Στη Βουλή και στον πρόεδρο του Σώματος, Νίκο Βούτση, κατέθεσε τον νέο κρατικό προϋπολογισμό του 2016, ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος.
Για άλλη μια χρονιά (αλλά αυτή τη φορά πρόκειται για τον πρώτο «αριστερό» προϋπολογισμό) έρχονται μέτρα - σοκ καθώς προβλέπονται «παρεμβάσεις» ύψους 5,7 δισ. ευρώ.
Από αυτά, τα 3,2 δισ. ευρώ είναι νέα μέτρα, ενώ το 1,5 δισ. θα εισπραχθεί από μέτρα που ψηφίστηκαν ή θα ψηφιστούν μέσα στο 2015. Η νέα φορολογική λαίλαπα θα πλήξει μισθωτούς, συνταξιούχους, αγρότες, ιδιοκτήτες ακινήτων, ελεύθερους επαγγελματίες.
Αξίζει να σημειωθεί ότι 2,5 δισ. ευρώ εκτιμάται ότι θα προέλθουν από περιοριστικά μέτρα λιτότητας και «μαχαίρι» στις κρατικές δαπάνες. Στο στόχαστρο μπαίνουν 716 φοροαπαλλαγές, κάτι που σημαίνει ότι θα υπάρξει περαιτέρω επιβάρυνση.
Αιτία είναι η νέα εκτίμηση για την ύφεση του 2015. Έχει αναθεωρηθεί ριζικά και πλέον το ΥΠΟΙΚ εκτιμά ότι το 2015 δεν υπήρξε ύφεση.Στα αξιοσημείωτα είναι ότι τα μέτρα είναι κατά 500 εκατ. ευρώ μικρότερα από αυτό του προσχεδίου του Οκτωβρίου που είχε εκτιμηθεί στα 6,4 δισ. ευρώ.
Το υπουργείο σε ανακοίνωσή του επισημαίνει ότι "στο διάστημα που μεσολάβησε από την κατάθεση του προσχεδίου μέχρι το τελικό σχέδιο, υπήρξε μια σημαντική θετική εξέλιξη: η αναθεώρηση προς τα πάνω των προβλέψεων για την οικονομική μεγέθυνση των ετών 2015 και 2016".
Επίσης, εκτιμά μεταβολή του ΑΕΠ στο μηδέν για φέτος, αλλά και επιστροφή σε ύφεση το 2016 με μείωση του ΑΕΠ κατά 0,7% το οποίο θα φέρει πτώση στην κατανάλωση αλλά και σε επενδύσεις (σ.σ. στο προσχέδιο προβλεπόταν μείωση ΑΕΠ -2,3% το 2015 και το -1,3% το 2016).
Παρά την μηδενική ύφεση η πρόβλεψη για έσοδα οριακά βελτιώθηκε (από τα 53,3 δισ. ευρώ στο προσχέδιο στα 53,5 δισ. ευρώ στον τελικό Προϋπολογισμό) ενώ σχεδόν αμετάβλητη είναι η πρόβλεψη δαπανών στα 55,75 δισ. ευρώ. Καμία μεταβολή δεν υπήρξε και στις επενδυτικές δαπάνες που τοποθετούνται στα 6,75 δισ. ευρώ από 6,4 δισ. ευρώ φέτος.
Μεταξύ των βασικών στοιχείων του προϋπολογισμού πρέπει να σημειωθούν τα εξής:
Περικοπές στις συντάξεις: 538,5 εκατομμύρια θα εξοικονομηθούν από την αύξηση ορίων ηλικίας για πρόωρη σύνταξη (29 εκατομμύρια), κατάργηση της κατώτατης σύνταξης για τους κάτω των 67 ετών (16 εκατομμύρια) και ακόμα 470 εκατομμύρια προβλέπονται από την ασφαλιστική μεταρρύθμιση των συντάξεων που δίνουν όλα τα ταμεία.
- Αυξήσεις εισφορών: θα εισπραχθούν 1,112,6 δισ. επιπλέον, δηλαδή 712 εκατομμύρια μεγαλύτερη αύξηση από φέτος, με μέτρα όπως η εισφορά 6% στις κύριες και επικουρικές που επιβλήθηκε φέτος (περίπου 700 εκατομμύρια για το 2016), αλλά και από νέα μέτρα που θα «τρέξουν» το 2016, δηλαδή 102 εκατομμύρια από αύξηση της εισφοράς των αγροτων στον ΟΓΑ, 223 εκατομμύρια από τη μείωση των δικαιούχων του ΕΚΑΣ κλπ.
- Από το νέο μισθολόγιο των δημοσίων υπαλλήλων προβλέπεται εξοικονόμηση περίπου 25 εκατ. ευρώ.
Όπως ανακοίνωσε ο πρόεδρος της Βουλής, η επεξεργασία του νέου προϋπολογισμού θα ξεκινήσει στην Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων την ερχόμενη Τετάρτη 25 Νοεμβρίου και θα ολοκληρωθεί σε τέσσερεις συνεδριάσεις.
Στην Ολομέλεια της Βουλής, η συζήτηση του θα αρχίσει την 1η Δεκεμβρίου, ημέρα Τρίτη, και θα ολοκληρωθεί έπειτα από πέντε συνεδριάσεις με την ψήφισή του, τα μεσάνυχτα του Σαββάτου, ύστερα από ονομαστική ψηφοφορία.
Όπως αναφέρεται σε ανακοίνωση του υπουργείου Οικονομικών, όπως και στο προσχέδιο, η προσπάθεια της κυβέρνησης είναι να συνδυαστεί η δημοσιονομική υπευθυνότητα με την κοινωνική δικαιοσύνη και την ανακατανομή των βαρών.
Στο διάστημα που μεσολάβησε από την κατάθεση του προσχεδίου μέχρι το τελικό σχέδιο, υπήρξε μια σημαντική θετική εξέλιξη: η αναθεώρηση προς τα πάνω των προβλέψεων για την οικονομική μεγέθυνση των ετών 2015 και 2016. Με την αυστηρή έννοια, δεν υπήρξε ύφεση το 2015 αφού το ΑΕΠ έμεινε αμετάβλητο. Σε σχέση με την πρόβλεψη του προσχεδίου για ύφεση -2,3% το 2015 αυτό συνιστά εντυπωσιακή βελτίωση. Η ελληνική οικονομία άντεξε διαψεύδοντας τα σενάρια καταστροφής. Η βελτίωση των προβλέψεων για το 2016 είναι μικρότερη αλλά διόλου ασήμαντη. Από το -1,3% κατά τη σύνταξη του προσχεδίου βρίσκεται πλέον -0,7% με αρκετά συντηρητικές εκτιμήσεις. Αυτό έδωσε έναν μικρό δημοσιονομικό χώρο που επέτρεψε, μεταξύ άλλων, τα παρακάτω:
Τη μείωση του βάρους των δημοσιονομικών παρεμβάσεων κατά περίπου 500 εκατ. Η ετήσια απόδοση των μέτρων, από 6,2 δισ. στο προσχέδιο έπεσε στα 5,7 δισ. στο τελικό σχέδιο. Αυτό σημαίνει ότι το κράτος θα αποσπάσει 500 εκατ. λιγότερα από την ιδιωτική οικονομία.
Την αύξηση των πιστώσεων προς τα νοσοκομεία κατά άλλα 150 εκατ. πλέον των 150 εκατ. που είχαν εξασφαλιστεί από το προσχέδιο. Αυτό σημαίνει ότι τα νοσοκομεία θα χρηματοδοτηθούν με 300 εκατ. περισσότερα σε σχέση με τον περσινό προϋπολογισμό.
Την αύξηση των επιστροφών φόρων κατά 180 εκατ. περιορίζοντας τις ληξιπρόθεσμες οφειλές του κράτους προς τους πολίτες.
Επιπλέον, ο φετινός προϋπολογισμός περιλαμβάνει πρόβλεψη για έσοδα 150 εκατ. από την αναθεώρηση της φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων. Αποτελεί δέσμευση της κυβέρνησης ένα προοδευτικό φορολογικό σύστημα που θα εξασφαλίζει δικαιότερη κατανομή των βαρών. Η προσπάθεια αυτή έχει ήδη ξεκινήσει και θα ενταθεί στο επόμενο διάστημα.
Τέλος, δεν έχουν προϋπολογιστεί έσοδα από την πάταξη της φοροδιαφυγής, την αύξηση της εισπραξιμότητας, και παρόμοια «διαχειριστικά» μέτρα που είναι αδύνατο να ποσοτικοποιηθούν. Όποια επιπλέον έσοδα προκύψουν από τη βελτίωση της φορολογικής συμμόρφωσης, θα αποτελέσουν κέρδος για το σύνολο των πολιτών.
ΣΥΝΟΠΤΙΚΟ ΙΣΟΖΥΓΙΟ ΓΕΝΙΚΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ |
||||
Προϋπολογισμός |
Εκτίμηση |
Πρόβλεψη Προσχεδίου 2016 |
Πρόβλεψη |
|
Ι. Έσοδα (1+2) |
55.603 |
53.091 |
53.344 |
53.527 |
1. Καθαρά έσοδα τακτικού προϋπολογισμού |
50.871 |
48.618 |
49.462 |
49.107 |
2. Έσοδα ΠΔΕ |
4.732 |
4.473 |
3.882 |
4.420 |
ΙΙ. Δαπάνες (1+2) |
55.705 |
55.664 |
55.685 |
55.751 |
1. Δαπάνες τακτικού προϋπολογισμού |
49.305 |
49.264 |
48.935 |
49.001 |
α. Πρωτογενείς δαπάνες |
41.887 |
41.924 |
41.735 |
41.861 |
β. Εγγυήσεις σε Γενική Κυβέρνηση |
667 |
660 |
380 |
380 |
γ. Τόκοι |
5.900 |
5.830 |
5.930 |
5.930 |
δ. Ταμειακές Πληρωμές για εξοπλιστικές δαπάνες |
700 |
590 |
598 |
598 |
2. ΠΔΕ (α+β) |
6.400 |
6.400 |
6.750 |
6.750 |
α. Συγχρηματοδοτούμενο σκέλος |
5.700 |
5.700 |
6.000 |
6.000 |
β. Εθνικό σκέλος |
700 |
700 |
750 |
750 |
ΙΙΙ. Ταμειακό Ισοζύγιο Κρατικού Προϋπολογισμού |
-103 |
-2.573 |
-2.340 |
-2.224 |
ΙΙΙ.α. Ταμειακό Πρωτογενές αποτέλεσμα Κρατικού Προϋπολογισμού (ΙΙΙ-γ) |
5.797 |
3.257 |
3.590 |
3.706 |
Εθνικολογιστικές προσαρμογές κεντρικής διοίκησης |
-3.285 |
-3.412 |
-2.314 |
-2.846 |
Πρωτογενές αποτέλεσμα Κρατικού Προϋπολογισμού κατά ESA |
4.512 |
965 |
2.346 |
1.860 |
Ισοζύγιο Κρατικού Προϋπολογισμού κατά ESA |
-3.388 |
-5.985 |
-4.654 |
-5.070 |
Ισοζύγιο Νομικών Προσώπων πλην ΔΕΚΟ |
1.374 |
355 |
1.092 |
1.105 |
Ισοζύγιο επαναταξινομημένων ΔΕΚΟ |
853 |
649 |
554 |
545 |
Ισοζύγιο Νοσοκομείων - ΠΕΔΥ κατά ESA |
588 |
344 |
406 |
455 |
Ισοζύγιο ΟΤΑ κατά ESA |
863 |
241 |
300 |
315 |
Ισοζύγιο ΟKΑ εκτός Νοσοκομείων κατά ESA |
-750 |
-1.221 |
-1.675 |
-1.044 |
Ισοζύγιο Γενικής κυβέρνησης κατά ESA |
-459 |
-5.618 |
-3.977 |
-3.695 |
% ΑΕΠ |
-0,2% |
-3,2% |
-2,3% |
-2,1% |
Τόκοι Γενικής Κυβέρνησης |
7.867 |
6.904 |
6.919 |
6.821 |
Πρωτογενές αποτέλεσμα Γενικής κυβέρνησης κατά ESA |
7.408 |
1.286 |
2.942 |
3.126 |
% ΑΕΠ |
4,0% |
0,7% |
1,7% |
1,8% |
Προσαρμογές Σύμβασης Οικονομικής Συμφωνίας |
-1.812 |
-1.636 |
-2.048 |
-2.207 |
Πρωτογενές αποτέλεσμα Γενικής κυβέρνησης σύμφωνα με τη μεθοδολογία της Σύμβασης Οικονομικής Συμφωνίας |
5.595 |
-349 |
894 |
919 |
% ΑΕΠ |
3,03% |
-0,20% |
0,52% |
0,53% |
Στόχος Σύμβασης Οικονομικής Συμφωνίας |
5.546 |
-439 |
867 |
872 |
% ΑΕΠ |
3,00% |
-0,25% |
0,50% |
0,50% |
Δημοσιονομικό Πλεόνασμα (+) ή Κενό (-) Σύμβασης Οικονομικής Συμφωνίας |
49 |
90 |
27 |
47 |
ΑΕΠ |
184.870 |
175.658 |
173.365 |
174.438 |
ΣΥΝΟΠΤΙΚΟΣ ΠΙΝΑΚΑΣ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΩΝ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΩΝ |
||
2015 |
2016 |
|
Σύνολο Παρεμβάσεων |
1.541 |
5.733 |
Σύνολο Παρεμβάσεων στο σκέλος των Δαπανών |
535 |
2.532 |
Συντάξεις Δημοσίου |
188 |
|
Εξορθολογισμός χορήγησης επιδόματος θέρμανσης με μείωση της σχετικής δαπάνης κατά 50% |
105 |
|
Μείωση αμυντικών και λοιπών καταναλωτικού και λειτουργικού χαρακτήρα δαπανών του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας |
100 |
500 |
Συντάξεις Οργανισμών Κοινωνικής Ασφάλισης |
22 |
538 |
Εισφορές και Λοιπές Παροχές Οργανισμών Κοινωνικής Ασφάλισης |
403 |
1.113 |
Λοιπές Παρεμβάσεις |
89 |
|
Σύνολο Παρεμβάσεων στο σκέλος των Εσόδων |
1.006 |
3.201 |
Αναμόρφωση Κώδικα Φ.Π.Α. |
427 |
1.310 |
Αναμόρφωση συντελεστών στην ειδική εισφορά αλληλεγγύης |
63 |
377 |
Αύξηση συντελεστών στο φόρο πολυτελούς διαβίωσης |
32 |
32 |
Αύξηση συντελεστών στο φόρο εισοδήματος νομικών προσώπων |
150 |
|
Αύξηση συντελεστών στο φόρο ασφαλίστρων |
36 |
90 |
Κατάργηση απαλλαγών πληρωμής ΕΝΦΙΑ |
19 |
20 |
Αύξηση της προκαταβολής φόρου εισοδήματος στα νομικά πρόσωπα |
283 |
157 |
Αύξηση της προκαταβολής φόρου εισοδήματος στους ελεύθερους επαγγελματίες |
114 |
|
Αύξηση της προκαταβολής φόρου εισοδήματος στους αγρότες |
36 |
79 |
Παροχή κινήτρων για την αντιμετώπιση της αποχής από τον περιοδικό τεχνικό έλεγχο οχημάτων από τα Κ.Τ.Ε.Ο. |
15 |
56 |
Κατάργηση επιστροφής του ΕΦΚ στο πετρέλαιο για αγροτική χρήση |
13 |
|
Ενεργοποίηση φορολόγησης επί των τηλεοπτικών διαφημίσεων |
31 |
41 |
Παροχή κινήτρων για την αντιμετώπιση του φαινομένου των ανασφάλιστων οχημάτων |
40 |
5 |
Αύξηση των συντελεστών φορολόγησης εισοδήματος από ενοίκια |
142 |
|
Επέκταση της συμμετοχής του Ελληνικού Δημοσίου στο 30% των κερδών από παιχνιδομηχανές (VLT's) |
100 |
|
Αύξηση συντελεστών φόρου εισοδήματος στους αγρότες |
32 |
|
Αναμόρφωση Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος |
150 |
|
Επιβολή ειδικού τέλους, ανά στήλη, κάθε παιγνίου του ΟΠΑΠ |
20 |
210 |
Λοιπές παρεμβάσεις |
4 |
123 |