόντρες 1η αξιολόγηση, ιδεολογικές κορόνες, διαρροές και πολιτική αναταραχή, ολοκλήρωση αξιολόγησης άνοιξη προς καλοκαίρι, καμία έκδοση ομολόγων, συμφωνία για νέα μέτρα εντός μνημονίου, ρύθμιση του προφίλ του χρέους σε δόσεις και μηδενική ανάπτυξη για χρόνια.
Σε αντίθεση με την κοινή πεποίθηση, η ανάπτυξη δεν καθυστερεί να έρθει λόγω των "περικοπών", αλλά λόγω των σφιχτών έως ανύπαρκτων πιστωτικών συνθηκών και του άθλιου επενδυτικού και επιχειρηματικού περιβάλλοντος.
Σε αντίθεση με το ό,τι περιμένουν διάφοροι, Ελλάδα και εταίροι συμφώνησαν ένα πρόγραμμα που δεν θα φέρει ποτέ ξανά ένα μεγάλο ΑΕΠ βασισμένο στην εσωτερική κατανάλωση που θα τροφοδοτούν υψηλά ελλείμματα - όπως συνέβαινε σε όλη την ιστορία της χώρας εντός ευρώ.
Συνεπώς η βιώσιμη μεταρρύθμιση του ασφαλιστικού, η φορολόγηση των αγροτών, το άνοιγμα της αγοράς ενέργειας, οι μεταρρύθμιση στο δημόσιο και τα εργασιακά, της πρώτης αξιολόγησης, αποτελούν μόνο μια πρόγευση του τι πρέπει πραγματικά να γίνει για να δουλέψει η οικονομία.
Σύμφωνα με πηγές των Βρυξελλών, όλα αυτά δεν συνιστούν εξίσωση που πρόκειται να λυθεί εύκολα στα μέσα Φεβρουαρίου, όπως είχε αρχικά σχεδιαστεί.
Το θέμα του ΑΔΜΗΕ, δεν έκλεισε στα προαπαιτούμενα. Η τρόικα έκανε χάρη στην κυβέρνηση, δεχόμενη μια “νερωμένη λύση”, για να τελειώνει με κάποια άλλα θέματα. Η αγορά ενέργειας όμως πρέπει να ανοίξει και δυστυχώς ούτε η ΔΕΗ, ούτε και ο ΑΔΜΗΕ του σχεδιασμού της κυβέρνησης μπορούν να βοηθήσουν σε αυτό - και φυσικά κανείς δεν ενδιαφέρεται για ιδεολογικές διακηρύξεις για το ζήτημα, οι εκπρόσωποι των κρατών μελών του eurogroup ξέρουν πολύ καλά τι συμβαίνει και ποιοι είναι οι συνδικαλιστικοί και πολιτικοί συσχετισμοί.
Το πρόγραμμα του ΔΝΤ λήγει στις αρχές της άνοιξης και με την αξιολόγηση ανοικτή καμία εκταμίευση δεν θα μπορεί να πραγματοποιηθεί. Την ίδια ώρα οι αμφιβολίες για τις πολιτικές προθέσεις της κυβέρνησης σε σχέση με τα “θέματα φωτιά”, αυξάνουν την καχυποψία.
Πολύ σύντομα, αν η Αθήνα συνεχίσει την τακτική του ανταρτοπόλεμου, με τις διαρροές στον Τύπο περικοπών, ποσοστών και άλλων στοιχείων που αποδίδονται σε προτάσεις της Τρόικας, οι Βρυξέλλες θα αντιδράσουν, όπως έκαναν και τον Ιούνιο, όταν πριν το δημοψήφισμα ο Γιούνκερ αποκάλυψε πως τα μέτρα που ακούγονταν στην Αθήνα δεν ήταν δικής του εμπνεύσεως.
Δεν είναι υπερβολή να πει κανείς πως για τις Βρυξέλλες, ο τρόπος που θα χειριστεί η κυβέρνηση τη διαπραγμάτευση για το ασφαλιστικό, θα κρίνει τις σχέσεις των δύο πλευρών για την επόμενη τριετία.
Οι Βρυξέλλες ξέρουν πολύ καλά τι πρέπει να γίνει. Για παράδειγμα οι συντάξεις των ταμείων που επιδοτούνται από τον προϋπολογισμό σε παράλογα ποσοστά να πάνε από τα 4500 και 5000 ευρώ στα 800 και 900 ευρώ - γιατί τόσα πληρώθηκαν και τόσα μπορούν να γίνονται. Είναι επίσης προφανής ο λόγος που οι Βρυξέλλες δεν θέλουν οριζόντιες περικοπές, διότι οι υψηλές συντάξεις δεν έχει νόημα να περικοπούν κατά ούτε κατά 15, ούτε κατά 30%.
Το διακύβευμα είναι πολιτικό και θα δείξει, λένε κύκλοι των τεχνοκρατών “ποια εδραιωμένα συμφέροντα και ποιες ομάδες πίεσης επηρεάζουν ακόμα την κυβέρνηση και τη μεταρρυθμιστική διαδικασία”. Αν αποδειχθεί κάτι τέτοιο, μετά από 6 χρόνια μνημονίων, οι εταίροι και οι Βρυξέλλες δεν πρόκειται να κάνουν τη ζωή κανενός ευκολότερη.
ΠΗΓΗ: real.gr
«Θέσεις μάχης» εν αναμονή της επιστροφής του κουαρτέτου στην Αθήνα για την πρώτη αξιολόγηση, λίγο πριν από τις 20 Ιανουαρίου, κτίζουν Θεσμοί και κυβέρνηση.
Ξένοι αξιωματούχοι και παράγοντες της αγοράς μιλούν για εξάμηνο «Γολγοθά» που θα κρίνει εάν έχει αποκλειστεί οριστικά ο κίνδυνος του Grexit, ξεκαθαρίζοντας πως εκτός από το ασφαλιστικό και το φορολογικό των αγροτών, δύσκολα θα είναι τα πράγματα και στο δημοσιονομικό σκέλος.
Πηγές δε προσκείμενες στους Θεσμούς, δεν αποκλείουν να ζητηθεί συμπληρωματικός προϋπολογισμός για το 2016. Να απαιτηθούν δηλαδή πρόσθετα μέτρα έως 3 δισ. ευρώ για τον επόμενο χρόνο, αφού θεωρείται πως δεν υπήρξε πλήρης συμφωνία για το εάν ο προϋπολογισμός, όπως κατατέθηκε, μπορεί να διασφαλίσει την επίτευξη του στόχου για το πλεόνασμα. Μάλιστα ορισμένοι ξένοι αξιωματούχοι ανεβάζουν στα 6-7 δισ. ευρώ το πιθανό δημοσιονομικό κενό για τη διετία 2016-2018, καθώς υπάρχουν μεγάλες εκκρεμότητες και αβεβαιότητες στις προβλέψεις έως τώρα.
«Ανοχή με το σταγονόμετρο»
Στελέχη των Θεσμών αποφεύγουν, την ίδια ώρα, να προσδιορίσουν πιθανή ημερομηνία κατάληξης των διαπραγματεύσεων και υπογραμμίζουν πως είναι πολλά τα «αγκάθια» και οι αβεβαιότητες. Μάλιστα από τις συζητήσεις με ξένους αξιωματούχους το τελευταίο διάστημα, και όπως φάνηκε κατά το τελευταίο «θερμό επεισόδιο» με την απόσυρση του παράλληλου προγράμματος, η ανοχή σε προσπάθειες μη συμμόρφωσης με όσα έχουν συμφωνηθεί θα είναι σχεδόν μηδενική. Και αυτό επειδή η ισορροπία παραμένει εύθραυστη, μετά τις τραυματικές εμπειρίες του φετινού πρώτου εξαμήνου και είναι διάχυτη ακόμη η πεποίθηση στο εξωτερικό πως η κυβέρνηση έχει χαμηλά ποσοστά «ιδιοκτησίας» του προγράμματος προσαρμογής.
«Πολλά από τα στελέχη είναι εμφανές πως αναγκάζονται να κάνουν κάτι που δεν το πιστεύουν», σχολίαζε χαρακτηριστικά Ευρωπαίος αξιωματούχος, υπογραμμίζοντας με νόημα ότι από εδώ και στο εξής τα πράγματα θα είναι ακόμη πιο δύσκολα: «Εάν ολοκληρωθεί η πρώτη αξιολόγηση με συμφωνία μεταξύ άλλων για το ασφαλιστικό, τη φορολογία των αγροτών και τα δημοσιονομικά, τότε ένα μεγάλο κομμάτι θα έχει πάει καλά», λέει η ίδια πηγή.
Σπεύδει όμως να υπογραμμίσει τον προβληματισμό του για το ενδεχόμενο καθυστερήσεων, με ό,τι αυτό σημάνει, καταρχήν, σε επίπεδο ρευστότητας για την πραγματική οικονομία. Όπως εκτιμά, εάν υπάρξουν καθυστερήσεις ο αντίκτυπος θα είναι μεγάλος και στην πραγματική οικονομία, αφού για να μπορούν να πληρώνονται μισθοί και συντάξεις κανονικά, θα υπάρξουν καθυστερήσεις στην πληρωμή, για παράδειγμα, ληξιπρόθεσμών υποχρεώσεων του Δημοσίου. Και αυτό επειδή μέσω του δανεισμού με repos σε φορείς της γενικής κυβέρνησης, εκτιμάται πως έχουμε ήδη πιάσει «ταβάνι» έχοντας ανακυκλώσει περίπου 10 δισ. ευρώ και τα περιθώρια για επιπλέον άντληση ρευστότητας εκτιμάται πως δεν υπερβαίνουν τα 3 δισ. ευρώ.
«Είναι σαν κάποιος να έχει κόψει όλα τα φρούτα σε ένα δέντρο και να έχουν απομείνει μόνον εκείνα που είναι στα πιο ψηλά κλαδιά. Είναι αυτά που είναι και τα πιο δύσκολα», λέει στέλεχος με γνώση των διαπραγματεύσεων.
Τρεις στόχοι
Μπορεί η κυβέρνηση να καλείται να... διαβεί το Ρουβίκωνα, ωστόσο είναι αρκετά σαφές από την πλευρά των Θεσμών πως εφόσον υλοποιηθούν συγκεκριμένα βήματα θα υπάρχει, άμεσα, ανταποδοτικότητα. Ήδη από την πλευρά της Φρανκφούρτης έχει διαφανεί πως εφόσον υπάρξουν επαρκώς θετικές ενδείξεις για επιτυχή κατάληξη της πρώτης αξιολόγησης η ΕΚΤ θα μπορούσε να ξεκινήσει να χορηγεί φθηνότερο χρήμα στις ελληνικές τράπεζες, έως τις αρχές του Φεβρουαρίου, κάνοντας αποδεκτούς ελληνικούς τίτλους ως εγγύηση.
Ταυτόχρονα στελέχη της «παίζουν» και με την ιδέα συμμετοχής των ελληνικών ομολόγων στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης, υπό όρους και αργότερα από την επαναφορά του waiver. Το βήμα αυτό θα έχει βέβαια περισσότερο συμβολική παρά ουσιαστική αξία, παραδέχονται και εντός της κυβέρνησης, αφού σε όρους ρευστότητας τα οφέλη θα είναι πιο περιορισμένα. Θα σταλεί όμως ένα ισχυρό μήνυμα στις αγορές, που θα είναι και οι τελικοί αποδέκτες των όσων θα διαδραματιστούν τους επόμενους μήνες, ότι οι ελληνικοί τίτλοι βγαίνουν από την καραντίνα.
Από την πλευρά των ευρωπαϊκών κρατών έχει καταστεί σαφές πως με την ολοκλήρωση της αξιολόγησης θα προχωρήσει άμεσα η λήψη αποφάσεων και για τη νέα αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους. Η φόρμουλα, σε τεχνικό επίπεδο, είναι σχεδόν έτοιμη, σχολιάζουν τεχνοκράτες του εξωτερικού και το μείγμα των λύσεων που θα εφαρμοστούν τελικά θα κριθεί σε πολιτικό επίπεδο, στο Eurogroup, με τους Γερμανούς και τους... δορυφόρους τους, να πιέζουν για αυστηρό conditionality. Τη θέσπιση δηλαδή μηχανισμού αυστηρής εποπτείας για την υλοποίηση των μέτρων ελάφρυνσης.
Δύσκολη λύση
«Ο κύβος του ρούμπικ»
Μιλάμε για ένα εξάμηνο δύσκολο, παραδέχονται στελέχη των Θεσμών, αναγνωρίζοντας παράλληλα πως οι αποφάσεις που καλείται να λάβει η κυβέρνηση θα δοκιμάσουν σκληρά τις αντοχές σε όλα τα επίπεδα. «Ποιος θα είναι ο παράγοντας που θα κρίνει εάν οι όροι του παιχνιδιού θα βελτιωθούν για την ελληνική οικονομία; Ειλικρινά δεν ξέρω», αναφέρει ξένος αξιωματούχος, παρομοιάζοντας αυτά που πρέπει να γίνουν μέσα στους επόμενους μήνες με μια προσπάθεια να λύσει κάποιος τον... κύβο του ρούμπικ σε χρόνο ρεκόρ. «Όλα μπορεί να συμβούν» εκτιμά, το θέμα είναι πώς και με ποιο κόστος, λέει χαρακτηριστικά.
Σε εκκρεμότητα τρία προαπαιτούμενα
Μέχρι αργά χθες το απόγευμα σε εκκρεμότητα παρέμεναν τα τρία τελευταία προαπαιτούμενα που θα «ξεκλειδώσουν» την εκταμίευση της υποδόσης του 1 δισ. ευρώ τη Δευτέρα.
Η καθυστέρηση αφορούσε στην ανακοστολόγηση των διαγνωστικών εξετάσεων και την εφαρμογή του νοσοκομειακού clawback, μέτρων που έχουν εξαγγελθεί αλλά δεν έχουν «ενεργοποιηθεί».
Για αυτά απαιτούνται υπουργικές αποφάσεις οι οποίες δεν έχουν εκδοθεί ενώ υπάρχουν και εκκρεμότητες που στο περιεχόμενο των αποφάσεων. Εκκρεμότητα υπήρχε και για το θέμα της μεταφοράς του ποσοστού 10% που έχει το Δημόσιο στο ΤΑΙΠΕΔ.
imerisia.gr
Για συμφωνία Αθήνας - δανειστών που ξεκλειδώνει την δόση του 1 δισ. ευρώ έκανε λόγο ο υπουργός οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος.
Ανοίγει η αγορά για τη διαχείριση από ιδιωτικές εταιρείες των μεγάλων κόκκινων δανείων μετά την ολοκλήρωση της συμφωνίας με τους δανειστές, δήλωσε ο υπουργός Οικονομίας Γιώργος Σταθάκης μετά το τέλος της διαπραγμάτευσης.
Σε δύο φάσεις θα υλοποιηθεί η συμφωνία που αφορά στα κόκκινα δάνεια, σε πρώτη φάση και μέχρι τις 15 Φεβρουαρίου 2016 εξαιρούνται από τη διαδικασία διαχείρισης εκτός τραπεζικών ιδρυμάτων όλα τα στεγαστικά δάνεια πρώτης κατοικίας, τα δάνεια των μικρομεσαίων επιχειρήσεων ( κατά τον ευρωπαϊκό ορισμό) καθώς και τα καταναλωτικά δάνεια.
Στο νομοσχέδιο θα περιλαμβάνονται οι διατάξεις για τη διαχείριση των κόκκινων επιχειρηματικών δανείων εταιρειών με τζίρο άνω των 5 εκατ. ευρώ Επίσης θα προβλέπει το πλαίσιο λειτουργίας του νέου Ταμείου Αποκρατικοποιήσεων το οποίο θα χωρισθεί σε υποενότητες ανάλογα με την κατηγορία των προς αξιοποίηση περιουσιακών στοιχείων του δημοσίου καθώς και το νέο μισθολόγιο στο δημόσιο. Αρμόδιες κυβερνητικές πηγές διευκρίνιζαν ότι το νέο μισθολόγιο δεν θα προβλέπει μειώσεις μισθών αλλά θα παρέχει κίνητρα για την ενίσχυση της αποτελεσματικότητας στο δημόσιο.
Το καθεστώς των εξαιρέσεων θα επανεξεταστεί μετά τις 15 Φεβρουαρίου 2016 στο πλαίσιο ενός νέου κανονιστικού πλαισίου.
«Είμαι πολύ ικανοποιημένος από τη συμφωνία», ανέφερε χαρακτηριστικά ο υπουργός Οικονομίας, Γιώργος Σταθάκης, αμέσως μετά την ολοκλήρωση της πολύωρης συνάντησης και συνέχισε: «από τον Φεβρουάριο θα ισχύσει το κανονιστικό πλαίσιο που συμφωνήσαμε σήμερα, ενώ θα υπάρξει νέος γύρος διαβουλεύσεων για τα στεγαστικά πρώτης κατοικίας, καταναλωτικά και μικρομεσαίων επιχειρήσεων».
Σύμφωνα με την ενημέρωση που έκανε ο Ευκλείδης Τσακαλώτος μετά τις διαπραγματεύσεις, ως η συμφωνία για το νέο Ταμείο Διαχείρισης Δημόσιας Περιουσίας, δεν περιλαμβάνει ακριβής αριθμούς. Μέχρι τώρα ήταν γνωστό πως ο στόχος για τα έσοδα από τις αποκρατικοποιήσεις ήταν στα 50 δισ. ευρώ, ωστόσο υπήρξαν συζητήσεις για μείωση του στόχου καθώς η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών απαίτησε λιγότερους πόρους απ ότι αρχικά είχε προβλεφθεί.
Ο κ. Τσακαλώτος επεσήμανε πως στο νέο μισθολόγιο των δημοσίων υπαλλήλων, ένα από τα προαπαιτούμενα που συζητήθηκαν δεν θα περιλαμβάνονται μειώσεις μισθών.
Σύμφωνα με τον υπουργό Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτο το Σάββατο αναμένεται να κατατεθούν στη Βουλή τα νομοσχέδια που αφορούν κόκκινα δάνεια, μισθολογικά, φορολογικά και ΑΔΜΗΕ προκειμένου να ψηφιστούν την Τρίτη και έως την Παρασκευή να εκταμιευτεί η δόση του ενός δισεκατομμυρίου ευρώ.
Κυβερνητικές πηγές, εκφράζουν την ικανοποίησή τους για την πορεία των διαπραγματεύσεων μετά τη συμφωνία για τον ΑΔΜΗΕ αλλά και την πρόοδο που έχει καταγραφεί στα «κόκκινα δάνεια», τα οποία θα «σπάσουν» σε δύο φάσεις.
Ο Ευκλείδης Τσακαλώτος και Γιώργος Σταθάκης, ενημέρωσαν και το EuroWorking group μέσω τηλεδιάσκεψης για την πορεία των διαπραγματεύσεων ενώ θα υπάρξει και νέα συνεδρίαση η οποία θα πραγματοποιηθεί αφού ψηφισθούν τα προαπαιτούμενα στη Βουλή, την ερχόμενη Τρίτη ή Τετάρτη, ώστε να εκταμιευθεί και το 1 δισ. ευρώ έως την ερχόμενη Παρασκευή.
Οπως έγινε γνωστό το νομοσχέδιο για τα προαπαιτούμενα αναμένεται να κατατεθεί το βράδυ του Σαββάτου, τη Δευτέρα θα συζητηθεί στις Επιτροπές, ενώ την Τρίτη στην Ολομέλεια.
Με την παραπομπή των "κόκκινων" δανείων νοικοκυριών και μικρομεσαίων επιχειρήσεων τον Ιανουάριο, η ατζέντα της πρώτης αξιολόγησης γίνεται ακόμη πιο βαριά αφού ήδη περιλαμβάνει:
- Το ασφαλιστικό (με τις τελευταίες πληροφορίες να φέρουν τους δανειστές να έχουν ζητήσει να ανέβει ο ελάχιστος χρόνος ασφάλισης από τα 15 στα 20 χρόνια)
- Το φορολογικό (νέες κλίμακες, νέο αφορολόγητο)
- Τα εργασιακά (πλαίσιο ομαδικών απολύσεων, νέες συμβάσεις εργασίας).
Σε αντιστάθμισμα των παραπάνω, η κυβέρνηση αναμένεται εντός των επόμενων εικοσιτετραώρων να καταθέσει πολυνομοσχέδιο «παράλληλου προγράμματος».
Αυτό, θα περιλαμβάνει δράσεις όπως: μέτρα ενίσχυσης στα νοσοκομεία, ενισχυτική διδασκαλία, θέσεις απασχόλησης για την ανεργία κ.α.
imerisia.gr