Διπλή ρουκέτα κατά της Ελλάδας εξαπέλυσαν οι «σκληροί» των δανειστών, δηλαδή η Κρ. Λαγκάρντ και ο Β. Σόιμπλε οι οποίοι προσγείωσαν τις προσδοκίες για άμεσο κλείσιμο της διαπραγμάτευσης.

Η επικεφαλής του ΔΝΤ είπε ότι έχουν πολλά ακόμη να γίνουν ενώ ο Γερμανός μέσω διαρροών προσχεδίου ζητά μέτρα 3 δισ. από την Αθήνα.

Συγκεκριμένα, σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε χθες το βράδυ στην Ουάσινγκτον η Κρ. Λαγκάρντ και πριν συναντηθεί εκτάκτως με τον Ευκ. Τσακαλώτο, δήλωσε ότι υπάρχει πολλή δουλειά ακόμα με την Ελλάδα,τονίζοντας ότι οι στόχοι και τα μέτρα που θα επιτευχθούν πρέπει να είναι βιώσιμοι.

Το κλίμα βάρυνε ξαφνικά γι' αυτό και ορίστηκε η συνάντηση τα μεσάνυχτα με τον κ. Τσακαλώτο.
Η κυρία Λαγκάρντ επανέλαβε ότι οι εκπρόσωποι του ΔΝΤ θα επιστρέψουν στην Αθήνα στις αρχές της ερχόμενης εβδομάδας προκειμένου να συνεχιστεί η αξιολόγηση του ελληνικού προγράμματος, χαμηλώνοντας παράλληλα τις προσδοκίες για άμεσο αποτέλεσμα. Υποστήριξε παρόλ' αυτά ότι η συνάντηση με την ελληνική αντιπροσωπία ήταν ιδιαίτερα παραγωγική.

Δν έκρυψε τη δυσαρέσκειά της για τις φραστικές επιθέσεις που δέχθηκε το Ταμείο από τον ίδιο τον πρωθυπουργό και μέλη της κυβέρνησης, ενώ σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο ερμηνεύτηκε στην Ελλάδα πρόσφατη συνέντευξη του Πολ Τόμσεν, υποστήριξε ότι εκείνος δεν υπερασπίστηκε τη λήψη νέων μέτρων, αλλά εξήγησε ότι για να επιτευχθεί ο στόχος του 3,5% στον οποίο επιμένουν οι Ευρωπαίοι, η χώρα θα πρέπει να υποστεί νέα μέτρα λιτότητας.

Σχετικά με το προσφυγικό ζήτημα είπε ότι για την αντιμετώπισή του θα πρέπει να χρησιμοποιηθούν «όλες οι δυνάμεις», υπογραμμίζοντας ότι δεν είναι ένα πρόβλημα που αφορά μόνο μία χώρα.

Σόιμπλε
Η γερμανική πλευρά διαρρέει ενα προσχέδιο που θα θέσει στο τραπέζι και σύμφωνα με το οποίο η Ελλάδα θα κληθεί να υπογράψει 3 δισ. επιπλεον μέτρα πέραν των 5 δισ. που εχει δεσμευτεί να υλοποιήσει.

Τα επιπλέον μέτρα 3 δισ. ευρώ θα είναι μέτρα «εν αναμονή», δηλαδή θα εφαρμοστούν μόνο στην περίπτωση που ο στόχος για 3.5 % πλεόνασμα με τα υφιστάμενα μετρα δεν επιτευχθούν, οπως εκτιμά το ΔΝΤ. Η πρόταση δηλαδή είναι ένας συμβιβασμός προκειμένου να πειστεί το ΔΝΤ να συμμετάσχει πλήρως και με χρηματοδότηση στο ελληνικό πρόγραμμα.

Στο τρίγωνο Αθήνας - Ουάσιγκτον - Άμστερνταμ κρίνονται χρέος και αξιολόγηση, σε ένα δεκαπενθήμερο-φωτιά για την ελληνική οικονομία.

Η κυβέρνηση ευελπιστεί πως ο «φάκελος Ελλάδα» θα έχει φύγει, με αίσιο τέλος στις διαπραγματεύσεις, από το τραπέζι των πιστωτών, το αργότερο έως το Πάσχα, με κεντρικό ορόσημο το άτυπο Eurogroup στις 22 Απριλίου.

Στο ενδιάμεσο μάλιστα, και εφόσον υπάρξει έως αύριο, κατάληξη των διαβουλεύσεων στην Αθήνα με επαρκή πρόοδο, στην Ουάσιγκτον, στις παρυφές της Εαρινής Συνόδου του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και της Παγκόσμιας Τράπεζας θα γίνει μια πρώτη συζήτηση για την αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους.
Έτσι, με βάση το καλό σενάριο, περίπου τρεισήμισι χρόνια από τα τέλη του 2012, όπου ο τότε υπουργός Οικονομικών Γ. Στουρνάρας είχε κλείσει τη συμφωνία με την Ευρώπη για επιπλέον ελάφρυνση του χρέους, υπό προϋποθέσεις, το ζήτημα θα συζητηθεί για πρώτη φορά, με προοπτική λύσης.

Όπως πάντως ξεκαθάρισε, εμμέσως, και η ίδια η Κριστίν Λαγκάρντ από το τραπέζι των συζητήσεων, πλέον από τη ρητορική απουσιάζει το «κούρεμα» στην ονομαστική αξία του χρέους. Κάτι που θα αποτελούσε ιδανική λύση για το Ταμείο, φυσικά πάντα στα δάνεια των Ευρωπαίων και όχι στα δικά του 22,5 δισ. ευρώ, αλλά δεν υπάρχει καμία περίπτωση να το δεχθούν οι Ευρωπαίοι, καθώς η ίδια η κ. Μέρκελ το χαρακτήρισε μη νόμιμο εντός Ευρωζώνης. Αλλά και ο Β. Σόιμπλε μίλησε για λύση αλλά σε καμιά περίπτωση για «κούρεμα» του χρέους.

Η κυβέρνηση επικεντρώνει τη στρατηγική της σε δύο μέτωπα: Καταρχήν να περιορίσει στο ελάχιστο δυνατό τις δεσμεύσεις που θα πρέπει να αναλάβει σε μέτρα, για να κλείσει η πρώτη αξιολόγηση. Σε δεύτερο πλάνο να αποσπάσει μια ολοκληρωμένη συμφωνία για το χρέος, άμεσα, έστω και εάν ο πήχυς των προσδοκιών εκεί έχει υποχωρήσει αισθητά.

«Να κλείσουν όλα έως τις 23 Μαΐου»
Τα τρία σενάρια για την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους
Πιθανή ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης σε συνδυασμό με μια πρώτη δέσμη αποφάσεων για το χρέος, μπορεί, προσωρινά, να αγοράσει χρόνο για όλες τις πλευρές. Αυτό τουλάχιστον επιδιώκει η Ευρώπη που όπως χαρακτηριστικά λένε κοινοτικά στελέχη, ατύπως, ένα μήνα πριν το κρίσιμο δημοψήφισμα για το Brexit πρέπει να υπάρχει, ει δυνατόν, απόλυτη νηνεμία. Η συγκυρία συνηγορεί, εκτός απροόπτου, υπέρ του να δοθεί μια λύση για την Ελλάδα, που θα αφήνει όμως μεγάλες εκκρεμότητες για τη δεύτερη αξιολόγηση, δημιουργώντας την πλατφόρμα για ένα δύσκολο φθινόπωρο. Πάντως η διαδικασία δεν προδιαγράφεται ανέφελη, αφού, πρακτικά θα πρέπει να προσδιοριστούν από τώρα τα βήματα που θα πρέπει να γίνουν έως τη δεύτερη αξιολόγηση, στην οποία αναμένεται να ανοίξουν πολύ δύσκολα θέματα, όπως το εργασιακό και οι νέες παρεμβάσεις στο δημόσιο.

Πολιτική, η λύση για το χρέος
Πλατφόρμα για τη λύση για το χρέος, όπως έχει γράψει η «Η» αποτελεί σχέδιο που είχε εκπονήσει ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Στήριξης (ESM) το καλοκαίρι του 2015 με το κούρεμα στην ονομαστική αξία, εκτός συζήτησης. Πρόκειται για συντηρητικό σχέδιο, που στηρίζεται στην παραδοχή ότι έως το 2022, οι δαπάνες εξυπηρέτησης του χρέους είναι ελεγχόμενες. Από το 2022 και μετά, χρονιά κατά την οποία το δημόσιο θα πρέπει να πληρώσει μόνο για τόκους 22 δισ. ευρώ, ενώ μαζί με τα χρεολύσια ο λογαριασμός ανεβαίνει πάνω από τα 30 δισ. ξεκινούν τα προβλήματα.

Αυτό που συζητείται είναι η χρονική επέκταση της περιόδου χάριτος και η επιμήκυνση στον χρόνο αποπληρωμής των ευρωπαϊκών δανείων πιθανόν και πλαφόν στις ετήσιες δαπάνες εξυπηρέτησης του χρέους, με κεφαλαιοποίηση όμως του υπολοίπου και μετάθεση έτσι, επιπλέον κόστους για τις επόμενες γενεές. Παράλληλα η εφαρμογή των μέτρων για το χρέος δύσκολα θα χορηγηθεί χωρίς αιρεσιμότητα (conditionality) ανά χρονικές περιόδους. Δηλαδή θα οδηγήσει σε πολυετές «Σύμφωνο Χρέους» με τους πιστωτές, που θα δεσμεύει τη χώρα για πιστή δημοσιονομική εξυγίανση και δύσκολες μεταρρυθμίσεις αλλά θα δημιουργεί, υπό προϋποθέσεις, παράθυρο ευκαιρίας για σταθεροποίηση της οικονομίας. Τα δεδομένα πάντως είναι τα εξής:

Oι Ευρωπαίοι θα κάνουν κάποιες παραχωρήσεις, αλλά δεν θα επωμιστούν σπουδαίο κόστος. Η δημοτικότητα της Αγκ. Μέρκελ υποχωρεί και είναι δύσκολο να ζητήσει από το Κοινοβούλιό της μέτρα ελάφρυνσης χρέους για την Ελλάδα που θα έχουν όμως κόστος για τους Γερμανούς φορολογούμενους.
To Ταμείο δεν αναδιαρθρώνει τα δικά του δάνεια, ύψους περίπου 22,4 δισεκατομμύρια ευρώ που είναι μάλιστα και τα πιο ακριβά δάνεια που έχει λάβει η Ελλάδα στο πλαίσιο του μηχανισμού στήριξης. Ο ESM μάς δανείζει ήδη με εξαιρετικά χαμηλό κόστος και τα επιτόκια στα διμερή δάνεια του πρώτου πακέτου θα ήταν αρνητικά, εάν δεν πληρώναμε ένα πολύ μικρό premium.

Εφόσον η λύση συνδεθεί με ισχυρό conditionality, ο θετικός αντίκτυπος στην αγορά θα περιοριστεί και ίσως περιοριστεί το εύρος πιθανών αναβαθμίσεων.

Τα σενάρια
1 Επιμήκυνση στον χρόνο αποπληρωμής των ευρωπαϊκών δανείων:
Το μοντέλο θα είναι αναδιάρθρωση με επιμήκυνση, με τις απόψεις να διίστανται για τον χρόνο της επιμήκυνσης. Το Ταμείο θα ήθελε μεγάλη επιμήκυνση των δανείων για παράδειγμα τα 70 χρόνια, αλλά το θέμα είναι τι είναι αποδεκτό από τους Ευρωπαίους. Σύμφωνα με τραπεζικούς παράγοντες ένα ορόσημο θα μπορούσε να είναι τα 50 χρόνια. Αυτή τη στιγμή τα δάνεια από τους Ευρωπαίους έχουν περίοδο χάριτος, μέχρι το 2023 για εκείνα από τον EFSF και μέχρι το 2034 εκείνα από τον ESM, και μακρά περίοδο αποπληρωμής. Οι Ευρωπαίοι είναι πιθανόν να συναινέσουν επί της αρχής σε ένα σχέδιο περαιτέρω επιμήκυνσης, αλλά που θα δίνεται στην Ελλάδα σε δόσεις, εφόσον η χώρα συμμορφώνεται με συγκεκριμένα μέτρα στο πλαίσιο του Συμφώνου που θα συνοδεύει τη λύση.

2 Επιπλέον περίοδος χάριτος για καταβολή τόκων και κεφαλαίου
Στα πιθανά σενάρια θα μπορούσε να είναι και επέκταση της περιόδου χάριτος για την αποπληρωμή των τόκων για άλλα δέκα χρόνια.

3 Μετατροπή των κυμαινόμενων επιτοκίων σε σταθερά
Επειδή αναμένεται ανοδική τάση στα επιτόκια και επειδή το μεγαλύτερο μέρος είναι κυμαινόμενο, ιδανική λύση για την Ελλάδα θα ήταν η μαζική μετατροπή σε σταθερά επιτόκια. Το σενάριο θα έφερε κόστος όμως για τους Ευρωπαίους. Σε μια πιο ενδιάμεση λύση θα μπορούσε να γίνει μια μερική μετατροπή ή να υπάρχει πλαφόν στα τοκοχρεολύσια για τα δάνεια από την Ευρωζώνη, για παράδειγμα στο 1% του ΑΕΠ, με κεφαλαιοποίηση όμως του υπερβάλλοντος ποσού. Δηλαδή θα προστίθεται τελικά στο δάνειο και θα ανατοκίζεται μέχρι την αποπληρωμή.

imerisia.gr

Παραμένει η απόσταση απόψεων μεταξύ κυβέρνησης θεσμών για το θέμα της πώλησης των κόκκινων δανείων, όπως προκύπτει από την σημερινή συνάντηση του οικονομικού επιτελείου με τους εκπροσώπους των θεσμών στο Χίλτον που ολοκληρώθηκε πριν λίγο.

Κορυφαίος κυβερνητικός παράγοντας, πριν λίγο, σχολίασε ότι "η απόσταση παραμένει μεγάλη" ενώ, σύμφωνα με πληροφορίες, αύριο θα υπάρξει νέα συνάντηση για το θέμα με την ελληνική πλευρά να αισιοδοξεί ότι θα επιτευχθεί ένα είδους προστασίας από την πώληση κόκκινων δανείων σε funds.

Σύμφωνα με δημοσιογραφικές πληροφορίες, τις οποίες όμως δεν επιβεβαίωσαν τα στελέχη της κυβέρνησης εξερχόμενα από τη συνάντηση, η πρόταση πάνω στην οποία γίνεται συζήτηση αφορά στην προστασία από την πώληση κόκκινων επιχειρηματικών δανείων μικρομεσαίων επιχειρήσεων ύψους έως 100.000 ευρώ, δάνεια ύψους έως 75.000 ευρώ για ελεύθερους επαγγελματίες και προστασία για οφειλές έως 5.000 ευρώ για τα καταναλωτικά δάνεια, ενώ η διαπραγμάτευση γίνεται με ορίζοντα εξαίρεσης από την πώληση το 1 έτος για τα κόκκινα στεγαστικά δάνεια πρώτης κατοικίας και όσων δανείων επιχειρηματικών ή καταναλωτικών έχουν υποθήκη ή προσημείωση την πρώτη κατοικία.

Από την άλλη πλευρά οι δανειστές φέρονται να παραμένουν αμετακίνητοι στις θέσεις τους σε ότι αφορά την πώληση σε funds εξυπηρετούμενων και μη δανείων, ενώ συμφωνούν να υπάρξει προστασία από την πώληση για στεγαστικά δάνεια με βάση τα όρια του νόμου Κατσέλη, δηλαδή δανειοληπτών που είναι οικονομικά αδύναμοι, αλλά η μεταβατική περίοδος προστασίας από την πώληση να μην είναι η τριετής.

imerisia.gr

Πρόωρη προσφυγή στις κάλπες βλέπει η Bank Of America ως πιθανότερη επίπτωση για την Ελλάδα αν υπάρξει ναυάγιο στη διαδικασία της αξιολόγησης ή καταψήφισης των μέτρων.

Στη ανάλυση της η Bank Of America καταγράφει δυο αρνητικά σενάρια για την αξιολόγηση, η οποία ωστόσο εκτιμά πως ακόμη και αν όλα πάνε στραβά δεν αναμένεται να επανέλθουν οι κίνδυνοι του περασμένου καλοκαιριού περί Grexit, αλλά η πιο πιθανή επίπτωση είναι οι πρόωρες εκλογές.

Όπως αναφέρει η Bank of America, και αναδημοσιεύει το TheToc, ως βασικό της σενάριο είναι το θετικό. Αυτό σημαίνει ότι εάν η Ελλάδα αποδεχτεί επιπλέον δημοσιονομικά μέτρα της τάξεως του 2,5% του ΑΕΠ μέχρι το καλοκαίρι, εκτιμάται ότι η ανάκαμψη θα επιβεβαιωθεί το δεύτερο εξάμηνο του έτους.

Άλλωστε η Ελλάδα θα έχει ένα "καθαρό" δημοσιονομικό πλάνο διετίας, μειώνοντας τον πολιτικό κίνδυνο, ενώ η ΕΚΤ θα επαναφέρει το waver για τις ελληνικές τράπεζες και θα ξεκινήσει να αγοράζει ελληνικά ομόλογα, στο πλαίσιο του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης πριν το τέλος του έτους.

Επίσης, σε αυτό το σενάριο η Ελλάδα θα έχει ένα ξεκάθαρο σχέδιο διαχείρισης του μεγάλου όγκου των προβληματικών δανείων (NPLs), το οποίο θα επιτρέψει στους ιθύνοντες τη σταδιακή άρση των capital controls μέχρι το προσεχές φθινόπωρο.

Παράλληλα, η βιωσιμότητα του μακροπρόθεσμου χρέους θα βελτιωθεί σημαντικά, ενώ οι Ευρωπαίοι θα πρέπει να συζητήσουν ρεαλιστικά τα μέτρα που θα λάβουν για την διευθέτηση του χρέους, στη βάση πάντα τις προόδου εφαρμογής των μεταρρυθμίσεων.

Σε αυτό το σενάριο η οικονομία τελικά θα αρχίσει να ανακάμπτει, αναφέρει χαρακτηριστικά η Bank of America.
Τα μέρη του παζλ είναι όλα προς το θετικό σενάριο, ωστόσο κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει να υπάρξουν κάποιες εμπλοκές. Άλλωστε, η αξιολόγηση θα έπρεπε να κλείσει από τον περασμένο Δεκέμβριο, αλλά οι συζητήσεις ακόμη συνεχίζονται.

Από που μπορεί να υπάρξουν εμπλοκές; Ένας κίνδυνος είναι να μην εγκριθεί από την ελληνική Βουλή το πακέτο των μέτρων που ενδεχομένως να συμφωνηθεί μεταξύ της κυβέρνησης και των θεσμών.

Αλλος κίνδυνος είναι οι Ευρωπαίοι και το ΔΝΤ να μην καταφέρουν να συμφωνήσουν πάνω στο μοντέλο που απαιτείται για τη διευθέτηση του ελληνικού χρέους.
Όμως, σύμφωνα με την Bank of America, όλες αυτές οι παράμετροι μπορούν να αποδυναμωθούν, καθώς υπάρχουν ισχυρά κίνητρα να αποφευχθεί μία ακόμη ελληνική κρίση, την ώρα που η Ευρώπη έχει μπροστά της ένα δύσκολο βρετανικό δημοψήφισμα και μια προσφυγική κρίση που είναι ακόμη μακρυά από τη λύση της.
Δύο σενάρια
Εάν όμως σκεφτεί κανείς τι θα μπορούσε πραγματικά να πάει στραβά, τότε δύο είναι αυτά τα σενάρια που πιθανόν να συνέβαιναν:
Σενάριο 1: Να υπάρξει συμφωνία αλλά η ελληνική Βουλή να μην εγκρίνει το πακέτο των μέτρων. Σε μια τέτοια περίπτωση θα προκηρύσσονταν πρόωρες εκλογές και μια νέα κυβέρνηση πιθανόν να ολοκλήρωνε την αξιολόγηση.

Σενάριο 2: Να καθυστερήσουν οι διαπραγματεύσεις τόσο ώστε η Ελλάδα να κινδύνευε να μην έχει να καλύψει τις πληρωμές ομολόγων που κατέχει η ΕΚΤ τον Ιούλιο. Σε μια τέτοια περίπτωση πιθανόν κάποιο από τα κόμματα της αντιπολίτευσης να αναλάμβανε πρωτοβουλία στήριξης της κυβέρνησης προκειμένου να αποφευχθεί η χρεοκοπία, ή να άλλαζε ο κυβερνητικός συνασπισμός, με στόχο την ολοκλήρωση της αξιολόγησης πριν τις νέες εκλογές.

Σε κάθε περίπτωση όμως, επισημαίνει η Bank of America, δεν αναμένεται να επανέλθουν οι κίνδυνοι που είδαμε το περασμένο καλοκαίρι (πχ Grexit), καθώς ακόμη και σε αυτά τα δύο αρνητικά σενάρια η πιο πιθανή επίπτωση θα ήταν οι πρόωρες εκλογές.

Η Bank of America κλείνει την ανάλυσή της με μια παράξενη προτροπή προς όλες τις πλευρές, να μην αφήσουν τα πράγματα να πάρουν άσχημη τροπή. Πιθανή αποτυχία συμφωνίας δεν θα οδηγούσε σε Grexit και ίσως να προκαλούσε αναστάτωση βραχυπρόθεσμα.

Μάλιστα, υπενθυμίζει ότι η Ελλάδα πάντα τηρούσε τις δεσμεύσεις της και ολοκλήρωνε τις αξιολογήσεις, παρά τις μακρές καθυστερήσεις. Μάλιστα, τώρα γνωρίζει ότι μια αξιολόγηση θα της έφερνε πολλά "δώρα"…