Προκειμένου να εξασφαλιστούν οι κατάλληλες συνθήκες υγιεινής και ασφάλειας των δημοσίων υπαλλήλων, που ανήκουν σε ομάδες αυξημένου κινδύνου, σύμφωνα με την από 17-08-2020 εγκύκλιο του Υπουργείου Εσωτερικών, αναγνωρίζεται στους ενδιαφερομένους το δικαίωμα να αιτηθούν να παρέχουν υπηρεσίες back office, δηλαδή σε χώρο που να μην έρχονται σε επαφή με το κοινό ή με τους λοιπούς εργαζομένους.
Εφόσον δεν είναι εφικτή η απασχόλησή τους με αυτή τη μορφή, είτε λόγω του αντικειμένου και της φύσης των παρεχόμενων υπηρεσιών τους, είτε εξαιτίας της αδυναμίας να εξασφαλιστεί η ικανή και η απαιτούμενη απόσταση μεταξύ των εργαζομένων, οι ενδιαφερόμενοι υπάλληλοι, που εμπίπτουν στις ευπαθείς ομάδες δικαιούνται να αιτηθούν ειδική άδεια απουσίας.
Η ειδική άδεια απουσίας, η οποία σύμφωνα με την εγκύκλιο, αποτελεί τη δεύτερη επιλογή των υπαλλήλων, και μπορεί να χορηγηθεί σε αυτούς μόνο εφόσον δεν είναι δυνατή η απασχόλησή τους σε υπηρεσίες μη επαφής με το κοινό, δεν είναι κατ’ ακριβολογία άδεια.
Συγκεκριμένα, πρόκειται για τηλεργασία στον δημόσιο τομέα, κατά την οποία οι υπάλληλοι δεν θα προσέρχονται δικαιολογημένα στην υπηρεσία τους, πλην όμως θα παρέχουν εξ αποστάσεως τα καθήκοντά τους. Για τη χορήγηση της «ειδικής άδειας απουσίας», η εγκύκλιος θέτει και μια ακόμα παράμετρο, τον τρόπο μετάβασης των υπαλλήλων στην υπηρεσία τους.
Ειδικά, προβλέπεται ότι αν οι υπάλληλοι μεταβαίνουν στην υπηρεσία τους με δικό τους μεταφορικό μέσο ή πεζοί, και εφόσον πληρούνται τα μέτρα προστασίας της υγείας στον χώρο εργασίας, τότε δεν απαιτείται η χορήγηση της ειδικής άδειας απουσίας.
Καθίσταται σαφές ότι, το Υπουργείο Εσωτερικών θέτει κριτήρια χορήγησης της ανωτέρω άδειας – τηλεργασίας, η εξακρίβωση των οποίων είναι αρκετά δυσχερής, γεγονός που πιθανολογείται ότι θα παρεμποδίσει και θα επιβαρύνει την εφαρμογή του μέτρου.
Οι υπάλληλοι, που δικαιούνται υπό τις παραπάνω προϋποθέσεις και παραμέτρους να κάνουν χρήση της ειδικής άδειας απουσίας και οι οποίοι απουσιάζουν επί του παρόντος με άλλου είδους άδεια – κανονική, αναρρωτική, υπηρεσιακή κλπ-, η ειδική άδεια απουσίας θα χορηγηθεί μετά την λήξη των αδειών, των οποίων κάνουν χρήση τώρα προς διασφάλιση της συνέχειας και της εύρυθμης λειτουργίας των δημοσίων υπηρεσιών, δεδομένου ότι κάθε άδεια απουσίας του προσωπικού εγκρίνεται και χορηγείται βάσει των υπηρεσιακών αναγκών.
Αντίθετα, υπάλληλοι, οι οποίοι ανήκουν σε ομάδες αυξημένου κινδύνου αλλά δεν δύνανται λόγω της φύσης των καθηκόντων τους να παρέχουν εξ αποστάσεως εργασία, όπως για π.χ. προϊστάμενοι, βοηθητικό – τεχνικό προσωπικό κ.α., θα προσέρχονται στην υπηρεσία τους για παροχή αυτοπρόσωπης εργασίας διασφαλιζομένων σε κάθε περίπτωση των όρων υγείας και πρόληψης της διασποράς του κορωνοϊού.
Από την άλλη μεριά, οι υπάλληλοι, που έχουν λάβει την οδηγία από τον ΕΟΔΥ ή άλλον αρμόδιο δημόσιο φορέα να παραμείνουν σε κατ’ οίκον περιορισμό, απουσιάζουν δικαιολογημένα από την υπηρεσία τους και δικαιούνται να κάνουν χρήση της αναρρωτικής άδειας ειδικού σκοπού, η οποία είναι μετ’ αποδοχών. Η εν λόγω άδεια δεν θα αφαιρείται από τις δικαιούμενες αναρρωτικές άδειες του υπαλλήλου ούτε προβλέπεται η υποχρέωση παραπομπής στις αρμόδιες υγειονομικές επιτροπές.
Οι υπάλληλοι για τη δικαιολόγηση της απουσίας τους καταθέτουν με κάθε πρόσφορο τρόπο αμελλητί ή σε εύλογο χρόνο αμέσως μετά την επάνοδό του στην Υπηρεσία υπεύθυνη δήλωση, από το περιεχόμενο της οποίας θα πρέπει να προκύπτουν αδιαμφισβήτητα εκείνα τα στοιχεία (ιδίως αρμόδιος φορέας και ποιος έδωσε την οδηγία, πότε, για ποιο λόγο), τα οποία δύναται να ελεγχθούν από το Αρχείο άλλων δημοσίων υπηρεσιών, κατά τα ειδικώς προβλεπόμενα στις διατάξεις του ν. 1599/1986, και να προσδιορίζεται το ακριβές χρονικό διάστημα, για το οποίο δόθηκε η οδηγία για τη θέση σε περιορισμό.
Οι ανωτέρω υπάλληλοι, εφόσον το αντικείμενο εργασίας τους το επιτρέπει, θα παρέχουν εξ΄ αποστάσεως τις υπηρεσίες τους με τη χρήση ηλεκτρονικών μέσων.
Τέλος, οι υπάλληλοι, που δεν ανήκουν οι ίδιοι σε ομάδες αυξημένου κινδύνου, αλλά ανήκουν σε αυτές άτομα του στενού οικογενειακού τους περιβάλλοντος μετά των οποίων συνοικούν, δεν δικαιούνται τη λήψη των ανωτέρω αδειών, ούτε έχει προβλεφθεί κάποια άλλη ειδική άδεια απουσίας για αυτούς.
Των Γιάννη Καρούζου, Δικηγόρου- Εργατολόγου και
Μαριάννας Κατσιάδα, Δικηγόρου- Δημοσιολόγου*.