Μέτρα προστασίας δανειοληπτών που έχουν πάρει στεγαστικό σε ξένο νόμισμα, θεσπίζει κοινοτική οδηγία που ενσωματώνεται με καθυστέρηση στην εθνική νομοθεσία.

Σύμφωνα με την Καθημερινή, ο δανειολήπτης, θα μπορεί βάσει του νομοσχεδίου, να μετατρέψει το δάνειο που έχει πάρει στο δικό του εθνικό νόμισμα όταν η διακύμανση της συναλλαγματικής ισοτιμίας υπερβαίνει το 20%.

Επιπλέον, η τράπεζα υποχρεούται από την πλευρά της να ενημερώσει τον δανειολήπτη για την υπέρβαση του μέγιστου ορίου διακύμανσης της συναλλαγματικής ισοτιμίας

Με το ίδιο νομοσχέδιο, θεσμοθετούνται επίσης και άλλοι κανόνες ενημέρωσης των καταναλωτών για τις επιβαρύνσεις των δανείων τους.

Να αποφευχθούν φαινόμενα πλημμελούς προσυμβατικής ενημέρωσης των δανειοληπτών ζήτησε χθες ο Συνήγορος Καταναλωτή Λευτέρης Ζαγορίτης. Οπως είπε, το σχέδιο νόμου είναι στη σωστή κατεύθυνση, αλλά  τα προβλήματα με τη διόγκωση των κόκκινων στεγαστικών δανείων και τους πλειστηριασμούς της πρώτης κατοικίας θα ήταν πολύ λιγότερα και στην Ευρώπη και, ιδίως, στην Ελλάδα, αν αυτό το θεσμικό πλαίσιο ερχόταν πολύ νωρίτερα.

Μια απόφαση - σταθμό που αφορά εκατομμύρια δανειολήπτες σε όλη την Ευρώπη, εξέδωσε το Ευρωπαϊκή Δικαστήριο με αφορμή υπόθεση πολίτου της Σλοβακίας.

Η υπόθεση αφορά στη χορήγηση δανείου το οποίο δόθηκε χωρίς να υπάρχουν οι απαραίτητες εξηγήσεις σχετικά με τους όρους που προβλέπει η σύμβαση με τον δανειολήπτη.
Ουσιαστικά, το δικαστήριο επισημαίνει ότι «η παράλειψη του δανειστή, στην περίπτωση καταναλωτικής πιστώσεως, να περιλάβει στη σύμβαση ορισμένα στοιχεία ουσιώδους σημασίας δύναται να επισύρει την κύρωση της εκπτώσεώς του από το δικαίωμα εισπράξεως τόκων και εξόδων».
Αυτό σημαίνει ότι αν ένας δανειολήπτης δεν ενημερώνεται σωστά από τον δανειστή, στην συγκεκριμένη περίπτωση από την τράπεζα, μπορεί να γλιτώσει τόκους και έξοδα. Οπως προκύπτει από την υπόθεση, αν σε μια δανειακή σύμβαση υποκρύπτονται ή στην καλύτερη περίπτωση παραλείπονται βασικοί όροι που αφορούν το δάνειο, τα έξοδα και άλλες κρίσιμες λεπτομέρειες της σύμβασης τότε ο δανειολήπτης μπορεί να διεκδικήσει στα δικαστήρια να βρει το δίκιο του.
Απόφαση - σταθμός για τα δάνεια και τους όρους των συμβολαίων
Ολόκληρη η απόφαση έχει ως εξής:

Λουξεμβούργο, 9 Νοεμβρίου 2016
Απόφαση στην υπόθεση C-42/15
Home Credit Slovakia, a.s. κατά Klára Bíróovà
Η επιβολή της κυρώσεως αυτής είναι δυνατή οσάκις η παράλειψη μνείας των ως άνω στοιχείων δεν επιτρέπει στον καταναλωτή να εκτιμήσει το περιεχόμενο της συμβατικής δεσμεύσεώς του Τον Ιούνιο του 2011, η τράπεζα Home Credit Slovakia χορήγησε στην Klára Bíróovà πίστωση ύψους 700 ευρώ, χωρίς, πάντως, να προσδιορίζονται επακριβώς στη σύμβαση πιστώσεως ορισμένα στοιχεία σχετικά με το δάνειο, όπως, μεταξύ άλλων, το συνολικό ετήσιο πραγματικό επιτόκιο (ΣΕΠΕ). Η σύμβαση προέβλεπε ότι και οι γενικοί όροι της δανείστριας αποτελούσαν αναπόσπαστο μέρος της συμβάσεως. Κατά τη σύναψη της συμβάσεως, η K. Bíróovà βεβαίωσε, διά της υπογραφής της, ότι έλαβε γνώση των γενικών όρων και ότι τους κατενόησε, χωρίς, πάντως, να τους υπογράψει.
Αφού κατέβαλε δύο μηνιαίες δόσεις, η K. Bíróovà έπαυσε να εξοφλεί την πίστωση, οπότε η Home Credit Slovakia άσκησε αγωγή εναντίον της ενώπιον του Okresný súd Dunajská Streda (πρωτοδικείου Dunajská Streda, Σλοβακία). Η Home Credit Slovakia αξιώνει από τη δανειολήπτρια την εξόφληση του κεφαλαίου, των τόκων υπερημερίας και των ποινικών ρητρών λόγω καθυστερήσεως τις οποίες προέβλεπε η σύμβαση.

Το σλοβακικό δικαστήριο που επελήφθη της διαφοράς διατηρεί επιφυλάξεις ως προς το κύρος της συμβάσεως πιστώσεως, καθόσον οι γενικοί όροι δεν είχαν υπογραφεί από τους συμβαλλομένους. Διατηρεί επίσης επιφυλάξεις σχετικά με το αν είναι συμβατές με το δίκαιο της Ένωσης ορισμένες διατάξεις του σλοβακικού δικαίου περί προστασίας των καταναλωτών.
Μεταξύ των διατάξεων αυτών καταλέγεται ιδίως εκείνη η οποία στερεί από τον δανειστή το δικαίωμα εισπράξεως τόκων και εξόδων στην περίπτωση κατά την οποία παραλείπει να μνημονεύσει στη σύμβαση ορισμένα στοιχεία. Το σλοβακικό δικαστήριο ζητεί, επομένως, τη συνδρομή του Δικαστηρίου προκειμένου να διευκρινισθούν τα ζητήματα αυτά με γνώμονα την οδηγία περί συμβάσεων καταναλωτικής πίστεως.

Με τη σημερινή απόφασή του, το Δικαστήριο διαπιστώνει ότι βάσει της οδηγίας δεν απαιτείται οι συμβάσεις πιστώσεως να καταρτίζονται σε ενιαίο έγγραφο. Ωστόσο, σε περίπτωση κατά την οποία τέτοια σύμβαση παραπέμπει σε άλλο έγγραφο, διευκρινίζοντας παράλληλα ότι αυτό αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της οικείας συμβάσεως πιστώσεως, το εν λόγω έγγραφο, όπως και η ίδια η σύμβαση, πρέπει να καταρτίζεται εγγράφως ή επί άλλου σταθερού μέσου και να παραδίδεται πράγματι στον καταναλωτή πριν από τη σύναψη της συμβάσεως, έτσι ώστε να του παρέχεται η δυνατότητα να λάβει γνώση του συνόλου των δικαιωμάτων και των υποχρεώσεών του.

Το Δικαστήριο επισημαίνει εν συνεχεία ότι, μολονότι η οδηγία δεν επιτάσσει την υπογραφή των συμβάσεων πιστώσεως που έχουν καταρτισθεί εγγράφως, δεν αντιβαίνει εντούτοις στην οδηγία αυτή εθνική ρύθμιση βάσει της οποίας το κύρος των εν λόγω συμβάσεων προϋποθέτει την
υπογραφή τους από τα συμβαλλόμενα μέρη, τούτο δε ακόμη και σε περίπτωση κατά την οποία η απαίτηση αυτή περί υπογραφής ισχύει για όλα τα έγγραφα στα οποία περιέχονται τα ουσιώδη στοιχεία της συμβάσεως.

Τέλος, το Δικαστήριο κρίνει ότι η παράλειψη του δανειστή να μνημονεύσει στη σύμβαση πιστώσεως όλα τα στοιχεία τα οποία, βάσει της οδηγίας, πρέπει να περιλαμβάνονται υποχρεωτικά στη σύμβαση δύναται να επισύρει την εκ μέρους των κρατών μελών επιβολή της κυρώσεως της εκπτώσεως του δανειστή από το δικαίωμα εισπράξεως τόκων και εξόδων οσάκις η παράλειψη μνείας των στοιχείων αυτών δύναται να θέσει εν αμφιβόλω τη δυνατότητα του καταναλωτή να εκτιμήσει το περιεχόμενο της δεσμεύσεώς του.
Τούτο ισχύει στην περίπτωση των υποχρεωτικώς μνημονευόμενων στοιχείων, όπως είναι το ΣΕΠΕ, ο αριθμός και η περιοδικότητα των καταβολών στις οποίες πρέπει να προβεί ο καταναλωτής, τα συμβολαιογραφικά έξοδα και οι απαιτούμενες από τον δανειστή εγγυήσεις και ασφάλειες.

Πηγή: Taxheaven

Τις λύσεις που προκρίνονται για χιλιάδες δανειολήπτες προκειμένου να κάνουν ρύθμιση κατέθεσε το Ταμείο Παρακαταθηκών & Δανείων. Όπως αναφέρει στη σχετική ανακοίνωση:

1. Σκοπός της νέας πολιτικής είναι η προστασία της Α΄ κατοικίας όλων των δανειοληπτών με την υλοποίηση λύσεων προσαρμοσμένων στις πραγματικές δυνατότητες του καθενός εξ αυτών, με παράλληλη εξασφάλιση της δυνατότητας αποπληρωμής κάθε δανείου. Με τον τρόπο αυτό, διασφαλίζεται το Δημόσιο συμφέρον με τρόπο κοινωνικά δίκαιο και αποδεκτό.
2. Για τον προσδιορισμό της ενδεδειγμένης κατά περίπτωση λύσης θα εφαρμόζονται κατά σειρά οι τεχνικές που προβλέπονται από την Τράπεζα της Ελλάδος για όλο το τραπεζικό σύστημα και ειδικότερα η επιμήκυνση του δανείου, η δραστική μείωση του επιτοκίου και η αποπληρωμή μέρους του κεφαλαίου με μειωμένο επιτόκιο και πάγωμα του υπόλοιπου κεφαλαίου για διάστημα δέκα ετών.
3. Το ΤΠ&Δ εκτιμά ότι στο 48% των δανείων θα υπάρξει μεσοσταθμική μείωση του επιτοκίου κατά 2,3% και στο 1/3 περίπου αυτών θα υπάρξει επιπλέον και πάγωμα μέρους του κεφαλαίου.

Παράδειγμα
Δανειολήπτης με δάνειο 100.000 € υπολειπόμενης διάρκειας 20 έτη με ισχύον επιτόκιο εκτοκισμού 4,8%
• Σήμερα πληρώνει δόση 649 € το μήνα και με τις νέες ρυθμίσεις μπορεί να πληρώνει 390 € το μήνα (μέσω επιμήκυνσης κατά 10 έτη και μείωσης επιτοκίου σε 2,4%) δηλαδή θα έχει μείωση μηνιαίας δόσης κατά 259 € και συνολικό ετήσιο όφελος 3.108 €

• Εάν ο εν λόγω δανειολήπτης λόγω χαμηλού οικογενειακού εισοδήματος ενταχθεί στην λύση που θα προβλέπει και πάγωμα του 30% του κεφαλαίου τότε η μηνιαία δόση του μπορεί να φτάσει σε 273 € το μήνα δηλαδή μηνιαίο όφελος από διαφορά δόσεων 376 € και ετήσιο 4.512 €

4. Στο υπόλοιπο 52% των δανείων που δεν θα εφαρμοσθούν λύσεις που οδηγούν άμεσα σε μείωση του κόστους δανεισμού, προβλέπεται να υπάρχει επιβράβευση των απόλυτα συνεπών δανειοληπτών, με προβλεπόμενη μεσοσταθμική μείωση επιτοκίου που, για το τρέχον εξάμηνο, θα είναι της τάξεως του 1%.

Παράδειγμα
Απόλυτα συνεπής δανειολήπτης με δάνειο 100.000 € ανεξαρτήτως υπολειπόμενης διάρκειας θα έχει όφελος τόκων τάξεως 1.000 € ετησίως.

5. Το ΤΠ&Δ διευκρινίζει ότι τα επιτόκια των δανείων του είναι σταθερά για όλη τη διάρκεια του δανείου (30 και πλέον χρόνια) με σκοπό την προστασία των δανειοληπτών από τυχόν διακυμάνσεις των επιτοκίων σε μια τόσο μεγάλη χρονική περίοδο και ως εκ τούτου, δεν μπορεί να είναι συγκρίσιμα με επιτόκια άλλης μορφής (π.χ. κυμαινόμενα).

6. Το ΤΠ&Δ δεν πιστεύει και δεν θα εφαρμόσει οριζόντιες λύσεις χωρίς κριτήρια, αφού δεν προστατεύουν το συμφέρον των δανειοληπτών που έχουν θιγεί πιο έντονα από την οικονομική κρίση και οι οποίοι έχουν ανάγκη βιώσιμων λύσεων.

7. Ο χρόνος που έχει μεσολαβήσει από την 7η Ιουλίου (σ.σ. συνεδρίαση του ΚΥΣΟΙΠ) είναι ο αναγκαίος για τη διαμόρφωση των απαραίτητων υποδομών και αυτοματισμών για την αποτελεσματικότερη και ταχύτερη διαδικασία υλοποίησης των νέων ρυθμίσεων. Άλλωστε, η νέα πολιτική θα έχει έναρξη ισχύος από 1ης Ιουλίου 2016 για όλες τις αιτήσεις που έχουν ή θα έχουν υποβληθεί μέχρι 31/12/2016, με συνέπεια να μην απολεσθούν δικαιώματα και οφέλη της νέας πολιτικής.

8. Το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων με τη νέα πολιτική εξαντλεί τις δυνατότητές του για λύσεις κοινά αποδεκτές και κοινωνικά δίκαιες.

Με την υπ’ αριθμ. 63/2016 προσωρινή διαταγή του Ειρηνοδικείου Ρόδου έγινε για πρώτη φορά δεκτό το αίτημα Ροδίτη δανειολήπτη για την υπαγωγή του στο νόμο Κατσέλη περί υπερχρεωμένων νοικοκυριών και οφειλών του προς ασφαλιστικούς οργανισμούς και την εφορία.

Με την απόφαση του δικαστηρίου διατάσσεται συγκεκριμένα η αναστολή των καταδιωκτικών μέτρων εις βάρος της περιουσίας του δανειολήπτη, ενώ εντάσσονται στην ρύθμιση και την προστασία του νόμου και οφειλές του, προς το Ελληνικό Δημόσιο, το ΙΚΑ, την ΔΟΥ και τον ΟΑΕΕ, με την υποχρέωση καταβολής κάθε μήνα συγκεντρωτικώς 30 ευρώ για την οφειλές του συνολικού ύψους 156.507,41 ευρώ.

Ο αιτών, είναι ηλικίας 40 ετών, έγγαμος πατέρας δύο ανήλικων τέκνων και εργάζεται εποχιακά ως ξενοδοϋπάλληλος.

Το ετήσιο εισόδημά του, ανέρχεται ετησίως κατά μέσο όρο στο συνολικό ποσό των 6.297,97 ευρώ και άρα μηνιαίως στο ποσό των 524,75 ευρώ ενώ της συζύγου του, που εργάζεται ως εποχιακή υπάλληλος στο συνολικό ποσό των 4.764 ευρώ, ήτοι μηνιαίως στο συνολικό ποσό των 397 ευρώ περίπου.

Το ποσό που απαιτείται, κατά μέσο όρο, κάθε μήνα για την κάλυψη, αποκλειστικά και μόνο, των απαραιτήτων βιοτικών αναγκών της οικογένειας του ανέρχεται, στο συνολικό ποσό των 1.320 ευρώ.

Στην υπερχρέωση και στην καθυστέρηση εξόφλησης των ληξιπρόθεσμων οφειλών του έναντι πιστωτικών ιδρυμάτων και έναντι του Δημοσίου οδηγήθηκε από πιεστικές οικονομικές-οικογενειακές υποχρεώσεις και από απρόβλεπτες και μη αναμενόμενες οικονομικές, κοινωνικές και προσωπικές συνθήκες, όπως η αύξηση του κόστους ζωής, τα νέα κοινωνικο-οικονομικά δεδομένα, η γενικότερη οικονομική κρίση, η δραματική μείωση των εισοδημάτων του, η βαριά φορολογία, εσφαλμένες εκτιμήσεις ως προς τις δυνατότητες αποπληρωμής των δανειακών του υποχρεώσεων καθώς και απρόοπτα γεγονότα στη ζωή του, τα οποία αθροιστικά τον οδήγησαν σε δυσμενή οικονομική κατάσταση.

Οι συνεχείς αναχρηματοδοτήσεις με δυσμενείς όρους στις οποίες υποχρεώθηκε προκειμένου να είναι σε θέση να ανταποκριθεί στις οφειλές του, τα υψηλά επιτόκια των δανείων, η συρρίκνωση-εκμηδένιση των εισοδημάτων του, επιδείνωσαν περαιτέρω την οικονομική του κατάσταση και κατέστησαν εν τέλει αδύνατη την εξυπηρέτηση των οφειλών του, με αποτέλεσμα να μην επαρκεί το μηνιαίο εισόδημα του για την εξόφληση των δανειακών του υποχρεώσεων με αποτέλεσμα να περιέλθει χωρίς δόλο σε μόνιμη αδυναμία πληρωμής των ληξιπρόθεσμων χρηματικών οφειλών του. Την υπόθεση χειρίστηκε η δικηγόρος κ. Εύη Αρνιθενού.

Πηγή: dimokratiki.gr