Κρίσιμες μεταρρυθμίσεις, που έχουν ξεκινήσει αλλά δείχνουν να καθυστερούν και άλλες οι οποίες αναβάλλονται συνεχώς, ζητούν επιτακτικά πλέον η αγορά, η Τράπεζα της Ελλάδος, οι επίσημοι πιστωτές και οι οίκοι αξιολόγησης, ώστε η Ελλάδα να συνεχίσει να αναπτύσσεται και τα επόμενα χρόνια.

Ο πρωθυπουργός, κ. Κυριάκος Μητσοτάκης, μετά τις ευρωεκλογές της προηγούμενης Κυριακής με την τεράστια αποχή που άγγιξε το 60% και τα μηνύματα της κάλπης περισσότερο προς την κυβέρνηση αλλά και προς την αντιπολίτευση, καλείται να αποδείξει ότι έχει καταλάβει την ανάγκη επιτάχυνσης των αλλαγών. Ο ίδιος δήλωσε ότι προτίθεται να προωθήσει άμεσα τις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις. Οι αλλαγές αφορούν την επίλυση των χρόνιων προβλημάτων που απασχολούν τις επιχειρήσεις, κρατώντας χαμηλά το δυνητικό ΑΕΠ, παρά τις επιμέρους προσπάθειες που γίνονται.

Το στοίχημα της επόμενης μέρας είναι η Ελλάδα να αλλάξει στο μέλλον το παραγωγικό της μοντέλο και η οικονομία να παράγει περισσότερα από ό,τι καταναλώνει, μηδενίζοντας αρχικά και στη συνέχεια μετατρέποντας σε πλεόνασμα το σημερινό έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών, που θα φτάσει και φέτος κοντά στο 6% του ΑΕΠ. 

Οι 9 μεταρρυθμίσεις 

Οι 9 μεταρρυθμίσεις που ζητά άμεσα η αγορά από όλους τους κλάδους για να προχωρήσει σε επενδύσεις, νέες θέσεις εργασίας και αύξηση των εισοδημάτων είναι:

1. Η περαιτέρω μείωση των ασφαλιστικών εισφορών. Η λεγόμενη φορολογική επιβάρυνση της εργασίας, παρά τη μείωση κατά 4,6% από το 2019, παραμένει πολύ υψηλή. Πάγιο αίτημα του ΣΕΒ αλλά και των επαγγελματικών οργανώσεων μικρομεσαίων επιχειρήσεων είναι η μείωση των ασφαλιστικών εισφορών. Όπως επισημαίνει η έκθεση του ΟΟΣΑ, στην Ελλάδα οι επιβαρύνσεις για τις οικογένειες με παιδιά συνεχίζουν να βρίσκονται πολύ πάνω από τον μέσο όρο των χωρών του ΟΟΣΑ και ανέρχονται στο 37,5%, έναντι 29,5%. Τούτο παρά τη μείωση κατά 4,6% των ασφαλιστικών εισφορών την περίοδο 2019-2023. Ο πρωθυπουργός σε δηλώσεις του έχει τονίσει ότι είναι από τις επιβαρύνσεις που θα πρέπει να μειωθούν περαιτέρω. Στην κατεύθυνση αυτή, μπορεί τελικά να δούμε μεγαλύτερες μειώσεις εισφορών από το 0,5% για το 2025 και το 0,5% για το 2027, που έχουν ήδη δρομολογηθεί. 

2. Η επιτάχυνση απονομής Δικαιοσύνης. Είναι πια ευρέως γνωστό ότι η ελληνική Δικαιοσύνη πάσχει τόσο σε ό,τι αφορά τον χρόνο όσο και τις διαδικασίες επίλυσης διαφορών, που διαρκούν κατά μέσο όρο περίπου 4 χρόνια μέχρι να ολοκληρωθούν. Η έκθεση "Doing Business" της Παγκόσμιας Τράπεζας κατεβάζει την Ελλάδα 10 θέσεις χαμηλότερα στην κατάταξη της ελκυστικότητας της χώρας ως επενδυτικού προορισμού λόγω της μεγάλης καθυστέρησης απονομής Δικαιοσύνης. Ε.Ε., ΔΝΤ αλλά και οίκοι αξιολόγησης θεωρούν τη Δικαιοσύνη ένα από τα μεγάλα εμπόδια προσέλκυσης νέων επενδύσεων. Η επιχειρηματική κοινότητα παραπονιέται συχνά-πυκνά για το θέμα. Για όλους αυτούς τους λόγους η σχετική μεταρρύθμιση, που υλοποιείται μέσω του ΤΑΑ με κονδύλια 520 εκατ. ευρώ, θα πρέπει να τελειώσει το αργότερο μέχρι τις αρχές του 2025. 

3. Ομαλοποίηση της χρηματοδότησης της οικονομίας με τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Η χρηματοδότηση της οικονομίας από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας έχει προβλήματα, η Ελλάδα έχει εισπράξει έως τώρα 14,9 δισ. ευρώ, από τα οποία 7,6 δισ. ευρώ είναι επιχορηγήσεις και 7,3 δισ. δάνεια. Από τις επιχορηγήσεις, έχουν γίνει δαπάνες για την οικονομία 5,69 δισ. ευρώ. Ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, κ. Γιάννης Στουρνάρας, έχει επισημάνει πολλές φορές το πρόβλημα με την εκταμίευση του Ταμείου Ανάκαμψης. Την ίδια ώρα, το 2023 δεν πληρώθηκαν λόγω εκλογών περίπου 1 δισ. επενδύσεις που ΤΑΑ που βρίσκονταν σε εξέλιξη. Η λύση είναι καλύτερος συντονισμός και επιτάχυνση των πληρωμών. 

4. Κτηματολόγιο - πολεοδομικά σχέδια. Τεράστιο πρόβλημα για απολύτως απαραίτητες παραγωγικές επενδύσεις (greenfield investments) είναι η έλλειψη ακόμα ενός ολοκληρωμένου Κτηματολογίου, που αποτέλεσε τη μεταρρύθμιση - "γεφύρι της Άρτας" για το Ελληνικό Δημόσιο από τη δεκαετία του ‘80 που ξεκίνησε. Το έργο αναμένεται να είναι λειτουργικό το 2025. Θα πρέπει επίσης να "ξεκολλήσει" και το θέμα με τα τοπικά πολεοδομικά σχέδια, που χρηματοδοτείται και από το ΤΑΑ από το 2021 και ακόμη δεν έχει ολοκληρωθεί. 

5. Μείωση του διοικητικού βάρους για τις επιχειρήσεις. Η γραφειοκρατία, η πολυνομία και ασυνεννοησία μεταξύ των δημοσίων αρχών κοστίζουν κάθε χρόνιο περίπου 10 δισ. στις επιχειρήσεις. Η ψηφιοποίηση του Δημοσίου με πόρους 2,8 δισ. ευρώ θα λύσει ένα μεγάλο μέρος του προβλήματος, αλλά η λειτουργικότητά του θα κριθεί σε βάθος χρόνου. 

6. Ενίσχυση του ανταγωνισμού. Η τόνωση του ανταγωνισμού σε τομείς όπως είναι οι τράπεζες, η ενέργεια, οι τηλεπικοινωνίες, η ιδιωτική υγεία αλλά και οι πολυεθνικές που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα είναι απαραίτητη. Και σε αυτό το θέμα η ΤτΕ έχει κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου. Πλέον το θέμα συμμερίζεται και ο πρωθυπουργός, αλλά θα πρέπει οι προσπάθειες να ξεκινήσουν άμεσα και να ολοκληρωθούν το ταχύτερο δυνατό. 

7. Προσαρμογή της αγοράς εργασίας. Η αύξηση των κενών θέσεων εργασίας κατά 117,2% το πρώτο τρίμηνο του 2024 σε σχέση με το ίδιο τρίμηνο του 2023 δείχνει ότι η αγορά εργασίας έχει πρόβλημα. Εστίαση, τουρισμός, γεωργία και κτηνοτροφία πάσχουν από έλλειψη εργατικών χεριών. Οι επαγγελματίες του χώρου παραπονούνται, ενώ η ανεργία δεν αναμένεται να μειωθεί πολύ κάτω από το 10%. Άμεση λύση η θέσπιση κινήτρων, η κινητοποίηση μέρους έστω των 3,1 εκατομμυρίων οικονομικά μη ενεργών πολιτών. 

8. Προσαρμογή ασφαλιστικού. Ακόμα ένα θέμα που αφορά τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα του χρέους είναι η συνεχής προσαρμογή του ασφαλιστικού προκειμένου να παραμείνει βιώσιμο. Η μετατροπή μεγαλύτερου τμήματος του συστήματος σε κεφαλαιοποιητικό μέσω επαγγελματικών ταμείων και η μεγαλύτερη εμπλοκή της ιδιωτικής ασφάλισης είναι αίτημα επαγγελματικών οργανώσεων αλλά και της ΤτΕ. 

9. Μείωση της φοροδιαφυγής. Η μείωση της φοροδιαφυγής θεωρείται από τις μεγάλες επιχειρήσεις (που έχουν μικρότερα περιθώρια φοροδιαφυγής) κομβικό σημείο για την αύξηση των εισοδημάτων και άρα και της δικής τους κατανάλωσης. Ωστόσο στελέχη της αγοράς επισημαίνουν ότι η πολυπλοκότητα που κυριαρχεί στις φορολογικές διαδικασίες δεν θα πρέπει να περάσει και στην ψηφιοποίηση των συναλλαγών με την εφορία. 

του Τάσου Δασόπουλου...  capital.gr