Σε νέα φάση έντονου παρασκηνίου μπαίνει η υπόθεση του χρέους μετά το τετ α τετ Μέρκελ - Λαγκάρντ τη Δευτέρα στο Βερολίνο.

«Το ΔΝΤ μπορεί ασφαλώς να εμπλακεί και να εμπλακεί με διάφορους τρόπους, με διάφορα εργαλεία. Θα κάνουμε χρήση όλων των εργαλείων, θα δούμε και όλες τις επιλογές, αλλά σε κάθε περίπτωση θα εμπλακούμε στην Ελλάδα, με τον έναν ή τον άλλον τρόπο» δήλωσε αμέσως μετά το ραντεβού η γενική διευθύντρια του ΔΝΤ Κριστίν Λαγκάρντ προαναγγέλοντας «αποκάλυψη» στις 21 Ιουνίου στη συνεδρίαση του Eurogroup στο Λουξεμβούργο.

Μετά το ραντεβού προέκυψαν πληροφορίες από τη γερμανική εφημερίδα Süddeutsche Zeitung, η οποία έκανε λόγο -όπως μετέδωσε το cnn.gr- για πρόταση έκπληξη από τη Γερμανική πλευρά η οποία, πάντα κατά τις ίδιες πληροφορίες, επαναφέρει στο τραπέζι την επέκταση της διάρκειας των δανείων του EFSF ως 15 έτη συνδέοντας την όμως με τα 25 δισ. ευρώ που απομένουν από το πρόγραμμα του ESM.

Η λογική είναι πως αν η Ελλάδα ζητήσει και τα 25 δισ. ευρώ από τα υπόλοιπα του τρίτου μνημονίου τότε η επιμήκυνση των δανείων του EFSF θα είναι μικρή, μόλις 5 έτη, αν όμως αντληθούν λιγότερα χρήματα η επιμήκυνση θα μπορεί να είναι μεγαλύτερη. Σε κάθε περίπτωση το «παζάρι» συνεχίζεται και οι επόμενες μέρες θα κρίνουν πολλά.

Να σημειωθεί ότι η Γερμανία πρότεινε αρχικά επιμήκυνση κατά 3 μόλις έτη για τα δάνεια του EFSF παρά τις αποφάσεις του Eurogroup το 2012 και το 2017.

Συγκεκριμένα η απόφαση του Eurogroup του Νοεμβρίου του 2012 προέβλεπε «επιμήκυνση της ωρίμανσης των δανείων του EFSF κατά 15 έτη». Τα 3 ή τα 5 χρόνια που δίνει σήμερα το Βερολίνο δεν υπήρχαν καν ως επιλογή. Ήταν 15 σκέτο.

Πέντε χρόνια μετά, το Eurogroup της 15ης Ιουνίου του 2017 περιελάμβανε αναφορά στο λεγόμενο γαλλικό κλειδί που τώρα έχει ξεχαστεί («η αλλαγή στις συνθήκες των δανείων του EFSF θα λάβουν χώρα βάσει ενός ειδικού μηχανισμού στήριξης της ανάπτυξης που θα συμφωνηθεί») και προέβλεπε επίσης τα εξής για την επιμήκυνση των 130 δισ. ευρώ του EFSF που αποτελούν το επίδικο ζήτημα ανάμεσα σε Βερολίνο και ΔΝΤ:

«Το Eurogroup είναι έτοιμο να εφαρμόσει, χωρίς καμία προκατάληψη αναφορικά με την τελική έκθεση βιωσιμότητας του χρέους, παράταση του μέσου χρόνου ωρίμανσης του δανείου του EFSF αλλά και των επιτοκίων μεταξύ 0 και 15 ετών». Κάπως έτσι το παζάρι ανάμεσα στο 0 και το 15 θα μας απασχολήσει ως το Eurogroup της 21ης Ιουνίου όπου αναμένεται να ξεκαθαρίσουν τα πράγματα.

Το ΔΝΤ μένει

Η κυβέρνηση έδειξε την περασμένη εβδομάδα να συμβιβάζεται με μια περιορισμένη επιμήκυνση όπως επιθυμεί το Βερολίνο, κόντρα στα 15 έτη που ζητούν το ΔΝΤ και η ΕΚΤ. Μάλιστα κυβερνητικός αξιωματούχος δήλωνε στο Reuters την περασμένη Πέμπτη ότι «το ΔΝΤ θέλει μέτρα ελάφρυνσης που πηγαίνουν πέραν αυτών που προτίθεται να δώσει το Εurogroup, αλλά με βάση την ανάλυσή μας δεν τα χρειαζόμαστε». Βεβαίως αναμένεται με ενδιαφέρον η στάση της ελληνικής πλευράς μετά τις τελευταίες εξελίξεις.

Μέσα σε αυτό το σκηνικό η κυβέρνηση υποστηρίζει ότι «φεύγει το ΔΝΤ» το οποίο όμως μένει ως τεχνικός σύμβουλος για την επιτήρηση της λιτότητας και των μεταρρυθμίσεων όπως ανέφερε την περασμένη Πέμπτη από την Ουάσιγκτον ο εκπρόσωπός του Τζέρι Ράις και επιβεβαίωσε τη Δευτέρα η Λαγκάρντ.

Εν τω μεταξύ, παρά τις επισημάνσεις ότι η προληπτική γραμμή στήριξης (ECCL) θα προσέφερε πρόσβαση στην ποσοτική χαλάρωση (QE), σε φθηνή ρευστότητα για τις τράπεζες (μέσω του waiver) και θα έδινε στην Ελλάδα τη δυνατότητα αξιοποίησης των υπολοίπων του τρίτου μνημονίου (25 δισ. ευρώ) Αθήνα και Βερολίνο φαίνεται ότι έχουν καταλήξει σε μια κοινή απόφαση: τη λεγόμενη «καθαρή έξοδο» η οποία όμως συνοδεύεται από πολύ αυστηρούς όρους, όπως η μείωση των συντάξεων και του αφορολόγητου που θα ψηφιστούν από τη Βουλή μέσα στη βδομάδα.

Πέρα από την κυβέρνηση η λεγόμενη «καθαρής εξόδος» είναι πάντως επιθυμητή και για τον Ευρωπαϊκό Βορρά. Ο λόγος; «Τα ισχυρά κράτη μέλη του Eurogoup θέλουν την “καθαρή έξοδο” για να πουν στους δικούς τους φορολογούμενους ότι δεν χρειάζεται πια να δανείζουν την Ελλάδα και ακόμη περισσότερο για να αποφύγουν τη μομφή ότι δεν άφησαν την Ελλάδα να κινηθεί ελεύθερη» εξηγεί Ευρωπαίος αξιωματούχος που μίλησε στο protothema.gr.

Βεβαίως η Ελλάδα βρίσκεται εκ νέου μακριά από τις αγορές. Χθες η απόδοση του 10ετούς ελληνικού ομολόγου άγγιξε ακόμη και το 4,7% ενώ συγκριτικά η απόδοση για το αντίστοιχο της Πορτογαλίας ήταν στην περιοχή του 2%.

Το Ταμείο δεν προλαβαίνει πλέον να συμμετάσχει με νέα δανειοδότηση στο ελληνικό πρόγραμμα αλλά θα παραμείνει σ’ αυτό με ρόλο απλού τεχνικού συμβούλου, σύμφωνα με τα όσα αποκάλυψε σε συνέντευξή του στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο εκπρόσωπος της Ελλάδας στον διεθνή οργανισμό Μιχάλης Ψαλιδόπουλος.

Πρόκειται για μια εξέλιξη η οποία δείχνει ότι το Ταμείο έπαιξε ενεργό ρόλο στη διαμόρφωση της οικονομικής πολιτικής της χώρας μας για όσο χρονικό διάστημα ήταν «χρήσιμο» στους Γερμανούς και τους λοιπούς Ευρωπαίους δανειστές της χώρας μας, προκειμένου να επιβάλει τη «γραμμή» του για αυστηρή δημοσιονομική προσαρμογή.

Όταν όμως ο ρόλος του έγινε αναγκαίος και για μια αποτελεσματική και άκρως ευνοϊκή για την Ελλάδα ρύθμιση του χρέους της, εμποδίστηκε από τους Γερμανούς και τους λοιπούς Ευρωπαίους δανειστές, οι οποίοι δεν επιθυμούν ριζική αναδιάρθρωσή του, αλλά επιδιώκουν «διευθέτηση» στα δικά τους μέτρα, που θα εξακολουθεί να κρατά τη χώρα μας υπό ασφυκτικό οικονομικό έλεγχο.

Στο πλαίσιο αυτό, οι ευρωπαϊκοί θεσμοί ετοιμάζουν σχέδιο περιορισμένης ελάφρυνσης του δημόσιου χρέους της Ελλάδας το οποίο θα συνίσταται στην επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής των δόσεων των δανείων, συνολικού ύψους 131 δισ., που χορηγήθηκαν στο πλαίσιο του δεύτερου προγράμματος οικονομικής στήριξης της χώρας. Το γεγονός αυτό επιβεβαίωσε ο πρόεδρος του Eurogroup Μάριο Σεντένο, μιλώντας το Σάββατο στο πρακτορείο ειδήσεων Ρόιτερς.

Αναλυτικά, σύμφωνα με τα όσα αποκαλύφθηκαν το Σαββατοκύριακο:
1) Το ΔΝΤ θα παραμείνει στο ελληνικό πρόγραμμα έχοντας πλέον ρόλο τεχνικού συμβούλου. Την εξέλιξη αυτή προανήγγειλε ο εκπρόσωπος της Ελλάδας στο Ταμείο, Μιχάλης Ψαλιδόπουλος, σε συνέντευξή του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ. Οπως σημείωσε ο κ. Ψαλιδόπουλος, τα χρονικά περιθώρια για να ενεργοποιηθεί το πρόγραμμα οικονομικής στήριξης της Ελλάδος που έχει προετοιμάσει το ΔΝΤ έχουν στενέψει και οι διαφορές για την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους ανάμεσα στον διεθνή οργανισμό και τους Ευρωπαίους παραμένουν ανοιχτές.
Αναφερόμενος στις διαφορές μεταξύ ΔΝΤ και Ευρωπαίων ως προς τον τρόπο διευθέτησης του χρέους, ο κ. Ψαλιδόπουλος επεσήμανε, ότι οι Ευρωπαίοι «οχυρώνονται» πίσω από το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης για τη λύση στο συγκεκριμένο ζήτημα: «Η Ευρωπαϊκή Ενωση περιχαρακώνεται γύρω από τα κείμενα του ΣΣΑ, επαναλαμβάνει ότι αυτά είναι τα βασικά της κείμενα που τη δεσμεύουν νομικά, ενώ το Ταμείο αναρωτιέται αν, για παράδειγμα, τα υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα που ζητούνται από την Ελλάδα λόγω του ΣΣΑ είναι η σωστή προσέγγιση σε μια κατάσταση που θα απαιτούσε μια λιγότερο αυστηρή δημοσιονομική διαχείριση», τόνισε χαρακτηριστικά ο κ. Ψαλιδόπουλος.

2) Η ευρωζώνη καταρτίζει σχέδιο ελάφρυνσης του χρέους της Ελλάδας το οποίο θα συνίσταται στην επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής των δόσεων των δανείων που χορηγήθηκαν στο πλαίσιο του δεύτερου προγράμματος στήριξης της χώρας.

Το πρωί του Σαββάτου, είχαν πραγματοποιηθεί συνομιλίες μεταξύ αξιωματούχων της ευρωζώνης και του ΔΝΤ στο περιθώριο της συνόδου των υπουργών Οικονομικών και των κεντρικών τραπεζιτών της Ομάδας των Επτά (G7) στο θέρετρο Ουίσλερ του Καναδά.

Στόχος των συνομιλιών ήταν να εξασφαλιστεί στήριξη την ύστατη στιγμή από το ΔΝΤ ως προς την προσφορά ελάφρυνσης του χρέους της Ελλάδας που θα κάνει η ευρωζώνη, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι θα θεωρηθεί αξιόπιστη από τις αγορές και θα προσελκύσει επενδυτές στην Ελλάδα μετά το τέλος του προγράμματος την 20ή Αυγούστου. Ωστόσο, κατά τις συζητήσεις αυτές δεν υπήρξε συμφωνία.

Ο κ. Σεντένο επεσήμανε ότι η ευρωζώνη και το ΔΝΤ σκοπεύουν να συνεχίσουν τις συνομιλίες την εβδομάδα που ξεκινά σήμερα Δευτέρα, ώστε να είναι έτοιμη προς έγκριση μια συμφωνία την 21η Ιουνίου.

Τα συστατικά του πακέτου
Η μόνη βασική αρχή στην οποία έχουν ήδη συμφωνήσει οι Ευρωπαίοι και το ΔΝΤ είναι ότι δεν θα υπάρξει «κούρεμα» (μείωση της ονομαστικής αξίας) του χρέους, αλλά μόνο επιμήκυνση των περιόδων χάριτος και αποπληρωμής των τοκοχρεολυσίων.

Ήδη η ευρωζώνη από τη διετία 2016-2017 έχει υποσχεθεί να επιμηκύνει το χρόνο αποπληρωμής των δανείων και των περιόδων χάριτος, εντός ενός φάσματος που κυμαίνεται από 0 έως 15 χρόνια, ώστε οι ακαθάριστες χρηματοδοτικές ανάγκες της Ελλάδας για το σκοπό αυτό να μείνουν κάτω από το 15% του ΑΕΠ μετά το 2018 και μεσοπρόθεσμα και κάτω από το 20% κατόπιν.

Σύμφωνα με τον κ. Σεντένο, το πακέτο επιμήκυνσης της περιόδου αποπληρωμής του χρέους που θα προταθεί θα αφορά αποκλειστικά το δεύτερο πρόγραμμα οικονομικής προσαρμογής και ενίσχυσης της Ελλάδας, το οποίο περιλαμβάνει δάνεια ύψους 131 δισ. ευρώ. «Συνεχίζουμε να εργαζόμαστε εντός των συμφωνηθεισών γραμμών. Αυτό σημαίνει ότι όσον αφορά τα δάνεια του EFSF (σ.σ.: του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας) η επιμήκυνση μπορεί να φθάσει έως και τα 15 χρόνια. Αυτό είναι που συζητείται. Μαζί με άλλα μέτρα για το χρέος τα οποία επίσης θα εξεταστούν τώρα».

Τα «άλλα μέτρα» στα οποία αναφερόταν ο κ. Σεντένο αφορούν:
– στην αντικατάσταση των ακριβότερων δανειακών χορηγήσεων του ΔΝΤ στην Ελλάδα με φθηνότερες από την ευρωζώνη,

– στην επιστροφή των κερδών των κεντρικών τραπεζών της ευρωζώνης από τα ελληνικά κρατικά ομόλογα στο Ελληνικό Δημόσιο και τη σύνδεση της αποπληρωμής των δόσεων του χρέους με τον ρυθμό ανάπτυξης της οικονομίας.

Διαφορές στην επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής
Οι διαφωνίες που υπάρχουν ανάμεσα σε ΔΝΤ και Ευρωπαίους συνίστανται στο γεγονός ότι από την πλευρά των Ευρωπαίων προτείνεται η επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής και των περιόδων χάριτος των «διευθετούμενων» δανείων να μην υπερβαίνει τα 5 χρόνια και ο μηχανισμός ελάφρυνσης του χρέους να συνδέεται με την υποχρέωση της Ελλάδος να εφαρμόζει αυστηρές πολιτικές δημοσιονομικής και διαρθρωτικής προσαρμογής.

Το ΔΝΤ έχει εισηγηθεί από την πλευρά του οι περίοδοι χάριτος και αποπληρωμής των δανειακών χορηγήσεων του EFSF να επιμηκυνθούν στα 15 χρόνια, που είναι το ανώτατο όριο.

Εχει προτείνει επίσης να παρατείνονται αυτόματα, επ’ αόριστον εάν χρειάζεται, για να διασφαλίζεται ότι οι χρηματοδοτικές ανάγκες της Ελλάδας για την κάλυψη των δανειακών της αναγκών θα μένουν κάτω από το 20% του ΑΕΠ.

eleftherostypos.gr

Όλα δείχνουν ότι μέχρι το Σάββατο που είναι ο στόχος, θα έχει ολοκληρωθεί η τεχνική συμφωνία, ωστόσο το ζητούμενο στην παρούσα φάση, δεν είναι τόσο η εν λόγω συμφωνία – όχι πως δεν υπάρχουν «μαύρες» τρύπες – όσο το σχέδιο για την επόμενη ημέρα και βέβαια η ρύθμιση του χρέους.
«Κλειδί» για όλα τα παραπάνω είναι η συμμετοχή ή όχι του ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα. Το Ταμείο θα αποφασίσει μέχρι το τέλος του μήνα. Αν η απόφαση είναι θετική, τότε τα μηνύματα θα είναι θετικά για την Ελλάδα, στο εν λόγω σκέλος, ενώ αν όχι μάλλον η Αθήνα θα πρέπει να βρει δίαυλο επικοινωνίας με το Βερολίνο. Η Γερμανία μαζί με χώρες του Βορά έχουν φτιάξει ένα ισχυρό μπλοκ και θέλουν σκληρή εποπτεία για την επόμενη ημέρα και όχι την υιοθέτηση ενός αυτόματου μηχανισμού ρύθμισης του χρέους, αλλά ουσιαστικά να λειτουργεί όπως και το Μνημόνιο. Δηλαδή να γίνεται αξιολόγηση και εφόσον η Αθήνα περνάει τις εξετάσεις να πηγαίνουμε στο επόμενο στάδιο.

Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και ΔΝΤ δείχνουν να συμπλέουν και να θέλουν ένα σύστημα που θα δίνει ανάσα στην χώρα και το κυριότερο θα δίνει ένα σήμα προς τις αγορές.

Το ζήτημα που θα βρεθεί στο τραπέζι τις επόμενες, ώρες και όχι ημέρες είναι το θέμα των ληξιπρόθεσμων οφειλών. Η Αθήνα δεν έχει κάνει τα βήματα που είχε δεσμευθεί και η όποια μείωση είναι με ρυθμό χελώνας.

Λίγο πριν από την έλευση των Ντέκλαν Κοστέλο (Ευρωπαϊκή Επιτροπή), Φραντσέσκο Ντρούντι (ΕΚΤ), Νικόλα Τζιαμαρόλι (ESM) και Πίτερ Ντόλμαν (ΔΝΤ) στην Αθήνα οι εμπειρογνώμονες των υπουργείων Οικονομικών της ευρωζώνης ενημερώθηκαν για τα ανοικτά θέματα του προγράμματος και το πώς θα κινηθούν οι διαπραγματεύσεις επί αθηναϊκού εδάφους.

Συζήτηση έγινε για την εκκρεμούσα υπό- δόση του 1 δισ. ευρώ από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας, η οποία για να εκταμιευτεί η Ελλάδα θα πρέπει να τεκμηριώσει πως εξόφλησε «φέσια» του Δημοσίου συνολικού ύψους 1 δισ. ευρώ και πως η πορεία των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών ήταν συμβατή με τους στόχους του προγράμματος.

Υπενθυμίζεται πως η κυβέρνηση έλαβε 500 εκατ. ευρώ από την υπό- δόση των 5,7 δισ. ευρώ του ESM το Μάρτιο για την αποπληρωμή ληξιπροθέσμων χρεών και έπρεπε να διαθέσει, άλλα 500 εκατ. ευρώ από τον κρατικό προϋπολογισμό, ώστε έως τα τέλη Απριλίου να έχει εξοφλήσει προς τους ιδιώτες συνολικά 1 δισ. ευρώ.

Πάντως, οι συνολικές ληξιπρόθεσμες οφειλές του Δημοσίου ανήλθαν στο τέλος Μαρτίου στα 3,4 δισ. ευρώ παραμένοντας αμετάβλητες σε σύγκριση με το τέλος του Φεβρουαρίου, ενώ οι επιστροφές φόρων τον Απρίλιο 2018 ανήλθαν σε 224 εκατ. ευρώ, σημειώνοντας μείωση κατά 17 εκατ. ευρώ έναντι του μηνιαίου στόχου (241 εκατ. ευρώ).

Ένα άλλο θέμα που είναι καίριας σημασίας, είναι πορεία των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών, δηλαδή κατά πόσο πραγματοποιούνται σε εβδομαδιαία βάση και σε όλη την επικράτεια. Σχετικά αναμένεται η έκθεση από την ΕΚΤ