Οι ανατιμήσεις σε βασικά προϊόντα και υπηρεσίες που παρατηρούνται το τελευταίο διάστημα έχουν αρχίσει να προκαλούν φόβο στους καταναλωτές, ενώ έχουν αρχίσει να διατυπώνονται απόψεις για την ανάγκη αντιμετώπισής τους από τα πιο επίσημα χείλη, όπως από τον Βασίλη Κορκίδη, πρόεδρο των ΕΒΕΠ και ΠΕΣΑ.
Ο Βασίλης Κορκίδης σε ανακοίνωσή του σημειώνει ότι «η εισαγόμενη ακρίβεια βλάπτει σοβαρά αγορά και καταναλωτές». Ο πρόεδρος των ΕΒΕΠ και ΠΕΣΑ σημειώνει ότι:
«Οι αυξήσεις στις διεθνείς τιμές των πρώτων υλών που αναπόφευκτα πέρασαν και το κατώφλι της ελληνικής αγοράς προβληματίζουν παραγωγούς, εισαγωγείς και εμπόρους.
Αυξημένο το κόστος των πρώτων υλών
«Οι ανατιμήσεις πηγάζουν κυρίως από το κόστος των πρώτων υλών, λόγω της μειωμένης αποδοτικότητας στις μεγάλες παραγωγικές χώρες, την αύξηση της ζήτησης από την Ασία και τη συρρίκνωση των αποθεμάτων παγκοσμίως. Σημαντικός παράγοντας είναι βεβαίως και η ετήσια αύξηση των ναύλων μεταφοράς container από 350% έως και 485%.
Σύμφωνα με το Γραφείο Έρευνας Αγοράς IRI και τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, στις τιμές φυτικής και ζωικής παραγωγής και γενικά σε 10 κατηγορίες τροφίμων, καταγράφηκε τον Αύγουστο του 2021 σε σύγκριση με τον αντίστοιχο του 2020, αύξηση 4,6%», τονίζει ο κ. Κορκίδης.
Λίστα ανατιμήσεων
Σύμφωνα με την ίδια ανακοίνωση, πρώτοι στη λίστα των ανατιμήσεων είναι οι «εισαγόμενοι κωδικοί» βιομηχανικών ειδών με 9,3%. Έχουμε μεγάλες αυξήσεις στη τιμή του φυσικού αερίου 80%, του πετρελαίου 40%, την ηλεκτρική ενέργεια 30%, τις πρώτες ύλες ακόμα και στον καφέ 60%, ενώ ακολουθούν τα εγχώρια προϊόντα και κυρίως τρόφιμα, όπως αρνί και κατσίκι 13%, οπωροκηπευτικά 8%, νωπά ψάρια 7%, φρούτα 5%, τυριά και λάδι 3%.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Ανατιμήσεις: Ο Γεωργιάδης επιβεβαιώνει τις αυξήσεις στις πρώτες ύλες και προαναγγέλλει μέτρα στήριξης (βίντεο)
«Το ανησυχητικό είναι πως πολλά ακόμη προϊόντα από το «καλάθι της νοικοκυράς» ετοιμάζονται να ακολουθήσουν το «ράλι τιμών», που καταγράφεται εδώ και 20 εβδομάδες, δεδομένου ότι οι αντοχές των προμηθευτών για απορρόφηση του επιπλέον κόστους που υφίστανται είναι περιορισμένες.
Παρά το γεγονός ότι δεν είναι εύκολο, οι επιχειρήσεις από την πλευρά τους προσπαθούν στο μέτρο των δυνατοτήτων τους να συγκρατήσουν τις τιμές και να αποτρέψουν οποιαδήποτε μετακύλισή στον τελικό καταναλωτή, αφού γνωρίζουν ότι οι αυξήσεις θα περιορίσουν τον όγκο πωλήσεων τους.
Το σοβαρό πρόβλημα που έχει προκύψει παρακολουθεί στενά η κυβέρνηση, με τα αρμόδια υπουργεία να μην κρύβουν τον προβληματισμό τους για τον εισαγόμενο πληθωρισμό που μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας. Μια γενικευμένη ακρίβεια μπορεί να λειτουργήσει αποτρεπτικά στην αναθέρμανση της κατανάλωσης, η οποία αποτελεί βασικό ζητούμενο για την ελληνική οικονομία στη μετά πανδημία εποχή.
Οι διεθνείς πληθωριστικές πιέσεις που οφείλονται στην αύξηση των τιμών πετρελαίου, φυσικού αερίου, λιπασμάτων, αγροτικής παραγωγής, βασικών αγαθών και παροχής υπηρεσιών ηλεκτρικού ρεύματος, δύσκολα αντιμετωπίζονται σε εθνικό επίπεδο, εκτός βεβαίως εάν η εκτίναξη του πληθωρισμού αποδειχθεί παροδικό φαινόμενο, που οφείλεται στις επιπτώσεις της πανδημίας και στο μεγάλο χρονικό διάστημα διακοπής της παραγωγής».
super2mesa
Τι θα γίνει στο μέλλον
Ο Βασίλης Κορκίδης επισημαίνει για το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα ότι: «Πάντως, οι δείκτες δεν δείχνουν προοπτική αποκλιμάκωσης, αλλά το αντίθετο, με τον δείκτη των Ηνωμένων Εθνών για το παγκόσμιο κόστος των τροφίμων να αυξάνεται τον Αύγουστο για 15ο συνεχόμενο μήνα και τις τιμές να σκαρφαλώνουν στο υψηλότερο επίπεδο της τελευταίας δεκαετίας.
Επιπρόσθετα ο δείκτης «Commodity Food and Beverage Monthly Price Index», των πρώτων υλών τροφίμων και ποτών του ΔΝΤ παρουσίασε σε ένα μόλις χρόνο αύξηση 30%. Τον κώδωνα του κινδύνου κρούουν οι μεγάλες βιομηχανίες τροφίμων, που επισημαίνουν πως παρατηρούνται ανοδικές τάσεις σε ολόκληρη την αλυσίδα παραγωγής, από τα δημητριακά και το γάλα μέχρι τα υλικά συσκευασίας. Αντίστοιχα έμποροι του κλάδου αναφέρουν πως λαμβάνουν μηνύματα από τους μεγάλους προμηθευτές τους πως δεν αναμένεται υποχώρηση των τιμών από τα σημερινά επίπεδα».
Γεωργιάδης - Έρχονται αυξήσεις
Ο υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Άδωνις Γεωργιάδης αναφέρθηκε σε αυτό το θέμα που όπως είναι φυσικό ανησυχεί την κυβέρνηση από κάθε άποψη.
Ο υπουργός Ανάπτυξης είπε ότι οι αυξήσεις στις τιμές τροφίμων αλλά και φυσικού αερίου, ηλεκτρικού ρεύματος και άλλων βασικών αγαθών συμβαίνουν, καθώς «μάλλον λόγω πανδημίας παγκοσμίως έχουμε περίοδο μεγάλης αύξησης διεθνών τιμών. Αυτό έχει οδηγήσει σε μία μεγάλη πληθωριστική πίεση».
Όπως είπε ο ίδιος, «η κυβέρνηση θα πάρει τα μέτρα που δύναται», ενώ συμπλήρωσε ότι «οι ανακοινώσεις θα γίνουν από τον πρωθυπουργό». Ο Άδωνις Γεωργιάδης συνέχισε ότι η προτεραιότητα θα δοθεί από την κυβέρνηση στο ηλεκτρικό ρεύμα. «Η ενέργεια αποτελεί προτεραιότητα και θα έχουμε στοχευμένη παρέμβαση», τόνισε.
Στην ίδια εκπομπή μίλησε και ο καθηγητής Πολιτικής Οικονομίας, Νίκος Μαραβέγιας. Για το κύμα ανατιμήσεων είπε ότι: «Αυτό οφείλεται οφείλεται στη μεγάλη κρατική χρηματοδότηση που έγινε για να αντιμετωπισθεί η πανδημία, παγκοσμίως. Δημιούργησε ρευστότητα και ανέβηκαν οι καταθέσεις. Και οι εφοδιαστικές αλυσίδες έχουν διαρραγεί. Έτσι, έχουμε αυξημένη ζήτηση με χαμηλή προσφορά». Πώς μπορεί να αντιμετωπιστεί αυτό; Ο κ. Μαραβέγιας τόνισε ότι θα «πρέπει να μειωθούν οι έμμεσοι φόροι και να αυξηθεί το εισόδημα». Κάνοντας τη δική του πρόβλεψη, σχετικά με τις εξαγγελίες του πρωθυπουργού στη ΔΕΘ, ο καθηγητής εκτίμησε ότι «θα εξαγγείλει μειώσεις έμμεσων φόρων».
super1mesa
Αναλυτικά οι αυξήσεις στα προϊόντα
Μεγάλες αυξήσεις στην τιμή του ψωμιού Χωρίς να μπουν στην εξίσωση οι ανατιμήσεις στην τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος- ήδη εδώ και μήνες η επιβάρυνση από τη σχετική ρήτρα σύνδεσης με τις χονδρικές τιμές έχει «τσιμπήσει» τα τιμολόγια ιδιωτών παρόχων - οι καταναλωτές θα βρεθούν μέσα στο επόμενο 15νθήμερο μπροστά στις πρώτες αυξήσεις σε ένα βασικό αγαθό: το ψωμί. Οι αρτοποιοί κάνουν λόγο για 10-15%, χωρίς να διευκρινίζεται αν στα αρτοσκευάσματα πολυτελείας και στα άλλα είδη ψωμιού, οι αυξήσεις θα είναι υψηλότερες.
Ανεβαίνουν οι τιμές και στα super market
Ο Σεπτέμβριος μπαίνει με αυξήσεις και στα ράφια των super markets και μάλιστα με τον πλέον επίσημο τρόπο. Οι εταιρίες έχουν αποστείλει ενημερωτικά e-mail και πάμε για αυξήσεις ως 15% σε λάδια, μπισκότα, καταψυγμένα, συσκευασμένα τρόφιμα, γαλακτοκομικά. Οι καταναλωτές παρατηρούν, πάντως, ήδη ανατιμήσεις, οι οποίες πολλές φορές καλύπτονται από συνδυαστικές προσφορές προϊόντων.
Αυξάνεται η τιμή του καφέ
Μεγάλος τζόγος θα γίνει, όπως φαίνεται, με τον καφέ. Οι καταστροφές στις φυτείες της Βραζιλίας προκάλεσαν σοκ στις διεθνείς αγορές, με αποτέλεσμα η τιμή του να έχει αυξηθεί κατά 49%, χωρίς μάλιστα να διαφαίνεται προοπτική μείωσης του, καθώς η ζημιά στον κύκλο της παραγωγής δεν αποκαθίσταται από τη μια ημέρα στην άλλη. Σε ανάλογη περίπτωση, όταν η γρίπη των χοίρων είχε ρημάξει την κινεζική παραγωγή και είχε εκτοξεύσει τις τιμές του χοιρινού κρέατος παγκοσμίως, το εγχώριο σουβλάκι είχε τραβήξει τον ανήφορο, χωρίς φυσικά να επιστρέφει στα πρότερα επίπεδα όταν ομαλοποιήθηκε η διεθνής παραγωγή-ζήτηση χοιρινού κρέατος.
Οι ανατιμήσεις σε πρώτες ύλες, ενέργεια και μεταφορές, φέρνουν και τις πρώτες αυξήσεις στο ψωμί σε ορισμένα αρτοποιεία του Βόλου, αυξήσεις που θα φτάνουν ακόμη και στο 20-25%.
Το φθηνό ψωμί ίσως σε λίγο καιρό να αποτελεί παρελθόν, και οι καταναλωτές θα πρέπει να υπολογίζουν δύο και τρεις φορές, εάν τους συμφέρει να αγοράζουν καθημερινά, ώστε να μην ξοδεύουν άσκοπα χρήματα.
Οι αρτοποιοί όλο το προηγούμενο διάστημα προσπάθησαν και τα κατάφεραν να απορροφήσουν τις αυξήσεις σε πρώτες ύλες, αλλά τα πράγματα πλέον έχουν γίνει πολύ δύσκολα, με αποτέλεσμα οι αυξήσεις να περνούν και στις τιμές των προϊόντων.
Ενδεικτικά ο πρόεδρος του Σωματείου Αρτοποιών Βόλου κ. Κώστας Τσουράπας δήλωσε στο e-thessalia πως «από τις πληροφορίες που έχουμε, ήδη τέσσερα με πέντε αρτοποιεία στην περιοχή της Μαγνησίας αναγκάστηκαν να αυξήσουν τις τιμές τους στα ψωμιά ως απόρροια της αύξησης των τιμών σε μια σειρά άλλων ειδών και υπηρεσιών.
Μάλιστα δεν αποκλείεται τον ίδιο δρόμο να ακολουθήσουν και άλλα αρτοποιεία, αφού όλος ο κλάδος πλήττεται από τις αυξήσεις στις πρώτες ύλες, την ενέργεια και τις μεταφορές. Αυτές οι αυξήσεις είχαν φανεί από τον περασμένο Ιανουάριο. Μάλιστα από τότε λέγαμε πως κάποια στιγμή θα μετακυλιστούν και στο ψωμί, δηλαδή στην κατανάλωση, και να που τώρα γίνεται δυστυχώς πραγματικότητα. Πέρα από αυτές τις αυξήσεις, είχαμε εδώ και λίγες εβδομάδες και την άνοδο στα σιτηρά, ενώ είναι πιθανό να υπάρξει και νέα άνοδος τιμών στα σιτηρά που θα εισαχθούν από τον Οκτώβριο από τον Καναδά».
Αναφερόμενος στις αυξήσεις στην τιμή του ψωμιού που καταγράφεται σύμφωνα με το σωματείο ήδη στη Μαγνησία, ο κ. Τσουράπας ανέφερε πως το ένα τεμάχιο ψωμιού από 90 λεπτά με ένα ευρώ που είχε μέχρι πρότινος, πήγε στο 1,20 ευρώ με 1,40 ευρώ.
Όπως τόνισε ο ίδιος, σύμφωνα με μελέτη του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης σε συνεργασία με την Ομοσπονδία Αρτοποιών, το κόστος παραγωγής για ένα τεμάχιο ψωμιού σε φούρνο της γειτονιάς και με δύο εργαζομένους, είναι στα 87 λεπτά, που σημαίνει πως αν δεν αυξήσουν την τιμή, οι αρτοποιοί δεν θα έχουν κανένα έσοδο.
Επισήμανε δε πως το ένα κιλό αλεύρι έχει αυξημένη τιμή πλέον κατά 20 λεπτά. Φαίνεται πως οι αυξήσεις μοιάζουν να είναι μάλλον αναπόφευκτες, μια εξέλιξη που ενδεχομένως να επηρεάσει και την κατανάλωση.
Ακριβό το ψωμί στην Ελλάδα
Πάνω από τον μέσο δείκτη τιμών στην ΕΕ βρισκόταν το 2020 η τιμή του ψωμιού και των σιτηρών στην Ελλάδα, σύμφωνα με στοιχεία που έδωσε χθες στη δημοσιότητα η Eurostat.
Η τιμή του ψωμιού και των σιτηρών ποικίλλει μεταξύ των χωρών της ΕΕ, καθώς το 2020 ήταν περίπου δυόμισι φορές υψηλότερη στη Δανία (η ακριβότερη τιμή στην ΕΕ) από ό,τι στη Ρουμανία (η φθηνότερη τιμή στην ΕΕ).
Όταν τα επίπεδα τιμών συγκρίνονται με τον μέσο δείκτη τιμών της ΕΕ (100), τα στοιχεία της Eurostat δείχνουν ότι η τιμή του ψωμιού και των σιτηρών ήταν η υψηλότερη στη Δανία (με δείκτη επιπέδου τιμών 153), ακολουθούμενη από την Αυστρία (135), το Λουξεμβούργο, τη Φινλανδία και τη Σουηδία (127), την Κύπρο (120), τη Μάλτα (115), την Ιταλία (113).
Ο αντίστοιχος δείκτης τιμών στην Ελλάδα ήταν 110 (η 12η ακριβότερη τιμή στην ΕΕ).
Κοντά στον μέσο δείκτη τιμών της ΕΕ (100) βρίσκεται η τιμή του ψωμιού και των σιτηρών στη Γερμανία (102), στην Πορτογαλία (98) και στην Ολλανδία (95). Αντίθετα, τα επίπεδα τιμών για το ψωμί και τα σιτηρά ήταν τα χαμηλότερα στη Ρουμανία (δείκτης τιμών 56), στη Βουλγαρία (67) και στην Πολωνία (70).
Μπαράζ αυξήσεων τιμών σε πρώτες ύλες, ηλεκτρική ενέργεια και μεταφορικά απειλούν την τσέπη του καταναλωτή. Τα μηνύματα από τον Δείκτη Τιμών Καταναλωτή, το «πάρτι» στη ναυλαγορά που αλλάζει τον χάρτη και οι διεθνείς τάσεις.
Ανατιμήσεις σε πρώτες ύλες, ηλεκτρική ενέργεια, καθώς και «αστρονομικά» μεταφορικά κόστη -σε μια εποχή που οι ημερήσιοι ναύλοι των container ships κινούνται σε εξαψήφια νούμερα- «καίνε» τη ρευστότητα και τα περιθώρια κέρδους των επιχειρήσεων και οδηγούν σε μπαράζ αυξήσεων τιμών.
Παρά τις καθησυχαστικές δηλώσεις αξιωματούχων για προσωρινό φαινόμενο, τα δεδομένα αυτή τη στιγμή δεν είναι ενθαρρυντικά. Τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για τον Δείκτη Τιμών Καταναλωτή (ΔΤΚ) είναι αποκαλυπτικά. Ο πληθωρισμός διαμορφώθηκε σε 1,4% τον Ιούλιο και η σύγκριση του ΔΤΚ τόσο με τον προηγούμενο μήνα όσο και με τον αντίστοιχο περσινό δείχνουν μια σταθερή επίπτωση από την αύξηση των τιμών σε ηλεκτρισμό, φυσικό αέριο, καύσιμα, στέγαση, δωμάτια ξενοδοχείων και αεροπορικά εισιτήρια, καθώς και είδη διατροφής. Ειδικότερα ξεχωρίζουν οι ανατιμήσεις σε αρνί και κατσίκι, νωπά ψάρια, τυριά, ελαιόλαδο, άλλα βρώσιμα έλαια, νωπά φρούτα, νωπά λαχανικά κ.ά.
Στελέχη μεγάλων αλυσίδων supermarket σημειώνουν ότι γίνεται προσπάθεια να απορροφηθούν ανατιμήσεις στο ηλεκτρικό ρεύμα και στις πρώτες ύλες σε είδη τροφίμων, αλλά διαπιστώνουν ανοδικές πιέσεις κυρίως στις τιμές των μη τροφίμων.
Όπως μεταφέρουν στο Euro2day.gr, ανατιμήσεις παρατηρούνται στα είδη bazaar, τα οποία ως επί το πλείστον εισάγονται από την Κίνα και επιβαρύνονται με μεταφορικά κόστη. Επίσης κάποιες βιομηχανίες, κυρίως από τον χώρο των απορρυπαντικών και των ειδών προσωπικής περιποίησης, ρίχνουν στην αγορά προϊόντα σε συσκευασίες με λιγότερα ml, κρατώντας την ίδια τιμή και εξοικονομώντας κόστη από την ποσότητα και τις πρώτες ύλες στη συσκευασία.
Εξάλλου, παράγοντες του χονδρεμπορίου λαμβάνουν ως αιτιολογία των ανατιμήσεων από τους προμηθευτές τους στη βιομηχανία τα υψηλά κόστη της συσκευασίας. Αυτό συμβαίνει, όπως μεταφέρουν, με τα λάδια, το παραφινέλαιο, που έχει πάει πάνω από το 1 ευρώ τιμή χονδρικής και προϊόντα που εξαρτώνται από παράγωγα πετρελαίου όπως το πλαστικό.
Το ηλιέλαιο επίσης έχει ανατιμηθεί πάνω από 50% σε λίγες εβδομάδες, με τιμή που έφτασε τα 2 ευρώ, έχοντας υποχωρήσει παροδικά γύρω στο 1,45 ευρώ. Γύρω στο 5% υπολογίζονται οι αυξήσεις σε κέτσαπ, μουστάρδες αλλά και κονσέρβες, με τις σαρδέλες, που είναι πιο ταχυκίνητο προϊόν, να έχουν τις μεγαλύτερες ανατιμήσεις.
Ανατιμήσεις σημειώνονται και στο αλουμινόχαρτο, της τάξης του 15%, ενώ είδη ατομικής υγιεινής όπως τα γάντια έχουν σταθεροποιηθεί στα ψηλά, μετά το τριψήφιο ποσοστό ανόδου της τιμής τους από πέρυσι. Στελέχη της χονδρεμπορικής αγοράς εκτιμούν ότι οι ανατιμήσεις θα συνεχιστούν ενώ αναφέρουν γι’ αυτή την εποχή και περιπτώσεις ελλείψεων, ειδικά σε προϊόντα ψυγείου όπως τα αναψυκτικά.
Στα ύψη το ηλεκτρικό ρεύμα
Η ακρίβεια είναι εν μέρει απόρροια της αύξησης του ενεργειακού κόστους, που παρεμπιπτόντως επιβαρύνει και τα νοικοκυριά, λόγω της αδυναμίας των παρόχων να απορροφήσουν τις αυξήσεις στη χονδρεμπορική αγορά. Εκεί οι τιμές κινούνται σταθερά πάνω από τα 100 ευρώ ανά μεγαβατώρα (MWh) το τελευταίο διάστημα, με αύξηση πάνω από 80% από πέρυσι το φθινόπωρο. Σε συνδυασμό με την αύξηση των δικαιωμάτων εκπομπών ρύπων, οι ανατιμήσεις στα μεταβλητά τιμολόγια και στα βιομηχανικά μέσης τάσης που έφταναν το 30% ήδη πριν το καλοκαίρι, πλέον αντιμετωπίζουν νέα αύξηση λόγω της μετακύλισης στους τελικούς καταναλωτές του επιπλέον κόστους, μεταξύ άλλων και από τις πρόσθετες ανάγκες που έφερε ο καύσωνας.
Σε αναζήτηση εναλλακτικών λύσεων η βιομηχανία
Πολλές ελληνικές βιομηχανίες έχουν επισημάνει το πρόβλημα, τόσο του ενεργειακού κόστους όσο και των πρώτων υλών. Επιχειρηματίες της βιομηχανίας πλαστικών σημειώνουν ότι πρώτες ύλες όπως πολυαιθυλένιο, πολυστυρένιο, PET κ.α. έχουν σταθεροποιηθεί σε υψηλά επίπεδα, μετά τις ανατιμήσεις ως και 100%, από τη διαταραχή που προκάλεσε η πανδημία. Εξηγούν ότι κάποιες παροδικές πιέσεις από τις διακυμάνσεις των διεθνών τιμών του πετρελαίου δεν αλλάζουν τη γενική τάση.
Οι επιχειρηματίες στη μεταποίηση αναζητούν λύσεις. Πρόσφατα η διοίκηση της Coca-Cola HBC είπε ότι αναζητά εναλλακτικές για να καλύψει τις ανάγκες της σε υλικά όπως το PET και το αλουμίνιο. Επίσης η Παπουτσάνης επηρεάζεται από την αύξηση των τιμών των πρώτων υλών όπως τα φυτικά έλαια, το ζωικό λίπος, το PET και το πολυπροπυλένιο. Μάλιστα, όπως επισήμανε πρόσφατα η διοίκηση, τυχόν αυξήσεις των διεθνών και εγχωρίων τιμών της πρώτης ύλης δεν μετακυλίονται σε όλες τις περιπτώσεις στην τελική τιμή των προϊόντων, γεγονός που ενέχει τον κίνδυνο αρνητικής επίδρασης στα αποτελέσματα του ομίλου. Ενδεικτική είναι και η περίπτωση της χαρτοβιομηχανίας ΜΕΛ, η οποία απορρόφησε το κόστος από την αύξηση των τιμών αγοράς ανακυκλωμένου χαρτιού το 2020 αλλά καθώς η τάση εξελίσσεται και εντός του 2021, έχει αποφασίσει να προβεί σε αυξήσεις στις τιμές πώλησης των προϊόντων της.
Είναι ξεκάθαρο ότι τα υψηλά ενεργειακά κόστη και οι ακριβές πρώτες ύλες εξαντλούν τα περιθώρια απορρόφησης των κραδασμών από μικρούς αλλά και μεγάλους παίκτες της αγοράς, με αποτέλεσμα οι ανατιμήσεις των τελικών προϊόντων να λαμβάνουν πιο μαζικό χαρακτήρα.
Τα κόστη-φωτιά από το πάρτι στη ναυλαγορά
Στις παρούσες συνθήκες, δεν υπάρχουν στοιχεία που να δικαιολογούν επιστροφή τιμών σε προ πανδημίας επίπεδα. Αντίθετα, τα μηνύματα από τη ναυλαγορά παραπέμπουν σε μονιμότερες αλλαγές. Κάποιοι επιχειρηματίες μιλούν για καρτέλ. Άλλοι μάς μεταφέρουν ότι υπάρχουν άτυπες συμφωνίες εταιρειών να κρατηθούν ψηλά οι τιμές στα ναύλα, με επιχείρημα τις διαταραχές στην κινεζική παραγωγή.
Τα στοιχεία δείχνουν ότι τα ναυλοσύμφωνα που κλείνονταν πριν ένα χρόνο για πλοία χωρητικότητας 8.000 εμπορευματοκιβωτίων στις 20.000 δολ., πλέον κινούνται σε τιμές της τάξης των 110.000 δολ. Οι ελληνικές επιχειρήσεις καλούνται να πληρώσουν ημερήσιο ναύλο πάνω από 11.000 ευρώ ή 10-13 χιλ. δολ. για ένα container 40 ποδών, από 2 χιλ. δολ. που πλήρωναν πέρυσι. Το πρόβλημα είναι ότι οι τιμές σταθεροποιούνται σε υψηλά επίπεδα και δεν προβλέπεται αποκλιμάκωση πριν την κινεζική πρωτοχρονιά, όπως σημειώνουν στελέχη της αγοράς.
Τα νέα ναυλοσύμφωνα κλείνονται σε ασύλληπτες τιμές, 5 και 6 φορές πάνω. Επίσης δεν κλείνονται μακροπρόθεσμα συμβόλαια όπως πριν, αλλά μόνο για λίγους μήνες. Σε αυτές τις συνθήκες, που εκτοξεύονται οι αποδόσεις για ναυτιλιακές εταιρείες και ναυλομεσίτες, σφίγγει ο κλοιός για τις εξωστρεφείς επιχειρήσεις, κυρίως τις μικρότερες, που δεν διαθέτουν επαρκή ρευστότητα και διαπραγματευτική δυνατότητα να εξασφαλίσουν μια θέση σε αξιόπιστο δρομολόγιο. Π.χ. μια εισαγωγική εταιρεία μπορεί να κάνει booking προκαταβάλλοντας χρήματα, αλλά λόγω έλλειψης χώρου να είναι στην αναμονή. Κάποιοι μεγάλοι παίκτες της ελληνικής αγοράς πληρώνουν «καπέλο». Όπως μας μεταφέρει στέλεχος μεγάλης εταιρείας διεθνών μεταφορών, για ναύλο 13.000 δολ. στις 20/8, αν θες να κάνεις «secure», πληρώνεις +1.000 δολ. επιπλέον.
Πάντως ακόμη κι αν βελτιωθούν οι συνθήκες μετά την κινεζική πρωτοχρονιά, όπως εκτιμάται, οι τιμές στο καλύτερο σενάριο θα υποχωρήσουν σταδιακά μέχρι το ήμισυ των σημερινών και σε καμία περίπτωση δεν προβλέπεται να επιστρέψουν στα περσινά επίπεδα.
Πρόκειται για παγκόσμια τάση. Στοιχεία του δείκτη Drewry World Container για τις 12 Αυγούστου έδειχναν μέση τιμή 9.421,48 δολ. ανά εμπορευματοκιβώτιο 40 ft, 358% υψηλότερα από την ίδια εβδομάδα του 2020. Πρόκειται για τη 17η συνεχόμενη εβδομάδα αυξήσεων, σημειώνεται σε σχετικό report. Οι υψηλότεροι ναύλοι καταγράφονται από Σαγκάη για Ρότερνταμ, 13.653 δολ. και από Σαγκάη στη Γένοβα της Ιταλίας, στις 12.993 δολ., αυξημένοι κατά 636% και 556% αντίστοιχα από πέρυσι ενώ προβλέπεται περαιτέρω αύξηση τις επόμενες εβδομάδες.
Εκτός του «Δρόμου του Μεταξιού» το επιχειρηματικό μοντέλο
Οι εξελίξεις αυτές στον χώρο της ναυλαγοράς, που έρχονται να προστεθούν στα έκτακτα περιστατικά της περσινής χρονιάς, από τη διαταραχή στην εφοδιαστική αλυσίδα μέχρι το Ever Given που έκλεισε για έξι ημέρες τη Διώρυγα του Σουέζ, αλλάζουν άρδην το τοπίο στον κλάδο των logistics και του εμπορίου.
Κινέζοι και άλλοι παραγωγοί αναζητούν χώρους για να στήσουν εμπορευματικούς σταθμούς στην Ευρώπη ενώ βιομηχανίες και λιανέμποροι αναζητούν προμηθευτές εκτός Κίνας.
Πρακτικά, η αύξηση του μεταφορικού κόστους εκμηδενίζει το όφελος μιας εταιρείας από τη χαμηλού κόστους παραγωγή των προϊόντων της στην Κίνα, αντίθετα με κάποιες ευρωπαϊκές χώρες όπως η Τουρκία αλλά και Βαλκανικές χώρες που προσφέρουν πιο ανταγωνιστικές λύσεις στις παρούσες συνθήκες.
Επίσης σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα θα πρέπει να ληφθεί υπόψη η άνοδος του βιοτικού επιπέδου των Κινέζων πολιτών και κατά συνέπεια η αύξηση της εσωτερικής κατανάλωσης, που απορροφά όλο και μεγαλύτερο μέρος της εγχώριας παραγωγής. Εν μέσω πανδημίας παρατηρήθηκε το φαινόμενο καθυστερήσεων στην εκτέλεση παραγγελιών για εισαγωγείς, λόγω ακριβώς της προτεραιοποίησης των εσωτερικών αναγκών σε μια χώρα με 1,4 δισ. πληθυσμό. Ίδια τάση αναδύεται στην Ινδία.
Εν κατακλείδι, οι αγορές αλλάζουν και πιθανόν οι νέοι πρωταγωνιστές της βιομηχανίας να δημιουργήσουν πλούτο ακολουθώντας άλλες διαδρομές εκτός αυτής του Δρόμου του Μεταξιού…
Πηγή euro2day.gr
Σοφία Εμμανουήλ
Με μια χρονική υστέρηση, η Ελλάδα αναμένεται να ακολουθήσει το υπόλοιπο της Ευρώπης διαμορφώνοντας πληθωρισμό κοντά στο 2% μέχρι και το Σεπτέμβριο, αν δεν αναστραφούν σύντομα οι εισαγόμενες πληθωριστικές τάσεις.
Προς το παρόν η διεθνής τιμή του μπρεντ έχει φτάσει τα 75 δολάρια, καταγράφοντας αύξηση μεγαλύτερη του 50% από την αρχή του χρόνου. Σαν να μην έφτανε αυτό, οι προβλέψεις των αναλυτών θέλουν την τιμή να αυξάνεται το επόμενο διάστημα στα 80 ή ακόμη και στα 100 δολάρια το βαρέλι. Η αύξηση των τιμών του πετρελαίου και κατ’ επέκταση και των καυσίμων, επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό τις μεταφορές και το κόστος παραγωγής ενός μεγάλου αριθμού προϊόντων και υπηρεσιών καθημερινής χρήσης.
Στον τομέα του κόστους ενέργειας, πρόσθετες πιέσεις θα ασκήσουν οι αυξήσεις στα τιμολόγια του ηλεκτρικού ρεύματος που ενέκρινε τον περασμένο μήνα η ΡΑΕ και θα ξεκινούν από 5,5% έως και 15%.
Οι τιμές των μετάλλων έχουν αυξηθεί από την αρχή του χρόνου κατά περίπου 30%, ενώ οι τιμές του κόστους μεταφοράς προϊόντων και πρώτων υλών έχουν αυξηθεί κατά 50%. Οι αυξήσεις αυτές θα περάσουν και στις τιμές λιανικής των τελικών προϊόντων μέσα στο καλοκαίρι.
Ο δείκτης τιμών παραγωγού στην βιομηχανία, που παρακολουθεί τις τιμές των βιομηχανικών προϊόντων που παράγονται και καταναλώνονται στην Ελλάδα ή εξάγονται στο εξωτερικό, είχε για τρίτο συνεχόμενο μήνα μεγάλη αύξηση. Τον Μάιο είχε αύξηση 22,8% , έναντι αύξησης 28,2% τον Απρίλιο και 24,6% τον Μάρτιο. Ο δείκτης τιμών παραγωγού στη βιομηχανία μπορεί να χαρακτηριστεί πρόδρομος δείκτης για τις τιμές που θα διατεθούν στην λιανική τα βιομηχανικά προϊόντα τους επόμενους δύο ή τρεις μήνες.
Η πορεία των τιμών
Παράλληλα βέβαια, αυξήσεις τιμών αναμένονται και στα εγχώρια προϊόντα πρωτογενούς παραγωγής λόγω προβλημάτων που έχουν δημιουργηθεί στην εγχώρια παραγωγή από καταστροφές και ανομβρία, αλλά και οι αυξήσεις των τιμών των σπόρων και των λιπασμάτων και των φυτοφαρμάκων και των ζωοτροφών για την κτηνοτροφία είναι δεδομένο ότι θα ενισχύσουν το ανατιμητικό κλίμα που ήδη υπάρχει και εκδηλώθηκε και τον Ιούνιο με τις αυξήσεις στις τιμές του κρέατος.
Με αυτά τα δεδομένα καταναλωτικοί σύλλογοι προβλέπουν ότι με την εξάντληση των αποθεμάτων, οι τιμές των συσκευασμένων τροφίμων αναμένεται να έχουν αυξήσεις που θα φτάνουν το 5% στο ράφι. Μέχρι στιγμής μεγάλο μέρος των αυξήσεων απορροφάται από τις μεγάλες αλυσίδες τροφίμων με μειώσεις και προσφορές, αλλά αυτό δεν μπορεί να διαρκέσει για μεγάλο διάστημα. Ειδικά αν οι τιμές συνεχίσουν να αυξάνονται με τον ίδιο ρυθμό. Στο μεταξύ οι αυξήσεις έχουν αρχίσει να περνούν στο ράφι στα μικρότερα καταστήματα τροφίμων που δεν έχουν μεγάλα περιθώρια να διαπραγματευτούν τις τιμές χονδρικής, με τις οποίες αγοράζουν αυτά που βάζουν στα ράφια τους.
Ως αντίβαρο σε μια μεγάλη αύξηση των τιμών στην Ελλάδα λειτουργεί ο τομέα των υπηρεσιών και ειδικά ο τουρισμός. Τα τουριστικά καταλύματα που άνοιξαν μέσα στην μεγάλη αβεβαιότητα της συνεχιζόμενης πανδημίας, κρατούν τις τιμές τους χαμηλά ώστε να παραμείνουν ανταγωνιστικά σε σχέση με τους Μεσόγειους ανταγωνιστές τους. Παράλληλα με τον τομέα του τουρισμού, συγκράτηση των τιμών καταγράφεται και στην εστίαση, η οποία διανύει τον τρίτο μήνα λειτουργίας μετά το δεύτερο μεγάλο lockdown της οικονομίας.
Το υπουργείο Οικονομικών παρακολουθεί την εξέλιξη των τιμών χωρίς ιδιαίτερα μεγάλη ανησυχία, καθώς όπως τονίζουν αρμόδιες αρχές η άνοδος των τιμών έχει ως αιτία εξωτερικούς παράγοντες και δεν συνοδεύεται από αύξηση των εισοδημάτων ώστε να φτάσει σε επικίνδυνα επίπεδα. Ωστόσο προβληματισμός υπάρχει για τις τιμές στο ράφι οι οποίες αν αυξηθούν θα αργήσουν να επανέλθουν σε χαμηλότερα επίπεδα.
Πηγή capital.gr
Νέο κύμα φόρων και ανατιμήσεων σε βασικά προϊόντα και υπηρεσίες, έρχονται από την επόμενη Δευτέρα. Εκατομμύρια Ελληνες θα βρεθούν μπροστά σε σοβαρές επιβαρύνσεις καθιστώντας ακόμη δυσκολότερη τη ζωή τους.
Από την 1η Ιανουαρίου μπαίνουν σε εφαρμογή μέτρα που έχουν ήδη ψηφιστεί, ακόμη και από πέρυσι το Μάιο στο πλαίσιο των συμφωνιών με την τρόικα. «Ανάσα» δόθηκε μόνο στους κατοίκους των νησιών που πλήττονται από το προσφυγικό καθώς ανεστάλη για ένα χρόνο η αύξηση του ΦΠΑ.
Συγκεκριμένα το κύμα φόρων προβλέπει:
[1] Αυξήσεις στα καύσιμα: Από την 1η Ιανουαρίου 2017 ο ΕΦΚ στη βενζίνη θα αυξηθεί κατά 3 λεπτά το λίτρο, από τα 0,67 στα 0,7 ευρώ το λίτρο, ενώ στο πετρέλαιο κίνησης θα αυξηθεί κατά 8 λεπτά το λίτρο, από τα 0,33 στα 0,41 ευρώ το λίτρο. Ο ΕΦΚ στο υγραέριο κίνησης θα αυξηθεί κατά 10 λεπτά το λίτρο, από τα 0,33 στα 0,43 ευρώ το λίτρο.
[3] Αυξήσεις στον καφέ: Επιβάλλεται ειδικός φόρος κατανάλωσης στον εισαγόμενο και εγχωρίως παραγόμενο καφέ. Ειδικότερα από την 1η-1-2017 θα επιβληθεί ΕΦΚ στην εισαγωγή και στην εγχώρια παραγωγή καφέ, με συντελεστές από 2 έως 3 ευρώ ανά κιλό στον καβουρντισμένο καφέ και με συντελεστή 4 ευρώ ανά κιλό στον στιγμιαίο καφέ και στα παρασκευάσματα από εκχυλίσματα, αποστάγματα ή συμπυκνώματα του καφέ.[2] Αυξήσεις στα τσιγάρα: Αυξάνονται από την 1η Ιανουαρίου 2017 οι ειδικοί φόροι κατανάλωσης στα τσιγάρα και τα λοιπά προϊόντα καπνού. Ο πάγιος φόρος κατανάλωσης που επιβαρύνει τον λεπτοκομμένο καπνό θα αυξηθεί από τα 156,70 στα 170 ευρώ ανά κιλό. Ο αναλογικός φόρος θα αυξηθεί από 20% στο 26% της λιανικής τιμής πώλησης.
[4] Φόρος στα ηλεκτρονικά τσιγάρα: Από την 1η Ιανουαρίου 2017 θα επιβληθεί ειδικός φόρος κατανάλωσης στα υγρά που χρησιμοποιούνται στα ηλεκτρονικά τσιγάρα: Το ύψος του φόρου θα είναι 10 λεπτά ανά ml υγρού.
[5] Ειδικό τέλος στη σταθερή τηλεφωνία: Νέο φορολογικό τέλος 5% σε κάθε μηνιαίο ή διμηνιαίο λογαριασμό τηλεπικοινωνιακών τελών σταθερής τηλεφωνίας. Το νέο αυτό τέλος θα επιβάλλεται από την 1η Ιανουαρίου 2017 επί των καθαρών (προ ΦΠΑ) τηλεπικοινωνιακών τελών κάθε μηνιαίου ή διμηνιαίου λογαριασμού. Επί του νέου αυτού τέλους θα επιβάλλεται εν συνεχεία ο ΦΠΑ με συντελεστή 24%.
[6] Αυξήσεις ΦΠΑ στα νησιά: Στο τέλος του έτους, καταργείται η έκπτωση 30% του ΦΠΑ που έχει διατηρηθεί μέχρι σήμερα σε ορισμένα νησιά, εκτός από αυτά που εξαιρέθηκαν με το πρόσφατο διάγγελμα του πρωθυπουργού. Οι μειωμένοι συντελεστές ΦΠΑ αυξάνονται κατά 30% από την 1η Ιανουαρίου 2017 στα νησιά: Σκόπελος, Αμοργός, Ίος, Κύθνος, Σέριφος, Σίκινος, Ανάφη, Κίμωλος, Φολέγανδρος, Ηρακλειά, Δονούσα, Θηρασία, Κουφονήσια και Δήλος.
Σύμφωνα με την Κομισιόν αν προσμετρηθούν και οι ασφαλιστικές εισφορές τότε το συνολικό βάρος για τους φορολογούμενους από 71,4 δισ. ευρώ φέτος αυξάνεται στα 75,7 δισ. ευρώ στο τέλος του 2018.
imerisia.gr