Παρά τις υποσχέσεις της κυβέρνησης ότι τα hotspots θα είναι έτοιμα πριν την Σύνοδο Κορυφής της Πέμπτης, κυβερνητική πηγή μιλώντας στο Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων ομολογεί ότι το Κέντρο καταγραφής προσφύγων στην Κω δεν θα έχει ολοκληρωθεί στην ώρα του.
Σύμφωνα με την ίδια πηγή τα υπόλοιπα 4 hotspot, δηλαδή αυτά της Λέσβου, της Χίου της Λέρου και της Σάμου, θα είναι έτοιμα μόλις την Τετάρτη, 24 ώρες δηλαδή πριν την κρίσιμη Σύνοδο Κορυφής.
Όσον αφορά στο hotspot της Κω η κυβερνητική πηγή αναφέρει στο AFP:
«Το πέμπτο κέντρο, στην Κω, θα είναι έτοιμο ελαφρώς αργότερα».
Υπενθυμίζουμε ότι χθες στο νησί ξέσπασαν επεισόδια με τους αστυνομικούς να ρίχνουν χημικά σε γυναίκες και μικρά παιδιά.
Υπό πίεση χρόνου βρίσκεται η ΕΕ προκειμένου μέχρι το συμβούλιο κορυφής να ανακοινώσει «καλές ειδήσεις» από το μέτωπο διαχείρισης της προσφυγικής κρίσης.
Ήδη αύριο (Τετάρτη 10.02) ο αρμόδιος Επίτροπος Δημήτρης Αβραμόπουλος προτίθεται να δημοσιοποιήσει έκθεση στην οποία θα ενημερώνει την κοινή γνώμη για τις προόδους που έχουν επιτευχθεί στις προσπάθειες οικοδόμησης κέντρων υποδοχής και καταγραφής των προσφύγων.
Ωστόσο, οι πραγματικά καλές ειδήσεις συνδέονται μόνο από το εάν μειωθεί δραστικά ο αριθμός των προσφύγων που μέσω της λεγόμενης βαλκανικής οδού φτάνουν στα αυστριακά και γερμανικά σύνορα. Κάτι τέτοιο δεν διαγράφεται μέχρι τώρα. Έτσι, με δεδομένη την απόφαση της Αυστρίας να βάλει ανώτατο όριο στην υποδοχή προσφύγων, φαντάζει πλέον αναπόφευκτη η ενεργοποίηση του σχεδίου Β, που θα οδηγήσει στο κλείσιμο των συνόρων των βαλκανικών χωρών μέσω των οποίων διήλθαν πέρυσι ένα εκατομμύριο πρόσφυγες προς τη βόρεια Ευρώπη. Υπό αυτό το πρίσμα με ενδιαφέρον αναμένεται η επίσκεψη του αυστριακού υπουργού Εξωτερικών Σεμπάστιαν Κουρτς στις χώρες της περιοχής.
Ο κ. Κουρτς επανειλημμένα έχει υποστηρίξει την αποστολή στρατιωτών από χώρες της ΕΕ στη μεθόριο ανάμεσα στην Ελλάδα και την ΠΓΔΜ για την αποτελεσματικότερη φύλαξη των συνόρων. Στη Σλοβενία ο πρωθυπουργός Μίρο Τσεράρ έκανε ανάλογη πρόταση μιλώντας πρόσφατα στο υπουργικό του συμβούλιο, με το επιχείρημα ότι ένα τέτοιο μέτρο θα είχε άμεσα αποτελέσματα και θα ανακούφιζε από την παράτυπη μετανάστευση τις χώρες κατά μήκος της βαλκανικής οδού.
«Η Ελλάδα δεν μπορεί να προστατεύσει την Ευρώπη»
Χθες, από το Σεράγεβο, ο Σ. Κουρτς πρότεινε ένα σχέδιο δράσης με τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων για τη αντιμετώπιση της προσφυγικής κρίσης. Ποιο ακριβώς θα είναι το περιεχόμενο αυτού του σχεδίου δεν αποκάλυψε ο αυστριακός υπουργός. Είπε πάντως ότι είναι «εντελώς λάθος» που η Ελλάδα άφησε τους πρόσφυγες να περάσουν στην ΠΓΔΜ και τη Σερβία και απέκλεισε το ερμητικό σφράγισμα των συνόρων της χώρας του. «Εάν κλείναμε τα σύνορά μας θα φέρναμε σε δύσκολη θέση τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων».
Υπέρ του σφραγίσματος των βόρειων συνόρων της Ελλάδας με φράχτες και τείχη τάχθηκαν η Ουγγαρία και η Πολωνία. Σε συνάντηση με την πολωνή πρωθυπουργό Μπεάτα Σίντβο στη Βουδαπέστη ο ούγγρος ομόλογός της Βίκτωρ Όρμπαν έκανε λόγο για μια νέα γραμμή άμυνας στα σύνορα της Ελλάδας με τη Βουλγαρία και την ΠΓΔΜ. «Η Ελλάδα δεν είναι σε θέση να προστατεύσει την Ευρώπη. Εάν εναπόκειτο σε μας τους κεντροευρωπαίους, θα είχαμε από καιρό αποκλείσει την περιοχή».
Την ανησυχία του ότι στην επερχόμενη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ είναι πιθανό να υπάρξουν αρνητικές κινήσεις από την πλευρά της Ευρώπης για την Ελλάδα εξέφρασε ο αναπληρωτής υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής, Γιάννης Μουζάλας. «Ίσως και να κλείσουν τα σύνορα, παρ’ ότι η Ελλάδα θα είναι εντάξει στις υποχρεώσεις της» είπε.
Όπως είπε σε αυτή την περίπτωση «δεν θα δημιουργηθεί κάποιο φαινόμενο, το οποίο θα είναι τραγικό, αλλά θα είναι ένα πολύ δύσκολο ζήτημα, που θα μπορέσουμε να το διαχειριστούμε».
Μιλώντας σε συνέντευξή του στο Star τόνισε ότι: «Η Ελλάδα ενοχοποιείται, αλλά η Ευρώπη ήταν εκείνη που βρέθηκε απροετοίμαστη μπροστά στο προσφυγικό».
Σημείωσε ότι «η πρώτη φορά που συνεδρίασε η Ευρωπαϊκή Ένωση για το προσφυγικό ήταν στις 27 Απριλίου – ως τότε η Ευρώπη δεν έχει αντιληφθεί τη μεγάλη του έκταση. Οι πρώτες αποφάσεις πάρθηκαν τέλη Μαΐου του 2015».
Παράλληλα, ο κ. Μουζάλας υποστήριξε πως γίνονται προσπάθειες ενοχοποίησης της Ελλάδας από κάποιες ευρωπαϊκές χώρες, αλλά στο εσωτερικό, σε πολιτικό επίπεδο, η κυβέρνηση έχει τη βοήθεια της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ για το προσφυγικό.
Ο κ. Μουζάλας συνόψισε την εθνική πολιτική για το προσφυγικό στα εξής: τα κέντρα ταυτοποίησης να είναι έτοιμα και να στελεχωθούν, να δημιουργηθούν κέντρα μετεγκατάστασης για πρόσφυγες και αιτούντες άσυλο, καθώς και προαναχωρησιακά κέντρα «αξιοπρεπή για να διεκδικήσουμε επιστροφές». Επίσης, η ελληνική κυβέρνηση ζητά ασφαλή διάδρομο για τους πρόσφυγες από Τουρκία, Ιορδανία και Λίβανο και άμεση επανεισδοχή στην Τουρκία όσων δεν αιτούνται άσυλο ή δεν δέχονται οικειοθελή επιστροφή.
Απαντώντας σε ερωτήσεις για την παράνομη διακίνηση ανθρώπων από τα παράλια της Τουρκίας, ο κ. Μουζάλας είπε πως οι ίδιοι, ως κυβέρνηση, είναι υποχρεωμένοι να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα καταδεικνύοντας, όχι καταγγέλλοντας.
Ερωτηθείς τι θα γίνει αν κλείσουν τα σύνορα οι γειτονικές χώρες, ο κ. Μουζάλας απάντησε πως καταρχάς θα μειωθούν οι προσφυγικές ροές, αλλά ο αριθμός των προσφύγων που θα εγκλωβιστεί θα είναι διαχειρίσιμος.
Μιλώντας για το φράχτη του Έβρου, είπε πως αν και καταλαβαίνει το αίτημα για να «πέσει ο φράχτης», που και ο ίδιος φώναζε παλιότερα, σήμερα το πρόβλημα τίθεται διαφορετικά. «Ζητούμενο είναι η ασφαλής διαδρομή, όχι απλώς μια ασφαλής δίοδος, δηλαδή. Δεν αρκεί όμως μόνο ένα πιο ασφαλές πέρασμα, γιατί επίσης στον Έβρο και μετά υπάρχουν κίνδυνοι, αν δεν έχουμε εξασφαλίσει ότι οι πρόσφυγες θα έρχονται στην Ελλάδα με ασφάλεια και θα συνεχίζουν το ταξίδι τους οργανωμένα» εξήγησε ο κ. Μουζάλας.
Σχετικά με την ευρωπαϊκή οικονομική βοήθεια, ο αναπληρωτής υπουργός περιέγραψε πως τα 475 εκατομμύρια ευρώ αφορούν χρήματα πριν την προσφυγική κρίση, που προορίζονταν για την Ελλάδα ως το 2020 για το μεταναστευτικό, εκ των οποίων έχουν δεσμευτεί περίπου τα 50 εκατομμύρια. Επίσης, 70 εκατομμύρια έχουν έρθει ως έκτακτη επιχορήγηση και έχουν διοχετευθεί στην Υπηρεσία Ασύλου και σε άλλες υπηρεσίες.
Για τις συνθήκες που επικρατούν στα προαναχωρητικά κέντρα, παραδέχτηκε πως δεν είναι περήφανος και δέχεται την κριτική, καθώς υπήρχαν προβλήματα οικονομικά, στη σίτιση και στην αναδιαμόρφωση των χώρων. Τόνισε πως γίνεται μεγάλη προσπάθεια και υπολογίζει πως σε ένα μήνα θα έχει βελτιωθεί η κατάσταση.
Σχολιάζοντας το ζήτημα των ασυνόδευτων παιδιών είπε ότι «έχουμε μείνει σημαντικά πίσω». Για την αντιμετώπιση των ζητημάτων γύρω από τα ασυνόδευτα παιδιά έχει συσταθεί επιτροπή αποτελούμενη από το υπουργείο, την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, τη UNICEF και μη-κυβερνητικές οργανώσεις (ΜΚΟ).
Απάντηση στις αντιδράσεις
«Το φαινόμενο της μετανάστευσης και των προσφύγων υπάρχει, συνέπειες θα υπάρξουν, η εθνική προσπάθεια είναι να μειωθούν οι συνέπειες. Το πώς θα συνεργαστούμε ώστε να μειωθούν οι συνέπειες είναι το θέμα» τόνισε, απαντώντας στις αντιδράσεις που έχουν δημιουργηθεί ανά την Ελλάδα για τη δημιουργία κέντρων καταγραφής και κέντρων μετεγκατάστασης προσφύγων.
Ο κ. Μουζάλας αναφέρθηκε ιδιαίτερα στη στάση του δημάρχου Κω και δήλωσε: «Προβλήματα υπήρξαν και στη Σάμο και στη Λέσβο και στην Ειδομένη. Λύθηκαν, σε εισαγωγικά, γιατί διαχείριση κάνουμε του προβλήματος. Είχαμε δημάρχους που ήταν αντίθετοι, τσακωθήκαμε, ήρθαμε σε αντίθεση, αλλά βρίσκαμε κάθε φορά μία λύση στο πρόβλημα για να ισορροπήσουμε το βάρος της τοπικής κοινωνίας με το προσφυγικό. Όπου μπορούσαμε, το κάναμε. Στην Κω βρήκαμε πόρτα».
Σχολιάζοντας την πρόταση των δημάρχων Δέλτα και Ωραιοκάστρου να χωροθετηθεί το κέντρο μετεγκατάστασης της Βόρειας Ελλάδας σε οικόπεδο του ΟΣΕ στα Σφαγεία Θεσσαλονίκης ο κ. Μουζάλας είπε: «Κανείς δεν το θέλει πιο πολύ η λύση που προτείνεται να είναι εφαρμόσιμη λύση, και αυτό θα φανεί αύριο ή μεθαύριο».
Ωστόσο, ο κ. Μουζάλας εξήγησε ότι η επιλογή του χώρου κατασκευής δεν είναι στη δική του αρμοδιότητα, καθώς το συντονισμό έχει ο υπουργός Επικρατείας Αλέκος Φλαμπουράρης. «Εγώ έχω αρμοδιότητα να δω αν τα μέρη αυτά συμβαδίζουν με τις επιστημονικές προδιαγραφές που υπάρχουν. Δεν μπορώ να απαντήσω λοιπόν» τόνισε.
Όπως εξήγησε ο δήμαρχος Δέλτα Μίμης Φωτόπουλος πρόκειται για έκταση στα όρια του δήμου Θεσσαλονίκης που συνορεύει με τους δήμους Αμπελοκήπων-Μενεμένης και Δέλτα. Η πρόταση έχει τη σύμφωνη γνώμη των δημάρχων Θεσσαλονίκης Γιάννη Μπουτάρη και Αμπελοκήπων-Μενεμένης Λάζαρου Κυρίζογλου.
Ο αναπληρωτής υπουργός παραδέχτηκε ότι χρειάζεται συνεργασία και ενημέρωση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, ωστόσο δήλωσε την αντίθεσή του με το γεγονός ότι οι μαθητές των σχολείων στο δήμο Δέλτα προχώρησαν σε κατάληψη. «Ντρέπομαι που τα σχολεία κατέβηκαν για να σταματήσουν αυτό το πράγμα. Τα σχολεία είναι για άλλο πράγμα. Οι γονείς να κατέβουν, αλλά τα παιδιά για ποιο λόγο» επεσήμανε, και πρόσθεσε: «Και αλλού υπάρχουν άνεργοι και φτωχοί. Δεν είναι ο δήμαρχος Σάμου κάτι χειρότερο από το δήμαρχο Κω. Δεν έχουν λιγότερα προβλήματα στην Ειδομένη».
«Οι πρόσφυγες έχουν δικαιώματα»
Σε ερώτηση για το αν θα μπορούσαν να δημιουργηθούν κέντρα ταυτοποίησης σε ακατοίκητα νησιά, ο αναπληρωτής υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής δήλωσε κατηγορηματικά: «Θεωρώ ότι ήρθαμε να κάνουμε μια σοβαρή συζήτηση. Οι πρόσφυγες έχουν δικαιώματα. Η έννοια ότι ο πρόσφυγας πηγαίνει εξορία είναι μια έννοια ξένη προς την κυβέρνηση».
Σχετικά με την Τουρκία, ο κ. Μουζάλας επανέλαβε την ελληνική θέση ότι η Τουρκία αποτελεί το κλειδί για τη διαχείριση του ζητήματος, άποψη που σήμερα κυριαρχεί επίσημα στην Ευρωπαϊκή Ένωση. «Τα 3 δισ. ευρώ και το πλάνο δράσης για την Τουρκία η Ευρώπη το πήρε μετά από δική μας παρέμβαση» τόνισε.
Όσον αφορά στην τροποποίηση των νόμων 2011 και 2014 για τα κέντρα καταγραφής που βρίσκεται σε διαβούλευση, ο κ. Μουζάλας εξήγησε ότι η διάταξη που αναφέρεται στην παραμονή προσφύγων και μεταναστών για 25 ημέρες, «δεν αφορά στα hotspots, αλλά στα προαναχωρησιακά κέντρα μέσα στα hotspots για τους παράνομους μετανάστες. Ο νόμος λέει ότι πρέπει να ταυτοποιούνται σε 24-72 ώρες. Επειδή όλα εξαρτώνται από την ροή και επειδή ο έλεγχος της ροής είναι στα τουρκικά παράλια, πρέπει να έχουμε ένα περιθώριο χρόνου, γιατί δεν μπορούμε να τους ταυτοποιήσουμε όλους».
Για τις φημολογούμενες κοινές περιπολίες του ΝΑΤΟ στο Αιγαίο ο κ. Μουζάλας σχολίασε ότι «αν αυτό αφορά στις ακτές της Τουρκίας, να περιοριστούν οι δουλέμποροι και οι ροές από την Τουρκία, τότε είναι μια θετική είδηση. Αν αφορά και στις δύο ακτές θα πρέπει να δει κανείς αν υπάρχουν εμπλοκές ή όχι».
Δήμαρχος Κω: Τώρα δέχεται εκβιασμό το νησί μας
Προηγήθηκε παρέμβαση του δημάρχου Κω, Γιώργου Κυρίτση, ο οποίος εξήγησε ότι έχει καταθέσει πρόταση με δέκα θέσεις για εγκατάσταση, «αλλά έχουμε διαφωνία ως προς το χαρακτηρισμό hotspot, που και θα εγκλωβίσει χιλιάδες ανθρώπους, και το ευαίσθητο τουριστικό νησί θα έχει πρόβλημα. Θέλουμε να χαρακτηριστεί χώρος αβλαβούς διέλευσης για παραμονή ένα 24ωρο, ώστε να φύγει η Κως από το κάδρο των hotspots, κάτι που ζητούν και όλοι οι μεγάλοι tour operators».
Ο ίδιος κατηγόρησε την κυβέρνηση ότι δεν έχει κάνει εθνικό σχεδιασμό ως τώρα «και τώρα αναγκαζόμαστε να λειτουργούμε υπό την πίεση της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Μετά τον εκβιασμό της Ευρώπης προς τη χώρα, δέχεται τώρα εκβιασμό η Κως». Τέλος, ο κ. Κυρίτσης υποστήριξε ότι η δημοτική αρχή δεν εμποδίζει το hotspot. «Ο δήμος κατέθεσε τις απόψεις του και από εκεί και πέρα η κυβέρνηση κάνει τις εργασίες. Δεν τους εμπόδισε κανείς».
ΑΠΕ-ΜΠΕ/in.gr
Μπορεί πλέον σαν απειλή να «πουλάει πολύ», χαϊδεύοντας τα αυτιά των αντιδραστικών της κεντρικής, βόρειας και ανατολικής Ευρώπης, αλλά μια πιθανή κατάργηση της ζώνης Σένγκεν θα είχε καταστροφικές επιπτώσεις συνολικά, όχι μόνο στην ευρωπαϊκή συνοχή αλλά και στην ευρωπαϊκή οικονομία.
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες προετοιμάζονται για την κρισιμότατη Σύνοδο Κορυφής του ερχόμενου Μαρτίου (17-18) με ορατό πλέον στο τραπέζι το ενδεχόμενο αναστολής της ζώνης Σένγκεν για διάστημα έως και δύο ετών. «Η ευρωπαϊκή Σύνοδος του Μαρτίου είναι η τελευταία ευκαιρία για να δούμε εάν η στρατηγική μας αποδίδει. Εάν αποδειχθεί πως όχι, θα βρεθούμε αντιμέτωποι με σοβαρές συνέπειες όπως είναι η κατάρρευση της Σένγκεν», διακήρυξε προ ημερών, εν είδει προειδοποιητικής βολής, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ.
Με δεδομένο ωστόσο ότι η Συνθήκη Σένγκεν διασφαλίζει την ελεύθερη κυκλοφορία όχι μόνο ανθρώπων (εργαζομένων, καταναλωτών, επιχειρηματιών κ.ά.) αλλά και εμπορευμάτων στη ζώνη των 26 χωρών που την απαρτίζουν, δεν χρειάζεται να είναι κανείς οικονομολόγος, για να «δει» ότι οι όποιοι νέοι περιορισμοί συνεπάγονται αυτομάτως και νέα κόστη.
Κόστος
Η επαναφορά των συνοριακών ελέγχων αναμένεται με τη σειρά της να επαναφέρει και τη... γραφειοκρατία στα σύνορα, με τα εμπορικά φορτηγά να αναγκάζονται να σχηματίζουν χρονοβόρες ουρές, περιμένοντας να ελεγχθούν τα έγγραφα και τα φορτία τους, προτού λάβουν το «πράσινο φως» για να περάσουν.
Το οικονομικό κόστος από μια ενδεχόμενη κατάρρευση της Σένγκεν έχει υπολογιστεί ότι μόνο στη Γερμανία θα αγγίξει τα 10 δισ. ευρώ ετησίως. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι ο γερμανικός εμπορικός-επιχειρη-ματικός κόσμος ήδη αντιδράει έντονα στα σχετικά σενάρια.
«Η Ευρώπη χρειάζεται τα ανοιχτά σύνορα και την ελεύθερη κυκλοφορία των εμπορευμάτων. Οτιδήποτε άλλο θα ήταν αδιανόητο», δήλωσε πρόσφατα στην εφημερίδα «Rheini-sche Post» ο επικεφαλής της Ενωσης Γερμανών Βιοτεχνών, Χανς Πέτερ Βολζάιφερ. Στο ίδιο πνεύμα και η Γερμανίδα καγκελάριος Ανγκελα Μέρκελ σημείωσε με νόημα πως «δεν μπορείς να έχεις κοινό νόμισμα, χωρίς να μπορείς να διασχίζεις σχετικά εύκολα τα σύνορα», ενώ στην «άρρηκτη» σύνδεση μεταξύ Σένγκεν και ευρώ έχει αναφερθεί και ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ.
Ιδιαίτερα ενδιαφέρον παρουσιάζει ωστόσο και η πρόσφατη τοποθέτηση του ειδικού εκπροσώπου του ΓΓ των Ηνωμένων Εθνών για τη Μετανάστευση, Πίτερ Σάδερλαντ, σύμφωνα με τον οποίο «το κόστος της αύξησης των συνοριακών ελέγχων και των ελέγχων σε ευρωπαϊκά αεροδρόμια και λιμάνια θα είναι πολύ μεγαλύτερο -οικονομικά και πολιτικά- από τη δημιουργία κοινής συνοριοφυλακής και ακτοφυλακής καθώς και μιας ευρωπαϊκής υπηρεσίας Ασύλου».
Προκειμένου να γίνει αντιληπτό το μέγεθος του «όγκου» των ενδοευρωπαϊκών συναλλαγών, αξίζει να σημειωθεί, για παράδειγμα, ότι από τα 218 εκατ. ταξίδια που έκαναν οι πολίτες της ΕΕ εντός της Ενωσης το 2013, τα 25 εκατ. ήταν για «μπίζνες», ενώ συνολικά κάθε χρόνο κυκλοφορούν ελεύθερα εντός της ζώνης Σένγκεν εμπορεύματα αξίας περίπου 2,8 τρισ. ευρώ.