Ένας έλληνας ερευνητής, ο δρ Εμμανουήλ Σαρειδάκης του Ινστιτούτου Νανοεπιστήμης και Νανοτεχνολογίας του «Δημόκριτου», αναπτύσσει καινοτομικά νανοϋλικά που διευκολύνουν την κρυστάλλωση των πρωτεϊνών.
Η έρευνα του γίνεται σε συνεργασία με ερευνητές του Imperial College του Λονδίνου και ήδη δύο ερευνητικές εργασίες δημοσιεύθηκαν στα έγκριτα επιστημονικά περιοδικά Scientific Reports (Nature Group) και Chemical Science, όπου περιγράφεται με ποιό τρόπο κατάλληλα τα επεξεργασμένα νανοϋλικά άνθρακα μπορούν να προκαλέσουν κρυστάλλωση.
Τα νανοϋλικά αυτά -γραφένιο ή νανοσωλήνες- προστίθενται με τη μορφή μικροσκοπικών νιφάδων σε ένα διάλυμα πρωτεΐνης και έχουν την ικανότητα να αιχμαλωτίζουν ορισμένα μόρια της πρωτεΐνης πάνω στις επιφάνειές τους. Αυτά τα μόρια προσελκύουν κατόπιν σε αυτό το σημείο και άλλα μόρια πρωτεΐνης που βρίσκονται στο διάλυμα και έτσι σταδιακά σχηματίζεται ένας κρύσταλλος.
Όπως δήλωσε ο κ.Σαρειδάκης, «η μέθοδός μας, που χρησιμοποιεί τις πιο πρόσφατες εξελίξεις στον τομέα της επιστήμης των νανοϋλικών για να λύσει ένα πρόβλημα της βιολογίας, υπόσχεται πολλές νέες δομές ‘δύσκολων' πρωτεϊνών με ιατρική σημασία στο άμεσο μέλλον».
Οι πρωτεΐνες είναι τα κύρια συστατικά της ζωής και η κατανόηση της λειτουργίας τους είναι βασική για τον σχεδιασμό νέων φαρμάκων για πολλές ασθένειες. Οι πρωτεΐνες είναι χημικά μόρια που αποτελούνται το καθένα από χιλιάδες άτομα και είναι «αλυσίδες» (πολυμερή) από μικρότερα μόρια, που λέγονται αμινοξέα. Οι «αλυσίδες» αυτές διπλώνονται στον χώρο, σχηματίζοντας ένα μοναδικό για την κάθε πρωτεΐνη σχήμα, που ονομάζεται τρισδιάστατη δομή.
Η κατανόηση της λειτουργίας της κάθε πρωτεΐνης προϋποθέτει τη γνώση αυτής της δομής. Για να γίνει αυτό, εκατομμύρια μόρια της πρωτεΐνης πρέπει να οργανωθούν σε μορφή κρυστάλλου, ο οποίος κατόπιν εξετάζεται με ακτίνες Χ.
Πολλές ερευνητικές ομάδες παγκοσμίως έχουν μελετήσει το πώς οι πρωτεΐνες σχηματίζουν κρυστάλλους. Παρόλο που κρυσταλλώνονται πολλές νέες πρωτεΐνες κάθε χρόνο, το πρόβλημα παραμένει εξαιρετικά δύσκολο. Η νέα τεχνική αναμένεται να διευκολύνει τους επιστήμονες στην μελέτη των πρωτεϊνών.
Οι ερευνητές -μεταξύ των οποίων o επίσης ελληνικής καταγωγής καθηγητής Ιάννης Αϋφαντής του Ιατρικού Κέντρου Langone του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης- που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό γεντικής "Nature Genetics", ανέλυσαν δείγματα 293 όγκων του δέρματος από 236 ασθενείς διαφόρων ηλικιών.
Η έρευνα αποκάλυψε τα γονίδια MYCN, PTPN14 και LATS1, που αυξάνουν τον κίνδυνο για εκδήλωση βασικοκυτταρικού καρκινώματος. Η ανακάλυψη αναμένεται να ανοίξει το δρόμο για μια πιο εξατοκιμευμένη θεραπεία της νόσου, ανάλογα με το γενετικό «προφίλ» κάθε ασθενούς.
Εννέα στους δέκα ανθρώπους (ποσοστό 90%) κινδυνεύουν να εμφανίσουν βασικοκυτταρικό καρκίνωμα κάποια στιγμή στη ζωή τους, κυρίως λόγω ηλικίας και έκθεσης στην υπεριώδη ηλιακή ακτινοβολία. Ο εν λόγω καρκίνος σπάνια είναι θανατηφόρος, ενώ δεν είχε έως τώρα μελετηθεί ιδιαίτερα από τους επιστήμονες.
«Αυτό που δεν γνωρίζαμε, είναι ότι το βασικοκυτταρικό καρκίνωμα είναι ο καρκίνος με τον υψηλότερο βαθμό μεταλλάξεων. Πολυάριθμα γονίδια μπορούν να συμβάλουν για την εμφάνιση αυτού του καρκίνου του δέρματος, πράγμα που περιπλέκει τη θεραπεία του», δήλωσε ο Αντωναράκης, επικεφαλής του εργαστηρίου, όπου έγινε η γενετική ανάλυση των όγκων.
Κάθε όγκος, ακόμη και στον ίδιο ασθενή, έχει τη δική του μοναδική ταυτότητα εξαιτίας των διαφορετικών γενετικών μεταλλάξεων στα εμπλεκόμενα γονίδια.
«Τα (καρκινικά) κύτταρα ανταποκρίνονται διαφορετικά στους διαφορετικούς τρόπους θεραπείας λόγω των μεταλλάξεων στα γονίδιά τους. Μερικά αναπτύσσουν αντίσταση σε ορισμένες φαρμακευτικές ουσίες, πράγμα που εξασθενεί τη δράση του φαρμάκου. Οι πρόσθετες μεταλλάξεις που εντοπίσαμε, μπορούν να βοηθήσουν στο να έχουμε τα καλύτερα δυνατά θεραπευτικά αποτελέσματα», πρόσθεσε ο έλληνας διακεκριμένος γενετιστής.
Ο Σ.Αντωναράκης γεννήθηκε το 1951 και αποφοίτησε το 1975 από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, από όπου πήρε το διδακτορικό του το 1983. Διεξήγαγε έρευνα στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Τζον Χόπκινς των ΗΠΑ και σήμερα είναι επικεφαλής του Τμήματος Ιατρικής Γενετικής του Πανεπιστημίου της Γενεύης. Είναι επίσης επiκεφαλής του Ινστιτούτου Γενετικής και Γενωμικής (iGE3) της Ελβετίας και -από το 2013- πρόεδρος του Οργανισμού Ανθρωπίνου Γονιδιώματος (HUGO).
Ενας στους δύο μαθητές έχει προφίλ στο facebook πριν κλείσει τα 13, με ψευδή στοιχεία, σύμφωνα με έρευνα του Νοσοκομείου Παίδων. Οι επιστήμονες προειδοποιούν πως τα παιδιά εκτίθενται σε μεγάλο κίνδυνο.
Ανεξέλεγκτες διαστάσεις παίρνει πλέον η χρήση κοινωνικών δικτύων παιδιών και εφήβων στο διαδίκτυο, καθώς από την κούνια τους τα Ελληνόπουλα κάνουν χρήση των social media παρότι απαγορεύεται. Τον έντονο προβληματισμό τους εκφράζουν επιστήμονες για την ανεξέλεγκτη χρήση του διαδικτύου από παιδιά της Ε' και της Στ' δημοτικού.
«Πολλά παιδιά στη χώρα μας δίνουν ψευδή στοιχεία και ενώ δεν έχουν συμπληρώσει το 13ο έτος της ηλικίας που καθορίζει το Facebook, ανοίγουν λογαριασμούς. Εδώ τίθενται σοβαρά ηθικά ζητήματα για την οικογένεια αν γνωρίζει, και για το παιδί που αξιακά προσπαθεί με ψευδή στοιχειά να «κοροϊδέψει» το μέσο κοινωνικής δικτύωσης», επισημαίνει η επίκουρη καθηγήτρια Παιδιατρικής-Εφηβικής Ιατρικής, Άρτεμις Τσίτσικα σχολιάζοντας τα αποτελέσματα έρευνας που πραγματοποίησε η Μονάδας Εφηβικής Υγείας της Β' Παιδιατρικής Κλινικής του Πανεπιστημίου Αθηνών.
Σύμφωνα με έρευνα τα παιδιά στην Ελλάδα έχουν την πρώτη τους επαφή με το διαδίκτυο στην ηλικία των μόλις των 6,2 χρόνων, και 1 στα δυο (51,2%) είναι μέλος τουλάχιστον μιας σελίδας κοινωνικής δικτύωσης, (π.χ. Facebook με ψευδή στοιχεία). Παράτυπα και πέρα από τα όρια. Άλλα αποκαλυπτικά στοιχεία είναι ότι σε μία κανονική σχολική μέρα, χρησιμοποιούν 2 ώρες το Facebook, το 20% των παιδιών χρησιμοποιούν κινητό τηλέφωνο (smartphone ή παρόμοιο) και το 22% των παιδιών χρησιμοποιούν το διαδίκτυο καθημερινά στο υπνοδωμάτιο. «Οι 2 ώρες στο διαδίκτυο ή στο Facebook σε μια σχολική ημέρα, όχι μόνο δεν επιτρέπονται αλλά είναι υπερβολικός χρόνος και πάνω από τα όρια που καθορίζουν οι διεθνείς παιδιατρικές εταιρείες», τονίζει η κ. Τσίτσικα.
Επίσης από τα στοιχεία της έρευνας προκύπτει ότι το 39% χρησιμοποιούν καθημερινά το διαδίκτυο για επικοινωνία και κοινωνική δικτύωση, το 8,5% χρησιμοποιούν καθημερινά το διαδίκτυο για μελέτη στο σπίτι και το 52% των παιδιών ανέφεραν ότι γνωρίζουν περισσότερα από τους γονείς τους σχετικά με την τεχνολογία. Η κ. Τσίτσικα επισημαίνει ότι «τα παιδιά είναι αναπόφευκτο να είναι στο διαδίκτυο γιατί "γεννιούνται" μέσα σε αυτό. Το πρόβλημα είναι με τους γονείς που ουσιαστικά αισθάνονται ως "μετανάστες" στις νέες τεχνολογίες. Όμως κάποιες φορές και η υπερβολική χρήση των γονέων "ανοίγει την πόρτα" για κατάχρηση του μέσου από τα παιδιά καθώς τους μιμούνται». «Οι γονείς να ασκήσουν τον γονεϊκό τους ρόλο σε σχέση με το διαδίκτυο, ακόμη κι αν δεν γνωρίζουν πολλά για τη χρήση του», επισημαίνει η κ. Τσίτσικα.
Πώς έγινε η έρευνα
Η έρευνα της Μονάδας Εφηβικής Υγείας της Β' Παιδιατρικής Κλινικής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Νοσοκομείο Παίδων «Π. & Α. Κυριακού» με επικεφαλής την καθηγήτρια Μαρίζα Τσολιά, πραγματοποιήθηκε το 2015 σε σχολεία της Αττικής με τη συμμετοχή 655 μαθητών της Ε' και ΣΤ' Δημοτικού, εκ των οποίων το 54,3% ήταν αγόρια.
Στοιχεία της έρευνας παρουσίασε η επιστημονική υπεύθυνος της Μονάδας, επίκουρη καθηγήτρια Παιδιατρικής-Εφηβικής Ιατρικής, Άρτεμις Τσίτσικα σε διάλεξη του Ινστιτούτου Δημόσιας Υγείας του Αμερικανικού Κολλεγίου Ελλάδος με θέμα «Τεχνολογία και Συμπεριφορές Υψηλού Κινδύνου -Εθισμός στο Διαδίκτυο».
«Η τεχνολογία προσφέρει στους νέους απεριόριστες δυνατότητες εκπαίδευσης, ενημέρωσης και ψυχαγωγίας, καθώς μέσα από την ενασχόληση τους με το διαδίκτυο αναπτύσσουν εγκεφαλικές συνάψεις, βελτιώνουν τα αντανακλαστικά, αποκτούν γρήγορη σκέψη, κάνουν διαχείριση πληροφορίας, εκμάθηση αγγλικής γλώσσας, επαγγελματικό προφίλ και ανάδειξη δυνατοτήτων», τόνισε η κ. Τσίτσικα κατά την παρουσίαση της έρευνας.
Ωστόσο, συμπλήρωσε «όπως στον φυσικό κόσμο, κίνδυνοι προκύπτουν και στο διαδίκτυο. Με δεδομένη την ευαλωτότητα των ανηλίκων στην υπερβολή, τον πειραματισμό και την έλλειψη διαδικασίας "φιλτραρίσματος" των ερεθισμάτων, παιδιά και έφηβοι χρειάζονται οδηγίες χρήσης και πλοήγησης στο καταπληκτικό αυτό εργαλείο που λέγεται διαδίκτυο, προκειμένου να μην υπάρξουν ακραίες συμπεριφορές, όπως ο εθισμός».
Σύμφωνα με τους ειδικούς η παρατεταμένη χρήση Η/Υ μπορεί να προκαλέσει εξάρτηση και να έχει επιπτώσεις στις κοινωνικές δεξιότητες του ατόμου. «Εάν χαθεί η προσωπική επαφή, υπάρχει το ενδεχόμενο να λείψει η εμπειρία στην ερμηνεία της ανθρώπινης επικοινωνίας, της "γλώσσας του σώματος", των εκφράσεων του προσώπου κ.λπ.», ανέφερε η κ. Τσίτσικα και προσέθεσε: «Είναι σημαντικό να υπάρχει ισορροπία μεταξύ της ενασχόλησης με το διαδίκτυο και τις διαδικτυακές επαφές και της προσωπικής επαφής με τους συνανθρώπους μας».
Ειδικότερα για τους νέους η κ. Τσίτσικα ανέφερε πως «η απώλεια ελέγχου σχετικά με τη χρήση του διαδικτύου μπορεί προοδευτικά να οδηγήσει σε έκπτωση των κοινωνικών δεξιοτήτων και απομόνωση, καθώς και παραμέληση σχολικών και άλλων δραστηριοτήτων, ή/και της υγείας, προσωπικής φροντίδας και υγιεινής».
Πόσο θανάσιμη μπορεί να είναι μία σφαίρα στο ανθρώπινο σώμα;
Η βρετανική εκπομπή του BBC, Secrets of Everything, πραγματοποίησε κάποια πειράματα, χρησιμοποιώντας ιστό από χοιρινό, για να βρουν απαντήσεις.
Στο βίντεο μια ομάδα επιστημόνων προσπαθεί να δείξει το συμβαίνει στο ανθρώπινο σώμα όταν μία σφαίρα διαπερνά το δέρμα.
Ο Greg Foot χρησιμοποιώντας χοιρινό κρέας ως υποκατάστατο, εξηγεί τι ακριβώς συμβαίνει όταν μια σφαίρα που τρέχει με 900 μίλια/ώρα σκίζει τη σάρκα και πως μπορεί να το αποτρέψει.
enikos.gr
Ανάμεσα στις πιο σύγχρονες φαρμακευτικές, γενετικές και ανοσολογικές θεραπείες για τον καρκίνο, μερικοί επιστήμονες συνεχίζουν να «ποντάρουν» σε παραδοσιακές ουσίες. Τέτοια είναι η περίπτωση του «Ερυθρού της Βεγγάλης», μιας γνωστής εδώ και πολλά χρόνια χρωστικής ουσίας, που φαίνεται να έχει και αντικαρκινικές ιδιότητες.
Η εν λόγω φθηνή βιομηχανική βαφή χρησιμοποιείται σε υφάσματα, τρόφιμα κ.α., ενώ πιο πρόσφατα αξιοποιήθηκε ως διαγνωστικό μέσο. Τώρα, οι επιστήμονες μελετάνε την πιθανότητα να αποτελέσει «όπλο» στη μάχη εναντίον διαφόρων μορφών καρκίνου, σύμφωνα με το πρακτορείο Ρόιτερς.
Ήδη η αμερικανική φαρμακευτική Provectus Biopharmaceuticals Inc δοκιμάζει μια φαρμακευτική μορφή (PV-10) της εν λόγω ουσίας για τη θεραπεία του μελανώματος, της πιο επιθετικής μορφής καρκίνου του δέρματος. Η πρώτη μικρή κλινική δοκιμή υπήρξε ενθαρρυντική.
Αν και ορισμένοι γιατροί αισιοδοξούν, δεν είναι καθόλου σίγουρο ότι η αρμόδια εποπτική Αρχή των ΗΠΑ, η Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA), θα δώσει την άδειά της. Η Provectus θα πρέπει να ολοκληρώσει επιτυχώς μια κλινική δοκιμή της σε μεγαλύτερη κλίμακα και η απόφαση της FDA δεν αναμένεται πριν το 2019.
Η πιθανή αντικαρκινική δράση του «ερυθρού της Βεγγάλης» ανακαλύφθηκε κατά τύχη το 1998 από ερευνητές, οι οποίοι αργότερα ίδρυσαν την εταιρεία Provectus. Το διάλυμα της ουσίας φάνηκε να καταστρέφει τους καρκινικούς όγκους.
Η πρώτη μικρή κλινική δοκιμή, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό χειρουργικής ογκολογίας "Journal of Surgical Oncology", αφορούσε 80 ασθενείς με προχωρημένο μελάνωμα. Όταν τους χορηγήθηκε «ερυθρό της Βεγγάλης», στους μισούς εξαφανίσθηκε ο καρκίνος μετά από ένα δίμηνο κατά μέσο όρο, ενώ μετά από ένα έτος το 11% των ασθενών παρέμεναν απαλλαγμένοι από κάθε ίχνος καρκίνου. Η καταστροφή των καρκινικών κυττάρων έγινε εκ των έσω, χωρίς να πειραχθεί ο γύρω υγιής ιστός, ενώ ως παρενέργειες της θεραπείας αναφέρθηκαν πόνος στο σημείο χορήγησης και φουσκάλες.
Σε εξέλιξη βρίσκεται μια μεγαλύτερη κλινική δοκιμή με 225 ασθενείς με μελάνωμα, τα αποτελέσματα της οποίας -σε σύγκριση με την αποτελεσματικότητα της κλασικής χημειοθεραπείας- θα ανακοινωθούν στις αρχές του 2018. Η ελπίδα είναι ότι το φάρμακο PV-10 που βασίζεται στο «ερυθρό της Βεγγάλης», θα αποτρέψει την εξέλιξη του μελανώματος πέρα από το στάδιο 3 της νόσου, στο οποίο ο καρκίνος δεν έχει ακόμη εξαπλωθεί σε άλλα όργανα του σώματος, πράγμα που θα επιτρέψει στους ασθενείς να ζήσουν περισσότερο.
Παράλληλα, η Provectus διεξάγει μια δοκιμή του ίδιου φαρμάκου σε συνδυασμό με την αντικαρκινική θεραπεία Keytruda της Merck, για να διαπιστωθεί αν έτσι είναι πιο αποτελεσματική από ό,τι μόνη της. Επίσης ο φαρμακευτικός κολοσός Pfizer διαθέτει μια δική του «πατέντα» για χρήση του PV-10 σε συνδυασμένες θεραπείες.
Η Provectus εκτιμά σε 100 εκατ. δολάρια περίπου το κόστος για να περάσει το φάρμακο PV-10 από τις αρχικές εργαστηριακές δοκιμές στο τελικό στάδιο της έγκρισης κυκλοφορίας του (αν όντως αυτή δοθεί). Το κόστος αυτό είναι πολύ μικρότερο από το ένα δισεκατομμύριο δολάρια που συνήθως κοστίζει ένα φάρμακο από το αρχικό στάδιο της έρευνας και ανάπτυξης έως την κυκλοφορία του στην αγορά (πράγμα που εξηγεί εν μέρει γιατί πολλά φάρμακα έχουν υψηλές τιμές).
Η εισηγμένη στο αμερικανικό χρηματιστήριο Provectus δεν κρύβει την πρόθεσή της να εξαγορασθεί από μια μεγάλη φαρμακευτική εταιρεία, αν πράγματι το «ερυθρό της Βεγγάλης» (PV-10) πάρει άδεια κυκλοφορίας. Όμως οι επενδυτές είναι άκρως επιφυλακτικοί και η μετοχή της εταιρείας έχει χάσει την μισή της αξία (περίπου μισό δολάριο) από πέρυσι την άνοιξη (ένα δολάριο).
ethnos.gr