Revenge porn. Ενας διαδικτυακός εφιάλτης που από την έναρξη της πανδημίας έχει αποκτήσει μορφή χιονοστιβάδας, οδηγώντας ενήλικα και ανήλικα θύματα ακόμα και στην αυτοκτονία.
Γυναίκες και ανήλικα κορίτσια όμηροι της εκδικητικής πορνογραφίας από πρώην συντρόφους και αγνώστους. Διαπόμπευση με γυμνές φωτογραφίες και ροζ βίντεο σε social media, φανερές ιστοσελίδες και κρυφούς ιστοτόπους.
Μόνο την περασμένη εβδομάδα τέσσερα κορίτσια ηλικίας 14-16 ετών κλήθηκαν στη Διεύθυνση Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος, όταν ευαίσθητες φωτογραφίες τους βρέθηκαν αναρτημένες σε δημοφιλή ιστοσελίδα revenge porn, ενώ μια 15χρονη μαθήτρια στα Τρίκαλα έφτασε στα πρόθυρα της αυτοκτονίας, όταν ο 20χρονος φίλος της μοίρασε στην… παρέα του μέσω Instagram ροζ βίντεο στο οποίο πρωταγωνιστούσε. «Προσπαθούμε να πούμε στο παιδί που έχει πέσει θύμα εκδικητικής πορνογραφίας πως ό,τι έχει συμβεί πρέπει να το πει και όχι να το υποστεί», δηλώνει στον Ελεύθερο Τύπο της Κυριακής ο ψυχολόγος της Διεύθυνσης Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος Γιώργος Νάκος, που διαχειρίζεται καθημερινά ανήλικα θύματα τέτοιων υποθέσεων.
Ανώνυμοι δράστες
«…Ανταλλάσσω πληρωμένο με πληρωμένο», «ανταλλαγή έχω αρκετές με υλικό», «για Θεσσαλονίκη πού μπορώ να βρω τον κωδικό;». Τα παραπάνω είναι μερικά μόνο από τα αηδιαστικά μηνύματα που ανταλλάσσουν επισκέπτες της παγκόσμιας πλατφόρμας chatpic.org. Πρόκειται για μια από τις βασικές ιστοσελίδες εκδικητικής πορνογραφίας, που αν και δεν είναι πλέον προσβάσιμη στη χώρα μας, συνεχίζει να κρύβει όπως αποδείχθηκε στα «άδυτά» της πορνογραφικό υλικό ενηλίκων και ανηλίκων από την Ελλάδα. Η Διεύθυνση Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος πέρασε λίγες μέρες πριν χειροπέδες σε έναν 23χρονο φοιτητή στη Θεσσαλονίκη, που αποδείχτηκε ότι μοίραζε ευαίσθητες φωτογραφίες και βίντεο μέσω λογαριασμού cloud στη συγκεκριμένη ιστοσελίδα. Οι αρχές έφτασαν στα ίχνη του έπειτα από καταγγελίες, που έκαναν λόγο για μεγάλο όγκο υλικού εκδικητικής πορνογραφίας το οποίο διαμοιραζόταν σε ιστοσελίδες και μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Τέσσερα ανήλικα κορίτσια κλήθηκαν στη ΓΑΔΑ και σε κατάσταση σοκ επιβεβαίωσαν στις αρχές ότι ήταν εκείνες που απεικονίζονταν, σε ηλικία 15 ετών, στις γυμνές φωτογραφίες που είχαν εντοπίσει τα στελέχη της Δίωξης σε δωμάτιο επικοινωνίας του chatpic. Οπως είπαν στους αστυνομικούς, είχαν στείλει αυτές τις φωτογραφίες σε ερωτικές συνομιλίες που είχαν με φίλους τους μέσω social media. Για τη συγκεκριμένη υπόθεση σχηματίστηκε δικογραφία και για έναν 28χρονο.
«Λευκό» ποινικό μητρώο
Οι ανώνυμοι δράστες του Διαδικτύου έχουν συνήθως… «λευκό» ποινικό μητρώο και αποκτούν το ευαίσθητο υλικό με δύο τρόπους. Είτε στο πλαίσιο κάποιας διαδικτυακής συζήτησης ερωτικού περιεχομένου είτε μέσα από άλλες σελίδες ή social media. Σε καμία από τις περιπτώσεις τα θύματα δεν έχουν συναινέσει στον διαμοιρασμό του πορνογραφικού υλικού. «Δρουν με το σκεπτικό της εκδίκησης, του ελέγχου, του εκφοβισμού και του εξαναγκασμού. Αποσκοπούν σε χρηματικά ποσά, πληροφορίες, αλλά και στην απόκτηση επιπλέον υλικού», αναφέρει χαρακτηριστικά ο ψυχολόγος Γιώργος Νάκος, περιγράφοντας το προφίλ των δραστών. Σε περίπτωση που πρόκειται για πρώην σύντροφο ο εκβιασμός γίνεται λόγω απόρριψης. «Για να μειώσουν, να πληγώσουν, να εξευτελίσουν. Ετσι πιστεύουν ότι θα δικαιωθούν για τον χωρισμό», σημειώνει ο Γιώργος Νάκος.
«Είναι σημαντικό οι γονείς να συζητάνε και για τη διαδικτυακή ζωή του παιδιού τους, όχι μόνο πώς πέρασε στο σχολείο», αναφέρει στον Ελεύθερο Τύπο της Κυριακής ο ψυχολόγος της Διεύθυνσης Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος, τονίζοντας τη σημασία της οικογένειας στην πρόληψη υποθέσεων εκδικητικής πορνογραφίας ανηλίκων. Σε περίπτωση που το «κακό» έχει γίνει, «οι λεγόμενοι «παρατηρητές» (οικογένεια, φίλοι, σχολείο) πρέπει να προσέχουν να μη μοιράζονται, να μη δείχνουν ξανά το ευαίσθητο υλικό, γιατί έτσι επαναλαμβάνουν τον κύκλο θυματοποίησης».
Ο ψυχολόγος επισημαίνει ότι σε κάθε περίπτωση τα θύματα κάθε ηλικίας πρέπει να απευθύνονται στη Δίωξη Ηλεκτρονικού Εγκλήματος. «Κάθε περιστατικό είναι μοναδικό και το χειριζόμαστε έτσι. Εχουμε εκπαιδευμένο προσωπικό που διαχειρίζεται ατομικά το κάθε περιστατικό για να αποφεύγουμε δευτερογενή θυματοποίηση και κακοποίηση», αναφέρει χαρακτηριστικά ο Γιώργος Νάκος.
Τον πρώτο χρόνο της πανδημίας η Δίωξη Ηλεκτρονικού Εγκλήματος κατέγραφε σχεδόν 1 υπόθεση διαδικτυακού σεξουαλικού εξαναγκασμού και εκφοβισμού την ημέρα. Αντίστοιχα αποκαρδιωτικά ήταν τα νούμερα για τις υποθέσεις πορνογραφίας και σεξουαλικής εκμετάλλευσης ανηλίκων, που έφτασαν το ίδιο διάστημα τις 300. Οι αριθμοί δυστυχώς συνεχίζουν να παρουσιάζουν μια ελάχιστη αύξηση και το 2021, με το τηλεφωνικό κέντρο της Δίωξης να δέχεται διαρκώς καταγγελίες από γονείς για τα ανήλικα παιδιά τους.
Ιντερνετικό ξεγύμνωμα με όρους… μαστροπείας
Κωδικοποιημένο πορνογραφικό υλικό, ανταλλαγές ροζ βίντεο, ευαίσθητες φωτογραφίες με χρηματικό αντίτιμο. Η διαδικτυακή διαπόμπευση στις πλατφόρμες revenge porn λειτουργεί με όρους… μαστροπείας, με τους χρήστες να δρουν ανενόχλητοι με δικούς τους κανόνες, μοιράζοντας «κλεμμένα» προσωπικά δεδομένα με κάθε λογής τρόπο. Σε αρκετές περιπτώσεις το υλικό και οι πληροφορίες δίνονται επί πληρωμή, σε άλλες υπάρχουν κλειδωμένοι φάκελοι με τους χρήστες να ανταλλάσσουν κωδικούς, ενώ υπάρχει ακόμα και ειδική κατηγορία με φωτογραφίες, βίντεο και πληροφορίες να είναι διαθέσιμες για κατέβασμα ή προβολή για μόλις 15 λεπτά πριν τελικά εξαφανιστούν, σβήνοντας έτσι τα διαδικτυακά ίχνη.
«Ενιωσα αηδία»
«Πρόλαβα να δω τις δικές μου φωτογραφίες και τα ονόματα άλλων δυο κοριτσιών από τα πέντε που υπήρχαν. Πηγαίναμε στο ίδιο σχολείο και τις ειδοποίησα αργότερα. Θύμωσα πάρα πολύ, ένιωσα μια απίστευτη αηδία γιατί είδα τι συμβαίνει εκεί μέσα, τι έγραφαν και τι ανέβαζαν». Τα παραπάνω περιέγραψε λίγους μήνες πριν η Σοφία Α., μιλώντας στην ιστοσελίδα koutipandoras.gr. Τον περασμένο Μάιο κίνησε τις διαδικασίες για την πρώτη μήνυση σε βάρος της ιστοσελίδας chatpic.org., όταν εντόπισε στην πλατφόρμα ευαίσθητες φωτογραφίες της, που είχε στείλει όταν ήταν 24 ετών σε ερωτική επικοινωνία με φίλο της. Η εκδίκαση της υπόθεσης δεν αναμένεται πριν από την άνοιξη του 2022, στο μεσοδιάστημα όμως η ιστοσελίδα, συνεχίζει να καταστρέφει τις ζωές αρκετών γυναικών, παρά το γεγονός ότι εδώ και μερικούς μήνες είναι τυπικά αποκλεισμένη στους Ελληνες χρήστες του Διαδικτύου.
Η δικηγόρος Αντωνία Λεγάκη, που έχει αναλάβει την εκπροσώπηση της Σοφίας, επισημαίνει μιλώντας στον Ελεύθερο Τύπο της Κυριακής, τη σημασία που έχει η συγκεκριμένη υπόθεση, αναφέροντας χαρακτηριστικά: «Είναι σημαντική ιστορία, έχει αυτοκτονήσει κόσμος και στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Ακόμα και παιδί 15 ετών. Εχουμε την έγνοια να προσέχουμε άτομα για να μην κάνουν κακό στον εαυτό τους».
«Η κόρη μου ήθελε να βγει στον δρόμο και να την πατήσουν τα αμάξια…»
«Το βίντεο δείχνει την κόρη μου να κάνει… πράξη. Εφτασε στα χέρια μου. Το μοίρασε σε όλα τα παιδιά…». Με αυτά τα λόγια, η μητέρα μίας 15χρονης μαθήτριας στα Τρίκαλα καταγγέλλει σε τοπικό ραδιόφωνο τη διαδικτυακή διαπόμπευση της κόρης της με ερωτικό βίντεο από τον 20χρονο φίλο της. «Ηθελε να αυτοκτονήσει, ήθελε να βγει στον δρόμο να την πατήσουν τα αμάξια. Εχει κλειστεί μέσα στο σπίτι και δεν πάει σχολείο», ανέφερε σε κατάσταση σοκ η μητέρα, μιλώντας στον σταθμό «Ζυγός fm».
Σύμφωνα με τη μητέρα του κοριτσιού, ο 20χρονος είχε τραβήξει το βίντεο 24 δευτερολέπτων τον περασμένο Μάιο, εν αγνοία της 15χρονης. Τον Οκτώβριο άρχισε να το μοιράζει με μηνύματα σε φίλους του μέσω Instagram, μέχρι που τελικά έφτασε ακόμα και στα χέρια της οικογένειας.
«Η μοναδική επιθυμία της οικογένειας της ανήλικης που βρήκε το σθένος δημόσια να γνωστοποιήσει την τραγωδία που βιώνει, είναι να συμβάλει στην ενημέρωση, στο σπάσιμο της σιωπής των θυμάτων και στην προστασία μελλοντικών θυμάτων», δηλώνει στον Ελεύθερο Τύπο της Κυριακής ο δικηγόρος της οικογένειας, Δημήτρης Σαμαρτζής. Οι γονείς του κοριτσιού απηύθυναν έκκληση στον νεαρό να αποσύρει το βίντεο, εισέπραξαν όμως όπως λένε ύβρεις και έτσι αποφάσισαν να απευθυνθούν στην αστυνομία, που ερευνά την καταγγελία.