Χωρίς περαιτέρω παράταση αναμένεται να εκπνεύσει η προθεσμία που λήγει την ερχόμενη Δευτέρα 8 Οκτωβρίου και προβλέπει έκπτωση 20% επί του προστίμου για όσους υπαχθούν στο νόμο 4495/2017 για τα αυθαίρετα.
Εναλλακτικά, όσοι πολίτες δεν καταφέρουν να καταβάλουν το παράβολο μέχρι τη Δευτέρα που λήγει η πρώτη φάση, μπορούν να επωφεληθούν από το μειωμένο κατά 10% πρόστιμο που προβλέπεται σε δεύτερο χρόνο για όσους προχωρήσουν τις διαδικασίες τακτοποίησης έως τις 8/4/2019.
Επιπλέον, προβλέπεται περαιτέρω μείωση προστίμου κατά 10%, όταν ο αιτών υποβάλλει μελέτη στατικής επάρκειας, ενώ αντιθέτως, το πρόστιμο αυξάνεται κατά 10%, εφόσον η αυθαίρετη κατασκευή ή χρήση βρίσκεται σε περιοχές προστασίας για τις οποίες έχουν εκδοθεί και ισχύουν Προεδρικά Διατάγματα καθορισμού όρων δόμησης. Την ίδια ώρα, πάντως, τα στοιχεία του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας αποδεικνύουν το μέγεθος των αυθαιρέτων στη χώρα, αφού ο αριθμός τους ξεπερνά το 1 εκατ. σε όλη την επικράτεια, με τα έσοδα μέχρι στιγμής από όσα μπουν σε καθεστώς τακτοποίησης να είναι περισσότερα από 2,17 δισ. ευρώ.
Στο μεταξύ, παραμένει θολό τοπίο τι γίνεται με το νόμο για τις οικιστικές πυκνώσεις, δηλαδή τους αυθαίρετους οικισμούς μέσα στα δάση, αφού το υπουργείο Περιβάλλοντος δεν έχει καταθέσει ακόμα το σχέδιο με τις αλλαγές που σχεδιάζει.
Σημειώνεται ότι το υπουργείο Περιβάλλοντος είχε παρατείνει κατά έξι μήνες όλες τις προθεσμίες υποβολής δήλωσης αυθαιρέτου.
Αναλυτικότερα, οι ημερομηνίες υπαγωγής αυθαίρετων κατασκευών ορίζονται ως εξής:
* υπαγωγή έως 8/10/2018, με μείωση του ενιαίου ειδικού προστίμου κατά 20% (λήγει την προσεχή Δευτέρα),
* υπαγωγή από 9/10/2018 έως 8/4/2019, με μείωση του ενιαίου ειδικού προστίμου κατά 10%,
* υπαγωγή από 9/4/2018 έως 8/10/2019 με αύξηση του ενιαίου ειδικού προστίμου κατά 10%,
* υπαγωγή μετά τις 9/10/2019 με αύξηση του ειδικού ενιαίου προστίμου κατά 20%.
Υπενθυμίζεται πως τα αυθαίρετα προ του 1955 δεν θεωρούνται αυθαίρετα, δεν τους επιβάλλονται πρόστιμα νομιμοποίησης και επιτρέπεται η μεταβίβασή τους. Το ίδιο ισχύει και για παλαιά αυθαίρετα που έχουν εξαιρεθεί από την κατεδάφιση με τους αντίστοιχους νόμους του 1977, του 1983, του 1985 και του 2005. Τα αυθαίρετα 1955-1975 νομιμοποιούνται με την καταβολή παραβόλου 250 ευρώ, χωρίς την πληρωμή προστίμου. Τα αυθαίρετα 1975-1982 νομιμοποιούνται με την πληρωμή παραβόλου και του 15% του προστίμου.
Τα αυθαίρετα από 1ης.1.1983 έως 1η.1.1993 νομιμοποιούνται με την πληρωμή παραβόλου και του 60% του προστίμου, ενώ για αυθαίρετες κατασκευές και αυθαίρετη αλλαγή χρήσης από 1ης.1.1993 έως 31.12.2003 καταβάλλεται ποσοστό 80% του ενιαίου ειδικού προστίμου. Από 1ης.1.2004 έως 28.7.2011 καταβάλλεται το παράβολο και το 100% του προστίμου. Για τα αυθαίρετα με παρανομίες άνω του 40%, η οριστική εξαίρεση από την κατεδάφιση θα γίνει με επιπλέον αγορά συντελεστή, όταν ετοιμαστεί το σχετικό ηλεκτρονικό σύστημα.
Σημειώνεται ότι η ισχύουσα νομοθετική ρύθμιση προβλέπει μειωμένο κόστος παραβόλου με εξαίρεση τις πολύ μεγάλες ιδιοκτησίες, το οποίο θα ξεκινά από τα 250 ευρώ, αλλά και πληρωμή των προστίμων σε 100 μηνιαίες δόσεις. Παράλληλα, δίνει τη δυνατότητα συμψηφισμού του 50% των προστίμων για αυθαίρετα στα οποία θα γίνουν εργασίες ενεργειακής αναβάθμισης και στατικής επάρκειας.
Παράβολα προστίμων
α) 250 ευρώ για αυθαίρετη κατασκευή/χρήση μέχρι 100 τ.μ.
β) 500 ευρώ για κτίριο/χρήση άνω των 100 τ.μ. και μέχρι 500 τ.μ.
γ) 1.000 ευρώ για κτίριο/χρήση άνω των 500 τ.μ. και μέχρι 2.000 τ.μ.
δ) 4.000 ευρώ για κτίριο/χρήση άνω των 2.000 τ.μ. και μέχρι 5.000 τ.μ.
ε) 10.000 ευρώ για κτίριο/χρήση μεγαλύτερα των 5.000 τ.μ.
ΤΕΕ
Σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία αυθαιρέτων από το πληροφοριακό σύστημα του ΤΕΕ, έως το τέλος Σεπτεμβρίου 2018 έχουν ξεκινήσει τις διαδικασίες υπαγωγής στις ρυθμίσεις νομιμοποίησης 1.073.305 ακίνητα, εκ των οποίων σε φάση οριστικής υπαγωγής βρίσκονται 511.087 φάκελοι ενώ έχουν περαιωθεί οι διαδικασίες για 16.125 ακίνητα.
Σημειώνεται ότι οι δηλώσεις «Σε επεξεργασία» δεν έχουν υποβληθεί ακόμα και δεν έχουν προκύψει για αυτές οι αντίστοιχες εντολές πληρωμής παραβόλου και ειδικού προστίμου. Εκ της διαφοράς, οι δηλώσεις για τις οποίες έχει υποβληθεί παράβολο είναι συνολικά (και για τους τρεις νόμους) 968.511, εκ των οποίων 165.872 βρίσκονται σε αρχική υποβολή. Παράλληλα, έχουν εκδοθεί συνολικά 1.649.589 βεβαιώσεις μεταβίβασης για ακίνητα από το πληροφοριακό σύστημα του ΤΕΕ.
Τα έσοδα από τις δηλώσεις αυθαιρέτων είναι (έως τις 30/9/2018) 2.171.158.671 ευρώ και αφορούν τις υπαγωγές στους τρεις τελευταίους νόμους 4014/2011, 4178/2013 και 4495/2017. Ειδικότερα, για το νόμο 4014/2011 τα έσοδα ήταν 1.002.086.354 ευρώ, για το ν. 4178/2013 τα έσοδα ανέρχονται σε 1.036.146.877 ευρώ και για τον τωρινό νόμο, τον 4495/2017, φτάνουν τα 132.925.441 ευρώ.
Από τα διαθέσιμα δεδομένα των δηλώσεων στο πληροφοριακό σύστημα, σύμφωνα με το ΤΕΕ, παρατηρούνται οι εξής τάσεις που φαίνεται να παραμένουν σχετικά σταθερές τα τελευταία χρόνια και με τους τρεις νόμους:
– Σχετική επιτάχυνση δηλώσεων και πληρωμών σε περιόδους λήξης προθεσμιών αλλά και κάμψη σε περιόδους που επηρεάζονται από διάφορες εξελίξεις όπως περιορισμοί στην κίνηση κεφαλαίων, συζητήσεις νέων ρυθμίσεων κ.λπ.
– Το 25% αφορά ακίνητα χωρίς καμία οικοδομική άδεια και το 75% αυθαιρεσίες σε κτίσματα με οικοδομική άδεια. Λόγω της πρόβλεψης του νόμου να επιβαρύνονται όσα αυθαίρετα δεν έχουν καμία προηγούμενη έκδοση αδείας, τα αντίστοιχα ποσοστά επιβαρύνουν περισσότερο τις αντίστοιχες δηλώσεις, οπότε σε κτίσματα χωρίς οικοδομική άδεια αντιστοιχεί το 28% των προστίμων, ενώ σε κτίσματα με οικοδομική άδεια το 72% των προστίμων, περίπου.
– Από το σύνολο των στοιχείων προκύπτει ότι 3 στις 10 δηλώσεις αφορούν ακίνητα εκτός σχεδίου και 7 στις 10 δηλώσεις ακίνητα εντός σχεδίου. Λόγω της πρόβλεψης του νόμου, τα πρόστιμα σε εκτός σχεδίου είναι σημαντικά υψηλότερα, οπότε στην κατανομή των προστίμων παρουσιάζεται η εικόνα το μισό περίπου του συνολικού ύψους των προστίμων να αφορά ακίνητα εκτός σχεδίου και το άλλο μισό των προστίμων να αφορά ακίνητα εντός σχεδίου.
«Οι νόμοι αυθαιρέτων -4178 και 4495- έδωσαν διέξοδο τακτοποίησης σε όλες σχεδόν τις αυθαίρετες κατασκευές και ως εκ τούτου η ένταξη ενός κτίσματος αποτελεί ευκαιρία οριστικής λύσης για τους πολίτες ώστε να αποκτήσουν αδέσμευτη χρήση των ακινήτων τους και να μην επαπειλούνται με την υποβολή δυσβάστακτων προστίμων», σημειώνει ο πρόεδρος του ΤΕΕ Γιώργος Στασινός, προσθέτοντας ότι «το ΤΕΕ και οι μηχανικοί κάνουν τη δουλειά τους για να γυρίσει η χώρα σελίδα στο θέμα των αυθαιρέτων και της οικοδομής γενικότερα».
ΟΙΚΙΣΤΙΚΕΣ ΠΥΚΝΩΣΕΙΣ
Διαρκής παράταση στην κατάθεση του νόμου
Θολό τοπίο παραμένει ακόμα και σήμερα το ζήτημα των οικιστικών πυκνώσεων, αφού το υπουργείο Περιβάλλοντος δεν έχει καταθέσει το σχετικό νόμο, ο οποίος λαμβάνει συνεχώς παρατάσεις. Το ΥΠΕΝ από πλευράς του διεμήνυσε ότι θα κατατεθεί μέχρι το τέλος Σεπτέμβρη και οι διατάξεις που είχαν δει το φως της δημοσιότητας θα είναι τελείως διαφορετικές με αυτό που τελικά θα παρουσιάσουν. Ωστόσο, βγήκε για μια ακόμα φορά εκτός προγραμματισμού και έχοντας ως δεδομένο ότι η 17μελής επιτροπή που έφτιαξε το προσχέδιο δεν έχει συναντηθεί από τον Ιούλιο, παραμένει ερώτημα πώς και με ποιον τρόπο θα τεθεί σε εφαρμογή. Υπενθυμίζεται ότι το υπουργείο έλαβε μία ακόμη παράταση για την εκδίκαση του νόμου Τσιρώνη από το Συμβούλιο της Επικράτειας και λήγει στις αρχές Οκτώβρη.
Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου